پرش به محتوا

خوجه: تفاوت میان نسخه‌ها

۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ آوریل ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۵: خط ۵۵:


=== خوجه‌های اثناعشری در افریقا ===
=== خوجه‌های اثناعشری در افریقا ===
تحقیقات پروفسور کینگ از دانشگاه ماکارر در شهر کامپالا حاکی از آن است که شیعیان خوجه اثناعشری در سال ۱۸۴۰ به سواحل شرقی افریقا وارد شدند. شیعیان اهل پنجاب اکثراً به عنوان کارگر ساده در پروژۀ احداث راه آهن در شرق افریقا به کار گرفته شدند و بحرینی‌ها و ایرانیان مهاجر نیز در مقر سلطان زنگبار در سال ۱۸۳۲ شاغل شدند.<ref>روغنی، ص۷</ref>
تحقیقات پروفسور کینگ از دانشگاه ماکارر در شهر کامپالا حاکی از آن است که شیعیان خوجه اثناعشری در سال ۱۸۴۰ به سواحل شرقی افریقا وارد شدند. شیعیان اهل پنجاب اکثراً به عنوان کارگر ساده در پروژۀ احداث راه آهن در شرق افریقا به کار گرفته شدند و بحرینی‌ها و ایرانیان مهاجر نیز در مقر سلطان زنگبار در سال ۱۸۳۲ شاغل شدند.<ref>روغنی، ص۷</ref>


==== تأسیس جماعت ====
==== تأسیس جماعت ====
[[شیعیان]] مهاجر برای پیشبرد اهدافشان، نیاز به همکاری و تفاهم با یکدیگر و برنامه ریزی و تعیین خط سیاسی مشخصی داشتند. لذا به تدریج زمینه‌های تأسیس اجتماعاتی که خوجه‌ها آن را «‌جماعت‌» می‌نامیدند احساس شد. آنان ضمن راهنمایی و یاری کردن اعضای جماعت از اقوام خود در هند نیز دعوت می‌کردند که به افریقا مهاجرت کنند و از امکانات بی‌نظیر منطقه بهره برند.<ref>روغنی، ص۸</ref>
[[شیعیان]] مهاجر برای پیشبرد اهدافشان، نیاز به همکاری و تفاهم با یکدیگر و برنامه ریزی و تعیین خط سیاسی مشخصی داشتند. لذا به تدریج زمینه‌های تأسیس اجتماعاتی که خوجه‌ها آن را «‌جماعت‌» می‌نامیدند احساس شد. آنان ضمن راهنمایی و یاری کردن اعضای جماعت از اقوام خود در هند نیز دعوت می‌کردند که به افریقا مهاجرت کنند و از امکانات بی‌نظیر منطقه بهره برند.<ref>روغنی، ص۸</ref>


خط ۶۵: خط ۶۳:


==== ساخت مساجد و حسینیه‌ها ====
==== ساخت مساجد و حسینیه‌ها ====
شیعیان اثناعشری در ابتدای ورود به منطقه، مراسم مذهبی و گردهمایی‌های اجتماعی خود را در منازل شخصی یا سالن‌های اجاره‌ای برگزار می‌کردند. با بهتر شدن اوضاع، در اوایل قرن بیستم شروع به ساخت مساجد و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] کردند. در سال ۱۸۹۰ ناصر دوجی اولین مسجد شیعیان اثناعشری را در سواحل شهر لامو احداث کرد که هنوز هم پابرجاست.
شیعیان اثناعشری در ابتدای ورود به منطقه، مراسم مذهبی و گردهمایی‌های اجتماعی خود را در منازل شخصی یا سالن‌های اجاره‌ای برگزار می‌کردند. با بهتر شدن اوضاع، در اوایل قرن بیستم شروع به ساخت مساجد و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] کردند. در سال ۱۸۹۰ ناصر دوجی اولین مسجد شیعیان اثناعشری را در سواحل شهر لامو احداث کرد که هنوز هم پابرجاست.


تا سال ۱۸۹۷، در شهر لامو ۳۰۰ نفر خوجه اثناعشری مستقر شدند که بعدها این تعداد به ۳۵۰ نفر افزایش پیدا کرد. در سال ۱۸۹۹ حسینیه‌ای در باغ خانوادگی یکی از خوجه‌ها ساخته شد که اکنون مرکز قدیمی شهر محسوب می‌شود. چندی نگذشت که یک استراحتگاه در جوار این حسینیه بنا شد و در سال ۱۹۰۳ مسجدی در همین باغ احداث شد.
تا سال ۱۸۹۷، در شهر لامو ۳۰۰ نفر خوجه اثناعشری مستقر شدند که بعدها این تعداد به ۳۵۰ نفر افزایش پیدا کرد. در سال ۱۸۹۹ حسینیه‌ای در باغ خانوادگی یکی از خوجه‌ها ساخته شد که اکنون مرکز قدیمی شهر محسوب می‌شود. چندی نگذشت که یک استراحتگاه در جوار این حسینیه بنا شد و در سال ۱۹۰۳ مسجدی در همین باغ احداث شد.


تا سال ۱۹۲۰ تقریباً تمامی جماعات فعلی در شرق افریقا مستقر شده بودند. در سال ۱۹۳۴ جماعت دارالسلام پیشگامی کرد و از همۀ جماعات خواست جلسه‌ای تشکیل دهند. در آن زمان تانانیکا با ۲۴ جماعت، بالاترین تعداد جماعت شیعۀ اثناعشری را در خود جای داده بود، کنیا با ۵ جماعت، اوگاندا با ۲ جماعت و کنگو با یک جماعت در رده‌های بعدی قرار داشتند.
تا سال ۱۹۲۰ تقریباً تمامی جماعات فعلی در شرق افریقا مستقر شده بودند. در سال ۱۹۳۴ جماعت دارالسلام پیشگامی کرد و از همۀ جماعات خواست جلسه‌ای تشکیل دهند. در آن زمان تانانیکا با ۲۴ جماعت، بالاترین تعداد جماعت شیعۀ اثناعشری را در خود جای داده بود، [[کنیا]] با ۵ جماعت، اوگاندا با ۲ جماعت و کنگو با یک جماعت در رده‌های بعدی قرار داشتند.


در سال ۱۹۳۸ جماعت نایروبی با جمع آوری یک ماه درآمد هر خانواده و کمک قابل توجه خانوادۀ داتو، موفق شد یک حسینیه و یک استراحتگاه تأسیس کند. داتو به مدت ۲۵ سال ریاست جماعت را بر عهده داشت. در سال ۱۹۴۵ نیزی مسجدی در نایروبی احداث شد.<ref>روغنی، ص۸</ref>
در سال ۱۹۳۸ جماعت نایروبی با جمع آوری یک ماه درآمد هر خانواده و کمک قابل توجه خانوادۀ داتو، موفق شد یک حسینیه و یک استراحتگاه تأسیس کند. داتو به مدت ۲۵ سال ریاست جماعت را بر عهده داشت. در سال ۱۹۴۵ نیزی مسجدی در نایروبی احداث شد.<ref>روغنی، ص۸</ref>


==== علماء و مبلغان ====
==== علماء و مبلغان ====
خدمات خوجه‌ها در رشته‌های مختلف ولی با ماهیتی مذهبی بود. نفوذ علامه حاجی غلامعلی حاجی اسماعیل در جماعات خوجه‌ها زیاد بود. او با نگارش ۳۰۰ جلد کتاب در زمینۀ آداب نماز و اخلاقیات و همچنین ترجمۀ کتاب معراج السعادة، زندگی بسیاری از آنان را متحول ساخت. از بین بومیان، مبلغان و سخنورانی برخاستند که به تدریس و تبلیغ مشغول شدند. نویسندگانی چون غلامحسین محمد ولی درسی و محمدجعفر شریف دوجی از نظر سطح معلومات مذهبی و تبحر در مسائل دینی حتی در هند نیز مشهور بودند. سید آقا حسن مجتهد بزرگ شهر لکنو، در سال ۱۹۱۰ به غلامحسین محمد ولی درسی لقب «‌حامی اسلام‌» اعطا کرد. در آن دوره محمدجعفر شریف دوجی نیز در مورد مسائل مذهبی و اجتماعی قلم می‌زد. وی ۲۰ جلد کتاب تألیف کرد. او به غیر از نوشتن به زبان گجراتی، به تبلیغات مذهبی نیز می‌پرداخت.<ref>روغنی، ص۹</ref>
خدمات خوجه‌ها در رشته‌های مختلف ولی با ماهیتی مذهبی بود. نفوذ علامه حاجی غلامعلی حاجی اسماعیل در جماعات خوجه‌ها زیاد بود. او با نگارش ۳۰۰ جلد کتاب در زمینۀ آداب نماز و اخلاقیات و همچنین ترجمۀ کتاب معراج السعادة، زندگی بسیاری از آنان را متحول ساخت. از بین بومیان، مبلغان و سخنورانی برخاستند که به تدریس و تبلیغ مشغول شدند. نویسندگانی چون غلامحسین محمد ولی درسی و محمدجعفر شریف دوجی از نظر سطح معلومات مذهبی و تبحر در مسائل دینی حتی در هند نیز مشهور بودند. سید آقا حسن مجتهد بزرگ شهر لکنو، در سال ۱۹۱۰ به غلامحسین محمد ولی درسی لقب «‌حامی اسلام‌» اعطا کرد. در آن دوره محمدجعفر شریف دوجی نیز در مورد مسائل مذهبی و اجتماعی قلم می‌زد. وی ۲۰ جلد کتاب تألیف کرد. او به غیر از نوشتن به زبان گجراتی، به تبلیغات مذهبی نیز می‌پرداخت.<ref>روغنی، ص۹</ref>


==== تشکیل فدراسیون شیعیان خوجۀ اثناعشری افریقا ====
==== تشکیل فدراسیون شیعیان خوجۀ اثناعشری افریقا ====
اسناد تاریخی حکایت از آن دارد که تا سال ۱۹۲۰ کلیۀ جماعات مقیم افریقا که هم اکنون نیز فعالند، شکل گرفته بودند. رشد کمی و کیفی جماعات و گسترش ابعاد فعالیت‌ها، رهبران خوجه را در دهۀ ۱۹۳۰ بر آن داشت که سازمانی تأسیس کنند که امور کلیۀ جماعات ساکن شرق افریقا را بر عهده داشته باشد.
اسناد تاریخی حکایت از آن دارد که تا سال ۱۹۲۰ کلیۀ جماعات مقیم افریقا که هم اکنون نیز فعالند، شکل گرفته بودند. رشد کمی و کیفی جماعات و گسترش ابعاد فعالیت‌ها، رهبران خوجه را در دهۀ ۱۹۳۰ بر آن داشت که سازمانی تأسیس کنند که امور کلیۀ جماعات ساکن شرق افریقا را بر عهده داشته باشد.


خط ۱۰۶: خط ۱۰۱:
مهاجران بلافاصله پس از استقرار در اماکن جدید به برنامه‌ریزی و خلق تشکیلات مشابهی با جماعات افریقا پرداختند و تجارب خود را در حفظ هویت ملی و مذهبی به کار گرفتند.
مهاجران بلافاصله پس از استقرار در اماکن جدید به برنامه‌ریزی و خلق تشکیلات مشابهی با جماعات افریقا پرداختند و تجارب خود را در حفظ هویت ملی و مذهبی به کار گرفتند.


در سال ۱۹۷۵ [[شیعیان]] خوجه در یک گردهمایی در لندن، برای تأسیس یک سازمان مرکزی برای پوشش دادن کلیۀ امور در جهت خدمت به جماعات ساکن اقصی نقاط جهان به بحث و تبادل نظر پرداختند. در این گردهمایی، کمیته‌ای جهت تدوین پیش‌نویس قانون اساسی تشکیل شد. این پیش‌نویس در کنفرانس قانون اساسی که در اکتبر ۱۹۷۶ با شرکت نمایندگان جماعات لندن، پیترزبورو، بیرمنگام، لستر، منچستر، نیویورک، پنسیلوانیا، تورنتو، و انجمن شیعیان آمریکای شمالی برگزار شده بود، به تصویب رسید و فدراسیون جهانی شیعیان خوجه اثناعشری تأسیس شد که عالی‌ترین سازمان هماهنگ کنندۀ جماعات خوجه اثناعشری در جهان است.
در سال ۱۹۷۵ [[شیعیان]] خوجه در یک گردهمایی در لندن، برای تأسیس یک سازمان مرکزی برای پوشش دادن کلیۀ امور در جهت خدمت به جماعات ساکن اقصی نقاط جهان به بحث و تبادل نظر پرداختند. در این گردهمایی، کمیته‌ای جهت تدوین پیش‌نویس قانون اساسی تشکیل شد. این پیش‌نویس در کنفرانس قانون اساسی که در اکتبر ۱۹۷۶ با شرکت نمایندگان جماعات [[لندن]]، پیترزبورو، [[بیرمنگام]]، لستر، منچستر، نیویورک، پنسیلوانیا، تورنتو، و انجمن شیعیان آمریکای شمالی برگزار شده بود، به تصویب رسید و فدراسیون جهانی شیعیان خوجه اثناعشری تأسیس شد که عالی‌ترین سازمان هماهنگ کنندۀ جماعات خوجه اثناعشری در جهان است.


مهم‌ترین اهدافی که فدراسیون جهانی دنبال می‌کند، تقویت مذهب شیعۀ اثناعشری، ارتقای سطح مالی اعضا، افزایش سطح سواد علمی و مذهبی اعضا، توسعۀ اجتماعی و کمک‌رسانی به محرومان است.<ref>روغنی، ص۲۳ - ۲۴</ref>
مهم‌ترین اهدافی که فدراسیون جهانی دنبال می‌کند، تقویت مذهب شیعۀ اثناعشری، ارتقای سطح مالی اعضا، افزایش سطح سواد علمی و مذهبی اعضا، توسعۀ اجتماعی و کمک‌رسانی به محرومان است.<ref>روغنی، ص۲۳ - ۲۴</ref>