۱۷٬۹۶۹
ویرایش
دلدل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
بر اساس گزارشی دیگر، دلدل را فروة بن عمرو جذامی فرماندار قیصر روم در [[اردن]] فعلی به پیامبر(ص) هدیه داده بود<ref>ابن سعد، ج۱، ص۱۰۷،۲۰۰.</ref> این نخستین استری بود که در [[اسلام]] دیده شد<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۸۱؛ ابن اثیر، ج۲، ص۳۱۴؛ ذهبی، ج۱، ص۵۱۹.</ref> | بر اساس گزارشی دیگر، دلدل را فروة بن عمرو جذامی فرماندار قیصر روم در [[اردن]] فعلی به پیامبر(ص) هدیه داده بود<ref>ابن سعد، ج۱، ص۱۰۷،۲۰۰.</ref> این نخستین استری بود که در [[اسلام]] دیده شد<ref>ابن سعد، ج۱، ص۳۸۱؛ ابن اثیر، ج۲، ص۳۱۴؛ ذهبی، ج۱، ص۵۱۹.</ref> | ||
دلدل استر یا قاطری خاکستری رنگ بوده و به همین دلیل گاهی آن را بغله شهباء یا بغله شبهاء نامیده‌اند<ref>محدث نوری، مستدرک، ج۱۳، | دلدل استر یا قاطری خاکستری رنگ بوده و به همین دلیل گاهی آن را بغله شهباء یا بغله شبهاء نامیده‌اند<ref>محدث نوری، مستدرک، ج۱۳، ص۳۱۰؛ فتوح، ج۲، ص۴۶۹.</ref> | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[مولوی]]:{{سخ}}{{شعر}}{{ب|گفتی سرمست در سبزه و گل است |یا سواره بر براق و دلدل است}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[مثنوی معنوی]]، دفتر دوم، ص۳۳۸، بیت ۳۷۹۳.</small> | تراز = وسط| عرض = ۵۰۰px | اندازه خط = ۱۴px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[مولوی]]:{{سخ}}{{شعر}}{{ب|گفتی سرمست در سبزه و گل است |یا سواره بر براق و دلدل است}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[مثنوی معنوی]]، دفتر دوم، ص۳۳۸، بیت ۳۷۹۳.</small> | تراز = وسط| عرض = ۵۰۰px | اندازه خط = ۱۴px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}} | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
===افسانه ها=== | ===افسانه ها=== | ||
در فرهنگ عامیانه و متون فارسی افسانه‌هایی به دلدل نسبت شده که در آنها حضرت علی(ع) سوار بر دلدل کارهای خارق العاده‌ای انجام می‌دهد، افعالی همچون باراندن ابرها جنگ با دشمنان.<ref>وکیلیان، ج۸، ص۱۰۵، ج۹، | در فرهنگ عامیانه و متون فارسی افسانه‌هایی به دلدل نسبت شده که در آنها حضرت علی(ع) سوار بر دلدل کارهای خارق العاده‌ای انجام می‌دهد، افعالی همچون باراندن ابرها جنگ با دشمنان.<ref>وکیلیان، ج۸، ص۱۰۵، ج۹، ص۱۲۴؛ انجوی شیرازی، ۱۲۵-۱۰۶.</ref> | ||
در گوشه و کنار ایران اماکن متبرکه و قدمگاه‌های زیادی وجود دارد که طبق باورهای عامیانه، حضرت علی(ع) با دلدل از آنجا گذشته و اثری از خود بر جای گذاشته است. در بعضی از اینها جای پای دلدل به صورت اعجاب برانگیزی بزرگ می‌باشد،<ref>حاجی پیرزاده، ج۱، ص۵۰- | در گوشه و کنار ایران اماکن متبرکه و قدمگاه‌های زیادی وجود دارد که طبق باورهای عامیانه، حضرت علی(ع) با دلدل از آنجا گذشته و اثری از خود بر جای گذاشته است. در بعضی از اینها جای پای دلدل به صورت اعجاب برانگیزی بزرگ می‌باشد،<ref>حاجی پیرزاده، ج۱، ص۵۰-۵۱؛ رضایی، ج۱، ص۶۶؛ آلیور داتسون، ج۱، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> مثلا در بلوران کوهدشت، زیارتگاهی به نام دلدل وجود دارد و بیشتر محل مراجعه [[فرقه اهل حق]] است. در آنجا سنگ گودی وجود دارد که به باور مردم جای سم دلدل است.<ref>ایزدپناه، ص۵۹.</ref> | ||
ارج و قرب دلدل تا آن اندازه پیش رفته که وارد سوگندها، لالایی‌ها<ref>سعیدی، ص۳۵؛ عمرانی ج۲، ص۹۱.</ref> و ضرب المثل‌ها<ref>ذوالفقاری، ج۲، ص۱۴۲۴.</ref> شده است. | ارج و قرب دلدل تا آن اندازه پیش رفته که وارد سوگندها، لالایی‌ها<ref>سعیدی، ص۳۵؛ عمرانی ج۲، ص۹۱.</ref> و ضرب المثل‌ها<ref>ذوالفقاری، ج۲، ص۱۴۲۴.</ref> شده است. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*آلیور داتسون، سفال زرین‌فام ایرانی، | *آلیور داتسون، سفال زرین‌فام ایرانی، ترجمه شکوه ذاکری، تهران ۱۳۸۲ش. | ||
*ابن اثیر، | *ابن اثیر، علی بن محمد، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | ||
*ابن اثیر، | *ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م. | ||
*ابن اعثم کوفی، | *ابن اعثم کوفی، أحمد بن اعثم، کتاب الفتوح، تحقیق: علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م. | ||
*ابن سعد، محمد بن | *ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، بیروت ،دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م. | ||
*ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، مؤسسه انتشارات علامه، قم، ۱۳۷۹ق. | *ابن شهرآشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، مؤسسه انتشارات علامه، قم، ۱۳۷۹ق. | ||
*ابن | *ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، أبوالفداء، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م. | ||
*انجوی، سیدابوالقاسم، مردم و شاهنامه، تهران، ۱۳۵۴ش. | *انجوی، سیدابوالقاسم، مردم و شاهنامه، تهران، ۱۳۵۴ش. | ||
*ایزد پناه، حمید، فرهنگ لری، تهران، ۱۳۴۳ش. | *ایزد پناه، حمید، فرهنگ لری، تهران، ۱۳۴۳ش. | ||
*بلاذری، أحمد بن | *بلاذری، أحمد بن یحیی، جمل من انساب الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م. | ||
*بختیاری، علی اکبر، سیرجان در آینه زمان، کرمان، ۱۳۷۸ش. | *بختیاری، علی اکبر، سیرجان در آینه زمان، کرمان، ۱۳۷۸ش. | ||
*پناهی سمنانی، محمد-احمد، علی | *پناهی سمنانی، محمد-احمد، علی در ترانه‌های عامه، کتاب ماه وهنر، ۱۳۸۳ش. | ||
*حاجی پیرزاده، سفرنامه، چاپ حافظ فرمانفرمائیان، تهران ۱۳۴۲ش. | *حاجی پیرزاده، سفرنامه، چاپ حافظ فرمانفرمائیان، تهران ۱۳۴۲ش. | ||
*خلعتبری، مصطفی، فرهنگ مردم تنکابن، تهران، ۱۳۸۷ش. | *خلعتبری، مصطفی، فرهنگ مردم تنکابن، تهران، ۱۳۸۷ش. | ||
*دیلمی، حسن بن ابی الحسن، إرشاد القلوب، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۲ق. | *دیلمی، حسن بن ابی الحسن، إرشاد القلوب، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۲ق. | ||
*ذهبی، | *ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م. | ||
*ذوالفقاری، حسن، فرهنگ بزرگ ضرب المثل های فارسی، تهران، ۱۳۸۸ش. | *ذوالفقاری، حسن، فرهنگ بزرگ ضرب المثل های فارسی، تهران، ۱۳۸۸ش. | ||
*سعدسلمان، مسعود، دیوان شعر، تصحیح رشید یاسمی، تهران، ۱۳۳۹ش. | *سعدسلمان، مسعود، دیوان شعر، تصحیح رشید یاسمی، تهران، ۱۳۳۹ش. | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
*رضایی، عبدالله، ادبیات عامیانه استان بوشهر، بوشهر ۱۳۸۱ش. | *رضایی، عبدالله، ادبیات عامیانه استان بوشهر، بوشهر ۱۳۸۱ش. | ||
*صدوق، الخصال، انتشارات جامعه مدرسین قم، ۱۴۰۳ق. | *صدوق، الخصال، انتشارات جامعه مدرسین قم، ۱۴۰۳ق. | ||
*طبری، | *طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م. | ||
*عمرانی، سیدابراهیم، لالایی‌های ایران، تهران، ۱۳۸۰ش. | *عمرانی، سیدابراهیم، لالایی‌های ایران، تهران، ۱۳۸۰ش. | ||
*مجلسی، | *مجلسی، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء بیروت - لبنان، ۱۴۰۴ق. | ||
*محرم و فرهنگ...، تهران، ۱۳۸۳ش. | *محرم و فرهنگ...، تهران، ۱۳۸۳ش. | ||
*ناصر خسرو، دیوان اشعار، به اهتمام مجتبی می‌نویی ومهدی محقق، تهران، ۱۳۵۴ش. | *ناصر خسرو، دیوان اشعار، به اهتمام مجتبی می‌نویی ومهدی محقق، تهران، ۱۳۵۴ش. | ||