پرش به محتوا

شب قدر: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۶۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳
جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
در مورد اینکه شب قدر کدام یک از شب‌های سال است، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد.
در مورد اینکه شب قدر کدام یک از شب‌های سال است، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد.
===دیدگاه شیعه===
===دیدگاه شیعه===
به گفته مفسرانی همچون [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] با استناد به ظاهر آیات سوره قدر و دخان، شب قدر اختصاص به شب [[نزول قرآن]] در عصر پیامبر(ص) ندارد و هر سال تکرار می‌شود.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۳۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۵ش، ج۲۷، ص۱۹۰.</ref> روایات بسیاری<ref>حرّ عاملی، وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، ج۱۰، ص۳۵۶</ref> نیز که به عقیده برخی<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۵ش، ج۲۷، ص۱۹۰.</ref> در حد [[تواتر]] است، این مطلب را تأیید می‌کند. با این حال، زمان دقیق شب قدر معلوم نیست و در آیات و روایات، تصریحی به اینکه شب قدر کدام‌یک از شب‌های سال است، وجود ندارد. ولی [[حدیث|روایات]] بسیاری تأکید می‌کند که شب قدر در [[رمضان| ماه رمضان]] واقع شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۸۶.</ref>
به گفته مفسرانی همچون [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] با استناد به ظاهر آیات سوره قدر و دخان، شب قدر اختصاص به شب [[نزول قرآن]] در عصر پیامبر(ص) ندارد و هر سال تکرار می‌شود.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۳۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۵ش، ج۲۷، ص۱۹۰.</ref> روایات بسیاری<ref>حرّ عاملی، وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، ج۱۰، ص۳۵۶</ref> نیز که [[تواتر|متواتر]] شمرده شده،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۵ش، ج۲۷، ص۱۹۰.</ref> این مطلب را تأیید می‌کند. به گفته علامه طباطبایی، روایات اتفاق نظر دارند که شب قدر در هر سال تکرار می‌شود.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۳۴.</ref>  


به گفته [[محمدباقر مجلسی| علامه مجلسی]]، شب قدر از نظر علمای [[امامیه]] منحصر در یکی از شب‌های [[شب ضربت‌خوردن امام علی(ع)|۱۹]]، [[شب بیست و یکم رمضان|۲۱]] و ۲۳ ماه رمضان است و روایات نیز در این باره فراوان است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۸۱.</ref> [[شیخ صدوق]] گفته است که اساتید ما [[اجماع|اتفاق نظر]] دارند که شب قدر، شب ۲۳ رمضان است.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۵۱۹.</ref> به گفته [[ملا فتح‌الله کاشانی| ملافتح الله کاشانی]] در کتاب [[منهج الصادقین فی الزام المخالفین (کتاب)|منهج الصادقین]] نیز از نظر بیشتر علمای امامیه، شب قدر، شب ۲۳ رمضان است.<ref>کاشانی، منهج الصادقین، کتابفروشی اسلامی، ج۱۰، ص۳۰۶.</ref> گفته شده احادیث متعددی<ref>برای نمونه نگاه کنید به: صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref> نیز در تعیین شب ۲۳ به عنوان شب قدر نقل شده است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۸۱.</ref> بنابر برخی روایات، شب نوزدهم تقدیرها نوشته می‌شود و در شب بیست و یکم، إبرام (قطعی) می‌گردد در شب بیست و سوم امضای نهایی اتفاق می‌افتد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۵۹ و ۱۶۰.</ref>{{یادداشت| قَالَ أَبُو عَبْدِ اللهِ علیه السلام: التَّقْدِیرُ فِی لَیْلَةِ تِسْعَ عَشْرَةَ وَ الْإِبْرَامُ فِی لَیْلَةِ إِحْدَی وَ عِشْرِینَ وَ الْإِمْضَاءُ فِی لَیْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ. در برخی روایات به این ترتیب است:تقدیر، قضاء، ابرام. وسایل الشیعة، دار احیاء التراث العربی بیروت، ج۷، ص۲۶۱}} شب [[۲۷ رمضان|۲۷رمضان]] و [[نیمه شعبان|شب نیمه شعبان]] نیز به عنوان دو احتمال دیگر برای شب قدر بیان شده است.<ref>کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۴۴ش، ج۴، ص۲۷۴ به نقل از افتخاری، «دعا و شب قدر از منظر موسی صدر»، ص۱۷.</ref>
براساس آیات قرآن شب قدر در ماه رمضان قرار دارد؛<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۳۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۵ش، ج۲۷، ص۱۸۸.</ref> اما زمان دقیق آن در آیات قرآن ذکر نشده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۳۴.</ref> [[حدیث|روایات]] بسیاری نیز تأکید دارند که شب قدر در [[رمضان| ماه رمضان]] واقع شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۸۶.</ref>
 
به گفته [[محمدباقر مجلسی| علامه مجلسی]]، شب قدر از نظر علمای [[امامیه]] منحصر در یکی از شب‌های [[شب ضربت‌خوردن امام علی(ع)|۱۹]]، [[شب بیست و یکم رمضان|۲۱]] و ۲۳ ماه رمضان است و روایات نیز در این باره فراوان است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۸۱.</ref> از نظر علامه طباطبایی، روایات اهل بیت(ع) اتفاق دارند که شب قدر یکی از شب‌های ۱۹، ۲۱ یا ۲۳ رمضان است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۳۴.</ref> [[شیخ صدوق]] گفته است که اساتید ما [[اجماع|اتفاق نظر]] دارند که شب قدر، شب ۲۳ رمضان است.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۵۱۹.</ref> به گفته[[ملا فتح‌الله کاشانی| ملافتح الله کاشانی]] در کتاب [[منهج الصادقین فی الزام المخالفین (کتاب)|منهج الصادقین]]، از نظر بیشتر علمای امامیه، شب قدر، شب ۲۳ رمضان است.<ref>کاشانی، منهج الصادقین، کتابفروشی اسلامی، ج۱۰، ص۳۰۶.</ref> گفته شده احادیث متعددی<ref>برای نمونه نگاه کنید به: صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref> نیز در تعیین شب ۲۳ به عنوان شب قدر نقل شده است.<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۸۱.</ref> بنابر برخی روایات، شب نوزدهم تقدیرها نوشته می‌شود و در شب بیست و یکم، إبرام (قطعی) می‌گردد در شب بیست و سوم امضای نهایی اتفاق می‌افتد.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۵۹ و ۱۶۰.</ref>{{یادداشت| قَالَ أَبُو عَبْدِ اللهِ علیه السلام: التَّقْدِیرُ فِی لَیْلَةِ تِسْعَ عَشْرَةَ وَ الْإِبْرَامُ فِی لَیْلَةِ إِحْدَی وَ عِشْرِینَ وَ الْإِمْضَاءُ فِی لَیْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ. در برخی روایات به این ترتیب است:تقدیر، قضاء، ابرام. وسایل الشیعة، دار احیاء التراث العربی بیروت، ج۷، ص۲۶۱}} شب [[۲۷ رمضان|۲۷رمضان]] و [[نیمه شعبان|شب نیمه شعبان]] نیز به عنوان دو احتمال دیگر برای شب قدر بیان شده است.<ref>کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۴۴ش، ج۴، ص۲۷۴ به نقل از افتخاری، «دعا و شب قدر از منظر موسی صدر»، ص۱۷.</ref>


شب بیست و سوم ماه رمضان، به جهت روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] یا [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به شب جُهَنِی شهرت یافته است. [[زرارة بن اعین|زراره]] نقل کرده است: از آن امام درباره شب‌هایی از ماه رمضان که [[غسل]] در آنها [[مستحب]] است، سؤال کردم، امام فرمود: شب نوزدهم، شب بیست و یکم و شب بیست و سوّم. سپس فرمود: شب بیست و سوّم شب جُهَنی است و حکایتش چنین است که فردی به نام جهنی (عبدالله بن اُنَیْس انصاری) به [[ حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] گفت منزل من از [[مدینه]] دور است، شبی را به من دستور بده تا به مدینه بیایم. پیامبر(ص) شب بیست و سوّم را به او معرفی کرد.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref> پس از این گفت و گو و مشاهده رفتار عبدالله انیس انصاری در شب بیست و سوم، این شب «شب جهنی» نامیده شد و لیلة الجهنی نامی برای شب قدر گردید،{{مدرک}}به گونه‌ای که اصحاب امامان از زمان شب جهنی می‌پرسیده‌اند.<ref>نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۵۶؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref> به گفته [[محمدتقی مجلسی]] به اعتبار روایاتی مانند شب جهنی، شیخ صدوق و بیشتر علمای شیعه شب ۲۳ را شب قدر می‌دانند.<ref>مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ۱۴۰۴ق، ج۶،‌ ص۵۹۹.</ref>
شب بیست و سوم ماه رمضان، به جهت روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] یا [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] به شب جُهَنِی شهرت یافته است. [[زرارة بن اعین|زراره]] نقل کرده است: از آن امام درباره شب‌هایی از ماه رمضان که [[غسل]] در آنها [[مستحب]] است، سؤال کردم، امام فرمود: شب نوزدهم، شب بیست و یکم و شب بیست و سوّم. سپس فرمود: شب بیست و سوّم شب جُهَنی است و حکایتش چنین است که فردی به نام جهنی (عبدالله بن اُنَیْس انصاری) به [[ حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] گفت منزل من از [[مدینه]] دور است، شبی را به من دستور بده تا به مدینه بیایم. پیامبر(ص) شب بیست و سوّم را به او معرفی کرد.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref> پس از این گفت و گو و مشاهده رفتار عبدالله انیس انصاری در شب بیست و سوم، این شب «شب جهنی» نامیده شد و لیلة الجهنی نامی برای شب قدر گردید،{{مدرک}}به گونه‌ای که اصحاب امامان از زمان شب جهنی می‌پرسیده‌اند.<ref>نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۵۶؛ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref> به گفته [[محمدتقی مجلسی]] به اعتبار روایاتی مانند شب جهنی، شیخ صدوق و بیشتر علمای شیعه شب ۲۳ را شب قدر می‌دانند.<ref>مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ۱۴۰۴ق، ج۶،‌ ص۵۹۹.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۵۴

ویرایش