خوجه: تفاوت میان نسخه‌ها

درخصوص مذهب صدرالدین گزراش‌های متفاوتی هست. برخی از مورخان او را از درویش‌های بزرگ ایرانی دانسته‌اند؛ شیعیان خوجه اثناعشری می‌گویند: او راهبی هندو بوده که به جهت دزدی معبدی، برای آنکه شناخته نشود، ظاهرش را تغییر داده و خود را از داعیان اسماعیلی معرفی کرده است.<ref>عرب‌احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ۱۳۸۹ش، ص۱۵.</ref> او برای جذب هندوها از عقاید خودشان استفاده می‌کرد. او امام علی(ع) را دهمین تجسم خدا یا ویشنو معرفی کرد که آنها در انتظارش هستند.<ref>روغنی، شیعیان خوجه در آیینه تاریخ، ۱۳۸۷ش، صفحه یازده.</ref>

صدرالدین افرادی را که آیینش را می‌پذیرفتند، «خوجه» می‌نامید.<ref>روغنی، شیعیان خوجه در آیینه تاریخ، ۱۳۸۷ش، صفحه یازده.</ref> خوجه از واژه فارسی «خواجه» به معنای بزرگ و سرور<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه «خواجه».</ref> گرفته شده است.<ref>روغنی، شیعیان خوجه در آیینه تاریخ، ۱۳۸۷ش، صفحه یازده.</ref>

در سال ۱۸۳۹م آقاخان محلاتی به هند رفت و خوجه‌ها را را که در مناطق مختلف هند پراکنده شده بودند، به نمازخواندن و روزه‌گرفتن و زیارت امامان تشویق کرد و به مذهب شیعه اسماعیلی درآورد.<ref>عرب‌احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ۱۳۸۹ش، ص۱۷.</ref> او را نخستین امام خوجه‌ها دانسته‌اند.<ref>عرب‌احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ۱۳۸۹ش، ص۱۷.</ref> البته مدتی بعد برخی از خوجه‌ها به جهت سخت‌گیر‌های آقاخان به مذهب اهل سنت گرایش پیدا کردند.<ref>عرب‌احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ۱۳۸۹ش، ص۱۸.</ref> در اوایل دهه ۱۸۷۰م هم گروهی از خوجه‌ها در نجف با آیت‌الله مازندرانی ملاقات کردند و سرانجام به مذهب شیعه دوازده‌امامی درآمدند.<ref>عرب‌احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ۱۳۸۹ش، ص۱۹.</ref>