پرش به محتوا

محمدابراهیم آیتی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Dayyani
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


'''محمد ابراهیم آیتی''' روحانی [[شیعه]] و تاریخ دان اسلامی معاصر، نویسندۀ کتاب مشهور [[تاریخ آندلس]] و کتاب تاریخ [[پیامبر]] اسلام و نیز مترجم تاریخ یعقوبی به زبان فارسی است. او علاوه بر تحصیلات حوزوی دارای مدرک دکتری فلسفه اسلامی از دانشگاه تهران بود. . آیتی از روحانیون فعال در عرصه های علمی پژوهشی و فرهنگی بود و نزد اهل علم و فرهنگ صاحب جایگاه و احترام بود.  او در مهر 1343 بر اثر سانحۀ تصادف درگذشت. کتاب تاریخ پیامبر او برگزیدۀ اولین دورۀ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد
'''محمد ابراهیم آیتی''' روحانی [[شیعه]] و تاریخ دان اسلامی معاصر، نویسندۀ کتاب مشهور [[تاریخ آندلس]] و کتاب تاریخ [[پیامبر]] اسلام و نیز مترجم تاریخ یعقوبی به زبان فارسی است. او علاوه بر تحصیلات حوزوی دارای مدرک دکتری فلسفه اسلامی از دانشگاه تهران بود. . آیتی از روحانیون فعال در عرصه های علمی پژوهشی و فرهنگی بود و نزد اهل علم و فرهنگ صاحب جایگاه و احترام بود.  او در مهر ۱۳۴۳ بر اثر سانحۀ تصادف درگذشت. کتاب تاریخ پیامبر او برگزیدۀ اولین دورۀ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد
==زندگی==
==زندگی==
محمد ابراهیم آیتی در روستای گارزار بیرجند زاده شد. پدرش شیخ محمد قائنی (د 1342) پیش نماز گارزار بود. او از هفت سالگی به مکتب رفت و مقدمات ادب عرب را تا پایان کتاب هدایه نزد پدر فرا گرفت. در این اوان پدرش در گذشت و او نزد ملا عبدالله گازاری و ملا ابراهیم بویگی به خواندن شرح قطر و الفیۀ این مالک و سیوطی و شرح جامی مشغول شد.<ref>آیتی، محمد ابراهیم، احوال آیتی به قلم خودش، راه نمای کتاب، س 7 شماره پاییز 1343 ص 207</ref>
محمد ابراهیم آیتی در روستای گارزار بیرجند زاده شد. پدرش شیخ محمد قائنی (د ۱۳۴۲) پیش نماز گارزار بود. او از هفت سالگی به مکتب رفت و مقدمات ادب عرب را تا پایان کتاب هدایه نزد پدر فرا گرفت. در این اوان پدرش در گذشت و او نزد ملا عبدالله گازاری و ملا ابراهیم بویگی به خواندن شرح قطر و الفیۀ این مالک و سیوطی و شرح جامی مشغول شد.<ref>آیتی، محمد ابراهیم، احوال آیتی به قلم خودش، راه نمای کتاب، س ۷ شماره ۱، پاییز ۱۳۴۳ ص ۲۰۷</ref>


آیتی در سیزده سالگی با اجازۀ مادر برای ادامۀ تحصیل به بیرجند سفر کرد و در مدرسۀ معصومیۀ بیرجند، حاشیۀ ملا عبدالله، بخشی از شرح شمسیه، شرح نظام، مغنی اللبیب، مطول تفتازانی، معالم الاصول، تبصرۀ [[علامه حلی]] و [[شرح لمعه]] را نزد مدرسانی همچون شیخ محمد باقر بیرجندی، شیخ محمد حسین آیتی، شیخ غلام رضا فاضل و شیخ محمد علی ربانی و ملا محمد دهکی تلمذ کرد.<ref> همان</ref>
آیتی در سیزده سالگی با اجازۀ مادر برای ادامۀ تحصیل به بیرجند سفر کرد و در مدرسۀ معصومیۀ بیرجند، حاشیۀ ملا عبدالله، بخشی از شرح شمسیه، شرح نظام، مغنی اللبیب، مطول تفتازانی، معالم الاصول، تبصرۀ [[علامه حلی]] و [[شرح لمعه]] را نزد مدرسانی همچون شیخ محمد باقر بیرجندی، شیخ محمد حسین آیتی، شیخ غلام رضا فاضل و شیخ محمد علی ربانی و ملا محمد دهکی تلمذ کرد.<ref> همان</ref>
خط ۹: خط ۹:


او به مدت دو سال نیز در درس [[خارج فقه و اصول]] آقا میرزا مهدی اصفهانی حاضر شد و نیز از درس شرح منظومۀ آقا میرزا مهدی شهیدی عسکری بهره مند گردید.
او به مدت دو سال نیز در درس [[خارج فقه و اصول]] آقا میرزا مهدی اصفهانی حاضر شد و نیز از درس شرح منظومۀ آقا میرزا مهدی شهیدی عسکری بهره مند گردید.
آیتی از 1320 تا 1329 ش در بیرجند به وعظ، تبلیغ و تدریس پرداخت. سپس راهی تهران شد. او در این دوران زبان انگلیسی را فرا گرفت و به سرعت در مجامع علمی تهران شناخته شد.
آیتی از ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۹ ش در بیرجند به وعظ، تبلیغ و تدریس پرداخت. سپس راهی تهران شد. او در این دوران زبان انگلیسی را فرا گرفت و به سرعت در مجامع علمی تهران شناخته شد.
آیتی در مهر 1334 ش، دعوت بدیع الزمان فروزانفر، رییس دانشکدۀ معقول و منقول و مؤسسۀ وعظ و تبلیغ اسلامی دانشگاه تهران را پذیرفت و در آن دانشکده به تدریس تاریخ اسلام، تاریخ تمدن اسلام، [[فقه]] و [[فقه الحدیث]] در مقاطع گوناگون پرداخت.<ref>آیتی، محمد ابراهیم، آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، تهران، دانشگاه تهران، 1363 ش</ref>
آیتی در مهر ۱۳۳۴ ش، دعوت بدیع الزمان فروزانفر، رییس دانشکدۀ معقول و منقول و مؤسسۀ وعظ و تبلیغ اسلامی دانشگاه تهران را پذیرفت و در آن دانشکده به تدریس تاریخ اسلام، تاریخ تمدن اسلام، [[فقه]] و [[فقه الحدیث]] در مقاطع گوناگون پرداخت.<ref>آیتی، محمد ابراهیم، آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۳ ش</ref>


آیتی هم زمان با تدریس، در دانشگاه ادامۀ تحصیل داد و در سال 1340 ش در رشتۀ فلسفۀ اسلامی از دانشکدۀ معقول و منقول دانشگاه تهران دکتری گرفت. پایان نامۀ او در موضوع مقولات و آراء مربوط به آن بود.
آیتی هم زمان با تدریس، در دانشگاه ادامۀ تحصیل داد و در سال ۱۳۴۰ ش در رشتۀ فلسفۀ اسلامی از دانشکدۀ معقول و منقول دانشگاه تهران دکتری گرفت. پایان نامۀ او در موضوع مقولات و آراء مربوط به آن بود.


آیتی همچنین با دوستان علاقه مند به امور فرهنگی، به نشر کتاب روی آورد و و با همکاری آنان سازمانی به نام شرکت انتشار تأسیس کرد.<ref> افشار، ایرج، وفات محمد ابراهیم آیتی، راهنمای کتاب، س شماره پاییز 1343، ص 206</ref>
آیتی همچنین با دوستان علاقه مند به امور فرهنگی، به نشر کتاب روی آورد و و با همکاری آنان سازمانی به نام شرکت انتشار تأسیس کرد.<ref> افشار، ایرج، وفات محمد ابراهیم آیتی، راهنمای کتاب، س ۷، شماره ۱، پاییز ۱۳۴۳، ص ۲۰۶</ref>


== وفات ==
== وفات ==
آیتی در 17 مهر 1343 در اثر سانحۀ تصادف اتومبیل درگذشت. جنازۀ او به شهر [[قم]] حمل گردید و به دستور آیت الله [[مرعشی نجفی]] در قبرستان ابوحسین و در ایوان اختصاصی آن که مدفن چند تن از علمای شیعه است به خاک سپرده شد.<ref>آیتی، محمد حسین، بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1371 ش، ص 354</ref>
آیتی در ۱۷ مهر ۱۳۴۳ در اثر سانحۀ تصادف اتومبیل درگذشت. جنازۀ او به شهر [[قم]] حمل گردید و به دستور آیت الله [[مرعشی نجفی]] در قبرستان ابوحسین و در ایوان اختصاصی آن که مدفن چند تن از علمای شیعه است به خاک سپرده شد.<ref>آیتی، محمد حسین، بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان، مشهد، دانشگاه فردوسی، ۱۳۷۱ ش، ص ۳۵۴</ref>
== روش پژوهشی ==
== روش پژوهشی ==
آیتی در تحقیق علوم دینی و حوزوی و دانش‌های دیگر، از روش‌های نو پژوهش علمی بهره گرفته است. او با روش جدید به پژوهش در تاریخ اسلام پرداخته است. او در کتاب بررسی تاریخ [[عاشورا]]، کار عمدۀ محقق را تمیز مدارک معتبر از غیر معتبر دانسته است. او خود با تکیه بر شیوۀ جدید تاریخ نگاری، با دید انتقادی منابع را مورد بررسی قرار داد. او بارها خاطر نشان کرد که مورخ باید از احتال تحریف تاریخ آگاه باشد و کار تاریخ نویسان و پژوهشگران پیشین را با دیدۀ تردید بنگرد. به اعتقاد او نتیجۀ پژوهش در تاریخ، آشکار شدن علل پیشرفت و سعادت و کشف دلایل بدبختی و زبونی ملت‌ها است.<ref>آیتی، محمد حسین، بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1371 ش، ص 187</ref>
آیتی در تحقیق علوم دینی و حوزوی و دانش‌های دیگر، از روش‌های نو پژوهش علمی بهره گرفته است. او با روش جدید به پژوهش در تاریخ اسلام پرداخته است. او در کتاب بررسی تاریخ [[عاشورا]]، کار عمدۀ محقق را تمیز مدارک معتبر از غیر معتبر دانسته است. او خود با تکیه بر شیوۀ جدید تاریخ نگاری، با دید انتقادی منابع را مورد بررسی قرار داد. او بارها خاطر نشان کرد که مورخ باید از احتال تحریف تاریخ آگاه باشد و کار تاریخ نویسان و پژوهشگران پیشین را با دیدۀ تردید بنگرد. به اعتقاد او نتیجۀ پژوهش در تاریخ، آشکار شدن علل پیشرفت و سعادت و کشف دلایل بدبختی و زبونی ملت‌ها است.<ref>آیتی، محمد حسین، بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان، مشهد، دانشگاه فردوسی، ۱۳۷۱ ش، ص 187</ref>


==  نگاه دیگران ==
==  نگاه دیگران ==
خط ۶۵: خط ۶۵:


==منابع==
==منابع==
* آیتی، محمد ابراهیم، احوال آیتی به قلم خودش، راه نمای کتاب، س 7 شماره 1، پاییز 1343  
* آیتی، محمد ابراهیم، احوال آیتی به قلم خودش، راه نمای کتاب، س 7 شماره 1، پاییز 1343
* آیتی، محمد حسین، بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1371
* آیتی، محمد حسین، بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1371
* افشار، ایرج، وفات محمد ابراهیم آیتی، راهنمای کتاب، س 7، شماره 1، پاییز 1343
* افشار، ایرج، وفات محمد ابراهیم آیتی، راهنمای کتاب، س 7، شماره 1، پاییز 1343
۱۳۶

ویرایش