۱۷٬۸۵۱
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
== مفهومشناسی == | == مفهومشناسی == | ||
اصلاح ذات البین به معنای اصلاح رابطه بد بین اشخاص یا گروهها است | اصلاح ذات البین به معنای اصلاح رابطه بد بین اشخاص یا گروهها است<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰، ج۹، ص۶.</ref> > که بر اثر درگیری، دشمنی و... ایجاد شده است.<ref> نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۴، ص۷۹۸.</ref>این واژه از نخستین آیه [[سوره انفال]] گرفته شده است.<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه اصلاح ذات بین.</ref> | ||
اصلاح ذات بین از فضائل اخلاقی است که در مقابل [[سعایت]] (بدگویی) و [[سخنچینی]] قرار دارد.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۱۴.</ref> | اصلاح ذات بین از فضائل اخلاقی است که در مقابل [[سعایت]] (بدگویی) و [[سخنچینی]] قرار دارد.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۱۴.</ref> | ||
== اهمیت و جایگاه == | == اهمیت و جایگاه == | ||
قرآن از اصلاح ذات البین یاد کرده و به انجام آن فرمان داده است.<ref>سوره حجرات، آیه۱۰.</ref> در | قرآن از اصلاح ذات البین یاد کرده و به انجام آن فرمان داده است.<ref>سوره حجرات، آیه۱۰.</ref> در نامه ۲۴ و در خطبه ۱۶ نهج البلاغه به آن سفارش شده است.{{مدرک}} | ||
قرآن کسانی را که در پی اصلاح میان مردمند، سزاوار دریافت پاداش عظیم دانسته<ref>سوره نساء، آیه ۸۵ و آیه ۱۱۴.</ref> که از رحمت و مغفرت خدا بهرهمندند.<ref>سوره نساء، آیه ۱۲۹.</ref> | |||
قرآن کسانی را که در پی اصلاح میان مردمند، سزاوار دریافت پاداش عظیم دانسته<ref>سوره نساء، آیه ۸۵ و آیه ۱۱۴.</ref> که از رحمت و مغفرت خدا بهرهمندند<ref>سوره نساء، آیه ۱۲۹ | |||
برخی از مفسران در تفسیر آیه ۱۱۴ [[سوره نساء]] با استناد به روایتی از [[امام صادق(ع)]]<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۱.</ref> ایجاد خوشبینی و الفت میان مردم را با گفتن سخن [[دروغ]] در صورتی که مصلحت اصلاح بیش از منفعت راستگویی باشد، جایز میدانند.<ref>حویزی، نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۵۰؛ هاشمی رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۴، ۳۴-۳۵.</ref> همچنین قرآن [[نجوا]] را برای اصلاح میان مردم نیکو دانسته است؛<ref>سوره نساء، آیه ۱۱۴.</ref> در حالی که در جای دیگر آن را عملی [[شیطان|شیطانی]]<ref>سوره مجادله، آیه ۱۰.</ref> معرفی کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۱۲۷.</ref> [[سوگند|سوگندی]] که برای ترک اصلاح میان مردم خورده باشند را معتبر نمیداند.<ref>سوره بقره، آیه ۲۲۴.</ref> | برخی از مفسران در تفسیر آیه ۱۱۴ [[سوره نساء]] با استناد به روایتی از [[امام صادق(ع)]]<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۴۱.</ref> ایجاد خوشبینی و الفت میان مردم را با گفتن سخن [[دروغ]] در صورتی که مصلحت اصلاح بیش از منفعت راستگویی باشد، جایز میدانند.<ref>حویزی، نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۵۰؛ هاشمی رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۴، ۳۴-۳۵.</ref> همچنین قرآن [[نجوا]] را برای اصلاح میان مردم نیکو دانسته است؛<ref>سوره نساء، آیه ۱۱۴.</ref> در حالی که در جای دیگر آن را عملی [[شیطان|شیطانی]]<ref>سوره مجادله، آیه ۱۰.</ref> معرفی کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۱۲۷.</ref> [[سوگند|سوگندی]] که برای ترک اصلاح میان مردم خورده باشند را معتبر نمیداند.<ref>سوره بقره، آیه ۲۲۴.</ref> | ||
خط ۳۴: | خط ۳۲: | ||
==موانع== | ==موانع== | ||
در | در کتابهای تفسیری پیروی از شیطان،<ref>مغنیه، الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۱۱.</ref> دنیاطلبی،<ref>هاشمی رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۶، ص۳۰۲.</ref> و بخل<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۱۵۱.</ref> از موانع اصلاح ذات بین معرفی شده است. امام علی(ع) یکی از انگیزههای اختلاف یاران خود بعد از [[جنگ صفین]] را کمرنگ شدن ارزشهای اخلاقی و باطنهای ناپاک و نیتهای آلوده معرفی کرده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۱۳، ص۱۶۸.</ref> | ||
== احکام فقهی == | == احکام فقهی == |
ویرایش