پرش به محتوا

میرزا جواد تبریزی: تفاوت میان نسخه‌ها

جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۸: خط ۳۸:


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
میرزا جواد تبریزی یا جواد رهبر سعادتی در [[سال ۱۳۰۵ش]] مطابق با ۱۳۴۵ق در [[تبریز]] به دنیا آمد. پدرش حاج علی کُبار از تجار معروف آذربایجان بود و همه او را به [[ایمان]] و [[انصاف]] می‌شناختند. مادر میرزا، خانم فاطمه سلطان نیز از تبار سادات مشهور این دیار بود.<ref>گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج ۸، ص۱۳۶؛ رجوع کنید به: زندگی‌نامه احیاگر فاطمیه، ص۲۹</ref>
میرزا جواد تبریزی یا جواد رهبر سعادتی در [[سال ۱۳۰۵ش]] در [[تبریز]] به دنیا آمد. پدرش حاج علی کُبار از تجار آذربایجان بود و به را به [[ایمان]] و [[انصاف]] معروف بود. مادرش، خانم فاطمه سلطان نیز از تبار سادات مشهور این دیار بود.<ref>گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج ۸، ص۱۳۶؛ رجوع کنید به: زندگی‌نامه احیاگر فاطمیه، ص۲۹</ref>


=== درگذشت ===
=== درگذشت ===
خط ۴۶: خط ۴۶:


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
تحصیلات تبریزی در سه حوزه درسی دنبال شده‌است:
=== در تبریز ===
=== در تبریز ===
تبریزی در هفت‌سالگی وارد مدارس جدید شد و تا سال دوم دبیرستان تحصیل کرد و پس از آن به علت علاقه‌ای که به دروس حوزوی داشت، تصمیم گرفت به حوزه برود. دبیرستان را رها کرد و در [[مدرسه طالبیه]] تبریز به تحصیل مشغول شد.{{مدرک}}
تبریزی در هفت‌سالگی وارد مدارس جدید شد و تا سال دوم دبیرستان تحصیل کرد و پس از آن به علت علاقه‌ای که به دروس حوزوی داشت، تصمیم گرفت به حوزه برود. دبیرستان را رها کرد و در [[مدرسه طالبیه]] تبریز به تحصیل مشغول شد.{{مدرک}}


هنگامی که چنین تصمیمی گرفت، با مخالفت خانواده و اطرافیان روبه‌رو شد، چون این دوران مصادف با شروع فشارها علیه [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] و رنج و زحمت روحانیت بود. همت و اصرار وی، پدر را قانع ساخت و به این ترتیب او با وجود موقعیت تجارت، زندگی طلبگی را برگزید و در [[مدرسه طالبیه]] تبریز به تحصیل مشغول شد و دروس ادبیات، معانی و بیان و قسمتی از [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را فرا گرفت.<ref>گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج ۷، ص۱۳۶.</ref>
هنگامی که چنین تصمیمی گرفت، با مخالفت خانواده و اطرافیان روبه‌رو شد، چون این دوران مصادف با شروع فشارها علیه [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] و رنج و زحمت روحانیت بود. همت و اصرار وی، پدر را قانع ساخت و به این ترتیب او با وجود موقعیت تجارت، زندگی طلبگی را برگزید و در [[مدرسه طالبیه]] تبریز به تحصیل مشغول شد و دروس ادبیات، معانی و بیان و قسمتی از [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] را فرا گرفت.<ref>گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج ۷، ص۱۳۶.</ref> وی در این دوران با [[علامه جعفری]] هم‌بحث بود.<ref>مصاحبه حجت الاسلام وحیدپور از شاگردان معظم‌له.</ref>
 
وی در این دوران با [[علامه جعفری]] هم‌بحث بود. وی در خصوص این فراز از زندگی‌اش می‌گوید:
:: «چون برخلاف خواسته خانواده‌ام به حوزه آمده بودم، نمی‌خواستم از مشکلاتم آگاه شوند و در ارادهٔ من برای ادامه تحصیل تأثیر بگذارند. گاهی آن قدر مشکلات اقتصادی زیاد می‌شد که با مرحوم [[محمدتقی جعفری]] دو روز غذا نداشتیم. یک‌وقت کسی می‌آمد [[نماز]] و [[قرآن]] ارجاع می‌داد و ما پولی برای تهیهٔ غذا پیدا می‌کردیم.»<ref>مصاحبه حجت الاسلام وحیدپور از شاگردان معظم‌له.</ref>


=== در قم ===
=== در قم ===
آیت‌الله تبریزی در سال [[۱۳۲۷ش]] راهی [[قم]] شد و هفت سال در این شهر ماندگار گردید.<ref>آشنایی با ستارگان هدایت و مراجع تقلید شیعه، حسین آوردی، ص۸.</ref> سال‌های ورود وی به قم، مصادف با آغاز شکوفایی حوزه علمیه قم بود. [[آیت‌الله بروجردی]] به قم مرکزیت داده و دروس حوزوی رونق چشمگیری گرفته بود.
آیت‌الله تبریزی در سال [[۱۳۲۷ش]] راهی [[قم]] شد و هفت سال در این شهر سکونت گزید.<ref>آشنایی با ستارگان هدایت و مراجع تقلید شیعه، حسین آوردی، ص۸.</ref> او از جمله افراد مورد عنایت آیت‌الله بروجردی بود که از طلاب امتحان می‌گرفت و پرداخت شهریه طلبه‌ها منوط به نظر ممتحنین بود.»<ref>مصاحبه با حجت الاسلام وحیدپور</ref>
او در [[مدرسه فیضیه]] اقامت کرد و ضمن تحصیل از محضر بزرگان، به تدریس روی آورد. او از جمله افراد مورد عنایت آیت‌الله بروجردی بود. خود می‌گوید:
:: «من در [[مسجد نو]] در میدان آستانه [[لمعه]] و [[قوانین]] تدریس می‌کردم. از طرف آقای بروجردی ممتحن بودم و پرداخت شهریه طلبه‌ها منوط به نظر ممتحنین بود.»<ref>مصاحبه با حجت الاسلام وحیدپور</ref>


آیت‌الله تبریزی در قم چهار سال از محضر [[آیت‌الله حجت]] بهره‌مند شد و به لحاظ روحی و اخلاقی نیز تحت تأثیر وی قرار گرفت. آیت‌الله حجت در آن زمان در [[زهد]] و اخلاق زبانزد بود. وی همزمان ۷ سال از خدمت آیت‌الله بروجردی دانش و معارف را فرا گرفت و با وجود موقعیت خوب برای تدریس راهی [[نجف اشرف]] شد.{{مدرک}}
آیت‌الله تبریزی در قم چهار سال از محضر [[آیت‌الله حجت]] بهره‌مند شد و به لحاظ روحی و اخلاقی نیز تحت تأثیر وی قرار گرفت. آیت‌الله حجت در آن زمان در [[زهد]] و اخلاق زبانزد بود. وی همزمان ۷ سال از خدمت آیت‌الله بروجردی دانش و معارف را فرا گرفت و با وجود موقعیت خوب برای تدریس راهی [[نجف اشرف]] شد.{{مدرک}}


=== در عتبات ===
=== در عتبات ===
رفتن به [[عتبات]] و [[حوزه علمیه نجف]] برای آیت‌الله تبریزی آرزوی بزرگی بود و از دوران حضور در حوزه علمیه تبریز به آن می‌اندیشید، اما مشکلات و نبود امکانات برآورده شدن این آرزو را دور می‌نمود. یک روز اتفاقی در یک جلسه علمی شرکت کرد و یکی از تجار متدین که با علما ارتباط داشت، به هوش و زکاوت او پی برد و در پی کمک به وی برآمد و اسباب مسافرتش را فراهم آورد. وی در این خصوص می‌گوید:
:: در [[مدرسه فیضیه]] نشسته بودم و به چگونگی رفتن به نجف فکر می‌کردم. در همین وقت مرد آشنایی را دیدم که پیشتر نیز دیده بودم. از من پرسید به چه می‌اندیشی؟ عرض کردم: به رفتن به عتبات. گفت: موانع رفتن چیست؟ گفتم: شرایط عوض شده‌است. آن زمان مصادف با سقوط [[محمد مصدق|مصدق]] و آغاز سخت‌گیری‌های دولت به روحانیت بود. گفت: شما غصه نخورید، از من مدارک و عکس گرفت و چند روزی نگذشت که پاسپورتم را درست کرد. او تاجر بود و برای خرید و فروش به کشورهای اطراف می‌رفت و این جور کارها برایش آسان بود. من نیز با گرفتن گذرنامه، صبر نکردم و با اولین وسیله به سمت عراق راه افتادم، حتی نتوانستم به شاگردانم اطلاع دهم.»{{مدرک}}


:: «در [[مدرسه فیضیه]] نشسته بودم و به چگونگی رفتن به نجف فکر می‌کردم. در همین وقت مرد آشنایی را دیدم که پیشتر نیز دیده بودم. از من پرسید به چه می‌اندیشی؟ عرض کردم: به رفتن به عتبات. گفت: موانع رفتن چیست؟ گفتم: شرایط عوض شده‌است. آن زمان مصادف با سقوط [[محمد مصدق|مصدق]] و آغاز سخت‌گیری‌های دولت به روحانیت بود. گفت: شما غصه نخورید، از من مدارک و عکس گرفت و چند روزی نگذشت که پاسپورتم را درست کرد. او تاجر بود و برای خرید و فروش به کشورهای اطراف می‌رفت و این جور کارها برایش آسان بود. من نیز با گرفتن گذرنامه، صبر نکردم و با اولین وسیله به سمت عراق راه افتادم، حتی نتوانستم به شاگردانم اطلاع دهم.»{{مدرک}}
آیت‌الله تبریزی خود را به شهر [[نجف]] رساند و این وقتی بود که بیست و هفت سال از عمرش سپری شده بود. وی با کمک [[میرزا علی غروی]] که سالیانی در نجف بود، در [[مدرسه قوام السلطنه شیرازی]] ساکن شد. «من چهل سال معنای تعطیلی را نفهمیدم و از همه چیز زدم و از لذت‌های بسیاری دوری گزیدم تا به اهدافم برسم».{{مدرک}}
 
== اساتید ==
آیت‌الله تبریزی خود را به شهر [[نجف]] رساند و این وقتی بود که بیست و هفت سال از عمرش سپری شده بود. وی با کمک [[میرزا علی غروی]] که سالیانی در نجف بود، در [[مدرسه قوام السلطنه شیرازی]] ساکن شد و روزهای پرجنب و جوش خود را در حوزه علمیه نجف آغاز کرد. وی چون در سن بالا وارد حوزه علمیه شده بود، تلاش دو چندانی می‌کرد و در دروس متعدد حاضر می‌شد. خود می‌گوید:
آیت‌الله تبریزی در دروس اساتید بزرگی، چون [[سید عبدالهادی شیرازی]]  و [[سید محسن حکیم]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] شرکت کرد و در همان سال‌های نخست مورد توجه اساتید قرار گرفت. آیت‌الله خویی با درک استعداد و همت میرزا جواد، ایشان را مورد عنایت قرار داد و او رفته رفته به استاد نزدیک‌تر و از خواص شاگردان وی شد.<ref>یادداشت‌های حجت‌الاسلام وحیدپور دربارهٔ زندگی آیت‌الله تبریزی.</ref>
:: «من چهل سال معنای تعطیلی را نفهمیدم و از همه چیز زدم و از لذت‌های بسیاری دوری گزیدم تا به اهدافم برسم».{{مدرک}}


== اساتید ==
آیت‌الله تبریزی در دروس اساتید بزرگی، چون آیات [[سید عبدالهادی شیرازی]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] شرکت کرد و در همان سال‌های نخست مورد توجه اساتید قرار گرفت. آیت‌الله خویی با درک استعداد و همت میرزا جواد، ایشان را مورد عنایت قرار داد و او رفته رفته به استاد نزدیک‌تر و از خواص شاگردان وی شد. آیت‌الله تبریزی می‌گوید:
:: «مرحوم خویی در [[مسجد خضراء]] شب‌ها بعد از [[نماز مغرب]] و عشا [[اصول فقه|اصول]] می‌گفتند. ما درس ایشان می‌رفتیم. در همان جلسه اول بحثی را با عنوان «آیا در شبهات موضوعیه فحص لازم است یا نه؟» مطرح کردند. ایشان در این موضوع با استاد به بحث نشست و مطالب درستی را ارائه داد و استدلالش پذیرفته شد. همین موضوع راه را برای پیشرفت ایشان هموار ساخت.<ref>یادداشت‌های حجت‌الاسلام وحیدپور دربارهٔ زندگی آیت‌الله تبریزی.</ref>
آیت‌الله خویی بعدها ایشان را جزء اعضای دفتر [[استفتاء]] خود معرفی کرد و ایشان حدود بیست سال در دفتر استفتاء و محفل درس استاد به تلاش پرداخت و چند بار سطوح و [[درس خارج]] را تدریس کرد.{{مدرک}}او مورد توجه و از اعضای هیئت استفتاء آیت الله خوئی بود و سوالات علمی دیگر شاگردان را به میرزا جواد تبریزی ارجاع می‌داد. آیت الله خوئی پس از آگاهی از شروع درس خارجِ او، گفته بود که میرزا جواد فاضل و مجتهد مطلق است.<ref>واسعی،«مجتهد مسلم (بزرگداشت آیت الله العظمی حاج میرزا جواد تبریزی)، خردنامه همشهری، شماره۱۲، ۱۳۸۵ش.</ref>
آیت‌الله خویی بعدها ایشان را جزء اعضای دفتر [[استفتاء]] خود معرفی کرد و ایشان حدود بیست سال در دفتر استفتاء و محفل درس استاد به تلاش پرداخت و چند بار سطوح و [[درس خارج]] را تدریس کرد.{{مدرک}}او مورد توجه و از اعضای هیئت استفتاء آیت الله خوئی بود و سوالات علمی دیگر شاگردان را به میرزا جواد تبریزی ارجاع می‌داد. آیت الله خوئی پس از آگاهی از شروع درس خارجِ او، گفته بود که میرزا جواد فاضل و مجتهد مطلق است.<ref>واسعی،«مجتهد مسلم (بزرگداشت آیت الله العظمی حاج میرزا جواد تبریزی)، خردنامه همشهری، شماره۱۲، ۱۳۸۵ش.</ref>
وی از محضر آیات [[سید محسن حکیم]] و مشکینی<ref>از زعمای حوزه علمیه نجف اشرف و فرزند صاحب حاشیه بر کفایه.</ref> هم بهره برد.


آیت‌الله تبریزی علاوه بر اینکه در دروس فقه و اصول به درجه [[اجتهاد]] رسید، در دروس [[تفسیر]] و [[علم رجال|رجال]] تلاش زیادی کرد و به تبحر دست یافت.{{مدرک}} از هم بحث‌ها و هم درس‌های او می‌توان از [[محمد باقر صدر|شهید سید محمد باقر صدر]]، [[مجتبی لنکرانی|شیخ مجتبی لنکرانی]]، شیخ [[صدرا بادکوبه ای]]، [[آیت‌الله وحید خراسانی]]، [[سید علی سیستانی|آیت‌الله سید علی سیستانی]]، [[شیخ علی‌اصغر شاهرودی]] را نام برد.{{مدرک}}
آیت‌الله تبریزی علاوه بر اینکه در دروس فقه و اصول به درجه [[اجتهاد]] رسید، در دروس [[تفسیر]] و [[علم رجال|رجال]] تلاش زیادی کرد و به تبحر دست یافت.{{مدرک}} از هم بحث‌ها و هم درس‌های او می‌توان از [[محمد باقر صدر|شهید سید محمد باقر صدر]]، [[مجتبی لنکرانی|شیخ مجتبی لنکرانی]]، شیخ [[صدرا بادکوبه ای]]، [[آیت‌الله وحید خراسانی]]، [[سید علی سیستانی|آیت‌الله سید علی سیستانی]]، [[شیخ علی‌اصغر شاهرودی]] را نام برد.{{مدرک}}
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۵۱۱

ویرایش