خطبه فدکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

خطبه حضرت زهرا(س) در مسجد النبی معروف به خطبه فدکیه را به دلیل بیان مواضع سیاسی علیه نظام حاکم، مقابله با فتنه‌گران و سرزنش غاصبان [[فدک]] و [[خلافت]] دارای اهمیت دانسته‌اند. این خطبه را همچنین به خاطر دارا بودن مجموعه‌ای از معارف در زمینه‌های [[خدا|خداشناسی]]، [[معاد|معادشناسی]]، [[نبوت]] و [[بعثت پیامبر اسلام(ص)]]، عظمت [[قرآن]]، فلسفه احکام و [[فروع دین]] و مباحثی درباره [[ولایت]] ستوده‌اند.<ref>[https://www.makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=1&catid=40677&pageindex=2&mid=395162 آموزه‌های هفت‌گانه خطبه تاریخی حضرت زهراء] پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی.</ref>

تأکید فاطمه(س) برای ایجاد وحدت در جامعه اسلامی و دوری از نفاق و تفرفه ذیل پذیرش [[امامت]] و ولایت [[اهل بیت(ع)]]، از دیگر دلائل اهمیت این خطبه محسوب شده است.<ref>میرزایی، «اهمیت ضرورت و جایگاه امامت در نگاه حضرت صدیقه طاهره(س)»، ص۴۱ و ۴۵.</ref>

 

ویژگی‌های خطابی خطبه فدکیه و استفاده از شاخصه‌های منطقی مشهور در فن خطابه از دیگر موارد اهمیت این خطبه دانسته شده است؛<ref>ندری ابیانه، «ویژگی‌های خطابی خطبه فدکیه»، ص۱۳۳.</ref> به صورتی که در [[بلاغات النساء|کتاب بلاغات النساء]] ابن طیفور این خطبه جزء سخنرانی‌های مهمِ دارای بلاغت و فصاحت معرفی شده است.<ref>ابن طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۱۶.</ref>

[[امام حسن(ع)]]، [[امام حسین(ع)]]، [[زینب(س)]]، [[امام باقر(ع)]]، [[امام صادق(ع)]]، [[عایشه]]، [[عبدالله بن عباس]] و برخی دیگر از مشاهیر جهان اسلام در زمره روایان این خطبه قرار دارند.<ref>پورسید آقایی، «خطبه‌های فاطمی»، ص ۵۱.</ref> [[علامه مجلسی]] خطبه فدکیه را از خطبه‌های مشهوری دانسته که [[شیعه]] و [[اهل سنت]] با سندهای گوناگون آن را نقل کرده‌اند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۲۱۵.</ref> [[شیخ صدوق]] نیز در [[من لا یحضر]] بخشی از این خطبه را نقل کرده است.<ref>صدوق، من لا یحضر، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۵۶۷-۵۶۸.</ref> به گفته [[آیت الله منتظری]] قدیمی‌ترین سند این خطبه، کتاب [[بلاغات النساء]] اثر [[احمد بن ابی طاهر مروزی]] مشهور به ابن طیفور (۲۰۴-۲۸۰ق) از عالمان اهل سنت است که در زمان [[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] می‌زیسته است.<ref>منتظری، خطبه حضرت زهرا علیها السلام، ۱۳۸۵ش، ص۳۷.</ref> ابن طیفور این خطبه را با دو روایت ضبط کرده،<ref>ابن طیفور، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۱۷-۲۵. </ref> اما به گفته [[سید جعفر شهیدی]] در سندهای متأخر، هر دو فقره درهم آمیخته و به یک صورت نقل شده است.<ref>شهیدی، زندگانی فاطمه زهرا، ۱۳۶۲ش، ص۱۲۲.</ref> با این حال برای خطبه فدکیه بیش از ۱۶ منبع ذکر شده است.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20120426135601-3094-122.pdf آذربادگان، «نگاهی گذرا به اسناد و منابع مکتوب خطبه فدک»] پرتال جامع علوم انسانی.</ref>