نفس لوامه: تفاوت میان نسخه‌ها

نَفْسِ لَوَّامه به معنای نَفْسِ سرزنش‌گر، اصطلاحی است که در آیه ۲ [[سوره قیامت]] به کار رفته است: «وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ» (و سوگند به نفس سرزنشگر). [[مرتضی مطهری]] آن را مرتبه‌ای از [[نفس]] تعریف کرده است که در مرحله‌ای بالاتر از [[نفس اماره|نفس اَمّاره]] و پایین‌تر از [[نفس مطمئنه]] قرار دارد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۵۹۵-۵۹۶.</ref> مصباح یزدی  هم گفته حالتی از نفس است که در آن انسان از خطاهایش پیشمان می‌شود و خود را سرزنش می‌کند.<ref>مصباح یزدی، آیین پرواز، ص۲۷.</ref>

نفس مطمئنه در مقابل نفس اَمّاره و نفس مطمئنه قرار دارد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۷، ص۳۷؛ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۵۹۵-۵۹۶؛ مصباح یزدی، آیین پرواز، ص۲۷.</ref> نفس اماره حالتی از نفس است که در آن، انسان به عقلش گوش نمی‌دهد و به گناه رو می‌آورد.<ref>مصباح یزدی، آیین پرواز، ص۲۷؛ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۵۹۵-۵۹۶.</ref> نفس مطمئنه هم حالتی است که در آن، بر اثر تکرار، توجه به عقل و پیروی از آن ملکه و عادت می‌شود و انسان اطمینان و آرامش می‌یابد.<ref>مصباح یزدی، آیین پرواز، ص۲۷.</ref>