پرش به محتوا

سهل بن سعد ساعدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۲۵]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر=Shamsoddin }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۲۵]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر=Shamsoddin }}
{{جعبه اطلاعات صحابه
{{جعبه اطلاعات صحابه
|اطلاعات صحابه = سهل بن سعد ساعدی
|اطلاعات صحابه = سهل بن سعد ساعدی
| تصویر       =
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل     =سهل بن سعد بن مالک انصاری ساعدی
| نام کامل =سهل بن سعد بن مالک انصاری ساعدی
| کنیه         = ابوالعباس • ابویحیی
| کنیه = ابوالعباس • ابویحیی
| لقب         =
| لقب =
| دلیل شهرت   =
| دلیل شهرت =
| زادروز/زادگاه =
| زادروز/زادگاه =
| محل زندگی     =
| محل زندگی =
| مهاجر/انصار =
| مهاجر/انصار =
| نسب/قبیله   = بنی ساعده
| نسب/قبیله = بنی ساعده
| خویشاوندان سرشناس   = سعد بن مالک انصاری ساعدی(پدر)
| خویشاوندان سرشناس = سعد بن مالک انصاری ساعدی(پدر)
| تاریخ و مکان درگذشت/شهادت = ۸۸ یا۹۱ق
| تاریخ و مکان درگذشت/شهادت = ۸۸ یا۹۱ق
| نحوه درگذشت/شهادت =
| نحوه درگذشت/شهادت =
خط ۱۸: خط ۱۸:
| زمان اسلام آوردن =
| زمان اسلام آوردن =
| نحوه اسلام آوردن =
| نحوه اسلام آوردن =
| حضور در جنگ‌ها   = [[جنگ تبوک|تبوک]]
| حضور در جنگ‌ها = [[جنگ تبوک|تبوک]]
| هجرت به         =
| هجرت به =
| دیگر فعالیت‌ها   =راوی غدیر • بیعت با پیامبر • یاران امام علی
| دیگر فعالیت‌ها =راوی غدیر • بیعت با پیامبر • یاران امام علی
| آثار             =
| آثار =
}}
}}
'''ابو‌العباس سهل بن سعد بن مالک انصاری ساعدی،''' (درگذشت ۸۸یا۹۱ ق) از [[صحابه]] [[محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] و یاران امام علی(ع) و از راویان [[حدیث غدیر]]. از افتخارات او می‌توان به [[بیعت]] با پیامبر(ص)، حضور در [[غزوه تبوک|جنگ تبوک]] و [[نماز]] خواندن به دو [[قبله]] اشاره کرد. وی در [[شام]] با کاروان [[اسیران کربلا|اسرای کربلا]] برخورد کرده و چگونگی ورود آنان به شام را روایت کرده است. او آخرین صحابه پیامبر(ص) بود که در [[مدینه]] درگذشت.
'''ابو‌العباس سهل بن سعد بن مالک انصاری ساعدی،''' (درگذشت ۸۸یا۹۱ ق) از [[صحابه]] [[محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] و یاران امام علی(ع) و از راویان [[حدیث غدیر]]. از افتخارات او می‌توان به [[بیعت]] با پیامبر(ص)، حضور در [[غزوه تبوک|جنگ تبوک]] و [[نماز]] خواندن به دو [[قبله]] اشاره کرد. وی در [[شام]] با کاروان [[اسیران کربلا|اسرای کربلا]] برخورد کرده و چگونگی ورود آنان به شام را روایت کرده است. او آخرین صحابه پیامبر(ص) بود که در [[مدینه]] درگذشت.


== زمان پیامبر==
== زمان پیامبر==
سهل بن سعد بن مالك بن خالد بن ثعلبة بن حارثة بن عمرو بن الخزرج بن ساعدة بن كعب بن الخزرج الأنصاري الساعدي‏، از [[صحابه]] [[رسول خدا(ص)]] و از طایفه [[بنی ساعده|بنی‌ساعده]] بود که هنگام رحلت پیامبر اکرم(ص) ۱۵ سال داشت. گفته شده نامش حزن بود و پیامبر(ص) او را سهل نامید.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰.</ref> کنیه‌ وی را ابوالعباس و ابویحیی گفته اند.<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰.</ref>  
سهل بن سعد بن مالک بن خالد بن ثعلبة بن حارثة بن عمرو بن الخزرج بن ساعدة بن کعب بن الخزرج الأنصاری الساعدی، از [[صحابه]] [[رسول خدا(ص)]] و از طایفه [[بنی ساعده|بنی‌ساعده]] بود که هنگام رحلت پیامبر اکرم(ص) ۱۵ سال داشت. گفته شده نامش حزن بود و پیامبر(ص) او را سهل نامید.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰.</ref> کنیه وی را ابوالعباس و ابویحیی گفته‌اند.<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰.</ref>


[[شیخ طوسی]] او را از یاران امام علی(ع) نیز می‌داند.<ref>طوسی، رجال، ص۶۶.</ref>
[[شیخ طوسی]] او را از یاران امام علی(ع) نیز می‌داند.<ref>طوسی، رجال، ص۶۶.</ref>
خط ۳۳: خط ۳۳:


او در هنگام جنگ [[جنگ تبوک]] سن کمی داشت و در این جنگ حاضر شد وی می‌گوید:
او در هنگام جنگ [[جنگ تبوک]] سن کمی داشت و در این جنگ حاضر شد وی می‌گوید:
:من از همه دوستانم کوچکتر و [[قرآن]]‌خوان ایشان در تبوک بودم.<ref> واقدی، ج3، ص1007.</ref> البته در برخی منابع به جای مقریهم از کلمه شَفْرَتَهم به معنای خادمهم استفاده شده است که به نظر می رسد، تصحیف رخ داده است و اصل آن شفرتهم باشد.
:من از همه دوستانم کوچکتر و [[قرآن]]‌خوان ایشان در تبوک بودم.<ref> واقدی، ج۳، ص۱۰۰۷.</ref> البته در برخی منابع به جای مقریهم از کلمه شَفْرَتَهم به معنای خادمهم استفاده شده است که به نظر می‌رسد، تصحیف رخ داده است و اصل آن شفرتهم باشد.


==نقل روایت==
==نقل روایت==
خط ۴۳: خط ۴۳:


==در کلام امام حسین(ع) ==
==در کلام امام حسین(ع) ==
در [[واقعه کربلا]]، [[امام حسین(ع)]] در [[خطبه|خطبه‌ای]] که برای [[کوفه|کوفیانی]] که در مقابلش صف‌آرایی کرده بودند، ایراد کرد، سهل بن سعد را به عنوان شاهد معرفی نمود و فرمود:
در [[واقعه کربلا]]، [[امام حسین(ع)]] در [[خطبه|خطبه‌ای]] که برای [[کوفه|کوفیانی]] که در مقابلش صف‌آرایی کرده بودند، ایراد کرد، سهل بن سعد را به عنوان شاهد معرفی نمود و فرمود:  
:«اگر مرا قبول ندارید، افرادی در میان شما هستند از [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[زید بن ارقم]]، و سهل بن سعد ساعدی ... سخن رسول خدا(ص) را درباره من بپرسید».<ref> مفید، الارشاد، ج‌۲، ص۹۷؛ طبری، تاریخ، ج5، ص425؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۵.</ref>
«اگر مرا باور ندارید هنوز کسانی در میان شما هستند که اگر در این باب از آنها بپرسید به شما میگویند، از [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[ابوسعید خدری]]، سهل بن سعد ساعدی، [[زید بن ارقم]] و انس بن مالک بپرسید تا به شما بگویند که این سخن را درباره من و برادرم از رسول خدا(ص) شنیده‌اند.<ref> مفید، الارشاد، ج‌۲، ص۹۷؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۵.</ref>


==دیدار با کاروان اسرا==
==دیدار با کاروان اسرا==
خط ۵۰: خط ۵۰:


==حمایت از اهل بیت==
==حمایت از اهل بیت==
در سال ۷۴ق سعد از سوی حجاج احضار شد و حجاج او را به خاطر عدم حمایتشان از [[عثمان]] مؤاخذه کرد. حجاج برای تحقیر کردن گروهی از صحابه رسول خدا مانند سعد، جابر بن عبدالله، انس بن مالک، دستور داد تا گردن آنها را با سرب داغ کردند.<ref>یعقوبی، ج2، ص272.</ref>
در سال ۷۴ق سعد از سوی حجاج احضار شد و حجاج او را به خاطر عدم حمایتشان از [[عثمان]] مؤاخذه کرد.<ref>طبری، تاریخ، ج۶، ص۱۹۵. </ref>حجاج برای تحقیر کردن گروهی از صحابه رسول خدا مانند سعد، جابر بن عبدالله، انس بن مالک، دستور داد تا گردن آنها را با سرب داغ کردند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۲۷۲.</ref>


به گفته [[عزیزالله عطاردی]] مترجم [[الغارات]]، سهل از دوستان [[امام علی| امیرالمؤمنین]] و خاندان او بود و از این جهت [[حجاج بن یوسف ثقفی|حجاج]] وی را آزار می‌داد.<ref> ثقفی، الغارات، اعلام غارات، ص۴۳۸.</ref>
به گفته [[عزیزالله عطاردی]] مترجم [[الغارات]]، سهل از دوستان [[امام علی| امیرالمؤمنین]] و خاندان او بود و از این جهت [[حجاج بن یوسف ثقفی|حجاج]] وی را آزار می‌داد.<ref> ثقفی، الغارات، (قسمت: اعلام غارات)، ص۴۳۸.</ref>
 
روزگاری که او در مدینه می‌زیست، مردی از [[آل مروان]] بر این شهر حکومت یافت. وی سهل را احضار کرده و کنیه [[ابوتراب]] علی(ع) را مورد استهزاء قرار داد و از سهل خواست تا امام را ناسزا گوید، اما او نپذیرفت و خاطرنشان کرد که هیچ کنیه‌ای نزد امام چون ابوتراب محبوب نبود.<ref>ابن بطریق، العمدة، ص۴۴۹.</ref>


هنگامی که سعد، در مدینه می‌زیست، مردی از [[آل مروان]] بر این شهر حکومت یافت. وی سهل را احضار کرده و کنیه [[ابوتراب]] علی(ع) را مورد استهزاء قرار داد و از سهل خواست تا امام را ناسزا گوید، اما او نپذیرفت و خاطرنشان کرد که هیچ کنیه‌ای نزد امام چون ابوتراب محبوب نبود<ref>ابن بطریق، العمدة، ص۴۴۹.</ref> و پیامبر اکرم(ع) او را به این کنیه خوانده است سپس جریان ملقب شدن حضرت به این کنیه را گزارش کرد.<ref>طبری، تاریخ، ج۲، ص409.</ref>
==درگذشت==
==درگذشت==
سعد، در سال ۸۸ یا ۹۱ق درگذشت و هنگام مرگ ۹۶ یا ۹۹ سال داشت.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۶۶۵؛ دینوری، اخبارالطوال، ص۳۷۰؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳۴؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰؛ ابن جوزی،المنتظم، ج۶، ص۳۰۲.</ref> البته درباره سال وفات سعد اقوال دیگری نیز وجود دارد.<ref> ابن قتیبه، المعارف، ص۳۴۱؛ دینوری، اخبارالطوال، ص۳۷۰.</ref> او را آخرین صحابه‌ای دانسته‌اند که در [[مدینه]] درگذشت.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰؛ دینوری، اخبارالطوال، ص۳۷۰؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۶۶۵.</ref> از او نقل شده است که اگر من بمیرم دیگر از کسی نمی شنوید که بگوید: قال رسول الله(ص)<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰.</ref>
سعد، در سال ۸۸ یا ۹۱ق درگذشت و هنگام مرگ ۹۶ یا ۹۹ سال داشت.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۶۶۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳۴؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰؛ ابن جوزی،المنتظم، ج۶، ص۳۰۲.</ref> البته درباره سال وفات سعد اقوال دیگری نیز وجود دارد.<ref> ابن قتیبه، المعارف، ص۳۴۱.</ref> او را آخرین صحابه‌ای دانسته‌اند که در [[مدینه]] درگذشت.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۶۶۵.</ref> از او نقل شده است که اگر من بمیرم دیگر از کسی نخواهید شنید که بگوید: قال رسول الله(ص)<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۳۲۰.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس2}}
{{پانویس۲}}


==منابع==
==منابع==
خط ۷۱: خط ۷۰:
* ابن قتیبة، عبد الله بن مسلم، المعارف، تحقیق ثروت عکاشة، القاهرة، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ط الثانیة، ۱۹۹۲م.
* ابن قتیبة، عبد الله بن مسلم، المعارف، تحقیق ثروت عکاشة، القاهرة، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ط الثانیة، ۱۹۹۲م.
* ابن طاووس، سید علی بن موسی، الطرائف، قم، چاپخانه خیام، ۱۴۰۰ق.
* ابن طاووس، سید علی بن موسی، الطرائف، قم، چاپخانه خیام، ۱۴۰۰ق.
* دینوری، احمد بن داود، اخبارالطوال، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی، چ چهارم، ۱۳۷۱ش.
* ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات و شرح حال اعلام آن، ترجمه: عزیز الله عطاردی، قم، مؤسسه دارالکتاب، ۱۴۱۰ق.
* ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات و شرح حال اعلام آن، ترجمه: عزیز الله عطاردی، قم، مؤسسه دارالکتاب، ۱۴۱۰ق.
* خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الأثر، قم، انتشارات بیدار، ۱۴۰۱ق.
* خزاز قمی، علی بن محمد، کفایة الأثر، قم، انتشارات بیدار، ۱۴۰۱ق.
خط ۷۸: خط ۷۶:
* طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، قم، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، ۱۴۱۵ق.
* طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، قم، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، ۱۴۱۵ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۴ق.
* واقدی، محمد بن عمر، المغازى، تحقيق: مارسدن جونس، بيروت، مؤسسة الأعلمى، 1409ق/1989م.
* واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
* یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاريخ اليعقوبى، بيروت ، دارصادر، بى تا.
* یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دارصادر، بی‌تا.
{{پایان}}
{{پایان}}