پرش به محتوا

دیه زن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ ژوئن ۲۰۱۹
جز
اصلاحات جزیی
imported>Bashiri
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''دیه زن''' مالی است که در عوض لطمه بدنی به زن، به او یا ورثه‌اش پرداخت م...» ایجاد کرد)
imported>Bashiri
جز (اصلاحات جزیی)
خط ۱: خط ۱:
'''دیه زن''' مالی است که در عوض لطمه بدنی به زن، به او یا [[ارث|ورثه‌اش]] پرداخت می‌شود. بیشتر [[مجتهد|فقیهان]] مسلمان و قانون مجازات اسلامی به پیروی [[فتوا|فتوای]] فقیهان، دیه زن را تا یک سوم مبلغ [[دیه انسان|دیه کامل]] با دیه مرد برابر دانسته و پس از آن، دیه زن را نیمی از دیه مرد قرار داده است. تعدادی از فقیهان دیه زن و مرد را برابر دانسته‌اند.  
'''دیه زن''' مالی است که در عوض لطمه بدنی به زن، به او یا [[ارث|ورثه‌اش]] پرداخت می‌شود. بیشتر [[مجتهد|فقیهان]] مسلمان و همچنین قانون مجازات اسلامی به پیروی [[فتوا|فتوای]] فقیهان، دیه زن را تا یک سوم مبلغ [[دیه انسان|دیه کامل]] با دیه مرد برابر دانسته و پس از آن، نیمی از دیه مرد قرار داده است. تعدادی از فقیهان دیه زن و مرد را برابر دانسته‌اند. نصف بودن دیه زن یک از ۵ موضوعی است که در دوره [[جاهلیت]] مرسوم بوده و [[اسلام]] آن را پذیرفته است.  


برخی فقیهان دلیل این نابرابری را تفاوت ارزش مادی زن و مرد ندانسته و آنرا به تفاوت‌های اقتصادی و نه انسانی مرتبط دانسته‌اند. عده‌ای نیز معتقدند نصف بودن دیه زن نسبت به مرد را در احکام دیگر جبران شده است. دیه زن یکی از موضوعات مورد بحث حقوق‌دانان و فقهاست و کتب و مقالات متعددی در خصوص این موضوع به صورت متناوب دربازارنشر به چاپ می‌رسد.
برخی فقیهان دلیل این نابرابری را تفاوت ارزش مادی زن و مرد ندانسته و آنرا به تفاوت‌های اقتصادی و نه انسانی مرتبط دانسته‌اند. عده‌ای نیز معتقدند نصف بودن دیه زن نسبت به مرد را در احکام دیگر جبران شده است. دیه زن یکی از موضوعات مورد بحث حقوق‌دانان و فقهاست و کتب و مقالات متعددی در خصوص این موضوع به صورت متناوب در بازار نشر به چاپ می‌رسد.
== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
دیه مالی است که بدل جان انسان محسوب می‌شود و از جانب جانی(کسی که جنایت را مرتکب شده) به مَجنیٌّ عَلیه(کسی که به او آسیبی وارد شده) پرداخت می‌شود<ref>دهخدا و دیگران، لغتنامه، ذیل واژه دیه، ج۸، ص۱۱۴۵۴.</ref> و دیه زن مالی است که در قبال لطمه زدن به زن به او یا ورثه‌اش پرداخت می‌شود. دیه زن یکی از موضوعات مورد بحث حقوق‌دانان و فقهاست و کتاب و مقالات متعددی در خصوص این موضوع به صورت متناوب دربازارنشر به چاپ می‌رسد. بخشی از این کتاب‌ها و مقالات در بخش مطالعه بیشتر در انتهای همین مدخل قرار گرفته است.  
دیه مالی است که بدل جان انسان محسوب می‌شود و از جانب جانی(کسی که جنایت را مرتکب شده) به مَجنیٌّ عَلیه(کسی که به او آسیبی وارد شده) پرداخت می‌شود<ref>دهخدا و دیگران، لغتنامه، ذیل واژه دیه، ج۸، ص۱۱۴۵۴.</ref> و دیه زن مالی است که در قبال لطمه زدن به زن به او یا ورثه‌اش پرداخت می‌شود. دیه زن یکی از موضوعات مورد بحث حقوق‌دانان و فقهاست و کتاب و مقالات متعددی در خصوص این موضوع به صورت متناوب دربازارنشر به چاپ می‌رسد. بخشی از این کتاب‌ها و مقالات در بخش مطالعه بیشتر در انتهای همین مدخل قرار گرفته است.  


=== پیشینه ===
=== پیشینه ===
پیش از اسلام در میان قبایل عرب میان دیه زن و مرد تفاوت بوده و دیه زن نیمی از دیه مرد بوده است.<ref>جواد، المفصل فی تاريخ العرب قبل الاسلام، ۱۹۷۶م،ج۵،ص۵۹۳.</ref> در روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده که در میان وصایای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] ۵ چیز را در [[جاهلیت]] رایج دانسته‌اند که در [[اسلام]] نیز پذیرفته شده است و یکی از آنها [[دیه انسان]] به میزان صد شتر بوده است.<ref>حرعاملی، وسایل الشیعه، ۱۳۸۷ش، ج۱۹،ص۱۴۵-۱۴۶.</ref> پس از اسلام این حکم پذیرفته شد و بعدها در [[فقه]]، دیه زن به دو صورت مورد بررسی و [[فتوا]]  قرار گرفت.<ref name=":2">مزیجانی، «بررسی قصاص زن و مرد از دیدگاه فقهی و  مجازات قانون اساسی»، ص۱۴۳.</ref> اول دیه نفس(بدن انسان) که مقدار دیه کامل زن و مرد است <ref name=":2" /> دوم [[دیه انسان|دیه عضو]](عضوی از بدن انسان).<ref>مزیجانی، «بررسی قصاص زن و مرد از دیدگاه فقهی و  مجازات قانون اساسی»، ص۱۴۴.</ref>
پیش از اسلام در میان قبایل عرب میان دیه زن و مرد تفاوت بوده و دیه زن نیمی از دیه مرد بوده است.<ref>جواد، المفصل فی تاريخ العرب قبل الاسلام، ۱۹۷۶م،ج۵،ص۵۹۳.</ref> در روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده که در میان وصایای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] ۵ چیز را در [[جاهلیت]] رایج دانسته‌اند که در [[اسلام]] نیز پذیرفته شده است و یکی از آنها [[دیه انسان]] است.<ref>حرعاملی، وسایل الشیعه، ۱۳۸۷ش، ج۱۹،ص۱۴۵-۱۴۶.</ref> پس از اسلام این حکم پذیرفته شد و بعدها در [[فقه]]، دیه زن به دو صورت مورد بررسی و [[فتوا]]  قرار گرفت.<ref name=":2">مزیجانی، «بررسی قصاص زن و مرد از دیدگاه فقهی و  مجازات قانون اساسی»، ص۱۴۳.</ref> اول دیه نفس(بدن انسان) که مقدار دیه کامل زن و مرد است <ref name=":2" /> و دوم [[دیه انسان|دیه عضو]](عضوی از بدن انسان).<ref>مزیجانی، «بررسی قصاص زن و مرد از دیدگاه فقهی و  مجازات قانون اساسی»، ص۱۴۴.</ref>


== نظر فقها ==
== نظر فقها ==
کاربر ناشناس