اسماعیلیه: تفاوت میان نسخه‌ها
افزودن بخش جایگاه
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (اصلاح جزئی) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (افزودن بخش جایگاه) |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
گفته شده که ابوالخطاب محمد بن ابی‌زینب یا [[مقلاص بن ابی‌الخطاب]] در منابع اسماعیلیه به‌عنوان شخصی یاد شده که در تثبیت امامت اسماعیل نقش داشته است. تفصیل عقاید ابوالخطاب در [[ام الکتاب (اسماعیلیه)|ام‌الکتاب]] ذکر شده، که به‌عنوان کتاب سری اسماعیلیان است. | گفته شده که ابوالخطاب محمد بن ابی‌زینب یا [[مقلاص بن ابی‌الخطاب]] در منابع اسماعیلیه به‌عنوان شخصی یاد شده که در تثبیت امامت اسماعیل نقش داشته است. تفصیل عقاید ابوالخطاب در [[ام الکتاب (اسماعیلیه)|ام‌الکتاب]] ذکر شده، که به‌عنوان کتاب سری اسماعیلیان است. | ||
==جایگاه و اهمیت== | |||
اسماعیلیه، از فرقه‌های مهم مذهب شیعه که گفته شده پس از شیعه امامیه، بیشترین تعداد پیروان را دارد و خود در طول تاریخ به شاخه‌های مختلف تقسیم شده و در بیش از ۲۵ کشور، در آسیا، افریقا، اروپا و امریکای شمالی گسترده است.<ref>دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ۱۳۸۶ش، ص یازده.</ref> | |||
دوره حکومت فاطمیان در افریقا (۲۹۷-۵۶۷ق) عصر طلایی فکری و ادبی اسماعیلیان خوانده شده که مبلغان (در ادبیات اسماعیلیان: داعیان) و متکلمان اسماعیلی به تألیف کتاب‌های فراوانی در علوم مختلف اسلامی پرداختند.<ref>دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ۱۳۸۶ش، ص دوازده.</ref> نیز گفته شده که اسماعیلیان در دوره‌ای رقیب عمده خلفای عباسی بوده‌اند.<ref>دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ۱۳۸۶ش، ص دوازده.</ref> | |||
==منشأ پیدایش== | ==منشأ پیدایش== | ||
گروه غالب [[شیعیان]] معتقد بودند که بعد از امام صادق(ع)، فرزند بزرگتر وی یعنی [[اسماعیل بن جعفر الصادق|اسماعیل]] امام خواهد شد، اما اسماعیل در زمان حیات پدرش از دنیا رفت و مرگ اسماعیل قبل از به امامت رسیدن، باعث به وجود آمدن تشتت و اختلاف در تعیین امام بعدی شد. برخی از این رو که اعتقاد داشتند این سنت نباید تغییر کند گفتند اسماعیل هنوز زنده است و روزی به عنوان [[مهدی|قائم(عج)]] ظهور خواهد کرد. برخی هم از این بابت که معتقد بودند امامت به استثنای [[امام حسن(ع)|حسن]] و [[امام حسین|حسین]](ع) از طریق برادری منتقل نمی‌شود، به انتقال امامت از اسماعیل به فرزندش محمد روی آوردند. برخی هم قائل به [[بداء]] شده، به [[امامت]] [[امام کاظم(ع)|موسی بن جعفر(ع)]] معتقد شدند. سلسله امامان [[شیعه اثنی عشری]] از طریق گروه اخیر ادامه می‌یابد.<ref>اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۴-۲۱۳.</ref> | گروه غالب [[شیعیان]] معتقد بودند که بعد از امام صادق(ع)، فرزند بزرگتر وی یعنی [[اسماعیل بن جعفر الصادق|اسماعیل]] امام خواهد شد، اما اسماعیل در زمان حیات پدرش از دنیا رفت و مرگ اسماعیل قبل از به امامت رسیدن، باعث به وجود آمدن تشتت و اختلاف در تعیین امام بعدی شد. برخی از این رو که اعتقاد داشتند این سنت نباید تغییر کند گفتند اسماعیل هنوز زنده است و روزی به عنوان [[مهدی|قائم(عج)]] ظهور خواهد کرد. برخی هم از این بابت که معتقد بودند امامت به استثنای [[امام حسن(ع)|حسن]] و [[امام حسین|حسین]](ع) از طریق برادری منتقل نمی‌شود، به انتقال امامت از اسماعیل به فرزندش محمد روی آوردند. برخی هم قائل به [[بداء]] شده، به [[امامت]] [[امام کاظم(ع)|موسی بن جعفر(ع)]] معتقد شدند. سلسله امامان [[شیعه اثنی عشری]] از طریق گروه اخیر ادامه می‌یابد.<ref>اشعری، المقالات و الفرق، ۱۳۶۰ش، ص۱۴-۲۱۳.</ref> | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۵۰: | ||
==دانشمندان اسماعیلیه== | ==دانشمندان اسماعیلیه== | ||
به‌گفته فرهاد دفتری در کتاب تاریخ و عقاید اسماعیلیه، اولین متون تفصیلی اسماعیلی، توسط مبلغان ایرانیان آن، مانند ابوحاتم رازی، رئیس دعوت اسماعیلی در شمال ایران، و محمد بن احمد نسفی، رئیس دعوت اسماعیلی در خراسان، نوشته شد. برخی دیگر از عالمان اسماعیلی عبارتند از: ابویعقوب سجستانی، حمیدالدین کرمانی، المؤید فی الدین شیرازی و ناصر خسرو.<ref>دفتری، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ۱۳۸۶ش، ص سیزده.</ref> | |||
==امامان اسماعیلی== | ==امامان اسماعیلی== | ||