پرش به محتوا

عقد اخوت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ آوریل ۲۰۱۸
منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi
(منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۲: خط ۲:


==پیشینه اخوت==
==پیشینه اخوت==
پیدا شدن مفهوم برادری دینی در فرهنگ صدر [[اسلام]]، زمینه‌ای کهن‌تر از ترویج برادری از سوی [[پیامبر اکرم]](ص) در میان [[مهاجران]] و [[انصار]] پس از [[هجرت]] به [[مدینه]] داشته است. از کهن‌ترین نمونه‌های کاربرد تعبیر برادری میان مسلمانان، تعبیر برادری ناظر به برادری مسلمانان [[مکه]] با هم‌کیشانی در [[یثرب]]، در روزهای پیش از هجرت پیامبر و مسلمانان به آنجا است.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۳، ص۱۶۹.</ref> از دیگر سو به نظر می‌رسد مفهوم برادری دینی در فرهنگ اسلامی یک امر عارضی و بازتاب صرف فرهنگ عرب جاهلی نبوده و در شمار اصلی‌ترین راهکارهای پیامبر(ص) محسوب می‌شده است.<ref>دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۶۱۷.</ref>
پیدا شدن مفهوم برادری دینی در فرهنگ صدر [[اسلام]]، زمینه‌ای کهن‌تر از ترویج برادری از سوی [[پیامبر اکرم]](ص) در میان [[مهاجران]] و [[انصار]] پس از [[هجرت]] به [[مدینه]] داشته است. از کهن‌ترین نمونه‌های کاربرد تعبیر برادری میان مسلمانان، تعبیر برادری ناظر به برادری مسلمانان [[مکه]] با هم‌کیشانی در [[یثرب]]، در روزهای پیش از هجرت پیامبر و مسلمانان به آنجا است.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۹۷۸م، ج۳، ص۱۶۹.</ref> از دیگر سو به نظر می‌رسد مفهوم برادری دینی در فرهنگ اسلامی یک امر عارضی و بازتاب صرف فرهنگ عرب جاهلی نبوده و در شمار اصلی‌ترین راهکارهای پیامبر(ص) محسوب می‌شده است.<ref>دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۱، ص۶۱۷.</ref>


==سیر تاریخی عقد اخوت در اسلام==
==سیر تاریخی عقد اخوت در اسلام==
خط ۸: خط ۸:
میان مورخان مشهور است که پیامبر پیش از هجرت به مدینه، بین مسلمانان [[مکه]] (که بعدها [[مهاجران]] لقب گرفتند) عقد اخوت بست تا در تحمل آزار و اذیت‌های مشرکان و نیز مشکلاتی که در آینده در راه هجرت برای آنان پیش می‌آمد، یاور یکدیگر باشند. آن گونه که در منابع تاریخی آمده، پیامبر میان [[ابوبکر]] و [[عمر]]، [[حمزه بن عبدالمطلب]] و [[زید بن حارثه]]، [[عثمان]] و [[عبدالرحمان بن عوف]]، [[زبیر]] و [[ابن مسعود]]، [[بلال]] و عباده بن حارثه، [[مصعب بن عمیر]] و [[سعد بن ابی وقاص]] و... عقد اخوت بست.<ref>عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۴۵.</ref>
میان مورخان مشهور است که پیامبر پیش از هجرت به مدینه، بین مسلمانان [[مکه]] (که بعدها [[مهاجران]] لقب گرفتند) عقد اخوت بست تا در تحمل آزار و اذیت‌های مشرکان و نیز مشکلاتی که در آینده در راه هجرت برای آنان پیش می‌آمد، یاور یکدیگر باشند. آن گونه که در منابع تاریخی آمده، پیامبر میان [[ابوبکر]] و [[عمر]]، [[حمزه بن عبدالمطلب]] و [[زید بن حارثه]]، [[عثمان]] و [[عبدالرحمان بن عوف]]، [[زبیر]] و [[ابن مسعود]]، [[بلال]] و عباده بن حارثه، [[مصعب بن عمیر]] و [[سعد بن ابی وقاص]] و... عقد اخوت بست.<ref>عاملی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۴۵.</ref>
===عقد اخوت در مدینه===
===عقد اخوت در مدینه===
پنج ماه و به نقلی هشت ماه<ref>دیار البکری، تاریخ الخمیس، ج۱، ص۳۵۳.</ref> پس از [[هجرت]] مسلمانان به [[مدینه]]، روزی پیامبر(ص) به [[اصحاب]] خود فرمود: «تآخوا فی الله أخوین أخوین: در راه خدا، دو تا دو تا با یکدیگر برادر شوید.»<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۵۰۴-۵۰۵.</ref> بنا بر مشهور تعداد آن‌ها ۹۰ نفر بوده است: ۴۵ نفر از مهاجران و ۴۵ نفر از انصار.<ref>عاملی، الصحیح من سیره النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۲۲۷</ref>
پنج ماه و به نقلی هشت ماه<ref>دیار بکری، تاریخ الخمیس، دار صادر، ج۱، ص۳۵۳.</ref> پس از [[هجرت]] مسلمانان به [[مدینه]]، روزی پیامبر(ص) به [[اصحاب]] خود فرمود: «تآخوا فی الله أخوین أخوین: در راه خدا، دو تا دو تا با یکدیگر برادر شوید.»<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۵۰۴-۵۰۵.</ref> بنا بر مشهور تعداد آن‌ها ۹۰ نفر بوده است: ۴۵ نفر از مهاجران و ۴۵ نفر از انصار.<ref>عاملی، الصحیح من سیره النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۲۲۷</ref>


این برادری که بین مهاجران و انصار برقرار شد، دارای [[تواتر]] تاریخی و [[حدیث|روایی]] است و با عبارت‌هایی با اختلاف کم، نقل شده است. بنا بر نقل منابع، پیامبر بین ابوبکر و [[خارجة بن زید|خارجة بن زید انصاری]]، عمر و [[عتبان بن مالک انصاری خزرجی]]، عثمان و [[اوس بن ثابت]]، [[ابوعبیدة بن جراح]] و [[سعد بن معاذ]]، عبدالرحمان بن عوف و [[سعد بن ربیع]]، طلحه و [[کعب بن مالک]]، زبیر و [[سلمة بن سلام]]، سلمان فارسی و [[ابودرداء]]، عمار بن یاسر و [[حذیفة بن نجار]] یا به نقلی [[ثابت بن قیس]] و... برادری برقرار کرد.<ref>دیار البکری، تاریخ الخمیس، ج۱، ص۳۵۳.</ref>
این برادری که بین مهاجران و انصار برقرار شد، دارای [[تواتر]] تاریخی و [[حدیث|روایی]] است و با عبارت‌هایی با اختلاف کم، نقل شده است. بنا بر نقل منابع، پیامبر بین ابوبکر و [[خارجة بن زید|خارجة بن زید انصاری]]، عمر و [[عتبان بن مالک انصاری خزرجی]]، عثمان و [[اوس بن ثابت]]، [[ابوعبیدة بن جراح]] و [[سعد بن معاذ]]، عبدالرحمان بن عوف و [[سعد بن ربیع]]، طلحه و [[کعب بن مالک]]، زبیر و [[سلمة بن سلام]]، سلمان فارسی و [[ابودرداء]]، عمار بن یاسر و [[حذیفة بن نجار]] یا به نقلی [[ثابت بن قیس]] و... برادری برقرار کرد.<ref>دیار بکری، تاریخ الخمیس، دار صادر، ج۱، ص۳۵۳.</ref>


پس از برقراری این پیوند، مسلمانان همچون دو برادر حقیقی از یکدیگر [[ارث]] می‌بردند. ولی این حکم، موقت بود و با نزول آیه «وَأُولُو الْأَرْ‌حَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَیٰ بِبَعْضٍ فِی کتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُهَاجِرِ‌ینَ»(احزاب، ۶)، ارث بردن به خویشان نسبی اختصاص یافت.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ذیل آیه ۶ سوره احزاب.</ref>
پس از برقراری این پیوند، مسلمانان همچون دو برادر حقیقی از یکدیگر [[ارث]] می‌بردند. ولی این حکم، موقت بود و با نزول آیه «وَأُولُو الْأَرْ‌حَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَیٰ بِبَعْضٍ فِی کتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُهَاجِرِ‌ینَ»(احزاب، ۶)، ارث بردن به خویشان نسبی اختصاص یافت.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ذیل آیه ۶ سوره احزاب.</ref>
خط ۶۷: خط ۶۷:
==منابع==
==منابع==
* ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة فی معرفة الأئمة، اول، قم،‌دار الحدیث، ۱۴۲۲ق.
* ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة فی معرفة الأئمة، اول، قم،‌دار الحدیث، ۱۴۲۲ق.
* ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت،‌دار الفکر، بی‌تا.
* ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت،‌ دار الفکر، ۱۹۷۸م.
* ابن هشام، السیرة النبویة، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا
* ابن هشام، السیرة النبویة، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا.
* امین، اعیان الشیعه، بیروت،‌ دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۸م.
* امین، اعیان الشیعه، بیروت،‌ دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۱۸ق/۱۹۹۸م.
* امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، اول، قم، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، ۱۴۱۶ق.
* امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، اول، قم، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، ۱۴۱۶ق.
* عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، اول، قم،‌دار الحدیث، ۱۴۲۶ق.
* عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، اول، قم،‌دار الحدیث، ۱۴۲۶ق.
* حلبی شافعی، السیرة الحلبیة، دوم، بیروت،‌ دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۷ق.
* حلبی شافعی، السیرة الحلبیة، دوم، بیروت،‌ دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۷ق.
*دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس النفیس، بیروت،‌دار الصادر، بی‌تا
*دیار بکری، حسین بن محمد، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس النفیس، بیروت،‌ دار صادر، بی‌تا.
* قاضی نعمان مغربی، شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار، اول، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.
* قاضی نعمان مغربی، شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار، اول، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.
* نوری، حسین، مستدرک الوسائل، موسسه آل البیت لإحیاء، بیروت، ۱۴۰۸ق.
* نوری، حسین، مستدرک الوسائل، موسسه آل البیت لإحیاء، بیروت، ۱۴۰۸ق.
کاربر ناشناس