پرش به محتوا

قاعده زرین: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ ژوئن ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama
(ویرایش و ویکی‌سازی- ناتمام)
imported>Sama
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


===تقریرهای قاعده زرین===
===تقریرهای قاعده زرین===
قاعده به دو شکل منفی «آنچه را برای خود نمی‌پسندی، برای دیگران مپسند» و مثبت «آنچه را برای خود می‌پسندی، برای دیگران بپسند» بیان شده است. گفته شده روایت منفی قدیمی‌تر است.<ref>سلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۲۵</ref> قاعدهٔ زرین معمولاً به معنای مطلق هم شامل بخش منفی است و هم مثبت. اما گاه فقط به معنای خاص به کار برده می‌شود و منظور بخش مثبت قاعده است و به بخش سلبی و منفی قاعده «قاعدهٔ سیمین» گفته می‌شود. <ref> شیواپور، اخباری، تأملاتی در کاربرد قانون زرین اخلاق در قرآن کریم، ص ۶۸</ref>
قاعده به دو شکل منفی «آنچه را برای خود نمی‌پسندی، برای دیگران مپسند» و مثبت «آنچه را برای خود می‌پسندی، برای دیگران بپسند» بیان شده است. گفته شده شکل منفی قاعده قدیمی‌تر است.<ref>سلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۲۵</ref> قاعدهٔ زرین معمولاً به معنای مطلق هم شامل بخش منفی است و هم مثبت. اما گاه فقط به معنای خاص به کار برده می‌شود و منظور بخش مثبت قاعده است و به بخش سلبی و منفی قاعده «قاعدهٔ سیمین» گفته می‌شود <ref> شیواپور، اخباری، تأملاتی در کاربرد قانون زرین اخلاق در قرآن کریم، ص ۶۸</ref>
 


==قاعدهٔ زرین در متن‌های اسلامی==
==قاعدهٔ زرین در متن‌های اسلامی==
خط ۳۷: خط ۳۶:
در روایتی همزیستی و مصاحبت با مردم آن‌گونه که فرد دوست دارد دیگران با او رفتار کنند، نشانه عدل دانسته شده است.<ref>کنز الفوائد، ۲۷۱/ اعلام الدین، دیلمی، ص ۱۵۲</ref> و در روایتی دیگر نشانهٔ انصاف است.<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، ج۱، ص ۵۵ - مجموعة ورام 2:216.</ref> در کتاب کافی در باب «حق المؤمن علی اخیه و اداء حقه» مضمون قاعدهٔ زرین تکرار شده است. در این باب، با انصاف خواندن قاعدهٔ زرین، آن را یکی از سه سَرور اعمال خوانده است.<ref>الکافی، ج۲، ص ۱۴۴</ref> و در روایتی دیگر، آن را یکی از سه فریضهٔ شدیدی که خدا بر بندگان واجب کرده، شمرده است.<ref>کافی، ج۲، ص ۱۷۰</ref> همچنین مفاد قاعدهٔ زرین را یکی از شش رفتاری می‌داند که اگر کسی بر اساس آن رفتار کند، جایگاهش در آستان خدا و در جانب راست خداست.<ref>کافی، ج۲، ص ۱۷۲</ref> در روایات کتاب کافی گاه مضمون قاعدهٔ زرین در مواجهه با مسلم است مانند آنچه را برای خود دوست داری برای برادر مسلمانت دوست بدار<ref>کافی، ج۲، ص ۱۷۰</ref> و گاه برای مردم مانند آنچه را برای خود دوست دارید برای مردم دوست بدارید. <ref>کافی، ج۲، ص ۶۳۵ کتاب العشره، باب ما یجب من المعاشره</ref>
در روایتی همزیستی و مصاحبت با مردم آن‌گونه که فرد دوست دارد دیگران با او رفتار کنند، نشانه عدل دانسته شده است.<ref>کنز الفوائد، ۲۷۱/ اعلام الدین، دیلمی، ص ۱۵۲</ref> و در روایتی دیگر نشانهٔ انصاف است.<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، ج۱، ص ۵۵ - مجموعة ورام 2:216.</ref> در کتاب کافی در باب «حق المؤمن علی اخیه و اداء حقه» مضمون قاعدهٔ زرین تکرار شده است. در این باب، با انصاف خواندن قاعدهٔ زرین، آن را یکی از سه سَرور اعمال خوانده است.<ref>الکافی، ج۲، ص ۱۴۴</ref> و در روایتی دیگر، آن را یکی از سه فریضهٔ شدیدی که خدا بر بندگان واجب کرده، شمرده است.<ref>کافی، ج۲، ص ۱۷۰</ref> همچنین مفاد قاعدهٔ زرین را یکی از شش رفتاری می‌داند که اگر کسی بر اساس آن رفتار کند، جایگاهش در آستان خدا و در جانب راست خداست.<ref>کافی، ج۲، ص ۱۷۲</ref> در روایات کتاب کافی گاه مضمون قاعدهٔ زرین در مواجهه با مسلم است مانند آنچه را برای خود دوست داری برای برادر مسلمانت دوست بدار<ref>کافی، ج۲، ص ۱۷۰</ref> و گاه برای مردم مانند آنچه را برای خود دوست دارید برای مردم دوست بدارید. <ref>کافی، ج۲، ص ۶۳۵ کتاب العشره، باب ما یجب من المعاشره</ref>


==رابطهٔ قاعده زرین با انصاف و مقابله به مثل==
قاعده زرین در صورت‌بندی‌های رایج آن، شبیه انصاف‌ورزی در آموزه اسلامی است. <ref> قرائی سلطان آبادی، نظری توکلی،نسبت انصاف با قاعده زرین،‌ ص ۴۲</ref>در روایاتی «هرچه برای خود می پسندی برای مردم نیز دوست بدار» به انصاف تعبیر شده است. <ref>کافی، ج۲، ص ۱۴۴؛ مجلسی، ج ۷۱، ص ۷</ref>


 
قاعده زرین به معنای مقابله به مثل نیست.<ref>اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۲۵</ref> و نمی‌توان از آن برداشت کرد که بدی را با بدی پاسخ ده. در روایات بسیاری<ref>مثلاً کافی، ج ۲، ص ۳۲۲ ‌و کافی ج۲، ص ۱۲۴</ref> از بدی را با بدی پاسخ دادن منع شده است. <ref>اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۲۶</ref>
 
 
قاعده زرین به معنای مقابله به مثل نیست.<ref>اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۲۵</ref> و نمی‌توان از آن برداشت کرد که بدی را بدی پاسخ ده. در روایات <ref>مثلا کافی، ج ۲، ص ۳۲۲ ‌و کافی ج۲، ص ۱۲۴</ref> بسیاری از بدی را با بدی پاسخ دادن منع شده است. <ref>اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۲۶</ref>
 
==قاعده زرین و انصاف==
قاعده زرین در صورت‌بندی‌های رایج آن، شبیه انصاف‌ورزی در آموزه اسلامی است. <ref> قرائی سلطان آبادی، نظری توکلی،نسبت انصاف با قاعده زرین،‌ ص ۴۲</ref>در روایاتی «هرچه برای خود می پسندی برای مردم نیز دوست بدار» به انصاف تعبیر شده است. <ref>کافی، ج۲، ص ۱۴۴؛ مجلسی، ج ۷۱، ص ۷</ref>


==عام بودن قاعده==
==عام بودن قاعده==
خط ۵۶: خط ۵۱:
در آنالکت که کلمات کنفسیوس جمع شده است، قاعده زرین ملاکی عمومی برای تمام شئون زندگی انسان است.<ref>کریمی لاسکی، فرامرزقراملکی، ادیان بزرگ، قاعده زرین و دیگری، ص ۸۴</ref>
در آنالکت که کلمات کنفسیوس جمع شده است، قاعده زرین ملاکی عمومی برای تمام شئون زندگی انسان است.<ref>کریمی لاسکی، فرامرزقراملکی، ادیان بزرگ، قاعده زرین و دیگری، ص ۸۴</ref>


-زیگونگ پرسید: آیا یک واژه وجود دارد که به عنوان راهنما، تمام شئون زندگی فرد را کفایت کند؟ کنفسیوس پاسخ داد آیا قابل فهم نیست؟ بر دیگران چیزی را که خود دوست نمی‌داری، تحمیل نکن.<ref>Analects: 15.24</ref>
:::زیگونگ پرسید: آیا یک واژه وجود دارد که به عنوان راهنما، تمام شئون زندگی فرد را کفایت کند؟ کنفسیوس پاسخ داد آیا قابل فهم نیست؟ بر دیگران چیزی را که خود دوست نمی‌داری، تحمیل نکن.<ref>Analects: 15.24</ref>
 


تورات:
«به شخص غریبه ظلم نکنید؛ برای اینکه خودتان در مصر غریب بودید»  یا «به شخص غریبه نباید ستم کنی؛ به این خاطر که تو خود در مصر غریب بودی و از حال غریبگان با خبری.» <ref>Exodus 23:9</ref>
غریبه هیچ قیدی در نوع دین و کیش و آیین ندارد.<ref>کریمی لاسکی، فرامرزقراملکی، ادیان بزرگ، قاعده زرین و دیگری، ص ۸۰</ref>


در تورات نیز همین مضمون آمده است: «به شخص غریبه ظلم نکنید؛ برای اینکه خودتان در مصر غریب بودید»  یا «به شخص غریبه نباید ستم کنی؛ به این خاطر که تو خود در مصر غریب بودی و از حال غریبگان با خبری.» <ref>Exodus 23:9</ref> غریبه هیچ قیدی در نوع دین و کیش و آیین ندارد.<ref>کریمی لاسکی، فرامرزقراملکی، ادیان بزرگ، قاعده زرین و دیگری، ص ۸۰</ref>


«تو نباید انتقام بگیری و نباید کینه‌ای را علیه کودکان مردم به کار ببندی؛‌بلکه باید همانند خود به همسایه‌ات عشق بورزی،‌من خدا هستم. <ref>سفر لاویان:۱۹:۱۸</ref>
«تو نباید انتقام بگیری و نباید کینه‌ای را علیه کودکان مردم به کار ببندی؛‌بلکه باید همانند خود به همسایه‌ات عشق بورزی،‌من خدا هستم.» <ref>سفر لاویان:۱۹:۱۸</ref>
در برخی تفاسیر «همسایه» غیرهم‌کیشان را شامل نمی‌شود و این واژه را فقط شامل یهود دانسته‌اند.<ref> شیواپور، اخباری، تأملاتی در کاربرد قانون زرین اخلاق در قرآن کریم، ص ۷۸</ref>
در برخی تفاسیر «همسایه» غیرهم‌کیشان را شامل نمی‌شود و این واژه را فقط شامل یهود دانسته‌اند.<ref> شیواپور، اخباری، تأملاتی در کاربرد قانون زرین اخلاق در قرآن کریم، ص ۷۸</ref>


مسیحیت:
در عهد جدید و قدیم قاعدهٔ زرین گاه به عنوان فرمان محبت به همسایه آمده است. «می‌باید همسایه‌ات را مانند خود دوست بداری» <ref>Matthew 22:39</ref> و گاه صریحاً ذکر می‌شود: «هر آنچه تمایل داری افراد برای تو انجام دهند، تو هم برای آنها انجام بده؛ ...زیرا این یک قانون و دستور انبیا است. <ref>Mattew 7:12</ref> «همان‌گونه که می‌خواهی افراد با تو رفتار کنند، با آنها رفتار کن»<ref>لوقا ۶:۳۱</ref> «اگر فقط کسانی را دوست بدارید که شما را دوست دارند، چه برتری بر دیگران دارید؟ فاسقین هم‌ چنین می‌کنند»<ref>لوقا ۶:۳۱</ref>  
در عهد جدید و قدیم قاعدهٔ زرین گاه به عنوان فرمان محبت به همسایه آمده است. «می‌باید همسایه‌ات را مانند خود دوست بداری» <ref>Matthew 22:39</ref> و گاه صریحاً ذکر می‌شود: «هر آنچه تمایل داری افراد برای تو انجام دخند، تو هم برای آنها انجام بده؛ ...زیرا این یک قانون و دستور انبیا است. <ref>Mattew 7:12</ref>
«همان‌گونه که می‌خواهی افراد با تو رفتار کنند، با آنها رفتار کن»<ref>لوقا ۶:۳۱</ref>  
 
«اگر فقط کسانی را دوست بدارید که شما را دوست دارند، چه برتری بر دیگران دارید؟ فاسقین هم‌ چنین می‌کنند»<ref>لوقا ۶:۳۱</ref>  
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
کاربر ناشناس