۱۶٬۵۵۲
ویرایش
شطرنج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
افزودن برچسب
جز (←حکم فقهی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزودن برچسب) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | |||
[[پرونده:شطرنج.jpg|بندانگشتی|300px|اکثر فقهای گذشته از جمله [[شیخ صدوق]] بازی با شطرنج را [[حرام]] می‌دانستند؛ اما برخی از فقهای معاصر از جمله [[امام خمینی]] معتقدند، اگر شطرنج جزء [[آلات قمار]] نباشد، بازی با آن بدون برد و باخت [[مباح|جایز]] است.]] | [[پرونده:شطرنج.jpg|بندانگشتی|300px|اکثر فقهای گذشته از جمله [[شیخ صدوق]] بازی با شطرنج را [[حرام]] می‌دانستند؛ اما برخی از فقهای معاصر از جمله [[امام خمینی]] معتقدند، اگر شطرنج جزء [[آلات قمار]] نباشد، بازی با آن بدون برد و باخت [[مباح|جایز]] است.]] | ||
'''شَطْرَنج'''، بازی فکری دو نفره‌ای که در [[فقه]]، درباره حکم آن بحث می‌شود. این بازی از قرن بیستم میلادی، در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفته است. در کتاب‌های فقهی، از شطرنج در بخش [[مکاسب محرمه]] (تجارت‌های حرام)، بحث می‌شود. روایات، شطرنج را [[قمار]] و کاری باطل شمرده و از آن نهی کرد‌ه‌اند؛ از این‌رو بسیاری از [[فقیهان]]، این بازی را حرام دانسته‌اند؛ اما به باور برخی همچون [[امام خمینی]]، اگر شطرنج به عنوان [[آلات قمار]]، شناخته نشود، بازی با آن بدون شر‌ط‌بندی، حرام نیست. | '''شَطْرَنج'''، بازی فکری دو نفره‌ای که در [[فقه]]، درباره حکم آن بحث می‌شود. این بازی از قرن بیستم میلادی، در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفته است. در کتاب‌های فقهی، از شطرنج در بخش [[مکاسب محرمه]] (تجارت‌های حرام)، بحث می‌شود. روایات، شطرنج را [[قمار]] و کاری باطل شمرده و از آن نهی کرد‌ه‌اند؛ از این‌رو بسیاری از [[فقیهان]]، این بازی را حرام دانسته‌اند؛ اما به باور برخی همچون [[امام خمینی]]، اگر شطرنج به عنوان [[آلات قمار]]، شناخته نشود، بازی با آن بدون شر‌ط‌بندی، حرام نیست. | ||
==موضوع‌شناسی== | ==موضوع‌شناسی== | ||
شطرنج، بازی باستانی است که به گفته برخی در [[هندوستان]] و به گفته برخی دیگر در [[ایران]] پدیده آمده است.<ref>رمضانی و گلی، «تأملی بر دقایق بازی شطرنج در سبک آذربایجانی و عراقی»، ص۱۵۹.</ref> این بازی از قرن بیستم میلادی در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفته است. امروزه بیشتر کشورهای جهان (از جمله کشورهای اسلامی [[مصر]]، [[ایران]]، [[پاکستان]]، [[عربستان سعودی]] و [[ترکیه]]<ref>[https://ratings.fide.com/fide_directory.phtml پایگاه فیده، اعضای فدراسیون شطرنج]، دیده‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶</ref>) عضو فدراسیون بین‌المللی شطرنج هستند.<ref>[http://ardabilchess.ir/ | شطرنج، بازی باستانی است که به گفته برخی در [[هندوستان]] و به گفته برخی دیگر در [[ایران]] پدیده آمده است.<ref>رمضانی و گلی، «تأملی بر دقایق بازی شطرنج در سبک آذربایجانی و عراقی»، ص۱۵۹.</ref> این بازی از قرن بیستم میلادی در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفته است. امروزه بیشتر کشورهای جهان (از جمله کشورهای اسلامی [[مصر]]، [[ایران]]، [[پاکستان]]، [[عربستان سعودی]] و [[ترکیه]]<ref>[https://ratings.fide.com/fide_directory.phtml پایگاه فیده، اعضای فدراسیون شطرنج]، دیده‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶</ref>) عضو فدراسیون بین‌المللی شطرنج هستند.<ref>[http://ardabilchess.ir/تاریخچه-شطرنج/ تاریخچه شطرنج، سایت اطلاع‌رسانی هیئت شطرنج استان اردبیل، دیده‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶.]</ref> شطرنج ورزشی فکری و دو نفره است و شانزده مهره سفید و شانزده مهره سیاه دارد که میان دو طرف بازی تقسیم می‌شوند. بازی بر روی صفحه‌ای مربع‌شکل انجام می‌شود که به ۶۴ مربع کوچک مساوی سفید و سیاه، تقسیم شده است.<ref>[http://ardabilchess.ir/تاریخچه-شطرنج/ تاریخچه شطرنج، سایت اطلاع‌رسانی هیئت شطرنج استان اردبیل، دیده‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶.]</ref> | ||
==شطرنج در روایات== | ==شطرنج در روایات== | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۶: | ||
در سال ۱۳۶۷ش، [[امام خمینی]] در پاسخ به [[استفتاء|استفتائی]]، نوشت: در صورتی که شطرنج به عنوان [[آلات قمار]]، شناخته نشود، بازی با آن بدون شرط بندی، حرام نیست.<ref>خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۲۹.</ref> به باور وی و برخی [[فقیهان]] پس از او مانند [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]]، این بازی تنها در صورتی حرام است که ابزار قمار شمرده شود.<ref name=":0">[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa11424 «حکم بازی با شطرنج چیست؟» سایت اسلام کوئست.]</ref> | در سال ۱۳۶۷ش، [[امام خمینی]] در پاسخ به [[استفتاء|استفتائی]]، نوشت: در صورتی که شطرنج به عنوان [[آلات قمار]]، شناخته نشود، بازی با آن بدون شرط بندی، حرام نیست.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۲۱، ص۱۲۹.</ref> به باور وی و برخی [[فقیهان]] پس از او مانند [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]]، این بازی تنها در صورتی حرام است که ابزار قمار شمرده شود.<ref name=":0">[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa11424 «حکم بازی با شطرنج چیست؟» سایت اسلام کوئست.]</ref> | ||
بسیاری از فقها همچون [[آیت‌الله سیستانی]]، معتقدند بازی شطرنج جزو آلات قمار بوده و بی‌قید و شرط [[حرام]] است.<ref name=":0" /> [[شیخ انصاری]] نوشته است: بازی با [[نرد]]، حتی اگر ابزار قمار نباشد، حرام است؛ چرا که در برخی از روایات، به این جهت که کاری باطل است، از آن نهی شده است؛ نه به علت ابزار قمار بودن آن.<ref>شیخ انصاری، مکاسب محرمه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۷۳ - ۳۷۴.</ref> | بسیاری از فقها همچون [[آیت‌الله سیستانی]]، معتقدند بازی شطرنج جزو آلات قمار بوده و بی‌قید و شرط [[حرام]] است.<ref name=":0" /> [[شیخ انصاری]] نوشته است: بازی با [[نرد]]، حتی اگر ابزار قمار نباشد، حرام است؛ چرا که در برخی از روایات، به این جهت که کاری باطل است، از آن نهی شده است؛ نه به علت ابزار قمار بودن آن.<ref>شیخ انصاری، مکاسب محرمه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۳۷۳ - ۳۷۴.</ref> | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* | *امام خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، بی‌تا. | ||
*[http://ardabilchess.ir/تاریخچه-شطرنج/ تاریخچه شطرنج، سایت اطلاع‌رسانی هیئت شطرنج استان اردبیل، دیده‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶.] | |||
*حرّ عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۹ق. | |||
*رحمانی، محمد، «مبانی فقهی بازی با شطرنج از نگاه آیة الله سید احمد خوانساری»، فقه اهل بیت، ش۱۷و۱۸، ۱۳۷۸ش. | *رحمانی، محمد، «مبانی فقهی بازی با شطرنج از نگاه آیة الله سید احمد خوانساری»، فقه اهل بیت، ش۱۷و۱۸، ۱۳۷۸ش. | ||
*رمضانی، مهدی و احمد گلی، «تأملی بر دقایق بازی شطرنج در سبک آذربایجانی و عراقی»، شعرپژوهی، ش۳، ۱۳۹۳ش. | *رمضانی، مهدی و احمد گلی، «تأملی بر دقایق بازی شطرنج در سبک آذربایجانی و عراقی»، شعرپژوهی، ش۳، ۱۳۹۳ش. | ||
* | *شیخ انصاری، مرتضی، کتاب المکاسب المحرمة و البیع و الخیارات، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، چاپ اول، ۱۴۱۵ق. | ||
*کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، تحقیق | *کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۲: | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[ur:شطرنج]] | [[ur:شطرنج]] | ||
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | [[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | ||
[[رده:آلات قمار]] | [[رده:آلات قمار]] | ||