پرش به محتوا

مکه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ مهٔ ۲۰۲۲
جز
ویکی سازی
(حذف تکرار)
جز (ویکی سازی)
خط ۳۷: خط ۳۷:
'''مَکَّه'''، مقدس‌ترین شهر [[اسلام|مسلمانان]] و زادگاه [[اسلام]] و [[پیامبر اکرم(ص)]]، واقع در [[شبه جزیره عربستان]]. بَکَّه، بلدالحرام، بلدالامین و امّ‌القری از نام‌های دیگر آن است.
'''مَکَّه'''، مقدس‌ترین شهر [[اسلام|مسلمانان]] و زادگاه [[اسلام]] و [[پیامبر اکرم(ص)]]، واقع در [[شبه جزیره عربستان]]. بَکَّه، بلدالحرام، بلدالامین و امّ‌القری از نام‌های دیگر آن است.


این شهر به سبب وجود [[کعبه]] در آن، [[قبله|قبله‌گاه]] مسلمانان است و سالانه میلیون‌ها مسلمان برای ادای مناسک [[حج]] و [[زیارت]] اماکن مقدس مکه، به این شهر مسافرت می‌کنند. [[مسجدالحرام]]،  [[عرفات]]، [[مشعر الحرام]] و [[سرزمین منا]] برخی از مهم‌ترین اماکن مقدس و مذهبی این شهر است.
این شهر به سبب وجود [[کعبه]] در آن، [[قبله|قبله‌گاه]] مسلمانان است و سالانه میلیون‌ها مسلمان برای [[ادا]]ی مناسک [[حج]] و [[زیارت]] اماکن مقدس مکه، به این شهر مسافرت می‌کنند. [[مسجدالحرام]]،  [[عرفات]]، [[مشعر الحرام]] و [[سرزمین منا]] برخی از مهم‌ترین اماکن مقدس و مذهبی این شهر است.


جمعیت [[شیعیان]] مکه در قرن دهم هجری رو به فزونی یافت. علمای شیعه در دوره‌های مختلف تاریخی در این شهر حضور داشته‌اند. در دوره حکومت آل سعود در [[عربستان]] و به واسطه گرایش‌های افراطی ضد شیعی [[وهابیت|وهابیون]]، شیعیان در عربستان با محدودیت در انجام دادن اعمال مذهبی و نیز فشار اقتصادی روبه‌رو هستند.
جمعیت [[شیعیان]] مکه در قرن دهم هجری رو به فزونی یافت. علمای شیعه در دوره‌های مختلف تاریخی در این شهر حضور داشته‌اند. در دوره حکومت آل سعود در [[عربستان]] و به واسطه گرایش‌های افراطی ضد شیعی [[وهابیت|وهابیون]]، شیعیان در عربستان با محدودیت در انجام دادن اعمال مذهبی و نیز فشار اقتصادی روبه‌رو هستند.
خط ۱۶۳: خط ۱۶۳:
{{اصلی|مسجدالحرام}}
{{اصلی|مسجدالحرام}}
[[پرونده:نمایی از مسجد الحرام.jpg|بندانگشتی|250px|نمایی از مسجد الحرام]]
[[پرونده:نمایی از مسجد الحرام.jpg|بندانگشتی|250px|نمایی از مسجد الحرام]]
[[مسجدالحرام]] (عربی: المسجد الحرام) مشهورترین و مقدس‌ترین مسجد اسلام، واقع در شهر مکه در کشور عربستانِ سعودی است که کعبه، قبله مسلمانان در آن قرار دارد. جز کعبه، اشیا، بناها و اماکن مقدس دیگری نیز همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل در این مسجد جای گرفته‌اند که نزد مسلمانان جایگاه مذهبی و معنوی والایی دارند. مسجدالحرام در فقه اسلامی، افزون بر احکام عمومی دیگر مسجدها، احکامی ویژه نیز دارد. در شریعت اسلام بر هر مسلمانی واجب است در صورت استطاعت، یک بار در عمر خود به مکه سفر کند (سفر حج) و مناسکی را که برخی از آنها در این مسجد انجام می‌گیرد، ادا کند.
[[مسجدالحرام]] (عربی: المسجد الحرام) مشهورترین و مقدس‌ترین مسجد اسلام، واقع در شهر مکه در کشور عربستانِ سعودی است که کعبه، قبله مسلمانان در آن قرار دارد. جز کعبه، اشیا، بناها و اماکن مقدس دیگری نیز همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل در این مسجد جای گرفته‌اند که نزد مسلمانان جایگاه مذهبی و معنوی والایی دارند. مسجدالحرام در فقه اسلامی، افزون بر احکام عمومی دیگر مسجدها، احکامی ویژه نیز دارد. در شریعت اسلام بر هر مسلمانی واجب است در صورت استطاعت، یک بار در عمر خود به مکه سفر کند (سفر حج) و مناسکی را که برخی از آنها در این مسجد انجام می‌گیرد، [[ادا]] کند.


===کعبه===
===کعبه===
خط ۲۴۲: خط ۲۴۲:
==وضعیت شیعیان در مکه==
==وضعیت شیعیان در مکه==
[[پرونده:شیخ بدر الطالب روحانی معترض شیعه در مکه.jpg|بندانگشتی|250px|شیخ بدر آل طالب روحانی معترض شیعه در مکه]]
[[پرونده:شیخ بدر الطالب روحانی معترض شیعه در مکه.jpg|بندانگشتی|250px|شیخ بدر آل طالب روحانی معترض شیعه در مکه]]
حضور تشیع در مکه، به صورت فردی یا گروهی به نخستین روزهای حضور اسلام در آن شهر باز می‌گردد. ظهور سلسله خودمختارِ محلی خاندانِ شیعی بنی الحسن، به روشنی نشان دهنده موقعیت شیعه در این شهر است.<ref> MORTEL, p۴۵۵-۴۷۲</ref> مکه قرن دهم، از مراکز اصلی شیعه بوده است به گونه‌ای که [[ابن حجر هیتمی]]، هدف خود از نگارش [[الصواعق المحرقه]] را گسترش و فزونی شیعیان در این شهر معرفی کرده است.<ref>مارکو سَلَتی، ص۶۶</ref> ابن جبیر (۵۴۰ -۶۱۴ق‌/ ۱۱۴۵-۱۲۱۷م)، جهانگرد مشهور مسلمان، در سفرنامه خود بیان کرده که در سال سفر او به مکه، امیر مکه حلول [[ماه رمضان]] را بر اساس مذهب شیعی علوی اعلام کرده است.<ref>ابن جبیر، تذکیر بالاخبار عن اتفاقات الامصار، ص۱۸۷.</ref> او خبر داده است که در مسجدالحرام، مقامی خاص برای اقامه جماعت شیعیان زیدی اختصاص داده بودند و اشراف مکه را زیدی خوانده و گفته است که آنان در [[اذان]]، عبارت «حی علی خیر العمل» را می‌افزایند.<ref>ابن جبیر، تذکیر بالاخبار عن اتفاقات الامصار، ص ۱۳۸ و ۱۳۹ و ۱۴۰.</ref> برخی سفرنامه‌ها از حضور کمرنگ شیعیان در قرون بعدی در مکه سخن گفته‌اند. محمد حسین فراهانی که به سال [[سال ۱۳۰۲ هجری قمری|۱۳۰۲ قمری]]/ [[سال ۱۲۶۴ هجری شمسی|۱۲۶۴ شمسی]] به حج رفته، جمعیت شیعیان مکه را ناچیز دانسته و گفته است که غالب آنان کار راهنمایی حجاج شیعه را برعهده دارند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجار، «سفرنامه مکه»، ج۵، ص۲۰۳.</ref> حاج ایازخان قشقایی که در سال [[سال ۱۳۴۱ هجری قمری|۱۳۴۱ قمری]]/[[سال ۱۳۰۱ هجری شمسی|۱۳۰۱ خورشیدی]] به مکه رفته، گزارش کرده است که شیعیان برای ادای فرایض خود در جده و مکه و مدینه به تقیه نیاز ندارند و در اظهار تشیع آزادند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجار، «سفرنامه حاج ایازخان قشقایی»، ج۵، ص۳۹۵، ۴۰۹.</ref>
حضور تشیع در مکه، به صورت فردی یا گروهی به نخستین روزهای حضور اسلام در آن شهر باز می‌گردد. ظهور سلسله خودمختارِ محلی خاندانِ شیعی بنی الحسن، به روشنی نشان دهنده موقعیت شیعه در این شهر است.<ref> MORTEL, p۴۵۵-۴۷۲</ref> مکه قرن دهم، از مراکز اصلی شیعه بوده است به گونه‌ای که [[ابن حجر هیتمی]]، هدف خود از نگارش [[الصواعق المحرقه]] را گسترش و فزونی شیعیان در این شهر معرفی کرده است.<ref>مارکو سَلَتی، ص۶۶</ref> ابن جبیر (۵۴۰ -۶۱۴ق‌/ ۱۱۴۵-۱۲۱۷م)، جهانگرد مشهور مسلمان، در سفرنامه خود بیان کرده که در سال سفر او به مکه، امیر مکه حلول [[ماه رمضان]] را بر اساس مذهب شیعی علوی اعلام کرده است.<ref>ابن جبیر، تذکیر بالاخبار عن اتفاقات الامصار، ص۱۸۷.</ref> او خبر داده است که در مسجدالحرام، مقامی خاص برای اقامه جماعت شیعیان زیدی اختصاص داده بودند و اشراف مکه را زیدی خوانده و گفته است که آنان در [[اذان]]، عبارت «حی علی خیر العمل» را می‌افزایند.<ref>ابن جبیر، تذکیر بالاخبار عن اتفاقات الامصار، ص ۱۳۸ و ۱۳۹ و ۱۴۰.</ref> برخی سفرنامه‌ها از حضور کمرنگ شیعیان در قرون بعدی در مکه سخن گفته‌اند. محمد حسین فراهانی که به سال [[سال ۱۳۰۲ هجری قمری|۱۳۰۲ قمری]]/ [[سال ۱۲۶۴ هجری شمسی|۱۲۶۴ شمسی]] به حج رفته، جمعیت شیعیان مکه را ناچیز دانسته و گفته است که غالب آنان کار راهنمایی حجاج شیعه را برعهده دارند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجار، «سفرنامه مکه»، ج۵، ص۲۰۳.</ref> حاج ایازخان قشقایی که در سال [[سال ۱۳۴۱ هجری قمری|۱۳۴۱ قمری]]/[[سال ۱۳۰۱ هجری شمسی|۱۳۰۱ خورشیدی]] به مکه رفته، گزارش کرده است که شیعیان برای [[ادا]]ی فرایض خود در جده و مکه و مدینه به تقیه نیاز ندارند و در اظهار تشیع آزادند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجار، «سفرنامه حاج ایازخان قشقایی»، ج۵، ص۳۹۵، ۴۰۹.</ref>


[[شرفای مکه]] به طور رسمی، از تشیعِ [[زیدیه]]، دست کم تا اوایل قرن پانزدهم میلادی حمایت می‌کرده‌اند.<ref>دحلان، ج۲، ص۴۶۱</ref> برخی سفرنامه‌نویسان مدعی شده‌اند که شرفای مکه شیعه بوده اما اعتقاد خود را پنهان می‌کرده‌اند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، «گزارش سفر حج نوشته نویسنده ناشناخته سال ۱۲۹۹ قمری»، ج۴، ص۷۷۶.</ref>در [[قرن پانزده هجری قمری|قرن پانزدهم]]، تا اندازه‌ای به دلیل فشار ممالیک، شرفای مکه به تدریج با روی آوردن به [[مذهب شافعی]]، اقدام به قطع پیوند خود با زیدیه نمودند.<ref>MORTEL، صص ۴۶۷ و ۴۶۸</ref> با این حال، بنابر نقل برخی منابع، آنها تا پایان حکومت خود، همواره خواهان مدارا و نرمش با شیعیان بوده‌اند.<ref>برای نمونه رک: جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، «سفرنامه تحفة‌الحرمین و سعادة‌الدارین»، ج۵، ص۴۴۱.</ref>
[[شرفای مکه]] به طور رسمی، از تشیعِ [[زیدیه]]، دست کم تا اوایل قرن پانزدهم میلادی حمایت می‌کرده‌اند.<ref>دحلان، ج۲، ص۴۶۱</ref> برخی سفرنامه‌نویسان مدعی شده‌اند که شرفای مکه شیعه بوده اما اعتقاد خود را پنهان می‌کرده‌اند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، «گزارش سفر حج نوشته نویسنده ناشناخته سال ۱۲۹۹ قمری»، ج۴، ص۷۷۶.</ref>در [[قرن پانزده هجری قمری|قرن پانزدهم]]، تا اندازه‌ای به دلیل فشار ممالیک، شرفای مکه به تدریج با روی آوردن به [[مذهب شافعی]]، اقدام به قطع پیوند خود با زیدیه نمودند.<ref>MORTEL، صص ۴۶۷ و ۴۶۸</ref> با این حال، بنابر نقل برخی منابع، آنها تا پایان حکومت خود، همواره خواهان مدارا و نرمش با شیعیان بوده‌اند.<ref>برای نمونه رک: جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، «سفرنامه تحفة‌الحرمین و سعادة‌الدارین»، ج۵، ص۴۴۱.</ref>
۹٬۴۴۹

ویرایش