پرش به محتوا

حمیده همسر امام صادق(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

حمیده همسر امام صادق(ع) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۱۸

۵۷۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری
دیداریویکی‌متن
جز (←‏جایگاه: تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۳: خط ۳:


== نسب و زندگی‌نامه==
== نسب و زندگی‌نامه==
حمیده مادر امام کاظم(ع) است که حَمِیدَة یا حُمَیدَة خوانده می‌شود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.</ref> پدرش صاعد بربر و یا صالح نام داشته<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲،۴۳.</ref> و درباره نژاد وی نیز اختلاف است: [[بربر]]، [[روم]]، آندلس و [[عجم]] از جمله نژادهایی است که حمیده را به آن منتسب کرده‌اند.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲،۴۳.</ref> از این‌رو از او به حمیده بربریه و حمیده‌ اندلسیه نیز یاد شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۶۱.</ref>   
حمیده مادر امام کاظم(ع) است که در منابع به حَمِیدَة و حُمَیدَة ثبت شده است.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.</ref> پدرش صاعد بربر و یا صالح نام داشته<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲،۴۳.</ref> و درباره نژاد وی نیز اختلاف است: [[بربر]]، [[روم]]، آندلس و [[عجم]] از جمله نژادهایی است که حمیده را به آن منتسب کرده‌اند.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۲،۴۳.</ref> از این‌رو از او به حمیده بربریه و حمیده‌ اندلسیه نیز یاد شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۶۱.</ref>   


امام صادق(ع) او را به «مُصَفّاه» ملقب کرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> همچنین لؤلؤة،<ref>حسون و مشکور، اعلام النساء المؤمنات، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱.</ref> مهذّبة،<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۰.</ref> سیدة الإماء (سرور کنیزان)<ref>طبری، دلائل الامامه، ۱۴۰۸ق، ص۳۰۸. </ref> و امّ حمیده<ref>صدوق، امالی، ۱۳۷۶ش، ص۴۸۴.</ref>از القاب وی دانسته شده است.
امام صادق(ع) او را به «مُصَفّاه» ملقب کرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> همچنین لؤلؤة،<ref>حسون و مشکور، اعلام النساء المؤمنات، ۱۴۱۱ق، ص۳۱۱.</ref> مهذّبة،<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۰.</ref> سیدة الإماء (سرور کنیزان)<ref>طبری، دلائل الامامه، ۱۴۰۸ق، ص۳۰۸. </ref> و امّ حمیده<ref>صدوق، امالی، ۱۳۷۶ش، ص۴۸۴.</ref>از القاب وی دانسته شده است.
خط ۹: خط ۹:
بنا بر روایتی، [[امام باقر(ع)]]، حمیده را از برده‌فروشی که از اهالی بربر بود، خرید و به فرزندش امام صادق(ع) داد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> و بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، از حمیده چهار فرزند متولد شد: [[موسی بن جعفر(ع)]]، [[اسحاق بن جعفر الصادق|اسحاق]]، [[محمد بن جعفر الصادق|محمد]] و فاطمه.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.</ref>
بنا بر روایتی، [[امام باقر(ع)]]، حمیده را از برده‌فروشی که از اهالی بربر بود، خرید و به فرزندش امام صادق(ع) داد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> و بنا بر نقل [[علامه مجلسی]]، از حمیده چهار فرزند متولد شد: [[موسی بن جعفر(ع)]]، [[اسحاق بن جعفر الصادق|اسحاق]]، [[محمد بن جعفر الصادق|محمد]] و فاطمه.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲۴۱.</ref>


طبق بعضی از اقوال قبر حمیده در (مشربه‌ ام ابراهیم) واقع در منطقه‌ العوالی در شرق [[بقیع|قبرستان بقیع]] و در مجاورت قبر [[نجمه مادر امام رضا]] قرار دارد.<ref>الحسینی الجلالی، فدک و العوالی، ص۵۵.</ref>
طبق بعضی از اقوال قبر حمیده در (مشربه‌ ام ابراهیم) واقع در منطقه‌ العوالی در شرق [[بقیع|قبرستان بقیع]] و در مجاورت قبر [[نجمه مادر امام رضا]] قرار دارد.<ref> الحسینی الجلالی، فدک و العوالی، کنگره میراث علمی و معنوی حضرت فاطمه(س)، ص۵۵.</ref>


== جایگاه==
== جایگاه==
[[امام باقر(ع)]] حمیده را پسندیده در دنیا و ستایش‌شده در [[آخرت]] خطاب می‌کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> امام صادق(ع) او را پاکیزه از پلیدی‌ها و مانند شِمش طلا توصیف کرده که ملائکه، تا زمان ولادت امام کاظم همواره از وی مراقبت می‌کردند.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref>
[[امام باقر(ع)]] حمیده را پسندیده در دنیا و ستایش‌شده در [[آخرت]] خطاب می‌کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> امام صادق(ع) او را پاکیزه از پلیدی‌ها و مانند شِمش طلا توصیف کرده که ملائکه، همواره از وی مراقبت می‌کردند.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref>


همچنین نقل شده که حمیده، [[فقیه]] بود و امام صادق(ع)، زنان را برای آگاهی از [[احکام شرعی|مسائل شرعیه]] به او ارجاع می‌داد.<ref>صدوق، امالی، ۱۴۱۷ق، ص۵۲۵؛ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۶۲.</ref>و هر وقت که می‌خواست حقوق اهل [[مدینه]] را تقسیم کند، آن را به [[ام فروه دختر امام صادق|امّ فَروة]] و حمیده واگذار می‌کرد.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، قسم۲، ص۷۶.</ref>
همچنین نقل شده که حمیده، [[فقیه]] بود و امام صادق(ع)، زنان را برای آگاهی از [[احکام شرعی|مسائل شرعیه]] به او ارجاع می‌داد.<ref>صدوق، امالی، ۱۴۱۷ق، ص۵۲۵؛ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۶۲.</ref>و هر وقت که می‌خواست حقوق اهل [[مدینه]] را تقسیم کند، آن را به [[ام فروه دختر امام صادق|امّ فَروة]] و حمیده واگذار می‌کرد.<ref>صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۷۸.</ref>


از حمیده دو [[روایت]] درباره [[حج]] کودکان<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.</ref> و دیگری درباره [[شهادت]] امام جعفر صادق(ع)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲؛ طباطبایی یزدی، العروه الوثقی، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref> در منابع روایی آمده است.  همچنین از او نقل شده که امام کاظم هنگام تولد، دو دستش را بر زمین گذاشت و سرش را به سوی آسمان بلند کرد، امام صادق این کار را نشانه رسول خدا و وصی پس از او دانسته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۳۸۵.</ref>
از حمیده دو [[روایت]] درباره [[حج]] کودکان<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۲۰۷.</ref> و دیگری درباره [[شهادت]] امام جعفر صادق(ع)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۷، ص۲؛ طباطبایی یزدی، العروه الوثقی، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref> در منابع روایی آمده است.  همچنین از او نقل شده که امام کاظم هنگام تولد، دو دستش را بر زمین گذاشت و سرش را به سوی آسمان بلند کرد، امام صادق این کار را نشانه رسول خدا و وصی پس از او دانسته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۳۸۵.</ref>


== هدیه نجمه‌خاتون به امام کاظم ==
== هدیه نجمه‌خاتون به امام کاظم ==
بنا بر نقلی دیگر، حمیده پس از آن‌که [[نجمه خاتون|نجمه]] را خریداری کرد، بر اساس یک [[رؤیای صادقه]] مأموریت یافت تا او را به امام کاظم(ع) هدیه کند.<ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۰۳، ۸۰۴. </ref> از این رو او را به امام کاظم بخشید.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴.</ref>
بنا بر نقلی دیگر، حمیده پس از آن‌که [[نجمه خاتون|نجمه]] را خریداری کرد، بر اساس یک [[رؤیای صادقه]] که مأموریت یافت او را به امام کاظم(ع) هدیه کند<ref>اربلی، کشف الغمه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۸۰۳، ۸۰۴. </ref> او را به امام کاظم بخشید.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۴.</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
خط ۲۶: خط ۲۶:
*اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، قم، الشریف الرضی، ۱۴۲۱ق.
*اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، قم، الشریف الرضی، ۱۴۲۱ق.
*اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، بیروت، دار المعرفه، بی‌تا.
*اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، بیروت، دار المعرفه، بی‌تا.
*امین عاملی، سید محسن، فی رحاب ائمه اهل البیت(ع)، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۱۲ق.
*بحرانی، سید هاشم، عوالم، تحقیق و نشر مؤسسه الامام المهدی، قم، ۱۴۰۹ق.
*حسون، محمد و ام علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، بی‌جا، اسوه، ۱۴۱۱ق.
*حسون، محمد و ام علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، بی‌جا، اسوه، ۱۴۱۱ق.
*صدوق، محمد بن علی، الامالی، قم، مؤسسة البعثة، ۱۴۱۷ق.
*صدوق، محمد بن علی، الامالی، قم، مؤسسة البعثة، ۱۴۱۷ق.
*صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تحقیق حسین اعلمی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۴ق.
*صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، تحقیق: حسین اعلمی، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۴ق.
*الطبری الشیعی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۸ق.
*طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۸ق.
*طباطبایی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، بی‌جا، بی‌نا، ۱۴۲۲ق.
*طباطبایی یزدی، محمد کاظم، العروة الوثقی، بی‌جا، بی‌نا، ۱۴۲۲ق.
*حرعاملی، وسائل الشیعه، تهران، مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۱ق.
*حرعاملی، وسائل الشیعه، تهران، مکتبه الاسلامیه، ۱۴۰۱ق.
*غروی نائینی، نهلا، محدثات شیعه، تهران، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۵ش.
*قرشی، باقر شریف، حیاه الامام موسی بن جعفر، بی‌جا، دارالبلاغه، ۱۴۱۳ق.
*قرشی، باقر شریف، حیاه الامام موسی بن جعفر، بی‌جا، دارالبلاغه، ۱۴۱۳ق.
*قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، هجرت، ۱۴۱۲ق.
*کلینی، محمد، الکافی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران،‌دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش.
*کلینی، محمد، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران،‌دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش.
*مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، نجف، مطبعه المرتضویه، ۱۳۵۲ق.
*مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
*مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
*مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، قم، انصاریان، ۱۴۱۷ق.
*مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، قم، انصاریان، ۱۴۱۷ق.
*فضل بن حسن؛ طبرسی،اعلام الوری باعلام الهدی، قم، آل البیت، ۱۴۱۷ق.
*طبرسی، فضل بن حسن،اعلام الوری باعلام الهدی، قم، آل البیت، ۱۴۱۷ق.
*حسینی جلالی، محمدباقر، فدک و العوالی او الحوائط السبعه، مشهد، کنگره میراث علمی و معنوی حضرت فاطمه(س).
*حسینی جلالی، محمدباقر، فدک و العوالی او الحوائط السبعه، مشهد، کنگره میراث علمی و معنوی حضرت فاطمه(س).
{{پایان}}
{{پایان}}
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/81628»