پرش به محتوا

مختار بن ابی‌عبید ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (برچسب نیازمند منبع)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۷: خط ۸۷:


=== مختار خونخواه اهل‌بیت بود===
=== مختار خونخواه اهل‌بیت بود===
[[باقر شریف قرشی]] معتقد است که قیام مختار برای جاه‌طلبی و ریاست نبوده بلکه برای خونخواهی اهل‌بیت پیامبر(ص) و انتقام از قاتلان آنها بوده است.<ref>قرشی، حیاة الامام الحسین(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۵۳-۴۵۴.</ref> همچنین [[نجم‌الدین طبسی]] معتقد است که اتهامات به مختار نتیجه جو ضد مختاری بوده که [[بنی‌امیه]] آن را ساختند. وی طلب رحمت امام باقر(ع) برای مختار را به نوعی تأیید اقدامات او در قبال قتل قاتلان امام حسین‌(ع) دانسته است.<ref>[http://velaseddighah.com/fa/?p=2977#more-2977| پایگاه اطلاع‌رسانی شیخ نجم‌الدین طبسی].</ref> [[جعفر بن محمد بن نمای حلی|ابن‌نما حلی]] بر این عقیده است دعای خیر امام سجاد(ع) بر‌ای مختار دلیلی است بر اینکه او نزد امام سجاد(ع) از پاکان و خوبان به شمار می‌آمده است.<ref> مجلسی، بحار الانوار، ج‌۴۵، ص۳۴۶.</ref>  
[[باقر شریف قرشی]] معتقد است که قیام مختار برای جاه‌طلبی و ریاست نبوده بلکه برای خونخواهی اهل‌بیت پیامبر(ص) و انتقام از قاتلان آنها بوده است.<ref>قرشی، حیاة الامام الحسین(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۵۳-۴۵۴.</ref> همچنین [[نجم‌الدین طبسی]] طلب رحمت امام باقر(ع) برای مختار را به نوعی تأیید اقدامات او در قبال قتل قاتلان امام حسین‌(ع) دانسته است.<ref>[http://velaseddighah.com/fa/?p=2977#more-2977| پایگاه اطلاع‌رسانی شیخ نجم‌الدین طبسی].</ref> [[جعفر بن محمد بن نمای حلی|ابن‌نما حلی]] بر این عقیده است دعای خیر امام سجاد(ع) بر‌ای مختار دلیلی است بر اینکه او نزد امام سجاد(ع) از پاکان و خوبان به شمار می‌آمده است.<ref> مجلسی، بحار الانوار، ج‌۴۵، ص۳۴۶.</ref>  


[[عبدالله مامقانی]] مختار را شیعه امامی دانسته گرچه وثاقتش ثابت نیست.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۶.</ref> به گفته او، [[علامه حلی]] نیز در قسمت اول کتاب خود از مختار یاد کرده است او کسی که غیرامامی باشد حتی اگر از نظر [[وثاقت]] و مدح به سرحد کمال رسیده باشد را در کتابش نیاورده است.<ref> مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۶.</ref>  
[[عبدالله مامقانی]] مختار را شیعه امامی دانسته گرچه وثاقتش ثابت نیست.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۶.</ref> به گفته او، [[علامه حلی]] نیز در قسمت اول کتاب خود از مختار یاد کرده است او کسی که غیرامامی باشد حتی اگر از نظر [[وثاقت]] و مدح به سرحد کمال رسیده باشد را در کتابش نیاورده است.<ref> مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۶.</ref>  


===مختار قدرت‌طلب بود===
===مختار قدرت‌طلب بود===
برخی معتقدند از مجموعه قرائن و سوابق مختار به دست می‌آید که او شخصیت مثبتی نیست و قیام او برای کسب قدرت و حکومت بوده است.{{مدرک}}همچنین همکاری او با مسلم بن عقیل را به خاطر اشتراک در هدف قلمداد کرده‌اند نه اشتراک در عقیده. بر اساس این دیدگاه، مختار معیارهای شیعه عقیدتی را ندارد و قیام او قیام شیعی به شمار نمی‎‌آید.{{مدرک}} برخی از پژوهشگران تاریخ نیز معتقدند مختار فردی جاه‌طلب بوده اما به اهل‌بیت(ع) محبت داشت. بر اساس این دیدگاه مختار امام سجاد(ع) را به عنوان امام قبول نداشته و محمد بن حنفیه را نیز به عنوان انسانی نجات‌بخش و امام سیاسی مطرح کرده بود. به تعبیری دیگر مختار از اهل‌بیت(ع) استفاده ابزاری نموده و قصد داشته از طریق اهل‌بیت(ع) به اهداف خود دست یابد.{{مدرک}}
برخی معتقدند از مجموعه قرائن و سوابق مختار به دست می‌آید که او شخصیت مثبتی نیست و قیام او برای کسب قدرت و حکومت بوده است.{{مدرک}} بر اساس این دیدگاه مختار از اهل‌بیت استفاده ابزاری کرده و قصد داشته از طریق آنان به اهداف خود برسد.{{مدرک}} به گفته رسول جعفریان این اتهامات ساختگی نتیجه تبلیغات جو ضدمختاری امویان و زبیریان است.<ref>
[https://fa.abna24.com/special-issue/archive/1390/02/04/238185/story.html «داستان قیام مختار داستان مبهمی در تاریخ اسلام نیست»]</ref>
=== مختار شیعه بود اما در انتقام زیاده‌روی کرد===
=== مختار شیعه بود اما در انتقام زیاده‌روی کرد===
[[مهدی پیشوایی]] اعتقاد مختار به ائمه را بیشتر از اعتقاد شیعه سیاسی دانسته و قیام مختار را قیامی شیعی قلمداد کرده که به جهت اعتقادات خود دست به قیام زده اما در عین حال شخصیت مختار را خالی از جاه‌طلبی ندانسته و در برخی موارد افراط‌کاریی‌هایی هم داشته است.{{مدرک}} [[یعقوب جعفری]] نیز مختار را [[شیعه]] واقعی دانسته که اصل هدف و عقیده او خوب بوده است اما در انتقام زیاده‌روی کرده و منشأ این زیاده‌روی را روحیه تندروی او دانسته است.{{مدرک}} [[محمدهادی یوسفی غروی]] نیز مختار را مسلمانی قدرت‌طلب و سیاسی معرفی کرده و اقدامات او را مورد تأیید ندانسته است با این حال معتقد است به سبب آنکه ائمه(ع) بر مختار ترحم کرده‌اند نمی‌توان او را اهل عذاب دانست.{{مدرک}}
برخی از پژوهشگران مختار را معتقد به امامت ائمه و قیامش را قیامی شیعی قلمداد کرده‌اند اما در عین حال شخصیت مختار را خالی از جاه‌طلبی ندانسته و معتقدند افراط‌کاریی‌هایی هم داشته است.{{مدرک}}


=== خودداری از قضاوت درباره مختار===
=== خودداری از قضاوت درباره مختار===