۱۷٬۱۳۹
ویرایش
مکارم الاخلاق (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تمیزکاری
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (اصلاح پانویس) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== مؤلف== | == مؤلف== | ||
{{اصلی|حسن بن فضل طبرسی }} | {{اصلی|حسن بن فضل طبرسی }} | ||
مؤلف مکارم الاخلاق رضی‌الدین حسن بن فضل طبرسی از عالمان شیعه در قرن ششم قمری | مؤلف مکارم الاخلاق رضی‌الدین حسن بن فضل طبرسی از عالمان شیعه در قرن ششم قمری فرزند [[امین الاسلام طبرسی]] صاحب [[تفسیر]] [[مجمع البیان]] است.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۴.</ref> هرچند به گفته سید محسن امین برخی این کتاب را به امین الاسلام طبرسی نسبت داده‌اند<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> اما چنانچه [[رضا استادی]] گفته، استناد مکارم الاخلاق به حسن بن فضل طبرسی قطعی است و توجه علما و وجود نسخه‌های فراوان، انتساب آن را به وی تأیید می‌کند.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۴.</ref> به گفته [[سید محسن امین]]، طبرسی مکارم الاخلاق را در زمان زنده بودن پدرش نوشته<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> و بیشتر روایات آن را از او نقل کرده است. | ||
== انگیزه نگارش و محتوا== | == انگیزه نگارش و محتوا== | ||
طبرسی در مقدمه کتاب مکارم الاخلاق، ضمن اشاره به [[آیه تأسی]]، انگیزه خود از نگارش کتاب را گردآوردن شمه‌ای از اعمال و حالات [[پیامبر(ص)]] و آنچه که امتش را به آن امر کرده، ذکر کرده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۸.</ref> در برخی از نسخه‌ها با عنوان مکارم الاخلاق و معالم الاعلاق منتشر شده است.<ref> صدرایی خویی و حافظیان، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه عمومی آیت الله گلپایگانی، ج۹، ص۵۷۶۲.</ref> باب‌های دوزاده‌گانه کتاب به این شرح است:<ref> احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۷۷. </ref> | طبرسی در مقدمه کتاب مکارم الاخلاق، ضمن اشاره به [[آیه تأسی]]، انگیزه خود از نگارش کتاب را گردآوردن شمه‌ای از اعمال و حالات [[پیامبر(ص)]] و آنچه که امتش را به آن امر کرده، ذکر کرده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۸.</ref> در برخی از نسخه‌ها با عنوان مکارم الاخلاق و معالم الاعلاق منتشر شده است.<ref> صدرایی خویی و حافظیان، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه عمومی آیت الله گلپایگانی، ج۹، ص۵۷۶۲.</ref> باب‌های دوزاده‌گانه کتاب به این شرح است:<ref> احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۷۷. </ref> | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
چانچه در مقدمه ناشر کتاب آمده، در مکارم الاخلاق احادیثی از [[خاندان پیامبر|اهل بیت پیامبر]] و شمه‌ای از احوال و اخلاق آنها نیز آمده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۶.</ref> | چانچه در مقدمه ناشر کتاب آمده، در مکارم الاخلاق احادیثی از [[خاندان پیامبر|اهل بیت پیامبر]] و شمه‌ای از احوال و اخلاق آنها نیز آمده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۶.</ref> | ||
==انتشار و تحریف== | ==انتشار و تحریف== | ||
به گفته سید محسن امین کتاب مکارم الاخلاق در زمان حیات مؤلفش منتشر شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> این کتاب در کشورهای ایران، لبنان، عراق و مصر چاپ شده است.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۴.</ref> البته در چاپ‌های | به گفته [[سید محسن امین]] کتاب مکارم الاخلاق در زمان حیات مؤلفش منتشر شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> همچنین این کتاب در کشورهای ایران، لبنان، عراق و مصر چاپ شده است.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۴.</ref> البته در چاپ‌های آن در مصر که در سال‌های ۱۳۰۰ق تا ۱۳۰۶ق انجام شده، تحریفات و تصرفاتی صورت گرفته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> برخی از این تحریفات عبارتند از: | ||
* احادیث فضائل امیرمؤمنان [[علی(ع)]] و [[حضرت زهرا]]، [[حسنین]] و شیعیان حذف شده است. | * احادیث فضائل امیرمؤمنان [[علی(ع)]] و [[حضرت زهرا]]، [[حسنین]] و شیعیان حذف شده است. | ||
* عبارت «رضی‌الله عنه» پس از نام ائمه جایگزین «علیه‌السلام» شده است. | * عبارت «رضی‌الله عنه» پس از نام ائمه جایگزین «علیه‌السلام» شده است. | ||
* در برخی موارد، واژه بعض العلماء، بعض الحکماء و بعض الصالحین جایگزین نام‌های ائمه شده است. | * در برخی موارد، واژه بعض العلماء، بعض الحکماء و بعض الصالحین جایگزین نام‌های ائمه شده است. | ||
* در برخی موارد نام [[عایشه]] را جایگزین نام فاطمه(س) و نام افراد دیگری را جایگزین نام امام علی کرده‌اند. | * در برخی موارد نام [[عایشه]] را جایگزین نام فاطمه(س) و نام افراد دیگری را جایگزین نام امام علی کرده‌اند. | ||
* افزودن احادیثی از کتاب‌های اهل سنت مانند صحیح | * افزودن احادیثی از کتاب‌های [[اهل سنت]] مانند [[صحیح مسلم]]، [[صحیح مسلم]] به کتاب.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> | ||
در برخی از نسخه‌ها | در برخی از نسخه‌ها از مکارم الاخلاق با عنوان مکارم الاخلاق و معالم الاعلاق یاد شده است.<ref> صدرایی خویی و حافظیان، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه عمومی آیت الله گلپایگانی، بی‌تا، ج۹، ص۵۷۶۲؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> | ||
=== واکنش‌ها=== | === واکنش‌ها=== | ||
تحریف مکارم الاخلاق با واکنش عالمان شیعه مواجه شد. [[محمدباقر بهاری همدانی]] (متوفای ۱۳۳۳ق) در رساله «''تَسْدیدُ الْمَکارم وَ تَفْضیحُ الظّالم فی بَیان تَحْریف مَکارمِ الْاَخْلاق''» تحریفات کتاب را که شامل تغییرات، اضافات و حذفیات می‌شد، آورده است.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۶.</ref> همچنین [[میرزا حبیب الله رشتی]]، [[محمدحسن مامقانی]]، [[میرزا حسین نوری]]، [[ملا حسینقلی همدانی]]، [[سید محمدکاظم طباطبایی]]، [[شیخ محمدطه نجف]]، [[محمدکاظم خراسانی]] و [[سید محمدحسن شیرازی]] از عالمان شیعه در اعتراض به چاپ مصر، نظرات خود را به ضمیمه رساله تسدید المکارم منتشر کردند.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۹-۲۰۰.</ref> | تحریف مکارم الاخلاق با واکنش عالمان شیعه مواجه شد. [[محمدباقر بهاری همدانی]] (متوفای ۱۳۳۳ق) در رساله «''تَسْدیدُ الْمَکارم وَ تَفْضیحُ الظّالم فی بَیان تَحْریف مَکارمِ الْاَخْلاق''» تحریفات کتاب را که شامل تغییرات، اضافات و حذفیات می‌شد، آورده است.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۶.</ref> همچنین [[میرزا حبیب الله رشتی]]، [[محمدحسن مامقانی]]، [[میرزا حسین نوری]]، [[ملا حسینقلی همدانی]]، [[سید محمدکاظم طباطبایی]]، [[شیخ محمدطه نجف]]، [[محمدکاظم خراسانی]] و [[سید محمدحسن شیرازی]] از عالمان شیعه در اعتراض به چاپ مصر، نظرات خود را به ضمیمه رساله تسدید المکارم منتشر کردند.<ref>استادی، «تحریف مکارم الأخلاق و عکس‌العمل فقهای شیعه»، ص۱۹۹-۲۰۰.</ref> | ||
به دستور [[میرزای شیرازی]] در سال ۱۳۱۴ق کتاب مکارم الاخلاق از روی نسخه اصلی آن چاپ و منتشر شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۵.</ref> شیخ محمود بن ملا صالح | به دستور [[میرزای شیرازی]] در سال ۱۳۱۴ق کتاب مکارم الاخلاق از روی نسخه اصلی آن چاپ و منتشر شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۵.</ref> شیخ محمود بن ملا صالح بروجردی کتاب را تصحیح کرد و در آن به تحریفات چاپ مصر اشاره کرده است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۲۲۴.</ref> | ||
==ترجمه‌ها== | ==ترجمه‌ها== | ||