Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۶۱
ویرایش
رضاع: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←احکام شیردهی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
'''رِضاع''' شیردادن مادر به کودک یا مکیدن شیر مادر توسط کودک است. از رضاع در باب‌های مختلف [[فقه]] مانند [[طهارت]]، [[صوم]]، [[نکاح]] و [[حدود]] سخن گفته شده است. رضاع سبب [[محرمیت|مَحْرمیت]] می‌شود و به کسانی که از راه آن مَحْرم می‌شوند، [[محارم رضاعی]] می‌گویند. برای شیردهی در منابع | '''رِضاع''' شیردادن مادر به کودک یا مکیدن شیر مادر توسط کودک است. از رضاع در باب‌های مختلف [[فقه]] مانند [[طهارت]]، [[صوم]]، [[نکاح]] و [[حدود]] سخن گفته شده است. رضاع سبب [[محرمیت|مَحْرمیت]] می‌شود و به کسانی که از راه آن مَحْرم می‌شوند، [[محارم رضاعی]] می‌گویند. <br /> | ||
وجوب شیردهی به کودک اعتقاد برخی از علما است و احکامی برای زن شیرده از جمله تاخیر اجرای [[حدود]] و عدم وجوب روزه در صورت داشتن ضرر، قرار داده شده است. برای شیردهی در منابع [[جوامع حدیثی|حدیثی]]، فقهی و حقوقی آداب، احکام و قوانین ویژه‌ای درج شده است. | |||
== مفهوم== | == مفهوم== | ||
رضاع به معنای مکیدن شیر از پستان است.<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۱۷، ذیل واژه رضع</ref> و در اصطلاح فقهی به شیردادن به کودک گفته می‌شود. رضاع همچنین از اسباب محرمیت است.<ref>ر. ک. محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۲۶. </ref> | رضاع به معنای مکیدن شیر توسط کودک از پستان مادر یا دایه است.<ref>فراهیدی، العین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۱۷، ذیل واژه رضع</ref> و در اصطلاح فقهی به شیردادن به کودک گفته می‌شود. رضاع همچنین از اسباب محرمیت است.<ref>ر. ک. محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۲۶. </ref> محرمیت حاصل از رضاع را محرمیت رضاعی می‌گویند.<ref>توضیح المسائل شانزده مرجع، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۶۵۲.</ref> | ||
== جایگاه در منابع== | == جایگاه در منابع دینی و قانونی== | ||
مسئله رضاع و برخی از احکام آن، در [[آیه رضاع]] آمده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۳۳.</ref> همچنین [[قرآن]]، [[ازدواج]] با محارم رضاعی را [[حرام]] کرده و برخی از آنها را برشمرده است.<ref>سوره نساء، آیه ۲۳.</ref> در منابع حدیثی نیز روایاتی ذیل «باب الرضاع» آمده است.<ref> برای نمونه. ر. ک. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۴۰-۴۱؛ شیخ صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۷۵-۳۸۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۳۲۱.</ref> فقیهان از رضاع در باب‌های [[طهارت]]،<ref> برای نمونه: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۶۷.</ref> [[صوم]]،<ref>طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۸۵؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۵۶-۵۷.</ref> تجارت،<ref>برای نمونه: ر. ک. ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۸۱.</ref> [[نکاح]]،<ref>برای نمونه ر. ک. شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۲۰۵؛ ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۸۱.</ref> شهادات،<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۹، ص۳۴۴.</ref> [[حد|حدود]] و [[دیه|دیات]]<ref>برای نمونه: ر. ک. نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۴۳، ص۳۱۳.</ref> سخن گفته‌اند. ماده‌های ۱۰۲۴ و ۱۱۷۶ [[قانون مدنی]] ایران به رضاع و محرمیت رضاعی اختصاص یافته است.<ref>منصور، قانون مدنی، ۱۳۸۹ش، ص۱۸۶-۱۸۷، ماده ۱۰۴۶، ص۲۰۷، ماده ۱۱۷۶.</ref> | مسئله رضاع و برخی از احکام آن، در [[آیه رضاع]] آمده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۳۳.</ref> همچنین [[قرآن]]، [[ازدواج]] با محارم رضاعی را [[حرام]] کرده و برخی از آنها را برشمرده است.<ref>سوره نساء، آیه ۲۳.</ref> در منابع حدیثی نیز روایاتی ذیل «باب الرضاع» آمده است.<ref> برای نمونه. ر. ک. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۴۰-۴۱؛ شیخ صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۳۷۵-۳۸۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۳۲۱.</ref> فقیهان از رضاع در باب‌های [[طهارت]]،<ref> برای نمونه: نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۶۷.</ref> [[صوم]]،<ref>طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۸۵؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۵۶-۵۷.</ref> تجارت،<ref>برای نمونه: ر. ک. ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۸۱.</ref> [[نکاح]]،<ref>برای نمونه ر. ک. شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۲۰۵؛ ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۸۱.</ref> شهادات،<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۹، ص۳۴۴.</ref> [[حد|حدود]] و [[دیه|دیات]]<ref>برای نمونه: ر. ک. نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۴۳، ص۳۱۳.</ref> سخن گفته‌اند. ماده‌های ۱۰۲۴ و ۱۱۷۶ [[قانون مدنی]] ایران به رضاع و محرمیت رضاعی اختصاص یافته است.<ref>منصور، قانون مدنی، ۱۳۸۹ش، ص۱۸۶-۱۸۷، ماده ۱۰۴۶، ص۲۰۷، ماده ۱۱۷۶.</ref> | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۹: | ||
== آداب شیردهی== | == آداب شیردهی== | ||
در روایات آدابی برای شیردهی بیان شده است. در برخی از این روایات شیر مادر بر دیگر شیرها مقدم<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۴۰.</ref> و از آن به عنوان مفیدترین | در روایات آدابی برای شیردهی بیان شده است. در برخی از این روایات شیر مادر بر دیگر شیرها مقدم<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۴۰.</ref> و از آن به عنوان مفیدترین غذا برای کودک یاد شده است.<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۳۴. </ref> از [[امام صادق]] روایت شده که از هر دو پستان به کودک شیر دهید، زیرا در یکی از آنها غذا و در دیگری آب است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۴۰.</ref> | ||
در احادیث به نقش شیر در تربیت و سرشت کودک اشاره شده است. از این‌رو در انتخاب دایه سفارش‌هایی از سوی [[معصومان]] صورت گرفته است. آنان از انتخاب احمق، زنی که چشمش معیوب است<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۳۴. </ref> و همچنین زنی که شیر او از راه غیر شرعی به وجود آمده<ref>شیخ صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۴۷۹.</ref> به عنوان دایه، نهی کرده‌اند. | |||
در روایتی از امام علی نقل شده دایه‌ای برای کودک خود برگزینید که صورت و سیرت او نیکو باشد، زیرا طفل در سیرت و صورت به دایه شبیه می‌شود. | در روایتی از امام علی نقل شده دایه‌ای برای کودک خود برگزینید که صورت و سیرت او نیکو باشد، زیرا طفل در سیرت و صورت به دایه شبیه می‌شود.<ref>مجلسی، روضه المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۸، ص۵۷۸.</ref> برخی از فقهیان نیز گفته‌اند زنانی که دارای جمال و کمال هستند برای شیردهی کودکان بر دیگران اولویت دارند.<ref>[http://www.sistani.org/persian/book/50/116/ سیستانی، توضیح المسائل، مساله ۲۵۰۶.]</ref> | ||
همچنین برخی توصیه می‌کنند که مادر فرزندش را با [[وضو]] شیر دهد.{{مدرک}} | همچنین برخی توصیه می‌کنند که مادر فرزندش را با [[وضو]] شیر دهد.{{مدرک}} | ||