ادغام: تفاوت میان نسخه‌ها

ادغام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۱۷

۶۰۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۹

جز

ویرایش جزیی

دیداریویکی‌متن

Golpoor

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۲٬۰۰۲

ویرایش

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 برای وقوع ادغام، حرف اول باید ساکن و حرف دوم متحرک باشد.<ref> سیوطی، البهجة المرضیة، اسماعیلیان، ص۵۷۹.</ref> حرف اول را مُدْغَمْ به معنای ادغام شده و حرف دوم را مُدْغَمٌ فیه به معنای ادغام در آن شده، می‌گویند.<ref> حسینی طهرانی، علوم العربیة، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۵۳؛ حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش. ص۱۳۵.</ref>
-مهمترین فایده ادغام تخفیف و آسان شدن تلفظ است<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۵۱.</ref> که سنگینی تکلم دو حرف مشابه یا هم مخرج را برطرف کرده و هردو حرف یک‌باره و با شدت به مخرج حرف مدغم فیه برخورد می‌کنند.<ref> حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش. ص۱۳۶.</ref> در تعریف منتسب به [[سیبویه]] از دانشمندان علم [[علم صرف|صَرف]] و [[علم نحو|نَحو]] زبان عربی، از لفظ ادغام، نزدیکی صدای دو حرف در کنار هم، لحاظ شده است.<ref>العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۱۱۶.</ref>
+مهمترین فایده ادغام تخفیف و آسان شدن تلفظ است<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۳۰۵؛ الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۵۱.</ref> که سنگینی تکلم دو حرف مشابه یا هم مخرج را برطرف کرده و هردو حرف یک‌باره و با شدت به مخرج حرف مدغم فیه برخورد می‌کنند.<ref> حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش. ص۱۳۶.</ref> در تعریف منتسب به [[سیبویه]] از دانشمندان علم [[علم صرف|صَرف]] و [[علم نحو|نَحو]] زبان عربی، از لفظ ادغام، نزدیکی صدای دو حرف در کنار هم، لحاظ شده است.<ref>العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۱۱۶.</ref>
 برخی لزوم ادغام در کلام را همچون نمک در غذا دانسته‌اند؛<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۵۱.</ref> لذا ممکن است ادغام در برخی از موارد واجب، و در برخی دیگر جایز و حتی در مواردی ممتنع باشد.<ref> حسینی طهرانی، علوم العربیة، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۵۴.</ref> ابن هشام در کتاب أوضح المسالک برای ادغام شروط یازده‌گانه‌ای را نقل کرده است.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کن به: ابن هشام، أوضح المسالک، بیروت، ج۴، ص۳۶۳.</ref> در اصطلاح تجوید و در جائی‌که ترک ادغام صورت بگیرد، اصطلاح فک ادغام به کار می‌رود.<ref> حسینی طهرانی، علوم العربیة، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۱۵۳.</ref>
@@ خط ۱۹: / خط ۱۹: @@
 '''ادغام متقاربین:''' دو حرف از نظر نزدیکی در اکثر صفات شبیه به هم می‌باشند.<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۵۹.</ref> مانند: قُلْ رَبِّ أدخِلنی...<ref>سوره اسراء، آیه ۸۰. </ref> که قُرَّبِّ خوانده می‌شود.<ref>حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۳۸.</ref>
+سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن حروف متجانسین و متقاربین را 16 حرف دانسته و برای تمامی آنها شروطی را ذکر کرده است
 ادغام به اعتبار چگونگی باقی ماندن حرف اول، به ادغام تام و ناقص تقسیم می‌شود. ادغامی که حرف اول آن (یعنی مدغم) کاملا از بین رفته باشد، ادغام تام و ادغامی که صفتی از حرف مدغم به علت قوی‌تر بودن از مدغم فیه (یعنی حرف دوم)، در تلفظ باقی بماند به آن ادعام ناقص گفته می‌شود؛ زیرا مدغم به طور کامل با مدغم فیه ادغام و یکی نشده است. مانند لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَی...<ref>سوره مائده، آیه۲۸.</ref> که به علت قوی‌تر بودن حرف «طاء» از «تاء» حالت اطباق حرف «طاء» باقی مانده و بَسَطتَ تلفظ می‌شود.<ref> حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۳۷.</ref>
-ادغام بنا بر اعتبار دیگر به ادغام صغیر و کبیر نیز تقسیم شده است و به ادغامی که حرف اول آن ساکن باشد ادغام صغیر و به ادغامی که حرف اول آن متحرک است و برای ادغام با مدغم فیه تبدیل به ساکن می‌شود را ادغام کبیر می‌گویند.<ref>حبیبی، شهیدی، روان‌خوانی و تجوید قرآن کریم، ۱۳۸۹ش، ص۱۳۵.</ref>
+ادغام بنا بر اعتبار دیگر به ادغام صغیر و کبیر نیز تقسیم شده است و به ادغامی که حرف اول آن ساکن باشد ادغام صغیر و به ادغامی که حرف اول آن متحرک است و برای ادغام با مدغم فیه تبدیل به ساکن می‌شود را ادغام کبیر می‌گویند.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۳۰۵، ۳۰۹.</ref> دلیل این نوع نامگذاری را کثرت وقوع دانسته‌اند.<ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۳۰۵.</ref> برای وقوع ادغام در این نوع شروطی از جمله در دو کلمه و کنار هم قرار داشتن دو حرف ذکر شده است. <ref>سیوطی، الاتقان، ۱۴۲۴ق، ص۳۰۵.</ref>
 ==جستارهای وابسته==