Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۷۳
ویرایش
جز (اصلاح پانویسهای اصول الحدیث سبحانی.) |
|||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
{{اصلی|خبر متواتر}} | {{اصلی|خبر متواتر}} | ||
این اصطلاح، به اعتبار آنکه وصفِ گونهای از روایات است، در [[اصول فقه]]، ضمن بحث از انواع ادله شرعی، معمولاً در مبحث [[سنت|سنّت]] یا خبر به عنوان یکی از اقسام آن<ref>مثلاً رک: سید مرتضی، الذریعه الی اصول الشریعه، ج۲، ص۴۷۷؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۰۹، ۴۲۰</ref> و در دوره اخیر در مبحث حجیت [[ظنون]]، با عنوان خبرِ متواتر<ref>مثلاً رجوع کنید به هاشمی، بحوث فی علم الاصول، ج۴، ص۳۲۷؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۶</ref> بررسی شده است. در علم [[درایه|درایه الحدیث]] نیز، پیش از بیان تقسیمات گوناگون، حدیث را به متواتر و [[خبر واحد|آحاد]] تقسیم میکنند.<ref>صدر، نهایه الدرایه، ص۹۷ ۱۰۸؛ فضلی، اصول الحدیث، | این اصطلاح، به اعتبار آنکه وصفِ گونهای از روایات است، در [[اصول فقه]]، ضمن بحث از انواع ادله شرعی، معمولاً در مبحث [[سنت|سنّت]] یا خبر به عنوان یکی از اقسام آن<ref>مثلاً رک: سید مرتضی، الذریعه الی اصول الشریعه، ج۲، ص۴۷۷؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۰۹، ۴۲۰</ref> و در دوره اخیر در مبحث حجیت [[ظنون]]، با عنوان خبرِ متواتر<ref>مثلاً رجوع کنید به هاشمی، بحوث فی علم الاصول، ج۴، ص۳۲۷؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۶</ref> بررسی شده است. در علم [[درایه|درایه الحدیث]] نیز، پیش از بیان تقسیمات گوناگون، حدیث را به متواتر و [[خبر واحد|آحاد]] تقسیم میکنند.<ref>صدر، نهایه الدرایه، ص۹۷ ۱۰۸؛ سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاءالتراث العربی، ص۲۳؛ فضلی، اصول الحدیث، ص۷۱۸۶.</ref> | ||
==علم آور بودن تواتر== | ==علم آور بودن تواتر== | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
اختلاف الفاظ در متواترِ معنوی، گاه در یک واقعه (مثلاً گزارشهای زیاد از جنگاوری [[امام علی(ع)]] در [[غزوه بدر]] یا [[غزوه احد|اُحد]]) و گاه در چند واقعه (مثلاً روایتهای زیاد درباره شجاعت امام علی(ع) در غزوههای متعدد) است.<ref>سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء التراث العربی، ص۳۵.</ref> | اختلاف الفاظ در متواترِ معنوی، گاه در یک واقعه (مثلاً گزارشهای زیاد از جنگاوری [[امام علی(ع)]] در [[غزوه بدر]] یا [[غزوه احد|اُحد]]) و گاه در چند واقعه (مثلاً روایتهای زیاد درباره شجاعت امام علی(ع) در غزوههای متعدد) است.<ref>سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء التراث العربی، ص۳۵.</ref> | ||
در هر دو صورت دلالت مجموعه این اخبار بر معنای مشترک، به یکی از دو گونه [[دلالت تضمّنی|تضمّنی]] و [[دلالت التزامی|التزامی]] است.<ref>آمدی، الاحکام فی اصول الاحکام، ج۱، جزء ۲، ص۴۳؛ ابن شهید ثانی، معالم الدین، ص۱۸۶؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۲۶-۴۲۹؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۷؛ سبحانی، | در هر دو صورت دلالت مجموعه این اخبار بر معنای مشترک، به یکی از دو گونه [[دلالت تضمّنی|تضمّنی]] و [[دلالت التزامی|التزامی]] است.<ref>آمدی، الاحکام فی اصول الاحکام، ج۱، جزء ۲، ص۴۳؛ ابن شهید ثانی، معالم الدین، ص۱۸۶؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۲۶-۴۲۹؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۷؛ سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء التراث العربی، ص۳۵.</ref> | ||
=== تواتر تفصیلی و اجمالی === | === تواتر تفصیلی و اجمالی === | ||
خط ۱۵۱: | خط ۱۵۱: | ||
* خوانساری، محمد، منطق صوری، تهران ۱۳۶۱ش. | * خوانساری، محمد، منطق صوری، تهران ۱۳۶۱ش. | ||
* خوئی، ابوالقاسم، اجودالتقریرات، تقریرات درس آیت اللّه نائینی، قم ۱۴۱۰ق. | * خوئی، ابوالقاسم، اجودالتقریرات، تقریرات درس آیت اللّه نائینی، قم ۱۴۱۰ق. | ||
* سبحانی، جعفر، اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایه، | * سبحانی، جعفر، اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایه، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، بیتا. | ||
* سروش، عبدالکریم، «مبانی منطقی استقراء از نظر آیت اللّه صدر»، نشر دانش، سال ۳، ش ۳ (فروردین و اردیبهشت ۱۳۶۲ش). | * سروش، عبدالکریم، «مبانی منطقی استقراء از نظر آیت اللّه صدر»، نشر دانش، سال ۳، ش ۳ (فروردین و اردیبهشت ۱۳۶۲ش). | ||
* سیوطی، عبدالرحمان بن ابیبکر، تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، چاپ عبدالوهاب عبداللطیف، قاهره ۱۳۸۵/۱۹۶۶ق. | * سیوطی، عبدالرحمان بن ابیبکر، تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، چاپ عبدالوهاب عبداللطیف، قاهره ۱۳۸۵/۱۹۶۶ق. |