لهو: تفاوت میان نسخه‌ها

به باور [[شیخ انصاری]] گرچه در برخی لغتنامه‌ها «لَهْو» و «لَعِب» به یک معنا دانسته شده‌اند، به علت آنکه این دو واژه در قرآن بسیار با هم به کار رفته و به هم عطف شده‌اند، باید آنها را دارای دو معنای متفاوت دانست.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۷و۴۸.</ref> او آیه ۲۰ سوره حدید را نمونه آورده است:<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۸.</ref>  «اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ...» (بدانيد كه زندگى دنيا در حقيقت، بازى و سرگرمى و آرايش است).<ref>ترجمه فولادوند.</ref>

به گفته وی احتمالا «لَهْو» و «لَعِب» مانند دو واژه «فقیر» و «مسکین» هستند که وقتی با هم به کار می‌روند، دو معنای متفاوت با هم دارند و هرگاه هریک از آنها به تنهایی استعمال می‌شود، معنای دیگری را هم در خود دارد.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۸.</ref> او نتیجه گرفته است که احتمالا «لَعِب» عملی است که بدون هدف عقلایی انجام می‌شود و از قوای شهوانی برنخاسته است. لهو عملی لذت‌بخش است که از قوای شهوانی برمی‌خیزد.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۸.</ref>

کاربرد لهو در سخنان فقیهان و همچنین روایات به‌گونه‌ای است که به نظر می‌رسد به صورت مطلق حرام است. برای مثال محقق حلی نوشته است: به فتوای فقیهان شیعه در سفری که به قصد لهو انجا می‌شود، نماز شکسته نمی‌شود؛ به علت آنکه لهو حرام است و در سفر معصیت، نماز کامل است.<ref>محقق حلی، المعتبر، ج۲، ص۴۷۱.</ref> به گکفته شیخ انصاری روایات بسیاری بر حرام‌بودن لهو دلالت می‌کنند.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۳.</ref> ازجمله آنها روایاتی است که کارهای لهو را از گناهان کبیره شمرده‌اند؛<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۴و۴۳.</ref> همچنین روایاتی که در آنها لهو کاری باطل شمرده شده است؛ این روایات به ضمیمه روایات دیگری که باطل را حرام دانسته است، بر حرمت لهو دلالت می‌کند.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۵.</ref>

بااین‌همه شیخ انصاری نوشته است اگر منظور از لهو هر کاری است که فایده عقلایی نداشته باشد، فقیهان به طور مطلق آن را حرام نمی‌دانند؛ اما اگر لهو فقط آن دسته از کارهایی را شامل شود که لذت شدید به همراه دارند، مانند رقص، به احتمال قوی لهو حرام است.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۷.</ref>

به گزارش شیخ انصاری، از میان علماء تنها محقق حلی به حرمت لَعِب فتوا داده است و احتمال می‌دهد که منظور او از لَعِب لهو بوده است.<ref>شیخ انصاری، مکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۸.</ref>

در کتاب‌های فقهی به بخشی آلات لهو اختصاص دارد که در آن از حکم شرعی خرید و فروش ابزارهای لهو سخن می‌رود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۲، ص۲۵؛‌ شیخ انصاری، مکاسب، ج‌۱، ص۶۲.</ref> مبحث آلات لهو جزء نوع دوم از مکاسب محرمه است که در آن از خرید و فروش چیزهایی بحث می‌شود که هدف از آنها انجام کار حرام است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۲، ص۲۵؛‌ شیخ انصاری، مکاسب، ج‌۱، ص۶۲.</ref> مانند [[آلات قمار|آلات قِمار]] چون [[نرد|نَرد]] و [[شطرنج]] و آلات مخصوص [[عبادت]] در دیگر ادیان مثل صلیب و بُت.<ref>برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۲، ص۲۵؛‌ شیخ انصاری، مکاسب، ج‌۱، ص۶۲.</ref>