قاعده زرین: تفاوت میان نسخه‌ها

===روایات===

قاعدهٔ زرین به صورت مستقیم و غیرمستقیم بارها در روایات اسلامی تکرار شده است.<ref>اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۱۵</ref>  

::::::<small>پسركم! خود را ميان خويش و ديگرى ميزانى بشمار، پس آنچه براى خود دوست مى دارى براى جز خود دوست بدار. و آنچه تو را خوش نيايد براى او ناخوش بشمار. و ستم مكن چنانكه دوست ندارى بر تو ستم رود، و نيكى كن چنانكه دوست مى دارى به تو نيكى كنند. و آنچه از جز خود زشت مى دارى براى خود زشت بدان، و از مردم براى خود آن را بپسند كه از خود مى پسندى در حق آنان، و مگوى بديگران آنچه خوش ندارى شنيدن آن، و مگو آنچه را ندانى، هر چند اندك بود آنچه مى دانى، و مگو آنچه را دوست ندارى به تو گويند.</small><ref>رضی، نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، نامه ۳۱، ص ۳۰۱</ref>

این عبارت نهج‌البلاغه روشن‌ترین عبارت منابع شیعی است که هم وجه ایجابی و هم وجه سلبی قاعدهٔ زرین را بیان می‌کند و آن را «میزان» می‌داند. امام علی، ستم‌نکردن و نیکی کردن و ... را مصادیق اجرای این قاعده برمی شمرد.

در روایات مختلف از این قاعده گاه به عنوان معیار ادب<ref>شریف رضی، نهج  البلاغه، حکمت ۴۱۲، ص ۵۴۸</ref>، نشانهٔ سازگاری منطقی<ref>شریف رضی، نهج  البلاغه، حکمت ۱۵۰، ص ۴۹۸</ref> بیان شده است.<ref name=":0">اسلامی، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۱۷</ref> در برخی روایات فضایل اخلاقی چون تواضع،<ref>کلینی، کافی، ج۲، ص ۱۳۴</ref> انصاف،<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، ج۱، ص ۱۸</ref>عدل<ref>ابن حزم، رسالة فی مداواة النفوس، ج۱، ص ۳۵۳</ref> در قالب این قاعده تعریف شده است.<ref name=":0" /> این قاعده یکی از سه فضیلت اصلی<ref>کلینی، کافی، ج۲، ص ۱۴۴ و ۱۷۰</ref> شمرده شده است.<ref name=":2">اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۱۸</ref> در احادیثی<ref name=":1" /><ref>کلینی، کافی، ج۲، ص ۱۶۵</ref> به این قاعده به عنوان تکلیف و وظیفهٔ انسان در برابر انسان اشاره شده است.<ref name=":2" /> گاه قاعدهٔ زرین به مثابهٔ ملاکی برای رفتار با اهل سنت در حدیث<ref name=":1" /> ذکر شده است.<ref>اسلامی، حسن، قاعده زرین در حدیث و اخلاق، ص ۱۹</ref>

==عام بودن قاعده==