پرش به محتوا

مشیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ دسامبر ۲۰۲۰
جز
خط ۱۷: خط ۱۷:


== مشیت خدا ==
== مشیت خدا ==
مشیت همراه با اراده از صفات خداوند دانسته شده که آیات زیادی از قرآن بر آن دلالت دارد.<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۳، ۲۴۷؛ سوره آل عمران، آیه ۲۶، ۳۷؛ سوره رعد، آیه ۲۶، ۳۹؛ سوره ابراهیم، آیه ۴؛ سوره انسان، آیه ۳۰؛ سوره تکویر، آیه ۲۹.</ref> در این آیات بر تسلط کامل خدا بر همه مسائل جهان تاکید شده و همه اتفاقات عالم را ناشی از مشیت خداوند می‌داند. در برخی [[روایات]] مشیت در مرتبه متاخر از علم خداوند و از آثار آن قرار داده شده است. در این روایات بعد از علم، مشیت الهی مقدم بر اراده و اراده نیز مقدم بر [[قضا و قدر|تقدیر و قضا]] تصویر شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۴۸.</ref>  
مشیت همراه با اراده از [[اسما و صفات|صفات خداوند]] دانسته شده که [[آیه|آیات]] زیادی از قرآن بر آن دلالت دارد.<ref>نگاه کنید به: سوره بقره، آیه ۲۱۳و ۲۴۷؛ سوره آل عمران، آیه ۲۶و ۳۷؛ سوره رعد، آیه ۲۶و ۳۹؛ سوره ابراهیم، آیه ۴؛ سوره انسان، آیه ۳۰؛ سوره تکویر، آیه ۲۹.</ref> در این آیات بر تسلط کامل خدا بر همه مسائل جهان تاکید شده و همه اتفاقات عالم را ناشی از مشیت خداوند می‌داند.{{مدرک}} در برخی روایات مشیت در مرتبه متاخر از [[علم الهی|علم خداوند]] و از آثار آن قرار داده شده است. در این روایات بعد از علم، مشیت الهی مقدم بر اراده و اراده نیز مقدم بر [[قضا و قدر|تقدیر و قضا]] تصویر شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۴۸.</ref>  
<br />
<br />
مشیت الهی در قرآن یکی از مسائل مورد اختلاف [[مفسرین]]، [[متکلمین]] و [[فلاسفه]] دانسته شده که ذیل آیات مربوط به آن مباحثی از جمله [[جبر و اختیار]] و [[قضا و قدر]] نیز مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>مطهری، آشنایی با قرآن، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۲۱-۱۳۹.</ref> درباره اینکه حقیقت مشیت الهی چیست و آیا از [[صفات ذات]] است یا از [[صفات فعل]]، [[حدوث و قدم|قدیم]] است یا [[حدوث و قدم|حادث]]؟ آرای مختلفی از سوی نظریه‌پردازان ارائه شده است.  
مشیت الهی در قرآن یکی از مسائل مورد اختلاف [[مفسرین]]، [[متکلمین]] و [[فلاسفه]] دانسته شده که ذیل آیات مربوط به آن مباحثی از جمله [[جبر و اختیار]] و [[قضا و قدر]] نیز مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>مطهری، آشنایی با قرآن، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۲۱-۱۳۹.</ref> درباره اینکه حقیقت مشیت الهی چیست و آیا از [[صفات ذات]] است یا از [[صفات فعل]]، [[حدوث و قدم|قدیم]] است یا [[حدوث و قدم|حادث]]؟ آرای مختلفی از سوی نظریه‌پردازان ارائه شده است.  
* [[علامه طباطبایی]] با یکسان دانستن مشیت و اراده، آنها را صفت فعل خداوند می‌داند. وی معتقد است زمانی که می‌گوییم مشیت و [[اراده الهی|اراده خداوند]] به چیزی تعلق گرفته است معنایش این است که با علم به مصلحت آن چیز وسایل و اسباب آن را فراهم خواهد نمود؛ بنابراین آنطور که خداوند به صفات ذاتش مانند علم و قدرت توصیف می‌شود به مشیت توصیف نخواهد شد چراکه ذات او منزه از تغییر است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۴، ص۳۶۳.</ref>
* [[علامه طباطبایی]] با یکسان دانستن مشیت و اراده، آنها را صفت فعل خداوند می‌داند. وی معتقد است زمانی که می‌گوییم مشیت و [[اراده الهی|اراده خداوند]] به چیزی تعلق گرفته است، معنایش این است که با علم به مصلحت آن چیز وسایل و اسباب آن را فراهم خواهد نمود؛ بنابراین آنطور که خداوند به صفات ذاتش مانند علم و قدرت توصیف می‌شود به مشیت توصیف نخواهد شد؛ زیرا ذات او منزه از تغییر است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۴، ص۳۶۳.</ref>
* برخی مشیت را از آثار علم و قدرت خداوند دانسته‌اند؛ به این بیان که خداوند با [[علم حضوری]] خود به تمام اشیا و مصالح و مفاسد و نظام احسن، عالِم است و به وسیله قدرت مطلقه خود اختیار کامل در انجام آنچه که بخواهد را دارد؛ البته قدرت تامه خداوند اقتضای این را دارد که جز کارهای داری مصلحت و امور نیکو را انجام ندهد زیرا با وجود کار نیکو و دارای مصلحت انجام غیر آن را ناشی از نقص می‌دانند.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ذیل واژه شیء.</ref>
* برخی مشیت را از آثار علم و [[قدرت خدا|قدرت خداوند]] دانسته‌اند؛ به این بیان که خداوند با [[علم حضوری]] خود به تمام اشیا و مصالح و مفاسد و نظام احسن، عالِم است و به وسیله قدرت مطلقه خود اختیار کامل در انجام آنچه که بخواهد را دارد؛ البته قدرت تامه خداوند اقتضای این را دارد که جز کارهای داری مصلحت و امور نیکو را انجام ندهد زیرا با وجود کار نیکو و دارای مصلحت انجام غیر آن را ناشی از نقص می‌دانند.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ذیل واژه شیء.</ref>
* [[ملاصدرا]] مشیت الهی را ذیل قدرت الهی بحث می‌کند و معتقد است مشیت الهی عین قدرت خداوند است یعنی وجود واحدی است که علم و قدرت و اراده و مشیت و سایر صفات او به همان وجود واحد موجودند.<ref>ملاصدرا، الحکمه المتعالیه، ۱۳۸۰ش، ج۷، ص۲۰۱.</ref> ملاصدرا با این مبنا که صفات خداوند زاید بر ذات او نیست چراکه در غیر این صورت ترکیب در ذات حق لازم می‌آید و با این اعتقاد که تغایر صفات خدا، تغایر مفهومی است بیان می‌کند صفات خداوند از جمله علم، قدرت و مشیت عین ذات خداوند است یعنی وجود خدا بعینه همان وجود صفات است.<ref>ملاصدرا، الشواهد الربوبیه، ۱۳۸۲ش، ص۵۲.</ref>
* [[ملاصدرا]] مشیت الهی را ذیل قدرت الهی بحث می‌کند و معتقد است مشیت الهی عین قدرت خداوند است یعنی وجود واحدی است که علم و قدرت و اراده و مشیت و سایر صفات او به همان وجود واحد موجودند.<ref>ملاصدرا، الحکمه المتعالیه، ۱۳۸۰ش، ج۷، ص۲۰۱.</ref> ملاصدرا با این مبنا که صفات خداوند زاید بر ذات او نیست چراکه در غیر این صورت ترکیب در ذات حق لازم می‌آید و با این اعتقاد که تغایر صفات خدا، تغایر مفهومی است بیان می‌کند صفات خداوند از جمله علم، قدرت و مشیت عین ذات خداوند است یعنی وجود خدا بعینه همان وجود صفات است.<ref>ملاصدرا، الشواهد الربوبیه، ۱۳۸۲ش، ص۵۲.</ref>


Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۲۹

ویرایش