زقوم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''زقوم''' نام درختی است در قعر [[جهنم]] که دارای طعم بسیار بد و رایحه‌ای عذاب‌آور است. این درخت وسیله [[عذاب]] برای [[گناهکاران]] می‌باشد. معانی دیگری نیز برای زقوم نقل شده که غیر از مقصود [[قرآن|قرآنی]] از آن است.

تعبیر زقوم سه مرتبه در قرآن آمده که در آن‌ها تعبیر «شَجَرَةَ الزَّقُّوم»<ref>سوره صافات، آیه۶۲؛ سوره دخان، آیه۴۳.</ref> و یا «شَجَرٍ مِنْ زَقُّومٍ» <ref>سوره واقعه، آیه۵۲.</ref>به معنای درخت زقوم وجود دارد. و با توجه به توصیفاتی که برای آن وجود دارد می‌توان زقوم را درختی  در جهنم دانست که دارای طعم بسیار بد و رایحه‌ای عذاب‌آور است.<ref>فخر رازی، مفاتيح الغيب، ۱۴۲۰ق،‌ ج۲۶،‌ ص۳۳۶.</ref>

زمانی که آیه نازل شد و مشرکان را از زقوم بیم داد؛ برخی مشرکان چنین گفتند: زقوم در زبان افریقا به معنای خرما و آرد است و [[محمد]] ما را از چنین چیزی بیم می‌دهد. در این هنگان [[ابوجهل]] به کنیز خود گفت برای ما زقوم بیاور و او نیز خرما و آرد آورد.<ref>ثعلبی نیشابوری، الكشف و البيان عن تفسير القرآن، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۱۴۶.</ref> براساس همین نقل‌ها، برخی لغت‌دانان،‌ غذای خرما و آرد را از معانی زقوم دانسته‌اند<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۲، ص۲۶۸.</ref> که البته بنابر تصریح قرآن و مشخصه‌هایی که برای زقوم ذکر کرده<ref>سوره صافات،‌ آیه۶۲-۶۷.</ref> چنین معنایی مقصود از قران نیست.{{مدرک}}

قرآن، میوه‌ی و شکوفه‌ی زقوم را چنین معرفی می‌کند: «طَلْعُها كَأَنَّهُ رُؤُسُ الشَّياطِينِ؛ شكوفه آن مانند سرهاى شياطين است.<ref>سوره صافات،‌ آیه۶۵.</ref>»

تشبیه به سرهای شیاطین،‌ به این جهت است که قبیح‌ترین اشیاء در فکر و خیال،‌ سرهای [[شیاطین]] است و خداوند این درخت را به این تصور و خیال قبیح تشبیه کرد.<ref>فخر رازی، مفاتيح الغيب، ۱۴۲۰ق،‌ ج۲۶،‌ ص۳۳۷.</ref>