۱۷٬۱۳۹
ویرایش
لولا علی لهلک عمر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
جز (←اعتبار) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امام علی}} | {{امام علی}} | ||
'''لَوْلا عَلِیٌّ لَهَلَکَ عُمَر''' (اگر علی نبود، عمر هلاک می‌شد) عبارتی از [[عمر بن خطاب]]، خلیفه دوم، | '''لَوْلا عَلِیٌّ لَهَلَکَ عُمَر''' (اگر علی نبود، عمر هلاک می‌شد) عبارتی از [[عمر بن خطاب]]، خلیفه دوم، درباره [[امام علی(ع)]] است. این جمله یا مشابه آن در منابع متعددی از [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نقل شده است. به گفته [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]]، از عالمان شیعه قرن یازدهم هجری، خلیفه دوم ۷۰ بار این جمله را به زبان آورده است. | ||
بنابر دیدگاه برخی از علمای شیعه و اهل سنت، عبارت «لولا علی لهلک عمر» به معنای برتری و [[فضایل امام علی(ع)|فضیلت امام علی(ع)]] بر عمر بن خطاب است. [[ابن ابی‌الحدید]] آن را مشهور و برخی آن را [[خبر مستفیض|مستفیض]] دانسته‌اند. از جمله راویان | بنابر دیدگاه برخی از علمای شیعه و اهل سنت، عبارت «لولا علی لهلک عمر» به معنای برتری و [[فضایل امام علی(ع)|فضیلت امام علی(ع)]] بر عمر بن خطاب است. [[ابن ابی‌الحدید معتزلی]] آن را مشهور و برخی آن را [[خبر مستفیض|مستفیض]] دانسته‌اند. از جمله راویان این عبارت، [[سعید بن مسیب]]، [[عبدالله بن عباس]]، [[ابوسعید خدری]] و [[محمد بن ابی‌عمیر]] هستند. برخی نقل این گفتار عمر بن خطاب را از سعید بن مسیب، بر مبنای [[رجال]] اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده‌اند. | ||
مشابه این جمله درباره علی بن | مشابه این جمله درباره علی بن ابیطالب، از [[خلیفه اول]] و [[خلیفه سوم|سوم]] نیز نقل شده است. | ||
==متن== | ==متن== | ||
«لَوْ لَا عَلِیٌّ لَهَلَکَ عُمَرُ؛ اگر علی نبود [[عمر بن خطاب|عمر]] هلاک می‌شد»، جمله‌ای از | «لَوْ لَا عَلِیٌّ لَهَلَکَ عُمَرُ؛ اگر علی نبود [[عمر بن خطاب|عمر]] هلاک می‌شد»، جمله‌ای از عمر بن خطاب، [[خلیفه دوم]] است. وی در برخی موارد که در مسئله‌ای دچار خطا می‌شد و [[علی(ع)]] خطای او را تصحیح می‌کرد، در وصف علی(ع) آن را به زبان می‌آورد. این جمله در منابع متعدد شیعه<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۴۲۴؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق،ج۴، ص۳۵ و ۳۶؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق،ج۶، ص۳۰۶ و ج۱۰، ص۵۰؛ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۱و۱۴۹.</ref> و اهل سنت<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: ابن قتیبه دینوری، تأویل مختلف الحدیث، ۱۴۰۶ق، ص۱۵۲؛ خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۱؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۳؛ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸و۱۴۱ و ج۱۲، ص۱۷۹و۲۰۵؛ ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۱۲، ص۱۱۵ و ج۱۳، ص۲۱۳؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۴؛ حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۳۷، ۳۴۹-۳۵۱.</ref> نقل شده است. | ||
مضمون این جمله با عبارات دیگری نیز نقل شده است؛ از جمله: | مضمون این جمله با عبارات دیگری نیز نقل شده است؛ از جمله: | ||
*«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ مُعْضِلَةٍ لَيْسَ لَهَا أَبُوحَسَنٍ؛ پناه می‌برم به خدا از مشکلی که ابوالحسن (علی) در آن حضور نداشته | *«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ مُعْضِلَةٍ لَيْسَ لَهَا أَبُوحَسَنٍ؛ پناه می‌برم به خدا از مشکلی که ابوالحسن (علی) در آن حضور نداشته باشد».<ref>ابن حنبل، فضائل الصحابه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۶۴۷؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۱.</ref> | ||
*«لَاأَبْقَانِیَ اللَّهُ بَعْدَکَ یَا عَلِیُّ؛ ای علی! | *«لَاأَبْقَانِیَ اللَّهُ بَعْدَکَ یَا عَلِیُّ؛ ای علی! خدا بعد تو مرا باقی نگذارد».<ref>طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۷ و ۳۹۴؛ خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۱۰۱؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۶۰.</ref> | ||
*«اللهُمَّ لاتبقنی لمعضلةٍ لیس لها ابن | *«اللهُمَّ لاتبقنی لمعضلةٍ لیس لها ابن ابی طالب حیّاً؛ خدایا مرا در سختی که پسر ابوطالب در آن زنده نباشد، باقی مگذار».<ref>حمویی جوینی، فرائد السمطین، مؤسسه محمودی، ج۱، ص۳۴۴و۴۴۶؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۵؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۱ و۳۶۱.</ref> | ||
*«لَاعِشْتُ فِی أُمَّةٍ لَسْتَ فِیهَا یَا أَبَاالْحَسَنِ؛ زنده نباشم در امتی که تو ای ابوالحسن(علی) در آن | *«لَاعِشْتُ فِی أُمَّةٍ لَسْتَ فِیهَا یَا أَبَاالْحَسَنِ؛ زنده نباشم در امتی که تو ای ابوالحسن(علی) در آن نباشی».<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۷۷؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۶۱؛ مناوی، فیض القدیر، ۱۳۵۶ق، ج۴، ص۳۵۶.</ref> | ||
*«لَوْلَاکَ لَافْتَضَحْنَا؛ ای علی! اگر نبودی، ما قطعا بی‌آبرو می‌شدیم».<ref>ابن | *«لَوْلَاکَ لَافْتَضَحْنَا؛ ای علی! اگر نبودی، ما قطعا بی‌آبرو می‌شدیم».<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۶۸؛ شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۲۰۳.</ref> | ||
==ماجراها== | ==ماجراها== | ||
جمله «لَولَا عَلِیٌ لَهَلَک عُمَر» در موارد متعددی از خلیفه دوم نقل شده است.<ref>ابن | جمله «لَولَا عَلِیٌ لَهَلَک عُمَر» در موارد متعددی از خلیفه دوم نقل شده است.<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۱۶ و ج۳، ص۱۴۶.</ref> از آن جمله: | ||
[[ابن شهر آشوب]]، از علمای [[قرن شش قمری|قرن ششم]] شیعه، بر آن است که [[عمر بن خطاب]] در ۲۳ مسئله به علی(ع) رجوع کرده و این عبارت را گفته است.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۱. برای آگاهی از موارد نگاه کنید به: ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۵۹-۳۷۰.</ref> به گفته [[قاضی نورالله شوشتری]]، عالم شیعه قرن یازدهم هجری، خلیفه دوم ۷۰ بار آن جمله را به زبان آورده است.<ref> | [[ابن شهر آشوب]]، از علمای [[قرن شش قمری|قرن ششم]] شیعه، بر آن است که [[عمر بن خطاب]] در ۲۳ مسئله به علی(ع) رجوع کرده و این عبارت را گفته است.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۱. برای آگاهی از موارد نگاه کنید به: ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۵۹-۳۷۰.</ref> به گفته [[قاضی نورالله شوشتری]]، عالم شیعه قرن یازدهم هجری، خلیفه دوم ۷۰ بار آن جمله را به زبان آورده است.<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۰۲.</ref> | ||
بر این اساس، برخی از موارد مذکور<ref>برای سایر موارد نگاه کنید به: طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۰-۳۹۹؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۵و۳۶؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۵۹-۳۷۰.</ref> عبارتند از: | بر این اساس، برخی از موارد مذکور<ref>برای سایر موارد نگاه کنید به: طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۰-۳۹۹؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۵و۳۶؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۳۵۹-۳۷۰.</ref> عبارتند از: | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
*خلیفه دوم درباره یک زن دیوانهٔ زناکار، حکم سنگسار داده بود اما امام علی(ع) به دلیل جنون آن زن و [[حدیث رفع القلم]] که بر اساس آن تکلیف از شخص خواب، دیوانه و کودک برداشته شده است، حکم سنگسار وی را نادرست خواند و خلیفه دوم پس از پذیرش حکم علی(ع) گفت: «لولا علی لهلک عمر».<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۳؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۲؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۲، ص۱۷۲و۱۷۳؛ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۱.</ref> | *خلیفه دوم درباره یک زن دیوانهٔ زناکار، حکم سنگسار داده بود اما امام علی(ع) به دلیل جنون آن زن و [[حدیث رفع القلم]] که بر اساس آن تکلیف از شخص خواب، دیوانه و کودک برداشته شده است، حکم سنگسار وی را نادرست خواند و خلیفه دوم پس از پذیرش حکم علی(ع) گفت: «لولا علی لهلک عمر».<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۳؛ طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۳۹۲؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۲، ص۱۷۲و۱۷۳؛ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۱.</ref> | ||
[[قاضی نورالله شوشتری]] موارد مختلفی را در کتاب [[احقاق الحق و ازهاق الباطل|ِاِحْقاقُ الحَقّ و اِزْهاقُ الباطِل]] گردآورده است.<ref>نگاه کنید به: | [[قاضی نورالله شوشتری]] موارد مختلفی را در کتاب [[احقاق الحق و ازهاق الباطل|ِاِحْقاقُ الحَقّ و اِزْهاقُ الباطِل]] گردآورده است.<ref>نگاه کنید به: شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۱۸۲-۲۳۶ و ج۱۷، ص۴۳۳-۴۴۴ وج۳۱، ص۴۷۰-۴۸۳.</ref> | ||
'''*لولا علی لهلک ابوبکر و عثمان'''<br> | '''*لولا علی لهلک ابوبکر و عثمان'''<br> | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==دلالت بر فضیلت علی(ع)== | ==دلالت بر فضیلت علی(ع)== | ||
از دیدگاه علمای [[شیعه]] و برخی از [[اهل سنت]]، عبارات خلیفه دوم به معنای برتری و [[فضیلت امام علی(ع)]] بر وی است. [[متکلمان]] شیعه آن عبارات را دلیل و اعترافی بر برتری و فضیلت علی(ع) در علم دانسته‌اند و بر همین اساس علی(ع) را مرجع و ملجأ [[خلفا (ابهام‌زدایی)|خلفا]] دانسته‌اند.<ref>طبری آملی صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱و۲۲؛ ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۳۰۴؛ حرعاملی، اثباة‌الهداة، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۶۰؛ | از دیدگاه علمای [[شیعه]] و برخی از [[اهل سنت]]، عبارات خلیفه دوم به معنای برتری و [[فضیلت امام علی(ع)]] بر وی است. [[متکلمان]] شیعه آن عبارات را دلیل و اعترافی بر برتری و فضیلت علی(ع) در علم دانسته‌اند و بر همین اساس علی(ع) را مرجع و ملجأ [[خلفا (ابهام‌زدایی)|خلفا]] دانسته‌اند.<ref>طبری آملی صغیر، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۲۱و۲۲؛ ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۳۰۴؛ حرعاملی، اثباة‌الهداة، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۶۰؛ شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۰۲ و ج۳۱، ص۴۷۰-۴۸۳.</ref> | ||
برخی علمای اهل سنت از جمله ابن عبدالبر، فقیه مالکی قرن پنجم هجری، موفق بن احمد خوارزمی، فقیه و خطیب سنی در قرن ششم هجری و ابن ابی الحدید، از عالمان شافعی قرن هفتم هجری نیز این عبارات را دلیلی بر برتری و فضیلت علی(ع) در [[قضاوت]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳؛ خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱.</ref> [[فقه]]<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸.</ref> و یا علم<ref>خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۴۱؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۱۶.</ref> دانسته‌اند. | برخی علمای اهل سنت از جمله ابن عبدالبر، فقیه مالکی قرن پنجم هجری، موفق بن احمد خوارزمی، فقیه و خطیب سنی در قرن ششم هجری و ابن ابی الحدید، از عالمان شافعی قرن هفتم هجری نیز این عبارات را دلیلی بر برتری و فضیلت علی(ع) در [[قضاوت]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۰۲و۱۱۰۳؛ خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱.</ref> [[فقه]]<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۸.</ref> و یا علم<ref>خوارزمی، مناقب، مؤسسه نشر اسلامی، ص۸۰و۸۱؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۴۱؛ قندوزی، ینابیع الموده، دارالاسوه، ج۱، ص۲۱۶.</ref> دانسته‌اند. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==اعتبار == | ==اعتبار == | ||
[[ابن | [[ابن ابی‌الحدید]]، عالم سنی قرن هفتم هجری در [[شرح نهج البلاغه (ابن ابی‌الحدید)|شرح نهج البلاغه]]، نقل‌قول خلیفه دوم را خبر مشهور تلقی کرده<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۴۱.</ref> و عین الله حسنی ارموی در حاشیه کتاب نهج الحق علامه حلی، نقل عبارت «لولا علی لهلک عمر» و عبارات مشابه از عمر را [[متواتر]] دانسته است.<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۲۴۰ (پاورقی۱).</ref> محمد جمیل حمّود (زاده ۱۹۵۹م)، شارح و محقق [[أبهی المداد (کتاب)|کتاب أبهی المداد]] نیز در مقدمه خود بر این کتاب، «لولا علی لهلک عمر» را [[مستفیض]] خوانده است.<ref>ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۱، مقدمه محقق، ص۳۸.</ref> | ||
در میان راویان، محمد بن | در میان راویان، [[محمد بن ابی‌عمیر]] جزو [[اصحاب اجماع]] و مورد اعتماد علمای شیعه است.<ref>کشی، رجال الکشی: اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۵۵۶.</ref> عبدالله بن عباس<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۹۳۳.</ref> و ابوسعید خدری<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۴۰.</ref> نیز از [[صحابه]] [[پیامبر(ص)]] و [[ثقه]] هستند. | ||
ابن حجر عسقلانی از رجالیان اهل سنت، سعید بن مسیب را که از راویان اصلی عبارت «لولا علی لهلک عمر» است، ثقه و از [[فقیه|فقهای]] بزرگی دانسته که حتی روایات [[مرسل]] او را [[حدیث صحیح|صحیح]] می‌دانند.<ref>ابن حجر عسقلانی، تقریب التهذیب، ۱۴۰۶ق، ص۲۴۱.</ref> برخی با بررسی راویان نقلِ سعید بن مسیب، آنها را از رجال [[صحیح بخاری]] و بنابر مبانی [[رجال|رجالی]] اهل سنت ثقه دانسته‌اند و از این رو نقل سعید بن مسیب را از دیدگاه اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده‌اند.<ref>[https://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5154 «روایت لولا علی(ع) لهلک عمر در چه منابعی آمده است؟»]، سایت مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر(ع).</ref> | ابن حجر عسقلانی از رجالیان اهل سنت، سعید بن مسیب را که از راویان اصلی عبارت «لولا علی لهلک عمر» است، ثقه و از [[فقیه|فقهای]] بزرگی دانسته که حتی روایات [[مرسل]] او را [[حدیث صحیح|صحیح]] می‌دانند.<ref>ابن حجر عسقلانی، تقریب التهذیب، ۱۴۰۶ق، ص۲۴۱.</ref> برخی با بررسی راویان نقلِ سعید بن مسیب، آنها را از رجال [[صحیح بخاری]] و بنابر مبانی [[رجال|رجالی]] اهل سنت ثقه دانسته‌اند و از این رو نقل سعید بن مسیب را از دیدگاه اهل سنت [[حدیث صحیح|صحیح]] شمرده‌اند.<ref>[https://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5154 «روایت لولا علی(ع) لهلک عمر در چه منابعی آمده است؟»]، سایت مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر(ع).</ref> | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة‌الله، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، مکتبة آیت الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق. | *ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة‌الله، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، قم، مکتبة آیت الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۴ق. | ||
*ابن | *ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، تحقیق محمد عوامه، سوریه، دارالرشید، ۱۴۰۶ق. | ||
*ابن حنبل، احمد، فضائل الصحابه، تحقیق وصی الله محمد عباس، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۰۳ق. | *ابن حنبل، احمد، فضائل الصحابه، تحقیق وصی الله محمد عباس، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۰۳ق. | ||
*ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابیطالب، قم، علامه، اول، ۱۳۷۹ق. | *ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابیطالب، قم، علامه، اول، ۱۳۷۹ق. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
*ابن عطیه، مقاتل، ابهی المداد فی شرح مؤتمر علماء بغداد، تحقیق جمیل حمود، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۲۳ق. | *ابن عطیه، مقاتل، ابهی المداد فی شرح مؤتمر علماء بغداد، تحقیق جمیل حمود، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۲۳ق. | ||
*ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، تأویل مختلف الحدیث، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۶ق. | *ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، تأویل مختلف الحدیث، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۶ق. | ||
*امینی، | *امینی، محمدهادی، اصحاب امیرالمؤمنین (ع)و الرواة‌عنه، بیروت، دار الکتب الاسلامی، بی‌تا. | ||
*حرعاملی، محمد بن علی، اثباة‌الهداة، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | *حرعاملی، محمد بن علی، اثباة‌الهداة، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق. | ||
*حمویی جوینی، ابراهیم بن محمد، فرائد السمطین، تحقیق محمد باقر محمودی، مؤسسه محمودی، بی‌تا. | *حمویی جوینی، ابراهیم بن محمد، فرائد السمطین، تحقیق محمد باقر محمودی، مؤسسه محمودی، بی‌تا. | ||
*خوارزمی، موفق بن احمد، مناقب، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی‌تا. | *خوارزمی، موفق بن احمد، مناقب، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی‌تا. | ||
*[https://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5154 «روایت لولا علی(ع) لهلک عمر در چه منابعی آمده است؟»، سایت مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر(ع).] | *[https://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5154 «روایت لولا علی(ع) لهلک عمر در چه منابعی آمده است؟»، سایت مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر(ع).] | ||
*صدوق، محمد بن | *شوشتری، قاضی نورالله، احقاق الحق و ازهاق الباطل، قم، مکتبه آیت‌الله مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق. | ||
*صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق. | |||
*طبری آملی صغیر، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الامامة، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. | *طبری آملی صغیر، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الامامة، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. | ||
*طبری، | *طبری، محب‌الدین، ذخائر العقبی فی مناقب ذوی القربی، قم، دارالکتب الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۸ق. | ||
*طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دارالثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | *طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دارالثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | ||
*طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، حسن موسوی خرسان، تهران،دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | *طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، حسن موسوی خرسان، تهران،دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | ||
*عاصمی، احمد بن | *عاصمی، احمد بن محمدعلی، العسل المصفی من تهذیب زین الفتی فی شرح سورة هل أتی، مجمع إحیاء‌الثقافة‌الاسلامیة، بی‌تا. | ||
*علامه حلی، حسن بن | *علامه حلی، حسن بن یوسف، نهج الحق و کشف الصدق، بیروت، درالکتاب اللبنانی، چاپ اول، ۱۹۸۲م. | ||
*قندوزی، سلیمان بن ابرهیم، ینابیع الموده لذوی القربی، قم، دارالاسوه، بی‌تا. | *قندوزی، سلیمان بن ابرهیم، ینابیع الموده لذوی القربی، قم، دارالاسوه، بی‌تا. | ||
*کشی، محمد بن عمر و محمد بن حسن طوسی، رجال الکشی-اختیار معرفة الرجال، تصحیح حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه مشهد، چاپ اول، ۱۴۰۹ق. | *کشی، محمد بن عمر و محمد بن حسن طوسی، رجال الکشی-اختیار معرفة الرجال، تصحیح حسن مصطفوی، مشهد، دانشگاه مشهد، چاپ اول، ۱۴۰۹ق. | ||
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | *کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | ||
*ماوروی، علی بن محمد، الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الامام الشافعی و هو شرح مختصر المزنی، تحقیق علی محمد معوض و عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق. | *ماوروی، علی بن محمد، الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الامام الشافعی و هو شرح مختصر المزنی، تحقیق علی محمد معوض و عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق. | ||
*مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمود محرمی زرندی، قم، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. | |||
*مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، تحقیق و تصحیح | *مناوی، زین‌الدین محمد، فیض القدیر شرح جامع الصغیر، مصر، المکتبة التجاریة الکبری، ۱۳۵۶ق. | ||
*مناوی، | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{فضائل امام علی}} | {{فضائل امام علی}} | ||