کاربر ناشناس
حلف الفضول: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Aghaie بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
حلفالفضول، به منزله رویدادى مهم، یكى از مبادى تاریخگذارى در روزگار جاهلیت محسوب مىشد<ref>مسعودى، تنبیه، ص 209</ref> و ستمدیدگان با توسل به آن حق خود را مىگرفتند.<ref>رجوع کنید به ابنحبیب، كتاب المُنَمَّق فى اخبار قریش، ص280ـ281</ref> این پیمان پس از اسلام نیز اهمیت خود را حفظ كرد. خلیفه دوم حضور در حلفالفضول را یكى از معیارهاى تقدم قبایل براى برخوردارى بیشتر از عطا و مقررى به شمار مىآورد<ref>رجوع کنید به شافعى، الاُمّ، ج 4، ص 166؛ ابنحنبل، كتابالعلل و معرفة الرجال، ج 3، ص 423؛ مطیعى، التكملة الثانیة، ج 19، ص 381</ref> حضور در حلفالفضول نوعى افتخار محسوب مىشد. در یكى از سفرهاى معاویه به مدینه، عبداللّه بنزبیر به او گفت كه با [[امام حسن (ع)]] در حلفالفضول همراه است و اگر امام از وى بر ضد معاویه یارى بخواهد، او را اجابت مىكند، اما معاویه ادعاى او را در انتساب به حلفالفضول به تمسخر گرفت و رد كرد.<ref>اخبار الدولة العباسیة، ص 58ـ 59</ref> پس از شهادت امام حسن نیز هنگامى كه [[امام حسین (ع)]] بنا بر وصیت برادرش، مىخواست پیكر آن حضرت را در كنار قبر [[رسول خدا]] دفن كند، چون با مخالفت امویان روبهرو شد، به حلفالفضول متوسل شد و برخى قبایل براى یارى وى آماده شدند، اما آن حضرت از تصمیم خود منصرف گردید.<ref>ابنعساكر، ترجمة الامامالحسن(ع)، ص 222</ref> همچنین هنگامى كه ولیدبن عُتبة بنابىسُفیان، امیر اموى مدینه (دوران حكومت: 57ـ60 و 61ـ62)، درباره مال یا زمینى از آنِ امام حسین بر وى ستم كرد، امام وى را تهدید كرد كه اگر حق او را ندهد، شمشیر برمىدارد و در [[مسجد النبي|مسجد رسول خدا]]، مردم را به حلفالفضول مىخواند. در پى آن، كسانى براى حمایت از امام حسین اعلام آمادگى كردند و ولید، ناگزیر، حق امام را داد.<ref>ابنهشام، سيرة النبويه، ج 1، ص 142؛ بلاذرى، انساب الاشراف، ج 2، ص 26؛ قرطبى، الجامع لاحكام القرآن، ج10، ص 169</ref> به نوشته جوادعلى،<ref>المفصل فى تاریخ العرب، ج 4، ص 89</ref> شاید مقصود امام آن بوده است كه به پیمانى همچون حلفالفضول دعوت مىكند و لذا نمىتوان از این حكایت نتیجه گرفت كه حلفالفضول تا آن زمان برقرار بوده است. هشام بنمحمد بنسائب كلبى (متوفى 204) كتابى با عنوان حلفالفضول نوشته بوده است.<ref>ابنندیم، فهرست، ص 108؛ ابنخلّكان، وفيات الاعيان، ج 6، ص 82</ref> | حلفالفضول، به منزله رویدادى مهم، یكى از مبادى تاریخگذارى در روزگار جاهلیت محسوب مىشد<ref>مسعودى، تنبیه، ص 209</ref> و ستمدیدگان با توسل به آن حق خود را مىگرفتند.<ref>رجوع کنید به ابنحبیب، كتاب المُنَمَّق فى اخبار قریش، ص280ـ281</ref> این پیمان پس از اسلام نیز اهمیت خود را حفظ كرد. خلیفه دوم حضور در حلفالفضول را یكى از معیارهاى تقدم قبایل براى برخوردارى بیشتر از عطا و مقررى به شمار مىآورد<ref>رجوع کنید به شافعى، الاُمّ، ج 4، ص 166؛ ابنحنبل، كتابالعلل و معرفة الرجال، ج 3، ص 423؛ مطیعى، التكملة الثانیة، ج 19، ص 381</ref> حضور در حلفالفضول نوعى افتخار محسوب مىشد. در یكى از سفرهاى معاویه به مدینه، عبداللّه بنزبیر به او گفت كه با [[امام حسن (ع)]] در حلفالفضول همراه است و اگر امام از وى بر ضد معاویه یارى بخواهد، او را اجابت مىكند، اما معاویه ادعاى او را در انتساب به حلفالفضول به تمسخر گرفت و رد كرد.<ref>اخبار الدولة العباسیة، ص 58ـ 59</ref> پس از شهادت امام حسن نیز هنگامى كه [[امام حسین (ع)]] بنا بر وصیت برادرش، مىخواست پیكر آن حضرت را در كنار قبر [[رسول خدا]] دفن كند، چون با مخالفت امویان روبهرو شد، به حلفالفضول متوسل شد و برخى قبایل براى یارى وى آماده شدند، اما آن حضرت از تصمیم خود منصرف گردید.<ref>ابنعساكر، ترجمة الامامالحسن(ع)، ص 222</ref> همچنین هنگامى كه ولیدبن عُتبة بنابىسُفیان، امیر اموى مدینه (دوران حكومت: 57ـ60 و 61ـ62)، درباره مال یا زمینى از آنِ امام حسین بر وى ستم كرد، امام وى را تهدید كرد كه اگر حق او را ندهد، شمشیر برمىدارد و در [[مسجد النبي|مسجد رسول خدا]]، مردم را به حلفالفضول مىخواند. در پى آن، كسانى براى حمایت از امام حسین اعلام آمادگى كردند و ولید، ناگزیر، حق امام را داد.<ref>ابنهشام، سيرة النبويه، ج 1، ص 142؛ بلاذرى، انساب الاشراف، ج 2، ص 26؛ قرطبى، الجامع لاحكام القرآن، ج10، ص 169</ref> به نوشته جوادعلى،<ref>المفصل فى تاریخ العرب، ج 4، ص 89</ref> شاید مقصود امام آن بوده است كه به پیمانى همچون حلفالفضول دعوت مىكند و لذا نمىتوان از این حكایت نتیجه گرفت كه حلفالفضول تا آن زمان برقرار بوده است. هشام بنمحمد بنسائب كلبى (متوفى 204) كتابى با عنوان حلفالفضول نوشته بوده است.<ref>ابنندیم، فهرست، ص 108؛ ابنخلّكان، وفيات الاعيان، ج 6، ص 82</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
* | {{ستون-شروع|2}} | ||
* | *ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۵ـ۱۳۸۷/ ۱۹۶۵ـ۱۹۶۷، چاپ افست بیروت، [بی تا]. | ||
* | *ابن حِبّان، صحیح ابن حبّان بترتیب ابن بلبان، ج۱۰، چاپ شعیب ارنؤوط، بیروت، ۱۴۱۴/۱۹۹۳. | ||
* | *ابن حبیب، کتاب المُحَبَّر، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت [بی تا]. | ||
* | *ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق فی اخبار قریش، چاپ خورشید احمد فارق، بیروت، ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵. | ||
* | *ابن حنبل، کتاب العلل و معرفة الرجال، چاپ وصی اللّه عباس، بیروت، ۱۴۰۸/۱۹۸۸. | ||
* | *ابن خلّکان، وفیات الاعیان. | ||
* | *ابن سعد، طبقات، (بیروت). | ||
* | *ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی شیری، بیروت، ۱۴۱۵ـ ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱. | ||
* | *ابن عساکر، ترجمة الامام الحسن(ع)، چاپ محمدباقر محمودی، بیروت، ۱۴۰۰/۱۹۸۰. | ||
* | *ابن ندیم، فهرست، (تهران). | ||
*اخبارالدولة العباسیة و فیه اخبارالعباس و ولده، چاپ عبدالعزیز | *ابن هشام، السیرة النبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، قاهره، ۱۳۵۵/۱۹۳۶. | ||
* | *اخبارالدولة العباسیة و فیه اخبارالعباس و ولده، چاپ عبدالعزیز دوری و عبدالجبار مطلبی، بیروت، دارالطلیعة للطباعة و النشر، ۱۹۷۱. | ||
* | *بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق، ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰. | ||
* | *جوادعلی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بیروت، ۱۹۷۶ـ۱۹۷۸. | ||
* | *شافعی، محمدبن ادریس، الاُمّ، بیروت، ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳. | ||
* | *عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم صلی اللّه علیه وآله وسلم، قم، ۱۴۰۳. | ||
* | *قرطبی، محمدبن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت، ۱۴۰۵/ ۱۹۸۵. | ||
* | *مسعودی، تنبیه الاشراف. | ||
* | *مسعودی، مروج الذهب، (بیروت). | ||
* | *مطیعی، محمد نجیب، التکملة الثانیة، المجموع: شرح المُهَذّب، در یحیی بن شرف نووی، المجموع: شرح المُهَذّب، ج۱۳ـ۲۰، بیروت، دارالفکر، [بی تا]. | ||
*یعقوبی، تاریخ. | |||
== | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | |||
*[http://www.encyclopaediaislamica.com/ دانشنامه جهان اسلام] | *[http://www.encyclopaediaislamica.com/ دانشنامه جهان اسلام] | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120506085157-6028-510.pdf حلف الفضول] | |||
[[رده:پیامبر اسلام(ص)]] | [[رده:پیامبر اسلام(ص)]] |