هاجر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''هاجَر''' همسر [[ابراهیم(ع)]] و مادر [[اسماعیل (پیامبر)|اسماعیل]] است. [[قرآن]] در آیه ۳۷ [[سوره ابراهیم]] به داستان او پرداخته است. او کنیز پادشاه [[مصر]] بود که به [[ساره]] همسر ابراهیم هدیه داده شد و ساره او را به ابراهیم بخشید و پس از مدتی [[اسماعیل]] را به دنیا آورد. پس از تولد اسماعیل، ابراهیم به دستور [[خدا]] هاجر و فرزندش را به [[مکه]] که در آن روز بیابانی خشک و بدون سکنه بود منتقل کرد. گزارش قرآن و [[تورات]] از دلیل این نقل مکان متفاوت است.

هاجر در حجر اسماعیل [[دفن]] است.<ref>مجلسی، شرح فقیه، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۲.</ref> بنا به برخی روایات به احترام قبر وی است که مسلمانان هنگام [[طواف]] کعبه نباید داخل حجر شوند.<ref> مجلسی، شرح فقیه، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۲.</ref>

ابراهیم از [[ساره]] فرزنددار نمی‌شد، از این رو ساره هاجر را به او  بخشید تا شاید ابراهیم از او صاحب فرزند شود. مدتی بعد که هاجر [[اسماعیل]] را به دنیا آورد<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۰۱.</ref>سبب ناراحتی ساره شد چرا که خود فرزندی نداشت.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref> پس از تولد اسماعیل و ناراحتی [[ساره]] از فرزنددار شدن هاجر، خداوند به ابراهیم دستور داد تا اسماعیل و مادرش را از شام به سرزمین مکه منتقل کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref> ابراهیم آن دو را به [[مکه]] که در آن روز بیابانی خشک و بدون سکنه بود، منتقل کرد و در محلی که بعدها خانه خدا در آن‌جا بازسازی شد، در نزدیکی [[چاه زمزم]] فعلی گذاشت.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref>  

بر پایه روایتی که از امام صادق نقل شده، زمانی که ابراهیم، هاجر و اسماعیل را در سرزمین مکه گذاشت و برگشت، اسماعیل تشنه شد و هاجر برای یافتن آب،‌ هفت بار فاصله میان دو کوه [[صفا و مروه]] رفت و برگشت ولی آب پیدا نکرد. هاجر، وقتی نزدیک اسماعیل آمد، دید او از تشنگی پا بر زمین کشیده و آب از زیر پایش شروع به جوشیدن کرده است، این همان چاه زمزم است که در [[مسجدالحرام]] واقع است. این واقعه سبب شد خداوند سعی بین صفا و مروه را جزو اعمال [[حج]] قرار دهد.<ref> مجلسی، شرح فقیه، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۵.</ref>

بنا بر آیات قرآن، هجرت هاجر پیش از تولد اسحاق و به دلیل نارحتی ساره از فرزنددار شدن هاجر بوده است<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۸۸.</ref> در حالی‌که بنا به گزارش تورات، هاجر پس از تولد اسحاق نقل مکان کرده است<ref>کتاب مقدس، تکوین، ۲۱: ۹-۱۲.</ref> و دلیل دستور خدا به ابراهیم برای انتقال هاجر و اسماعیل از شام به [[مکه]] این بود که ساره دید اسماعیل، اسحاق را آزار می‌دهد به ابراهیم گفت فرزند این کنیز(هاجر) با وجود فرزند من، [[اسحاق]] نمی‌تواند وارث تو باشد، او و فرزندش را از خانه بیرون کن.<ref>کتاب مقدس، تکوین، ۲۱: ۹-۱۲.</ref> همچنین بنا به گزارش تورات، برخلاف نقل قرآن ابراهیم در این هجرت، هاجر و اسماعیل را همراهی نکرده است.<ref>کتاب مقدس، تکوین، ۲۱: ۹-۱۲.</ref>

*علامه طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، مکتبة النشر الإسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.

*مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه، قم، مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۱۴ ق.

  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد