Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۱٬۷۶۸
ویرایش
جز (افزودن جستارهای وابسته) |
جز (تکمیلی و حذف برچسب ویرایش) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اِظهار''' اصطلاحی در علم [[تجوید]] و به معنای تلفظ حروف به صورت کامل در [[مخارج حروف|مخرج]] خود است. اظهار با توجه به معنای لغوی آن کاربرد گستردهای در علوم دیگر همچون [[فقه]] دارد. | '''اِظهار''' اصطلاحی در علم [[تجوید]] و به معنای تلفظ حروف به صورت کامل در [[مخارج حروف|مخرج]] خود است. اظهار با توجه به معنای لغوی آن کاربرد گستردهای در علوم دیگر همچون [[فقه]] دارد. | ||
خط ۵: | خط ۴: | ||
== مفهوم شناسی == | == مفهوم شناسی == | ||
کلمه اظهار در لغت به معنای ظاهر کردن و آشکار نمودن است<ref>دهخدا، لغتنامه، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه اظهار کردن.</ref> و در علم [[تجوید]]<ref>قنوجی البخاری، أبجد العلوم، ۱۴۲۰، ج۲، ص۱۲۳.</ref> به معنای تلفظ حرف از [[مخارج حروف|مخرج]] خود بدون [[ادغام]] و [[غنه]] میباشد؛<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۵۵۴.</ref> بدینگونه که هنگام تلفظ، حروف به صورت کامل در مخرج خود ظاهر شده و بدون تغییر و آشکارا ادا میشوند.<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۴۹</ref> این لفظ با توجه به معنای لغوی، کاربرد گستردهای در علوم مختلف همچون [[فقه]]، از جمله در بخشهای [[طهارت]]، [[صلاة]]، [[حج]]، [[جهاد]]، [[نکاح]]، [[طلاق]] و... نیز دارد.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کن به: هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۵۵۴.</ref> | کلمه اظهار در لغت به معنای ظاهر کردن و آشکار نمودن است<ref>دهخدا، لغتنامه، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه اظهار کردن.</ref> و در علم [[تجوید]]<ref>قنوجی البخاری، أبجد العلوم، ۱۴۲۰، ج۲، ص۱۲۳.</ref> به معنای تلفظ حرف از [[مخارج حروف|مخرج]] خود بدون [[ادغام]] و [[غنه]] میباشد؛<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۵۵۴.</ref> بدینگونه که هنگام تلفظ، حروف به صورت کامل در مخرج خود ظاهر شده و بدون تغییر و آشکارا ادا میشوند.<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۴۹.</ref> این لفظ با توجه به معنای لغوی، کاربرد گستردهای در علوم مختلف همچون [[فقه]]، از جمله در بخشهای [[طهارت]]، [[صلاة]]، [[حج]]، [[جهاد]]، [[نکاح]]، [[طلاق]] و... نیز دارد.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کن به: هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۵۵۴.</ref> | ||
== کاربرد == | == کاربرد == | ||
اظهار در مورد حرفهایی به کار میرود که [[مخارج حروف|مخارجی]] دور از یکدیگر داشته باشند؛<ref>بیگلری، سر البیان، ۱۳۶۴ش، | اظهار در مورد حرفهایی به کار میرود که [[مخارج حروف|مخارجی]] دور از یکدیگر داشته باشند؛<ref>بیگلری، سر البیان، ۱۳۶۴ش، ص۱۹۲.</ref> لذا در این گونه از حروف بر خلاف [[ادغام]] و [[غنه]]، حروف در یکدیگر ادغام نشده و جدا از یکدیگر و به صورتی ظاهر ادا میگردند؛<ref>بیگلری، سر البیان، ۱۳۶۴ش، ص۱۹۲.</ref> بدین جهت در احکام نون ساکن و تنوین قبل از حروف حلقی و یا لام به کار رفته در الف و لام [[حروف قمری]] مورد بحث قرار گرفته است. | ||
در بین علمای تجوید، در ارتباط با ادغام و یا اظهار برخی از کلمات قرآنی اختلاف وجود دارد.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۲۳۸-۲۳۹.</ref> [[سیوطی]] به عنوان یکی از دانشمندان حوزه علوم قرآن، در کتاب [[الاتقان فی علوم القرآن]] خود، در یک دستهبندی، به برخی از این اختلافات اشاره کرده است. <ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۲۳۸-۲۳۹.</ref> | |||
=== از احکام نون ساکن و تنوین === | === از احکام نون ساکن و تنوین === | ||
دانشمندان حوزه قرائت، اظهار را یکی از احکام نون ساکن و تنوین در کنار [[ادغام]]، [[اقلاب]] و [[اخفاء]] میدانند.<ref>سیوطی، الاتقان، | دانشمندان حوزه قرائت، اظهار را یکی از احکام نون ساکن و تنوین در کنار [[ادغام]]، [[اقلاب]] و [[اخفاء]] میدانند.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۲۴۰.</ref> بدین معنا که اگر تنوین یا نون ساکن قبل از [[حروف حلقی]] یعنی حروف همزه، هاء، عین، حاء، غین و خاء، بیاید<ref>قمی، الغاية القصوى، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۴۱۴؛ گیلانی، تحفة الأبرار، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۶۰؛ آملی، نفائس الفنون، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۵۰۳.</ref> به صورت عادی و آشکار<ref>حبیبی، شهیدی، روانخوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۴۹.</ref> و بدون حرکت و در عین حال سریع ادا میشود.<ref>موسوی بلده، حلیه القرآن، ۱۳۷۶ش، ص؛ حبیبی، شهیدی، روانخوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۴۹.</ref> دلیل آن دوری [[مخارج حروف]] حلقی با مخرج نون و تنوین دانسته شده است؛ مانند کلمات «انعمت» و «کفوا احد» که نون و تنوین به سبب قرار گرفتن قبل از حروف حلقی، اظهار میشوند.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۵۵۵.</ref> | ||
=== در حروف قمری === | === در حروف قمری === | ||
خط ۳۵: | خط ۳۶: | ||
* حبیبی، شهیدی، علی، محمدرضا، روانخوانی و تجوید قرآن کریم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۹ش. | * حبیبی، شهیدی، علی، محمدرضا، روانخوانی و تجوید قرآن کریم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۹ش. | ||
* دهخدا، علیاکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. | * دهخدا، علیاکبر، لغتنامه دهخدا، تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. | ||
* سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت، دارالکتب العربی، | * سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت، دارالکتب العربی، ۱۴۲۴ق. | ||
* شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت(ع)، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهلبیت(ع)، ۱۴۲۶ق. | * شاهرودی، سید محمود هاشمی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت(ع)، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهلبیت(ع)، ۱۴۲۶ق. | ||
* الصراف، مصطفی، الجدید فی علم التجوید، کربلا، مکتبه العلامه ابن فهد الحلی، ۱۴۲۸ق. | * الصراف، مصطفی، الجدید فی علم التجوید، کربلا، مکتبه العلامه ابن فهد الحلی، ۱۴۲۸ق. | ||
* قمى، شيخ عباس، الغاية القصوى في ترجمة العروة الوثقى، قم، منشورات صبح پيروزى، ۱۴۲۳ق. | |||
* قنوجی البخاری، صدیق بن حسن خان، أبجد العلوم، قم، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق. | * قنوجی البخاری، صدیق بن حسن خان، أبجد العلوم، قم، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق. | ||
* گیلانی شفتی، سیدمحمدباقر، تحفة الأبرار الملتقط من آثار الأئمة الأطهار، اصفهان، انتشارات کتابخانه مسجد سید، ۱۴۰۹ق. | * گیلانی شفتی، سیدمحمدباقر، تحفة الأبرار الملتقط من آثار الأئمة الأطهار، اصفهان، انتشارات کتابخانه مسجد سید، ۱۴۰۹ق. |