پرش به محتوا

فزت و رب الکعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{امام علی}}
{{امام علی}}
''' فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة''' کلامی است از [[امام علی(ع)]] به معنای  «به پروردگار کعبه سوگند، رستگار شدم‏» <ref>محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۹۲ش، ص۴۶۵.</ref> که پس از [[شب ضربت خوردن|ضربت خوردن]] در سحر [[۱۹ رمضان]] بر زبان آورده است.
''' فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة''' سخنی از [[امام علی(ع)]] به معنای  «به پروردگار کعبه سوگند، رستگار شدم‏» <ref>محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۹۲ش، ص۴۶۵.</ref> که پس از [[شب ضربت خوردن|ضربت خوردن]] در سحر [[۱۹ رمضان]] [[سال ۴۰ هجری قمری|سال ۴۰ق]] بر زبان آورده است.
عالمان مختلفی از شیعه مانند [[سید رضی]]،<ref>سید رضی،  خصائص الأئمة، ۱۴۰۶ق، ص۶۳.</ref> [[ابن شهر آشوب]]<ref>ابن شهر آشوب‏، مناقب آل أبی طالب‏، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۱۹.</ref> و از اهل سنت مانند [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳،ص۶۱۸.</ref> و [[بلاذری]]<ref>بلاذری،  أنساب الأشراف‏، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۸۸.</ref> این کلام را نقل کرده‌اند. تعداد اندکی از منابع متأخر تعبیر «فزت برب الکعبة» را نقل کرده‌اند.<ref> مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ش، ج۱۱، ص۲۲۵.</ref>


[[ابن قتیبه دینوری]] مورخ [[قرن سوم هجری قمری|قرن سوم]]، این واقعه را چنین نقل می‌کند:
بنا به [[ابن قتیبه دینوری]] مورخ [[قرن سوم هجری قمری|قرن سوم]]، [[ابن ملجم]] به طرف على(ع) رفت و گفت: حُکم از آن خداست نه از آن تو، سپس با شمشیر ضربه‏‌اى  بر پیشانى على(ع) زد. على(ع) گفت: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة؛ به خداى کعبه رستگار شدم».<ref>ابن قتیبه، الإمامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref> عالمانی از شیعه مانند [[سید رضی]]،<ref>سید رضی،  خصائص الأئمة، ۱۴۰۶ق، ص۶۳.</ref> [[ابن شهر آشوب]]<ref>ابن شهرآشوب‏، مناقب آل ابی‌طالب‏، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۱۹.</ref> و از اهل سنت مانند [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳،ص۶۱۸.</ref> و [[بلاذری]]<ref>بلاذری، أنساب الأشراف‏، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۸۸.</ref> این کلام را نقل کرده‌اند. البته تعدادی از منابع متأخر تعبیر «فزت برب الکعبة» را نقل کرده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: مازندرانی، شرح الکافی، ۱۳۸۲ش، ج۱۱، ص۲۲۵.</ref>


{{گفتاورد|[[ابن ملجم]] به طرف على(ع) رفت و گفت: حُکم از آن خداست نه از آن تو، و با شمشیر ضربه‏‌اى  بر پیشانى على(ع) زد. على(ع) گفت: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْکَعْبَة؛ به خداى کعبه رستگار شدم». سپس فرمود: این مرد (ابن ملجم) از میان شما فرار نکند. مردم نیز ابن ملجم را دستگیر کردند.<ref>ابن قتیبه، الإمامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref>}}
بنا به نقل [[ابن عبدالبر]] مورخ [[قرن پنجم هجری قمری|قرن پنجم]]، پیش از امام علی(ع)، [[حرام بن ملحان|حرام بن مِلحان]] در واقعه [[بئر معونه]] در [[سال چهارم هجری]] به هنگام شهادت جمله «فزت و ربّ الکعبة» را بر زبان جاری کرده بود.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۷.</ref>
 
البته پیش از امام علی(ع) و در [[سال چهارم هجری]]، در واقعه [[بئر معونه]] فردی به نام [[حرام بن ملحان|حرام بن مِلحان]] در زمان شهادت چنین جمله‌ای را گفته است؛ [[ابن عبدالبر]] مورخ [[قرن پنجم هجری قمری|قرن پنجم]]، چنین نقل می‌کند:
{{گفتاورد|در واقعه بئر معونه ضربه‌ای به سر حرام بن مِلحان برخورد کرد. او با دستش خون را گرفته، بر سر و صورتش مالید و گفت: فزت و ربّ الکعبة؛ قسم به خداى کعبه، رستگار شدم‏.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۷.</ref>}}


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس اصلی}}
{{پانویس اصلی}}
==منابع==
==منابع==
* ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق.
* ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.
* ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.
* ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب علیهم‌السلام، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله‏، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله‏، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم‏، الامامة و السیاسة، تحقیق: علی شیری، بیروت، دار الأضواء، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
* ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم‏، الامامة و السیاسة، تحقیق: علی شیری، بیروت، دارالأضواء، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
* سید رضی، محمد بن حسین، خصائص الأئمة علیهم السلام (خصائص أمیر المؤمنین علیه السلام)، محقق و مصحح: محمدهادی امینی، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.
* سید رضی، محمد بن حسین، خصائص الأئمة علیهم‌السلام (خصائص أمیر المؤمنین علیه‌السلام)، محقق و مصحح: محمدهادی امینی، مشهد، آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.
* مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی، محقق ابوالحسن‏ شعرانى، تهران، المکتبة الإسلامیة، ۱۳۸۲ش.
* مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی، محقق ابوالحسن‏ شعرانى، تهران، المکتبة الإسلامیة، ۱۳۸۲ش.
* محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، ۱۳۹۲ش.
* محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، قم، نشر معروف، ۱۳۹۲ش.
{{امام علی (ع)}}
{{امام علی (ع)}}