بنی‌امیه: تفاوت میان نسخه‌ها

حرب، فرزند بزرگ امیه و پدر [[ابوسفیان]] از بزرگان مکه به شمار می‌رفت و مدتی با [[عبدالمطلب]] مراوده و دوستی داشت، اما سرانجام کارشان به نزاع و داوری کشید.{{مدرک}} اگرچه بعید نیست چنین روایتی تحت‌تأثیر داستان منافره امیه و هاشم پدید آمده باشد.<ref>بلاذری، جمل من أنساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۹.</ref> حرب در نبردهای اعراب مانند یوم عکاظ و دو جنگ فجار فرمانده سپاه [[قریش]] بود و پس از وی این منصب به ابوسفیان رسید.<ref>ازرقی، اخبار مکة، ۱۴۰۳، ج۱، ص۱۱۵.</ref> فرزند دیگر امیه، ابوالعاص، نیای [[عثمان بن عفان]] و [[مروان بن حکم]] و شماری از فرزندان او بود که به خلافت رسیدند.<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۹۵.</ref>

شاخه دیگر بنی‌امیه از طریق اسید، فرزند ابوالعیص بن امیه ادامه یافت که دو فرزندش عتاب و خالد در [[فتح مکه]] مسلمان شدند.<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۷۲-۷۴.</ref> از دیگر شاخه‌های مشهور بنی‌امیه، فرزندان عاص و سعید بن عاص هستند که برخی از آنان در دوره عثمان و دیگر اعضای این خاندان در حوادث تاریخی نقش داشتند و به مناصب مهمی دست یافتند.<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۱، ۵۵، ۶۷-۷۰.</ref> مهمترین فرزند سعید بن عاص،‌ خالد نام داشت که از اولین مسلمانان بود<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۹۵-۹۶.</ref> و پس از پیامبر با شورای سقیفه مخالفت کرد و حاضر به بیعت با ابوبکر نشد.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ۱۹۶۹م، ج۲، ص۱۲۴، ۱۲۶.</ref> خالد بن سعید را نجیب بنی‌امیه نام نهاده‌اند.<ref>بحر العلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۲۵.</ref>

روایاتی که درباره بنی‌امیه در دوره پیش از اسلام در دست است، عمدتاً حاکی از سابقه عداوت و خونریزی میان امویان و هاشمیان است.{{مدرک}} بر اساس روایتی، عبدشمس و هاشم همزاد بودند و به هنگام تولد، انگشت یکی به پیشانی دیگری چسبیده بود؛ چون آن دو را جدا کردند، خون جاری شد.<ref>طبری، تاریخ طبری، ج۲، ص۲۵۲.</ref> در روایت بسیار شایع دیگری گفته شده است که امیه بر منزلت عموی خود حسد برد و با آنکه ثروت داشت، نتوانست مانند او گشاده‌دستی کند و نزد مردم خوار شد و حتی کارش با هاشم به اختلاف و داوری کشید و ناچار ده سال تبعیدگونه در شام اقامت کرد.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۷۶؛ بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۸؛ عماد طبری، کامل بهائی، ۱۳۸۳ق، ج۲، ص۲۵۳.</ref> این روایت از جهاتی مورد نقد قرار گرفته است.<ref>برای تفصیل نگاه کنید به: مونس حسین، تاریخ قریش، ۱۴۰۸ق، ص۱۴۲.</ref> امیه همچون هاشم خانواده بزرگی داشت<ref>ابن‌کلبی، جمهرة النسب، ۱۴۰۷ق، ص۲۷، ۳۷-۳۸.</ref> و فعالانه به کار تجاری می‌پرداخت.{{مدرک}}

در این دوره مروان بن حکم بر امور خلافت تسلط فراوانی یافته بود<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۳۶؛ بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۱۳۸، ۱۸۱.</ref> و در جریان اعتراض مسلمانان بر ضد خلیفه نیز، شورشیان خواهان اخراج و تحویل او بودند.<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۱۸۴.</ref> در اواخر عهد عثمان، احساسات ضداموی میان دیگر قریشیان و قبایل خردتر گسترش یافت.{{مدرک}} تلقی بنی‌امیه از خلافت در این عهد، از یکی از جمله‌های مروان قابل درک است که در جمع شورشیان گفت: «اینجا آمده‌اید تا "ملک" ما را از چنگمان به‌درآورید».<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، ج۴، ص۳۶۲.</ref>

با آغاز خلافت [[امام علی(ع)]] که بیعت با وی خارج از اراده بنی‌امیه صورت گرفت، سران بنی‌امیه نخست به [[مکه]] رفتند<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، ج۴، ص۴۳۳، ۴۴۸.</ref> و سپس همراه با اصحاب [[جنگ جمل|جمل]] به بهانه خونخواهی عثمان، علم مخالفت برداشتند،<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۳۸.</ref> اما بر سر خلافت با آنان اختلاف داشتند<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، ج۴، ص۴۵۳.</ref> و بنابر برخی گزارش‌ها مروان بن حکم، [[طلحه]] را در جنگ به قتل رساند.<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۴۳؛ ج۱۰، ص۱۲۷.</ref>

* ابن‌سعد، محمد بن منیع البصری، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۷ق.