پرش به محتوا

نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (انتقال مطلب از پانویس به یادداشت)
جز (تمیزکاری)
خط ۲: خط ۲:
'''نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع)'''، نامه‌هایی که اهالی کوفه برای دعوت از [[امام حسین(ع)]] به کوفه و [[بیعت]] با او نوشتند. این نامه‌ها هنگامی نوشته شد که امام حسین از مدینه خارج ده بود و در [[مکه]] حضور داشت و از بیعت با [[یزید]] خودداری کرد. در میان نویسندگان نامه‌ها، نام برخی بزرگان شیعه مانند [[سلیمان بن صرد خزاعی]]، [[حبیب بن مظاهر]] و [[رفاعة بن شداد]] نیز وجود داشت. نامه‌های کوفیان باعث شد امام حسین(ع) به سوی کوفه حرکت کند، اما با روی کار آمدن [[عبیدالله بن زیاد]] در کوفه و سرکوب مردم به دست او، کوفیان از یاری امام حسین(ع) دست کشیدند و [[واقعه کربلا]] رخ داد.
'''نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع)'''، نامه‌هایی که اهالی کوفه برای دعوت از [[امام حسین(ع)]] به کوفه و [[بیعت]] با او نوشتند. این نامه‌ها هنگامی نوشته شد که امام حسین از مدینه خارج ده بود و در [[مکه]] حضور داشت و از بیعت با [[یزید]] خودداری کرد. در میان نویسندگان نامه‌ها، نام برخی بزرگان شیعه مانند [[سلیمان بن صرد خزاعی]]، [[حبیب بن مظاهر]] و [[رفاعة بن شداد]] نیز وجود داشت. نامه‌های کوفیان باعث شد امام حسین(ع) به سوی کوفه حرکت کند، اما با روی کار آمدن [[عبیدالله بن زیاد]] در کوفه و سرکوب مردم به دست او، کوفیان از یاری امام حسین(ع) دست کشیدند و [[واقعه کربلا]] رخ داد.


== تعداد نامه‌ها ==
== تعداد==
شمار نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) را صدها و بلکه هزارها دانسته‌اند.<ref>شهیدی، قیام حسین(ع)، ۱۳۸۰ش، ص۱۱۴.</ref> گروهی تعداد نامه‌ها را ۱۵۰ نامه و هر نامه را متعلق به یک، دو یا چهار نفر دانسته‌اند.<ref>ابن اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۲۹؛ مفید، الارشاد ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۴۲۱ق، ج۴، ۹۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۲۷؛ خوارزمی، مقتل الحسین، ج۱، ص۲۸۳؛ اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۲۵۳؛ شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۷۱؛ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۴۶؛ سید ابن طاووس، الملهوف، ۱۳۸۳ش، ص۲۴؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۸ق، ج۸، ص۱۶۲؛ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۲.</ref> طبری تعداد نامه‌ها را ۵۳<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۶۲.</ref>  {{یادداشت|عبارت طبری چنین است: «... فحملوا معهم نحواً من ثلاثة و خمسین صحیفة...»؛ البته برخی محققان معاصر، تعبیر «ثلاثه» را تصحیف «مائه» دانسته و گزارش طبری را نیز همان ۱۵۰ نامه تلقی کرده‌اند و شاهد بر این امر را نقل شیخ مفید، ابن اعثم، خوارزمی و سبط ابن جوزی گرفته‌اند که آنان نیز ۱۵۰ نامه نوشته‌اند و احتمالاً همه آنان از ابومخنف نقل کرده‌اند (یوسفی غروی، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۹۳)؛ اما چنانکه در متن ملاحظه می‌شود، بلاذری با اینکه احتمالا از ابومخنف نقل کرده است، ۵۰ نفر گزارش کرده است، همچنان که سبط ابن جوزی که ۱۵۰ نامه گزارش کرده است، از ابن اسحاق نقل کرده است، نه از ابومخنف (یوسفی غروی، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۴۴).}} و بَلاذُری ۵۰ برشمرده‌اند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰</ref> در کتاب [[لهوف]] تعداد نویسندگان نامه‌ها ۱۲ هزار نفر آمده البته هر نامه را چند نفر امضا کرده بودند.<ref>سید ابن طاووس، الملهوف، ۱۳۸۳ش، ص۳۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] تعداد نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) را ۱۲ هزار می‌داند.<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۵۶۶.</ref>
شمار نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) را صدها و بلکه هزارها دانسته‌اند.<ref>شهیدی، قیام حسین(ع)، ۱۳۸۰ش، ص۱۱۴.</ref> گروهی تعداد نامه‌ها را ۱۵۰ نامه و هر نامه را متعلق به یک، دو یا چهار نفر دانسته‌اند.<ref>ابن اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۲۹؛ مفید، الارشاد ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۴۲۱ق، ج۴، ۹۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۲۷؛ خوارزمی، مقتل الحسین، ج۱، ص۲۸۳؛ اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۲۵۳؛ شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۷۱؛ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۴۶؛ سید ابن طاووس، الملهوف، ۱۳۸۳ش، ص۲۴؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۸ق، ج۸، ص۱۶۲؛ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۲.</ref> طبری تعداد نامه‌ها را ۵۳<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۶۲.</ref>  {{یادداشت|عبارت طبری چنین است: «... فحملوا معهم نحواً من ثلاثة و خمسین صحیفة...»؛ البته برخی محققان معاصر، تعبیر «ثلاثه» را تصحیف «مائه» دانسته و گزارش طبری را نیز همان ۱۵۰ نامه تلقی کرده‌اند و شاهد بر این امر را نقل شیخ مفید، ابن اعثم، خوارزمی و سبط ابن جوزی گرفته‌اند که آنان نیز ۱۵۰ نامه نوشته‌اند و احتمالاً همه آنان از ابومخنف نقل کرده‌اند (یوسفی غروی، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۹۳)؛ اما چنانکه در متن ملاحظه می‌شود، بلاذری با اینکه احتمالا از ابومخنف نقل کرده است، ۵۰ نفر گزارش کرده است، همچنان که سبط ابن جوزی که ۱۵۰ نامه گزارش کرده است، از ابن اسحاق نقل کرده است، نه از ابومخنف (یوسفی غروی، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۴۴).}} و بَلاذُری ۵۰ برشمرده‌اند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰</ref> در کتاب [[لهوف]] تعداد نویسندگان نامه‌ها ۱۲ هزار نفر آمده البته هر نامه را چند نفر امضا کرده بودند.<ref>سید ابن طاووس، الملهوف، ۱۳۸۳ش، ص۳۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] تعداد نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) را ۱۲ هزار می‌داند.<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۵۶۶.</ref>


== متن برخی از نامه‌های کوفیان ==
== متن برخی از نامه‌ها==
=== نامه نخست ===
=== نامه نخست ===
وقتی خبر درگذشت [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]] به مردم [[کوفه]] رسید، درباره [[یزید بن معاویه|یزید]] به تردید افتادند و احساس خطر نمودند. در این هنگام آنان با خبر شدند [[امام حسین(ع)]] از بیعت با یزید خودداری کرده و به [[مکه]] رفته است.[[شیعیان]] در کوفه در منزل [[سلیمان بن صرد خزاعی]] گرد آمدند و درباره مرگ معاویه سخن گفتند و خدا را به این خاطر شکر کردند. آنگاه سلیمان بن صرد گفت معاویه مرده است و حسین بن علی با فرزندش بیعت نکرده و به مکه رفته است. اگر قصد دارید او را یاری کنید، به او خبر بدهید و اگر در یاری‌اش تردید دارید، او را به خطر نیندازید و فریبش ندهید. مردم تأکید کردند قصد یاری او را دارند و نامه‌ای خطاب به امام حسین(ع)نوشتند:
پس از درگذشت [[معاویه بن ابی سفیان|معاویه]]، یزید جانشین وی شد، [[امام حسین(ع)]] از بیعت با یزید خودداری کرد و به [[مکه]] رفت. [[شیعیان]] در کوفه در منزل [[سلیمان بن صرد خزاعی]] گرد آمدند سلیمان بن صرد گفت معاویه مرده است و حسین بن علی با فرزندش بیعت نکرده و به مکه رفته است. اگر قصد دارید او را یاری کنید، به او خبر بدهید و اگر در یاری‌اش تردید دارید، او را به خطر نیندازید و فریبش ندهید. اهالی کوفه تأکید کردند قصد یاری او را دارند و نامه‌ای خطاب به امام حسین(ع)نوشتند:
{{روزشمار واقعه عاشورا}}
{{روزشمار واقعه عاشورا}}
::«بسم اللّه الرحمن الرحیم
::«بسم اللّه الرحمن الرحیم
خط ۲۷: خط ۲۷:
::«باغ‌ها سرسبز گشته و میوه‌ها رسیده است، پس هرگاه که اراده کردی بیا که سربازان آماده برای یاری تو در انتظار نشسته‌اند، والسلام.»<ref>رک:طبری، تاریخ طبری، ج۴، صص۲۶۱-۲۶۲؛ سماوی، ابصار العین، ص۲۱۶؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۴۲۱ق، ج۴، ص۹۷؛ جلالی، سلحشوران طف، ص۲۶۲؛ کمره‌ای، عنصر شجاعت، ج۱، ص۱۶۲.</ref>
::«باغ‌ها سرسبز گشته و میوه‌ها رسیده است، پس هرگاه که اراده کردی بیا که سربازان آماده برای یاری تو در انتظار نشسته‌اند، والسلام.»<ref>رک:طبری، تاریخ طبری، ج۴، صص۲۶۱-۲۶۲؛ سماوی، ابصار العین، ص۲۱۶؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۴۲۱ق، ج۴، ص۹۷؛ جلالی، سلحشوران طف، ص۲۶۲؛ کمره‌ای، عنصر شجاعت، ج۱، ص۱۶۲.</ref>


== پاسخ امام حسین به مردم کوفه ==
== پاسخ امام حسین ==
فرستادگان همه نزد حضرت جمع شدند و حضرت نامه‌ها را خواند و احوال مردم را از فرستادگان جویا شد. آنگاه نامه‌ای نوشت و به همراه [[هانی بن هانی سبیعی]] و [[سعید بن عبدالله حنفی]] که آخرین فرستادگان بودند، فرستاد. متن نامه از این قرار بود:
فرستادگان همه نزد حضرت جمع شدند و حضرت نامه‌ها را خواند و احوال مردم را از فرستادگان جویا شد. آنگاه نامه‌ای نوشت و به همراه [[هانی بن هانی سبیعی]] و [[سعید بن عبدالله حنفی]] که آخرین فرستادگان بودند، فرستاد. متن نامه از این قرار بود:
:''بسم اللّه الرحمن الرحیم، از حسین بن علی به جمعیت مسلمانان و مؤمنان''.
:''بسم اللّه الرحمن الرحیم، از حسین بن علی به جمعیت مسلمانان و مؤمنان''.