پرش به محتوا

فرشته: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۱۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ اکتبر ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
در[[زرتشت]] فرشتگان مخلوق اهورامزدایند و هر امشاسپند (لقب فرشتگان بلندمرتبه دین زرتشت) مظهر یکی از صفت‌های او است. در یهود، فرشتگان به منزله بندگان خدایند که دستورهای او را در زمین اجرا می‌کنند و [[وحی]] را به انسان‌ها می‌رسانند. بنابر انجیل فرشتگان پیش از انسان آفریده شده و نگاهبان انسانند. البته درود فرستادن و پرستش برخی فرشتگان مانند میکائیل، در کلیسا‌های مسیحی رایج است.<ref> The Encyclopedia of Religion, volume1, p:2830, Oxford, New York, (1986 به نقل از مطهری‌نیا، «بازنمایی فرشتگان الهی در رسانه(۱) (جبرائیل و میکائیل)».</ref>
در[[زرتشت]] فرشتگان مخلوق اهورامزدایند و هر امشاسپند (لقب فرشتگان بلندمرتبه دین زرتشت) مظهر یکی از صفت‌های او است. در یهود، فرشتگان به منزله بندگان خدایند که دستورهای او را در زمین اجرا می‌کنند و [[وحی]] را به انسان‌ها می‌رسانند. بنابر انجیل فرشتگان پیش از انسان آفریده شده و نگاهبان انسانند. البته درود فرستادن و پرستش برخی فرشتگان مانند میکائیل، در کلیسا‌های مسیحی رایج است.<ref> The Encyclopedia of Religion, volume1, p:2830, Oxford, New York, (1986 به نقل از مطهری‌نیا، «بازنمایی فرشتگان الهی در رسانه(۱) (جبرائیل و میکائیل)».</ref>


گروهی از مشرکان فرشتگان را می‌پرستیدند با این حال آنها را مخلوق خدا دانسته اما معتقد بودند که آنها استقلال در عمل ندارند و رب موجودات پایین‎‌تر از خود هستند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۰۷ق، ج۱۹، ص۳۸.</ref> و برخی آنها را فرزندان خدا می‌پنداشتند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۷۱.</ref>
گروهی از مشرکان فرشتگان را می‌پرستیدند با این حال آنها را مخلوق خدا دانسته اما معتقد بودند که آنها استقلال در عمل ندارند و رب موجودات پایین‎‌تر از خود هستند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۹، ص۳۸.</ref> و برخی آنها را فرزندان خدا می‌پنداشتند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۱۷۱.</ref>


==وظایف ==
==وظایف ==
خط ۳۵: خط ۳۵:


=== تجرد===
=== تجرد===
نداشتن خواص ماده همچون قوه شهوت و غضب،<ref> علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۰.</ref> تغییر، تحول، تکامل، عارض شدن خستگی، قابلیت اشاره حسی و اشغال فضا از دلایل تجرد ملائکه ذکر شده است.{{مدرک}} هرچند که [[ملاصدرا]] برخلاف تعدادی از مفسران که فرشتگان را دارای مقام ثابتی می‌دانند<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۷۶؛ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۶، ص۳۶۲؛ مراغی، تفسیر المراغی، دار احیاء التراث العربی، ج۲۳، ص۸۹؛ طوسی و محلی، تفسیر الجلالین، ۱۴۱۶ق، ص۴۵۵.</ref> علم و کمال گروهی از آنان را قابل افزایش می‌داند.<ref>ملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۳۷۱.</ref> [[امام علی(ع)]] گروهی از فرشتگان را داناترین و نزدیکترین خلق به خدا، ترسنده‌ترین خلق از او و عامل‌ترین خلق به فرمان خدا معرفی کرده که نه خواب بر دیدگانشان مسلط می‌شود و نه سهو بر عقل و نه خستگی بر بدن‌هایشان.<ref> قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۷.</ref>
نداشتن خواص ماده همچون قوه شهوت و غضب،<ref> علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۰.</ref> تغییر، تحول، تکامل، عارض شدن خستگی، قابلیت اشاره حسی و اشغال فضا از دلایل تجرد ملائکه ذکر شده است.{{مدرک}} هرچند که [[ملاصدرا]] برخلاف تعدادی از مفسران که فرشتگان را دارای مقام ثابتی می‌دانند<ref>برای نمونه نگاه کنید به علامه طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۷۶؛ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۶، ص۳۶۲.</ref> علم و کمال گروهی از آنان را قابل افزایش می‌داند.<ref>ملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۳۷۱.</ref> [[امام علی(ع)]] گروهی از فرشتگان را داناترین و نزدیکترین خلق به خدا... معرفی کرده که نه خواب بر دیدگانشان مسلط می‌شود، نه سهو بر عقل و نه خستگی بر بدن‌هایشان.<ref> قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۷.</ref>


=== برتری بر آدم===
=== برتری بر آدم===
خط ۴۳: خط ۴۳:


===تمثل بشری===
===تمثل بشری===
تمثل یعنی فرشتگان با صورتی غیر از صورت اصلی خود ظاهر می‌شوند. بنابر آیات قرآن،<ref>سوره مریم، آیه۱۷.</ref> روح‌الامین در صورت بشری به [[حضرت مریم|مریم]] تمثل یافته است.<ref>امام خمینی، آداب الصلاة، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۲.</ref> همچنین بنا بر روایات جبرئیل بر پیامبر اکرم(ص) به صورت [[دحیه کلبی]] نازل می‌شد.<ref> برای نمونه نگاه کنید: مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۰، ص۲۱۰.</ref> در روایات آمده که فرشتگان هنگام [[قبض روح]]، متناسب با آن که روح شخص [[مؤمن]] یا [[فاسق]] را قبض کنند، به شکل‌های مختلفی بر آن شخص، تمثّل می‌یابند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۷۴.</ref>
تمثل یعنی فرشتگان با صورتی غیر از صورت اصلی خود ظاهر می‌شوند. بنابر آیات قرآن،<ref>سوره مریم، آیه۱۷.</ref> [[روح الامین|روح‌الامین]] در صورت بشری به [[حضرت مریم|مریم]] تمثل یافته است.<ref>امام خمینی، آداب الصلاة، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۲.</ref> همچنین بنا بر روایات جبرئیل بر پیامبر اکرم(ص) به صورت [[دحیه کلبی]] نازل می‌شد.<ref> برای نمونه نگاه کنید: علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۰، ص۲۱۰.</ref> در روایات آمده که فرشتگان هنگام [[قبض روح]]، متناسب با آن که روح شخص [[مؤمن]] یا [[فاسق]] را قبض کنند، به شکل‌های مختلفی بر آن شخص، تمثّل می‌یابند.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۷۴.</ref>


===عصمت===
===عصمت===
به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، شیعیان [[اجماع]] دارند که فرشته‌ها از هرگونه [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] و صغیره [[عصمت|معصوم]] هستند. بیشتر [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز بر این باورند.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> گفته شده برخی از اهل سنت عصمت فرشتگان را نمی‌پذیرند.<ref>محقق، عصمت از دیدگاه شیعه و اهل تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۰.</ref> [[اشاعره]] دلایل موافقان و مخالفان عصمت را نارسا دانسته و قائل به توقف شده‌اند.<ref>محقق، عصمت از دیدگاه شیعه و اهل تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۱.</ref> بعضی نیز تنها فرشتگان حامل وحی و مقرب را معصوم دانسته‌اند و عده‌ای نیز میان فرشتگان آسمانی و زمینی تفاوت قائل شده و تنها فرشتگان آسمانی را معصوم دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به محقق، عصمت از دیدگاه شیعه و اهل تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۰-۱۳۲.</ref>
به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، شیعیان [[اجماع]] دارند که فرشته‌ها از هرگونه [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] و صغیره [[عصمت|معصوم]] هستند. بیشتر [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز بر این باورند.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> گفته شده برخی از اهل‌سنت عصمت فرشتگان را نمی‌پذیرند.<ref>محقق، عصمت از دیدگاه شیعه و اهل تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۰.</ref> [[اشاعره]] دلایل موافقان و مخالفان عصمت را نارسا دانسته و قائل به توقف شده‌اند.<ref>محقق، عصمت از دیدگاه شیعه و اهل تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۱.</ref> بعضی نیز تنها فرشتگان حامل وحی و مقرب را معصوم و عده‌ای نیز تنها فرشتگان آسمانی را معصوم دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به محقق، عصمت از دیدگاه شیعه و اهل تسنن، ۱۳۹۱ش، ص۱۳۰-۱۳۲.</ref>  


بنا بر آیه «لَا یسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِ‌هِ یعْمَلُونَ: که در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند، و به دستور او کار می‌کنند.» <ref>سوره انبیاء، آيه۲۷.</ref> و «لایعصون الله ما امرهم»<ref>سوره تحریم، آیه۶.</ref> ملائکه، معصوم و به دور از نافرمانی خدا هستند؛ البته با استناد به مواردی مانند [[هاروت و ماروت]]<ref>نگاه کنید به فیاض لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۶.</ref> و [[فطرس]] در عصمت آنان تشکیک شده است که از سوی عالمان مسلمان پاسخ داده شده است از  جمله ملک نبودن هاروت و ماروت و معتبر نبودن داستان آنها و فطرس.<ref>راستین و کهنسال، «عصمت فرشتگان، شواهد موافق و مخالف»، ص۱۲۷ و۱۲۸.</ref>  
بنا بر آیه «لَا یسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِ‌هِ یعْمَلُونَ: که در سخن بر او پیشی نمی‌گیرند، و به دستور او کار می‌کنند.» <ref>سوره انبیاء، آيه۲۷.</ref> و «لایعصون الله ما امرهم»<ref>سوره تحریم، آیه۶.</ref> ملائکه، معصوم و به دور از نافرمانی خدایند؛ البته با استناد به مواردی مانند [[هاروت و ماروت]]<ref>نگاه کنید به فیاض لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۲۶.</ref> و [[فطرس]] در عصمت آنان تشکیک شده است که از سوی عالمان مسلمان پاسخ داده شده است از  جمله ملک نبودن هاروت و ماروت و معتبر نبودن داستان آنها و فطرس.<ref>راستین و کهنسال، «عصمت فرشتگان، شواهد موافق و مخالف»، ص۱۲۷ و۱۲۸.</ref>  


[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] معتقد است که فرشتگان مکلف به تکالیف تکوینی‌اند نه تشریعی. آنها فقط هر آنچه خدا اراده کند،‌ اراده می‌کنند و هر آنچه خدا امر کند، عمل می‌کنند از این رو گناه نمی‌کنند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۱۲.</ref> اما از نظر [[مرتضی مطهری]] امکان دارد برخی از فرشتگان زمینی از انجام وظایف خود سرپیچی کنند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۴، ص۲۸۰.</ref>  
[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] معتقد است که فرشتگان مکلف به تکالیف تکوینی‌اند نه تشریعی. آنها فقط هر آنچه خدا اراده کند،‌ اراده می‌کنند و هر آنچه خدا امر کند، عمل می‌کنند از این رو گناه نمی‌کنند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۱۲.</ref> از نظر [[مرتضی مطهری]] امکان دارد برخی از فرشتگان زمینی از انجام وظایف خود سرپیچی کنند.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۴، ص۲۸۰.</ref>  


===بال داشتن===
===بال داشتن===
خط ۹۴: خط ۹۴:
*فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
*فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
*قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح طیب موسوی جزائری، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.
*قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح طیب موسوی جزائری، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی،‌ دارالکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
*مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت،‌ داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
*مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت،‌ داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
*مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
*مکارم شیرازی، ناصر، الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب، ۱۴۲۱ق.
*مکارم شیرازی، ناصر، الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب، ۱۴۲۱ق.
*مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام.
*مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام.