Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۸۴۱
ویرایش
مسجد جامع: تفاوت میان نسخه‌ها
پیدا کردن منبع
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
(پیدا کردن منبع) |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
در برخی از منابع آمده که نمازگزاردن در مسجد جامع در مقایسه با مساجد محلی یا مسجد بازار ثواب و فضیلت بیشتری دارد<ref> برای نمونه نک: شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۱۳۶؛ محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> بر پایه روایتی که [[اهل سنت]] از [[خلیفه دوم]] نقل کرده‌اند [[نماز جماعت]] و [[نماز مستحبی|مستحبی]] در مسجد جامع برتر از [[حج]] و [[عمره]] مستحبی است<ref>بحشل، تاریخ واسط، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۹.</ref> در آداب [[دعا]] نیز مسجد جامع پس از [[عرفات]]، [[خانه خدا]] و حرم‌های [[اهل‌بیت]] قرار گرفته است.<ref>جزائری، التحفة السنیة، نسخ خطی آستان قدس رضوی، ص۱۴۶: بنقل از دانشنامه جهان اسلام، ج۱، ص۴۳۵۴.</ref> | در برخی از منابع آمده که نمازگزاردن در مسجد جامع در مقایسه با مساجد محلی یا مسجد بازار ثواب و فضیلت بیشتری دارد<ref> برای نمونه نک: شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۱۳۶؛ محقق حلی، المعتبر فی شرح المختصر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> بر پایه روایتی که [[اهل سنت]] از [[خلیفه دوم]] نقل کرده‌اند [[نماز جماعت]] و [[نماز مستحبی|مستحبی]] در مسجد جامع برتر از [[حج]] و [[عمره]] مستحبی است<ref>بحشل، تاریخ واسط، ۱۴۰۶ق، ص۱۷۹.</ref> در آداب [[دعا]] نیز مسجد جامع پس از [[عرفات]]، [[خانه خدا]] و حرم‌های [[اهل‌بیت]] قرار گرفته است.<ref>جزائری، التحفة السنیة، نسخ خطی آستان قدس رضوی، ص۱۴۶: بنقل از دانشنامه جهان اسلام، ج۱، ص۴۳۵۴.</ref> | ||
از نظر [[فقه|فقهی]] نیز میان احکام مسجد جامع با مسجد معمولی تفاوت‌هایی وجود دارد. مثلا قسم خوردن در مسجد جامع شدت بیشتری دارد<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۲۰۳.</ref> همچنین ارتکاب اعمالی که موجب [[تعزیر]] می‌شود در مسجد جامع در مقایسه با مساجد معمولی مجازات شدیدتری دارد.<ref> ابوصلاح حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۴۲۰.</ref> اما مهمترین تفاوت مسجد جامع با مسجد معمولی از لحاظ فقهی در موضوع [[اعتکاف]] است. برخی از فقیهان شیعه اعتکاف را علاوه بر مساجد اربعه فقط در مسجد جامع جایز می‌دانستند و قائل به جواز آن در غیر مسجد جامع نبودند.<ref> ر. ک. ساعدی، المساجد و احکامها، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۴-۱۵.</ref> [[محقق کرکی]]،<ref> کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۹۸</ref>، [[مقدس اردبیلی]]،<ref>اردبیلی، مجمع الفائده، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۶۵.</ref> [[محقق سبزواری]]، <ref>سبزواری، کفایه الاحکام، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۷۱.</ref> [[صاحب جواهر]]<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۷، ص۱۷۰-۱۷۵.</ref> و [[سید یزدی]]<ref> یزدی، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۴۸.</ref> از آن جمله بودند.<ref>برای اطلاعات بیشتر: ساعدی، المساجد و احکامها، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۴.</ref> مستند آنان روایاتی است که اعتکاف را در فقط مساجد اربعه و مسجد جامع جایز دانسته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۷۶؛ ر. ک. ساعدی، المساجد و احکامها، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۴-۱۵.</ref> [[آیت الله خامنه‌ای]] اعتکاف در غیر مسجد جامع را رجاءاْ جایز می‌داند. | از نظر [[فقه|فقهی]] نیز میان احکام مسجد جامع با مسجد معمولی تفاوت‌هایی وجود دارد. مثلا قسم خوردن در مسجد جامع شدت بیشتری دارد<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۲۰۳.</ref> همچنین ارتکاب اعمالی که موجب [[تعزیر]] می‌شود در مسجد جامع در مقایسه با مساجد معمولی مجازات شدیدتری دارد.<ref> ابوصلاح حلبی، الکافی فی الفقه، ۱۴۰۳ق، ص۴۲۰.</ref> اما مهمترین تفاوت مسجد جامع با مسجد معمولی از لحاظ فقهی در موضوع [[اعتکاف]] است. برخی از فقیهان شیعه اعتکاف را علاوه بر مساجد اربعه فقط در مسجد جامع جایز می‌دانستند و قائل به جواز آن در غیر مسجد جامع نبودند.<ref> ر. ک. ساعدی، المساجد و احکامها، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۴-۱۵.</ref> [[محقق کرکی]]،<ref> کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۹۸</ref>، [[مقدس اردبیلی]]،<ref>اردبیلی، مجمع الفائده، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۳۶۵.</ref> [[محقق سبزواری]]، <ref>سبزواری، کفایه الاحکام، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۲۷۱.</ref> [[صاحب جواهر]]<ref> نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۷، ص۱۷۰-۱۷۵.</ref> و [[سید یزدی]]<ref> یزدی، العروة الوثقی، ج۲، ص۲۴۸.</ref> از آن جمله بودند.<ref>برای اطلاعات بیشتر: ساعدی، المساجد و احکامها، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۴.</ref> مستند آنان روایاتی است که اعتکاف را در فقط مساجد اربعه و مسجد جامع جایز دانسته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۷۶؛ ر. ک. ساعدی، المساجد و احکامها، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۱۴-۱۵.</ref> [[آیت الله خامنه‌ای]] اعتکاف در غیر مسجد جامع را رجاءاْ جایز می‌داند.<ref>[http://www.leader.ir/fa/book/122?sn=20322 پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری]</ref> | ||
==نامگذاری مساجد جامع== | ==نامگذاری مساجد جامع== | ||
مساجد جامع، به نام شهرها، بانیان، عالمان مشهور، طایفه و... نامگذاری می‌شدند. بیشتر مساجد جامع به نام شهرها خوانده می‌شوند مانند جامع بصره، کوفه، اصفهان، ری، دمشق، فسطاط و قیروان. البته در شهرهایی که چند مسجد جامع بنا می‌شد هر مسجد جامعی را جداگانه می‌خواندند مثلا در بغداد جامع منصور عباسی، جامع مدینه خوانده می‌شد و جامع مهدی عباسی به جامع رصافه شهرت داشت.<ref>معروف، التعلیم فی العراق بین القرن الخامس و السابع الهجریین، ۱۹۸۹م، ص۳۷۷: بنقل از دانشنامه جهان اسلام، ج۱، ص۴۳۵۴.</ref> برخی از آنها مانند مسجد جامع ابن طولون، [[جامع حاکم مصر|جامع حاکم]]، جامع منصور و جامع سلطان در بغداد به نام بانیان آنها که عمدتا از امیران و صاحب‌منصبان بودند، شهرت داشتند.<ref> ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۲۵۲.</ref> همچنین برخی از مساجد جامع را به نام سلسله حکومتی، خاندان و یا طایفه‌ای از مردم می‌نامیدند، مانند مسجد جامع اموی دمشق. در مواردی نیز نام مسجد جامع برگرفته از نام محله، بازار، پل یا بارگاه نزدیک مسجد بود.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۳-۱۵.</ref> | مساجد جامع، به نام شهرها، بانیان، عالمان مشهور، طایفه و... نامگذاری می‌شدند. بیشتر مساجد جامع به نام شهرها خوانده می‌شوند مانند جامع بصره، کوفه، اصفهان، ری، دمشق، فسطاط و قیروان. البته در شهرهایی که چند مسجد جامع بنا می‌شد هر مسجد جامعی را جداگانه می‌خواندند مثلا در بغداد جامع منصور عباسی، جامع مدینه خوانده می‌شد و جامع مهدی عباسی به جامع رصافه شهرت داشت.<ref>معروف، التعلیم فی العراق بین القرن الخامس و السابع الهجریین، ۱۹۸۹م، ص۳۷۷: بنقل از دانشنامه جهان اسلام، ج۱، ص۴۳۵۴.</ref> برخی از آنها مانند مسجد جامع ابن طولون، [[جامع حاکم مصر|جامع حاکم]]، جامع منصور و جامع سلطان در بغداد به نام بانیان آنها که عمدتا از امیران و صاحب‌منصبان بودند، شهرت داشتند.<ref> ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۲۵۲.</ref> همچنین برخی از مساجد جامع را به نام سلسله حکومتی، خاندان و یا طایفه‌ای از مردم می‌نامیدند، مانند مسجد جامع اموی دمشق. در مواردی نیز نام مسجد جامع برگرفته از نام محله، بازار، پل یا بارگاه نزدیک مسجد بود.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۳-۱۵.</ref> | ||