پرش به محتوا

آیه ایثار: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ ژوئن ۲۰۱۹
جز
←‏شأن نزول: تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (←‏شأن نزول: تمیزکاری)
خط ۳۵: خط ۳۵:
منابع تفسیری شأن نزول‌هایی برای آیه ایثار ذکر کرده‌اند:
منابع تفسیری شأن نزول‌هایی برای آیه ایثار ذکر کرده‌اند:


۱. [[پیامبر اسلام]] در تقسیم غنیمت‌های [[بنی‌نضیر|قبیله بنی‌نضیر]]، به [[انصار]] اختیار دادند که اگر می‌خواهید اموال و خانه‌هایتان را با [[مهاجرین|مهاجران]] تقسیم کنید و سپس با آن‌ها در این غنیمت‌ها شریک گردید و یا اموال و خانه‌هایتان برای شما باشد ولی سهمی از غنائم نداشته باشید. انصار در جواب گفتند که اموال خود را با مهاجران تقسیم می‌کنیم و از غنائم نیز سهمی نمی‌خواهیم.<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۳۹۰.</ref>
# [[پیامبر اسلام]] در تقسیم غنیمت‌های [[بنی‌نضیر|قبیله بنی‌نضیر]]، به [[انصار]] اختیار دادند که اگر می‌خواهید اموال و خانه‌هایتان را با [[مهاجرین|مهاجران]] تقسیم کنید و سپس با آن‌ها در این غنیمت‌ها شریک گردید و یا اموال و خانه‌هایتان برای شما باشد ولی سهمی از غنائم نداشته باشید. انصار در جواب گفتند که اموال خود را با مهاجران تقسیم می‌کنیم و از غنائم نیز سهمی نمی‌خواهیم.<ref>طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۳۹۰.</ref> بیشتر [[تفسیر قرآن|مفسران]] این شأن نزول را پذیرفته و آن‌را مناسب با ظاهر آیه دانسته‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۱۹۴.</ref>
 
# شخصی گرسنه نزد پیامبر اسلام آمد و طلب غذا کرد. پیامبر پس از اطلاع از اینکه در منزلش غذایی نیست، از [[صحابه پیامبر(ص)|اصحابش]] پرسید چه کسی می‌تواند این شخص را مهمان کند. فردی از انصار پذیرفت و مهمان را به خانه خود برد درحالی‌که تنها به اندازه کودکان خود غذا داشت. مرد انصاری چراغ را خاموش کرده و غذا را جلوی مهمان قرار داد. همسر او نیز کودکان را خواباند. سپس زن و مرد بر سر سفره نشستند و بدون آن‌كه چیزى از غذا در دهان بگذارند، دهان خود را تكان می‌دادند، مهمان گمان كرد آنها نیز همراه او غذا می‌خورند، و به مقدار كافى خورد و سیر شد، و آنها شب را گرسنه خوابیدند.<ref>واحدی نیشابوری، أسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۹.</ref>
بیشتر [[تفسیر قرآن|مفسران]] این شأن نزول را پذیرفته و آن‌را مناسب با ظاهر آیه دانسته‌اند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۱۹۴.</ref>
# همچنین در مورد [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] نیز نقل شده است که آنان مهمان پیامبر را به خانه بردند در حالی که تنها به اندازه کودکان خود غذا داشتند. غذا را جلوی مهمان گذاشتند و کودکان خود را گرسنه خواباندند و بدون این‌که مهمان بفهمد خود گرسنه خوابیدند.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب علیهم السلام، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۷۴.</ref> برخی مفسران معتقدند این آیه در مورد انصار نازل شده و آنچه از امام علی(ع)‌و حضرت فاطمه(س) نقل شده بیشتر از باب تطبیق آیه است یعنی این واقعه پس از نزول آیه بوده و می‌تواند بر آن‌ها نیز تطبیق داده شود اما شأن نزول آن در مورد انصار بود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۵۱۹.</ref>  
 
# شأن نزول‌های دیگری نیز برای آیه ایثار نقل شده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۹۵: قرطبی، الجامع لأحكام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۵.</ref> [[علامه طباطبایی]] این داستان‌ها را از باب تطبیق دانسته که آیه بر داستان آن‌ها نیز صدق می‌کند ولی شأن نزول آیه نیستند.<ref>طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۱۹، ص۲۰۹.</ref>
۲. شخصی گرسنه نزد پیامبر اسلام آمد و طلب غذا کرد. پیامبر پس از اطلاع از اینکه در منزلش غذایی نیست، از [[صحابه پیامبر(ص)|اصحابش]] پرسید چه کسی می‌تواند این شخص را میهمان کند. فردی از انصار پذیرفت و میهمان را به خانه خود برد درحالی که تنها به اندازه کودکان خود غذا داشت. مرد انصاری چراغ را خاموش کرده و غذا را جلوی میهمان قرار داد. همسر او نیز کودکان را خواباند. سپس زن و مرد بر سر سفره نشستند و بدون آن‌كه چیزى از غذا در دهان بگذارند، دهان خود را تكان می‌دادند، میهمان گمان كرد آنها نیز همراه او غذا می‌خورند، و به مقدار كافى خورد و سیر شد، و آنها شب را گرسنه خوابیدند.<ref>واحدی نیشابوری، أسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۹.</ref>
 
3. شبیه داستان دوم در مورد [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] نیز نقل شده است. آنان میهمان پیامبر را به خانه بردند در حالی که تنها به اندازه کودکان خود غذا داشتند. غذا را جلوی میهمان گذاشتند و کودکان خود را گرسنه خواباندند و بدون این‌که میهمان بفهمد خود گرسنه خوابیدند.<ref>ابن شهر آشوب،  
مناقب آل أبی‌طالب علیهم السلام، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۷۴.</ref>  
 
برخی مفسران معتقدند این آیه در مورد انصار نازل شده و آنچه از امام علی(ع)‌و حضرت فاطمه(س) نقل شده بیشتر از باب تطبیق آیه می‌باشد یعنی این واقعه پس از نزول آیه بوده و می‌تواند بر آن‌ها نیز تطبیق داده شود اما شأن نزول آن در مورد انصار بود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۳، ص۵۱۹.</ref>  
 
۴. شأن نزول‌های دیگری نیز برای آیه ایثار نقل شده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۹۵: قرطبی، الجامع لأحكام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۹، ص۲۵.</ref> [[علامه طباطبایی]] این داستان‌ها را از باب تطبیق دانسته که آیه بر داستان آن‌ها نیز صدق می‌کند ولی شأن نزول آیه نمی‌باشند.<ref>طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۱۹، ص۲۰۹.</ref>


== محتوای آیه ==
== محتوای آیه ==