پرش به محتوا

تواتر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ اکتبر ۲۰۲۰
جز
اصلاح پانویسهای اصول الحدیث سبحانی.
جز (اصلاح پانویسهای اصول الحدیث سبحانی.)
خط ۳۷: خط ۳۷:
{{اصلی|خبر متواتر}}
{{اصلی|خبر متواتر}}


این اصطلاح، به اعتبار آنکه وصفِ گونه‌ای از روایات است، در [[اصول فقه]]، ضمن بحث از انواع ادله شرعی، معمولاً در مبحث [[سنت|سنّت]] یا خبر به عنوان یکی از اقسام آن<ref>مثلاً رک: سید مرتضی، الذریعه الی اصول الشریعه، ج۲، ص۴۷۷؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۰۹، ۴۲۰</ref> و در دوره اخیر در مبحث حجیت [[ظنون]]، با عنوان خبرِ متواتر<ref>مثلاً رجوع کنید به هاشمی، بحوث فی علم الاصول، ج۴، ص۳۲۷؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۶</ref> بررسی شده است. در علم [[درایه|درایه الحدیث]] نیز، پیش از بیان تقسیمات گوناگون، حدیث را به متواتر و [[خبر واحد|آحاد]] تقسیم می‌کنند.<ref>صدر، نهایه الدرایه، ص۹۷ ۱۰۸؛ فضلی، اصول الحدیث، ص۷۱۸۶؛ سبحانی، اصول الحدیث، ص۲۱۳۴</ref>
این اصطلاح، به اعتبار آنکه وصفِ گونه‌ای از روایات است، در [[اصول فقه]]، ضمن بحث از انواع ادله شرعی، معمولاً در مبحث [[سنت|سنّت]] یا خبر به عنوان یکی از اقسام آن<ref>مثلاً رک: سید مرتضی، الذریعه الی اصول الشریعه، ج۲، ص۴۷۷؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۰۹، ۴۲۰</ref> و در دوره اخیر در مبحث حجیت [[ظنون]]، با عنوان خبرِ متواتر<ref>مثلاً رجوع کنید به هاشمی، بحوث فی علم الاصول، ج۴، ص۳۲۷؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۶</ref> بررسی شده است. در علم [[درایه|درایه الحدیث]] نیز، پیش از بیان تقسیمات گوناگون، حدیث را به متواتر و [[خبر واحد|آحاد]] تقسیم می‌کنند.<ref>صدر، نهایه الدرایه، ص۹۷ ۱۰۸؛ سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء‌التراث العربی، ص۲۳؛ فضلی، اصول الحدیث، ص۷۱۸۶.</ref>


==علم آور بودن تواتر==
==علم آور بودن تواتر==
خط ۶۸: خط ۶۸:
اختلاف الفاظ در متواترِ معنوی‌، گاه در یک واقعه (مثلاً گزارش‌های زیاد از جنگاوری [[امام علی(ع)]] در [[غزوه بدر]] یا [[غزوه احد|اُحد]]) و‌ گاه در چند واقعه (مثلاً روایت‌های زیاد درباره شجاعت امام علی(ع) در غزوه‌های متعدد) است.<ref>سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء التراث العربی، ص۳۵.</ref>
اختلاف الفاظ در متواترِ معنوی‌، گاه در یک واقعه (مثلاً گزارش‌های زیاد از جنگاوری [[امام علی(ع)]] در [[غزوه بدر]] یا [[غزوه احد|اُحد]]) و‌ گاه در چند واقعه (مثلاً روایت‌های زیاد درباره شجاعت امام علی(ع) در غزوه‌های متعدد) است.<ref>سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء التراث العربی، ص۳۵.</ref>


در هر دو صورت دلالت مجموعه این اخبار بر معنای مشترک، به یکی از دو گونه [[دلالت تضمّنی|تضمّنی]] و [[دلالت التزامی|التزامی]] است.<ref>آمدی، الاحکام فی اصول الاحکام، ج۱، جزء ۲، ص۴۳؛ ابن شهید ثانی، معالم الدین، ص۱۸۶؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۲۶-۴۲۹؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۷؛ سبحانی، ص۳۱-۳۴</ref>
در هر دو صورت دلالت مجموعه این اخبار بر معنای مشترک، به یکی از دو گونه [[دلالت تضمّنی|تضمّنی]] و [[دلالت التزامی|التزامی]] است.<ref>آمدی، الاحکام فی اصول الاحکام، ج۱، جزء ۲، ص۴۳؛ ابن شهید ثانی، معالم الدین، ص۱۸۶؛ قمی، قوانین الاصول، ج۱، ص۴۲۶-۴۲۹؛ منتظری، نهایة الاصول، ص۴۸۷؛ سبحانی، اصول الحدیث و احکامه، دار احیاء التراث العربی، ص۳۵.</ref>


=== تواتر تفصیلی و اجمالی ===
=== تواتر تفصیلی و اجمالی ===
خط ۱۵۱: خط ۱۵۱:
* خوانساری، محمد، منطق صوری، تهران ۱۳۶۱ش.
* خوانساری، محمد، منطق صوری، تهران ۱۳۶۱ش.
* خوئی، ابوالقاسم، اجودالتقریرات، تقریرات درس آیت اللّه نائینی، قم ۱۴۱۰ق.
* خوئی، ابوالقاسم، اجودالتقریرات، تقریرات درس آیت اللّه نائینی، قم ۱۴۱۰ق.
* سبحانی، جعفر، اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایه، قم ۱۴۱۲ق.
* سبحانی، جعفر، اصول الحدیث و احکامه فی علم الدرایه، بیروت، دار احیاء‌التراث العربی، بی‌تا.
* سروش، عبدالکریم، «‌مبانی منطقی استقراء از نظر آیت اللّه صدر»، نشر دانش، سال ۳، ش ۳ (فروردین و اردیبهشت ۱۳۶۲ش).
* سروش، عبدالکریم، «‌مبانی منطقی استقراء از نظر آیت اللّه صدر»، نشر دانش، سال ۳، ش ۳ (فروردین و اردیبهشت ۱۳۶۲ش).
* سیوطی، عبدالرحمان بن ابی‌بکر، تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، چاپ عبدالوهاب عبداللطیف، قاهره ۱۳۸۵/۱۹۶۶ق.
* سیوطی، عبدالرحمان بن ابی‌بکر، تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی، چاپ عبدالوهاب عبداللطیف، قاهره ۱۳۸۵/۱۹۶۶ق.
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۴٬۶۹۵

ویرایش