پرش به محتوا

مرتضی مطهری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۳۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
| وبگاه رسمی        =
| وبگاه رسمی        =
}}
}}
'''مرتضی مطهری''' ([[سال ۱۲۹۸ هجری شمسی|۱۲۹۸]]- [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]) مشهور به '''شهید مطهری''' یا '''استاد مطهری'''، متفکر و نویسنده [[شیعه]] در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان [[علامه طباطبائی]] و [[امام خمینی]] بود. مطهری از افراد تأثیرگذار و از رهبران فکری [[انقلاب اسلامی ایران]] به شمار می‌رود. وی ریاست شورای انقلاب را تا روز [[شهادت]] بر عهده داشت.  
'''مرتضی مطهری''' ([[سال ۱۲۹۸ هجری شمسی|۱۲۹۸]]- [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]) مشهور به '''شهید مطهری''' یا '''استاد مطهری'''، متفکر و نویسنده [[شیعه]] در قرن چهاردهم هجری و از شاگردان [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] و [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] بود. مطهری از افراد تأثیرگذار و از رهبران فکری [[انقلاب اسلامی ایران]] به شمار می‌رود. وی ریاست شورای انقلاب را تا روز [[شهادت]] بر عهده داشت.  


پیش از [[انقلاب اسلامی]]، مبارزات فکری مطهری در مقابله با جریانات فکری مارکسیستی در [[ایران]] نقش قابل توجهی در رویگردانی جوانان از این تفکرات داشت. او از بنیان‌گذاران [[حسینیه ارشاد]] است.  
پیش از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، مبارزات فکری مطهری در مقابله با جریانات فکری مارکسیستی در [[ایران]] نقش قابل توجهی در رویگردانی جوانان از این تفکرات داشت. او از بنیان‌گذاران [[حسینیه ارشاد]] است.  


مطهری آثاری متعددی در [[کلام]] و [[فلسفه]] اسلامی نوشته است. روزآمدسازی و تبیین آموزه‌های اسلام و تشیع، از ویژگی‌های فعالیت‌های فکری مطهری است. مطهری، آموزه‌های اسلامی را که قبلاً در قالب بیاناتی پیچیده ارائه می‌شد، به سبک ویژه خود، به صورت آسان و با زبان روز در اختیار مخاطبان قرار می‌داد. کتاب‌های او در موضوعات مختلف دینی بارها به زبان‌های مختلف منتشر شده است.
مطهری آثاری متعددی در [[کلام اسلامی|کلام]] و [[فلسفه]] اسلامی نوشته است. روزآمدسازی و تبیین آموزه‌های اسلام و تشیع، از ویژگی‌های فعالیت‌های فکری مطهری است. مطهری، آموزه‌های اسلامی را که قبلاً در قالب بیاناتی پیچیده ارائه می‌شد، به سبک ویژه خود، به صورت آسان و با زبان روز در اختیار مخاطبان قرار می‌داد. کتاب‌های او در موضوعات مختلف دینی بارها به زبان‌های مختلف منتشر شده است.


سالروز شهادت مرتضی مطهری، در ایران روز معلم خوانده شده و آیین‌های بزرگداشتی در همین ارتباط برگزار می‌شود.
سالروز شهادت مرتضی مطهری، در ایران روز معلم خوانده شده و آیین‌های بزرگداشتی در همین ارتباط برگزار می‌شود.
خط ۴۳: خط ۴۳:
مرتضی مطهری در [[۱۳ بهمن]] ۱۲۹۸ش، [[۱۲ جمادی‌الاول]] ۱۳۳۸ق، در [[فریمان]] از توابع [[مشهد]] به دنیا آمد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، صفحه نه.</ref>  
مرتضی مطهری در [[۱۳ بهمن]] ۱۲۹۸ش، [[۱۲ جمادی‌الاول]] ۱۳۳۸ق، در [[فریمان]] از توابع [[مشهد]] به دنیا آمد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، صفحه نه.</ref>  


محمدحسین مطهری٬ پدر شهید مطهری روحانی مورد احترام مردم در فریمان <ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۰۸</ref> و از شاگردان [[آخوند خراسانی]] بود.<ref>نصری، حاصل عمر: سیری در اندیشه‌های استاد مطهری، ۱۳۸۶ش، ج۱ ٬ صص۶-۵۴.</ref> استاد شهید گفته است اوّلین بار ایمان و تقوا و عمل صالح و راستی «معظّم له» مرا به راه راست آشنا ساخت.<ref>مطهری٬ داستان راستان٬ ج۱ ٬ ص۶ (صفحه تقدیم کتاب) </ref> وی در سال ۱۳۵۰ش درگذشت.<ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۰۸</ref>  
محمدحسین مطهری٬ پدر شهید مطهری روحانی مورد احترام مردم در فریمان <ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۰۸</ref> و از شاگردان [[محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]] بود.<ref>نصری، حاصل عمر: سیری در اندیشه‌های استاد مطهری، ۱۳۸۶ش، ج۱ ٬ صص۶-۵۴.</ref> استاد شهید گفته است اوّلین بار ایمان و تقوا و عمل صالح و راستی «معظّم له» مرا به راه راست آشنا ساخت.<ref>مطهری٬ داستان راستان٬ ج۱ ٬ ص۶ (صفحه تقدیم کتاب) </ref> وی در سال ۱۳۵۰ش درگذشت.<ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۰۸</ref>  


گویی مادر شهید مطهری نیز در [[طب سنتی]] مهارتی داشت و به معالجه زنان روستای فریمان می‌پرداخته‌است. چنان که شهید مطهری از پدر خود با عنوان طبیب روحانی و از مادرش با عنوان طبیب جسمانی یاد کرده‌است.<ref>نصری، حاصل عمر: سیری در اندیشه‌های استاد مطهری، ۱۳۸۶ش، ج۱ ٬ صص۶-۵۴.</ref>  
گویی مادر شهید مطهری نیز در [[طب سنتی]] مهارتی داشت و به معالجه زنان روستای فریمان می‌پرداخته‌است. چنان که شهید مطهری از پدر خود با عنوان طبیب روحانی و از مادرش با عنوان طبیب جسمانی یاد کرده‌است.<ref>نصری، حاصل عمر: سیری در اندیشه‌های استاد مطهری، ۱۳۸۶ش، ج۱ ٬ صص۶-۵۴.</ref>  


شهید مطهری مقدمات را نزد پدرش فراگرفت<ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۱۴</ref> و از ۱۳ سالگی (سال ۱۳۱۱ش) در [[حوزه علمیه مشهد]] مشغول به تحصیل شد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، صفحه نه.</ref> در سال ۱۳۱۶ش او به قم رفت و حدود ۱۵ سال در آنجا اقامت نموده از درس اساتید آنجا همچون [[آیت الله بروجردی]]، [[امام خمینی]] و [[علامه طباطبائی]] استفاده نمود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، صفحه نه.</ref> پس از آن چنانکه همسرش تصریح کرده، به دلایل معیشتی، [[قم]] را ترک کرده و به [[تهران]] مهاجرت کرد.<ref>«مطهری در قامت همسر: هر کس احساس می‌کرد تنها فرد زندگی آقاست»، ص۵۰.</ref>
شهید مطهری مقدمات را نزد پدرش فراگرفت<ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۱۴</ref> و از ۱۳ سالگی (سال ۱۳۱۱ش) در [[حوزه علمیه خراسان|حوزه علمیه مشهد]] مشغول به تحصیل شد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، صفحه نه.</ref> در سال ۱۳۱۶ش او به قم رفت و حدود ۱۵ سال در آنجا اقامت نموده از درس اساتید آنجا همچون [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] و [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] استفاده نمود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، صفحه نه.</ref> پس از آن چنانکه همسرش تصریح کرده، به دلایل معیشتی، [[قم]] را ترک کرده و به [[تهران]] مهاجرت کرد.<ref>«مطهری در قامت همسر: هر کس احساس می‌کرد تنها فرد زندگی آقاست»، ص۵۰.</ref>


مرتضی مطهری در سال ۱۳۳۱ش [[ازدواج]] کرد.<ref>«حکمت مطهَّر (ویژه سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری)»، گلبرگ، اردیبهشت ۱۳۸۳، شماره۵۰</ref> فرزندان او سه پسر و چهار دخترند. مشهورترین فرزند او [[علی مطهری]] است که دو دوره نماینده مجلس شورای اسلامی شده است. محمد مطهری دیگر فرزند مطهری، تحصیل‌کرده [[حوزه علمیه قم]] است و در دانشگاه تورنتوی کانادا تا دکترای فلسفه دین تحصیل کرده است. [[علی اردشیر لاریجانی]]، رییس سابق مجلس شورای اسلامی در ایران، یکی  ازدامادهای مطهری است.
مرتضی مطهری در سال ۱۳۳۱ش [[ازدواج]] کرد.<ref>«حکمت مطهَّر (ویژه سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری)»، گلبرگ، اردیبهشت ۱۳۸۳، شماره۵۰</ref> فرزندان او سه پسر و چهار دخترند. مشهورترین فرزند او [[علی مطهری]] است که دو دوره نماینده مجلس شورای اسلامی شده است. محمد مطهری دیگر فرزند مطهری، تحصیل‌کرده [[حوزه علمیه قم]] است و در دانشگاه تورنتوی کانادا تا دکترای فلسفه دین تحصیل کرده است. [[علی اردشیر لاریجانی]]، رییس سابق مجلس شورای اسلامی در ایران، یکی  از دامادهای مطهری است.


== استادان و چهره‌های تاثیرگذار==
== استادان و چهره‌های تاثیرگذار==
[[پرونده:مطهری و پدرش و علامه طباطبائی و شریعتی.jpg|بندانگشتی|شهید مطهری، محمدتقی شریعتی، پدرش شیخ محمدحسین و استادش [[علامه طباطبایی]] ]]
[[پرونده:مطهری و پدرش و علامه طباطبائی و شریعتی.jpg|بندانگشتی|شهید مطهری، محمدتقی شریعتی، پدرش شیخ محمدحسین و استادش [[علامه طباطبایی]] ]]


مهم‌ترین استادان و چهره‌های تاثیرگذار بر مرتضی مطهری، عبارتند از [[امام خمینی]]، [[علامه طباطبایی]]، [[آیت الله بروجردی]]، و [[میرزا علی آقای شیرازی]]. مطهری، حضور در درس اخلاق امام خمینی را موجب سرمستی دانسته، علامه طباطبایی را از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغه مجسم خوانده است.
مهم‌ترین استادان و چهره‌های تاثیرگذار بر مرتضی مطهری، عبارتند از امام خمینی، علامه طباطبایی، آیت الله بروجردی، و [[میرزا علی‌آقا شیرازی|میرزا علی آقای شیرازی]]. مطهری، حضور در درس اخلاق امام خمینی را موجب سرمستی دانسته، علامه طباطبایی را از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغه مجسم خوانده است.


'''امام خمینی''': مرتضی مطهری در فلسفه، به همراه [[حسینعلی منتظری]]، [[حاج آقا رضا صدر]]، [[مهدی حائری یزدی]] و چند تن دیگر، از شاگردان درس خصوصی اسفار [[امام خمینی]] بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۶.</ref> این درس که آخرین تدریس فلسفه [[امام خمینی]] بوده است، پیش از سال ۱۳۲۸ش آغاز شده و تا سه سال پس از آن ادامه یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۶.</ref> مطهری، در مقدمه کتاب «علل گرایش به مادیگری» که پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] انتشار یافته، بی آنکه به صراحت از [[امام خمینی]] نام ببرد، حضور در درس اخلاق وی را موجب سرمستی دانسته و تصریح کرده که تاثیر درس اخلاق امام خمینی، تا چند روز بعد پابرجا بوده است.<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۴۴۱.</ref> مطهری بخش مهمی از شخصیت فکری و روحی خود را تحت تاثیر درس اخلاق و سایر درس‌هایی می‌داند که در طول ۱۲ سال از [[امام خمینی]] فراگرفته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۵.</ref><ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۴۴۱.</ref>  
'''امام خمینی''': مرتضی مطهری در فلسفه، به همراه [[حسینعلی منتظری]]، [[سید رضا صدر|حاج آقا رضا صدر]]، [[مهدی حائری یزدی]] و چند تن دیگر، از شاگردان درس خصوصی اسفار امام خمینی بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۶.</ref> این درس که آخرین تدریس فلسفه امام خمینی بوده است، پیش از سال ۱۳۲۸ش آغاز شده و تا سه سال پس از آن ادامه یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۶.</ref> مطهری، در مقدمه کتاب «علل گرایش به مادیگری» که پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] انتشار یافته، بی آنکه به صراحت از [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] نام ببرد، حضور در درس اخلاق وی را موجب سرمستی دانسته و تصریح کرده که تاثیر درس اخلاق امام خمینی، تا چند روز بعد پابرجا بوده است.<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۴۴۱.</ref> مطهری بخش مهمی از شخصیت فکری و روحی خود را تحت تاثیر درس اخلاق و سایر درس‌هایی می‌داند که در طول ۱۲ سال از امام خمینی فراگرفته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۵.</ref><ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۴۴۱.</ref>  


'''علامه طباطبایی''': مطهری، در الهیات شفا، شاگرد درس خصوصی [[علامه طباطبایی]] بوده که در میانه سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش، با حضور [[حسینعلی منتظری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمد واعظ‌زاده خراسانی]] و چند تن دیگر برقرار بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> او همچنین از حاضران جلسات هفتگی‌ خصوصی‌ای بوده که علامه طباطبایی، مقالات فلسفی خود را در آن ارائه می‌کرده است. کتاب «[[اصول فلسفه و روش رئالیسم]]» با حواشی مطهری، حاصل جلسات مذکور بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> مرتضی مطهری، [[سید محمدحسین طباطبایی]] را یکی از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و تصریح کرده که «سالیان دراز، از فیض پربرکت این مرد بزرگ، بهره‌مند» بوده است.<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۲۵، ص۴۲۹.</ref> استاد دیگر مطهری در فلسفه، [[میرزا مهدی آشتیانی]] بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref>
'''علامه طباطبایی''': مطهری، در الهیات شفا، شاگرد درس خصوصی [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بوده که در میانه سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش، با حضور [[حسینعلی منتظری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمد واعظ‌زاده خراسانی]] و چند تن دیگر برقرار بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> او همچنین از حاضران جلسات هفتگی‌ خصوصی‌ای بوده که علامه طباطبایی، مقالات فلسفی خود را در آن ارائه می‌کرده است. کتاب «[[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]]» با حواشی مطهری، حاصل جلسات مذکور بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> مرتضی مطهری، سید محمدحسین طباطبایی را یکی از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و تصریح کرده که «سالیان دراز، از فیض پربرکت این مرد بزرگ، بهره‌مند» بوده است.<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۲۵، ص۴۲۹.</ref> استاد دیگر مطهری در فلسفه، [[میرزا مهدی آشتیانی]] بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref>


'''آیت الله بروجردی''': شهید مطهری گرچه در [[علم فقه|فقه]] و [[اصول فقه]]، در درس‌های مختلف عالمانی از جمله [[سید محمد حجت کوه‌کمری|حجت کوه‌کمری]]، [[سید محمد داماد]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[سید صدرالدین صدر]] شرکت می‌کرد، اما مهمترین استاد او در فقه و اصول، [[سید حسین طباطبایی بروجردی]] دانسته شده که بیش از ۱۰ سال در درس وی حضور می‌یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref> مرتضی مطهری همچنین از ابتدا در اولین دوره درس خارج اصول فقه [[امام خمینی]] که تا سال ۱۳۳۰ برقرار بوده،<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۳۱.</ref> حضور می‌یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref>
'''آیت الله بروجردی''': شهید مطهری گرچه در [[فقه]] و [[اصول فقه]]، در درس‌های مختلف عالمانی از جمله [[سید محمد حجت کوه‌کمری|حجت کوه‌کمری]]، [[سید محمد محقق داماد|سید محمد داماد]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[سید صدرالدین صدر]] شرکت می‌کرد، اما مهمترین استاد او در فقه و اصول، [[سید حسین طباطبایی بروجردی]] دانسته شده که بیش از ۱۰ سال در درس وی حضور می‌یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref> مرتضی مطهری همچنین از ابتدا در اولین دوره درس خارج اصول فقه [[امام خمینی]] که تا سال ۱۳۳۰ برقرار بوده،<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۳۱.</ref> حضور می‌یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref>




[[پرونده:مطهری و استادش علامه طباطبائی.jpg|بندانگشتی|مطهری و استادش [[علامه طباطبائی]]]]
[[پرونده:مطهری و استادش علامه طباطبائی.jpg|بندانگشتی|مطهری و استادش [[علامه طباطبائی]]]]


'''میرزا علی آقای شیرازی''': به گفته مطهری، واسطه آشنایی او با [[نهج البلاغه]]، [[میرزا علی آقای شیرازی]] بوده است.<ref>نگاه کنید به: مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۲۳۵-۲۳۶.</ref> مطهری در سفری تابستانی به [[اصفهان]]، و به پیشنهاد هم‌مباحثه‌اش، [[حسینعلی منتظری]]، در درس [[نهج البلاغه]] او حضور یافته<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۲۳۶.</ref> و در بخشی از کتاب عدل الهی، میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغهٔ مجسم خوانده<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۲۳۶.</ref> و تاکید کرده که میرزا علی آقای شیرازی که با [[نهج البلاغه]] همدم بود و نبضش با نهج البلاغه می‌زد، دست او را گرفته و اندکی وارد دنیای نهج البلاغه کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۳۲، به نقل از مطهری، سیری در نهج البلاغه.</ref> مطهری مدتی نیز از شاگردان آیت الله  [[سید رضا بهاءالدینی]] بوه است.
'''میرزا علی آقای شیرازی''': به گفته مطهری، واسطه آشنایی او با [[نهج البلاغه]]، [[میرزا علی‌آقا شیرازی|میرزا علی آقای شیرازی]] بوده است.<ref>نگاه کنید به: مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۲۳۵-۲۳۶.</ref> مطهری در سفری تابستانی به [[اصفهان]]، و به پیشنهاد هم‌مباحثه‌اش، [[حسینعلی منتظری]]، در درس [[نهج البلاغه]] او حضور یافته<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۲۳۶.</ref> و در بخشی از کتاب عدل الهی، میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغهٔ مجسم خوانده<ref>مجموعه آثار شهید مطهری، ج۱، ص۲۳۶.</ref> و تاکید کرده که میرزا علی آقای شیرازی که با [[نهج البلاغه]] همدم بود و نبضش با نهج البلاغه می‌زد، دست او را گرفته و اندکی وارد دنیای نهج البلاغه کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۳۲، به نقل از مطهری، سیری در نهج البلاغه.</ref> مطهری مدتی نیز از شاگردان آیت الله  [[سید رضا بهاءالدینی]] بوه است.


'''سید محمدحسین حسینی تهرانی''': مطهری هشت سال پایانی عمر خویش را بر اساس توصیه وارشاد استادش [[سید محمدحسین طباطبائی |علامه طباطبایی]] تحت تربیت اخلاقی [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] قرار گرفته بود و دستورات سلوکی واخلاقی را ازاو دریافت می کرده است.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری</ref>  
'''سید محمدحسین حسینی تهرانی''': مطهری هشت سال پایانی عمر خویش را بر اساس توصیه وارشاد استادش [[سید محمدحسین طباطبائی |علامه طباطبایی]] تحت تربیت اخلاقی [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] قرار گرفته بود و دستورات سلوکی واخلاقی را ازاو دریافت می کرده است.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری</ref>  
خط ۷۱: خط ۷۱:


==فعالیت‌های دینی و اجتماعی==
==فعالیت‌های دینی و اجتماعی==
مرتضی مطهری سال ۱۳۳۱ش از [[قم]] به [[تهران]] مهاجرت کرد و در [[مدرسه سپهسالار]] (دانشگاه شهید مطهری فعلی) و [[مدرسه مروی]] تدریس کرد. نخستین اثرش یعنی شرح کتاب [[اصول فلسفه و روش رئالیسم]] (اثر استادش [[سید محمدحسین طباطبائی]]) را در سال ۱۳۳۲ منتشر کرد و از سال ۱۳۳۴ به تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران مشغول شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۵۱-۵۰.</ref> مطهری در طول این سال‌ها با گروه [[فدائیان اسلام]] ارتباط داشت.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۴۷.</ref>
مرتضی مطهری سال ۱۳۳۱ش از [[قم]] به [[تهران]] مهاجرت کرد و در [[دانشگاه شهید مطهری|مدرسه سپهسالار]] (دانشگاه شهید مطهری فعلی) و [[مدرسه علمیه مروی|مدرسه مروی]] تدریس کرد. نخستین اثرش یعنی شرح کتاب [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]] (اثر استادش [[سید محمدحسین طباطبائی]]) را در سال ۱۳۳۲ منتشر کرد و از سال ۱۳۳۴ به تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران مشغول شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۵۱-۵۰.</ref> مطهری در طول این سال‌ها با گروه [[جمعیت فدائیان اسلام|فدائیان اسلام]] ارتباط داشت.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۴۷.</ref>


[[پرونده:دستخط مرتضی مطهری.jpg|200px|بندانگشتی|دستخط مرتضی مطهری در زندان موقت شهربانی؛[[۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲]]
[[پرونده:دستخط مرتضی مطهری.jpg|200px|بندانگشتی|دستخط مرتضی مطهری در زندان موقت شهربانی؛[[۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲]]
در [[۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲ و در پی اعتراضات مردم به [[نظام سلطنتی پهلوی]] که [[آیت الله خمینی]] را بازداشت کرده بود مطهری نیز به همراه عده‌ای دیگر از روحانیون، زندانی و پس از ۴۳ روز آزاد شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۵۵.</ref> بعد از [[قیام ۱۵ خرداد]] همکاری با [[جمعیت‌های موتلفه اسلامی]] را آغاز کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۶۱.</ref> در [[سال ۱۳۴۴ش]] به خاطر انتشار دو جلد كتاب داستان راستان موفق به دریافت جایزه از یونسكو شد.<ref>[https://psri.ir/?id=elpdaep7 «گاه‌شمار زندگی استاد شهید مطهری»].</ref>
در [[۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲ و در پی اعتراضات مردم به [[نظام سلطنتی پهلوی]] که [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] را بازداشت کرده بود مطهری نیز به همراه عده‌ای دیگر از روحانیون، زندانی و پس از ۴۳ روز آزاد شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۵۵.</ref> بعد از [[قیام ۱۵ خرداد]] همکاری با [[جمعیت‌های موتلفه اسلامی]] را آغاز کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۶۱.</ref> در [[سال ۱۳۴۴ هجری شمسی|سال ۱۳۴۴ش]] به خاطر انتشار دو جلد كتاب داستان راستان موفق به دریافت جایزه از یونسكو شد.<ref>[https://psri.ir/?id=elpdaep7 «گاه‌شمار زندگی استاد شهید مطهری»].</ref>


===راه‌اندازی حسینیه ارشاد===
===راه‌اندازی حسینیه ارشاد===
خط ۸۰: خط ۸۰:


===تدریس در حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران===
===تدریس در حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران===
مطهری در طول سال‌های دهه [[۱۳۵۰ شمسی]]، به توصیه [[امام خمینی]] هفته‌ای دو روز به [[قم]] عزیمت کرده و به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] می‌پرداخت و همزمان در [[تهران]] نیز سلسله جلسات درسی در منزل و غیره تشکیل می‌داد.  مطهری در سال‌های ۱۳۵۱-۱۳۵۳ش در [[مسجد الجواد]]، [[مسجد جاوید]] و [[مسجد ارک تهران|مسجد ارک]] و دیگر مراکز دینی تهران سخنرانی می‌کرد تا این که در سال ۱۳۵۴ش ممنوع المنبر شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۷.</ref>
مطهری در طول سال‌های دهه [[سال ۱۳۵۰ هجری شمسی|۱۳۵۰ شمسی]]، به توصیه امام خمینی هفته‌ای دو روز به [[قم]] عزیمت کرده و به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] می‌پرداخت و همزمان در [[تهران]] نیز سلسله جلسات درسی در منزل و غیره تشکیل می‌داد.  مطهری در سال‌های ۱۳۵۱-۱۳۵۳ش در مسجد الجواد، مسجد جاوید و [[مسجد ارک تهران|مسجد ارک]] و دیگر مراکز دینی تهران سخنرانی می‌کرد تا این که در سال ۱۳۵۴ش ممنوع المنبر شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۷.</ref>
[[پرونده:ورود امام خمینی به ایران.jpg|بندانگشتی|مطهری در کنار [[امام خمینی]] هنگام بازگشت از پاریس]]
[[پرونده:ورود امام خمینی به ایران.jpg|بندانگشتی|مطهری در کنار [[امام خمینی]] هنگام بازگشت از پاریس]]
رژیم شاه در سال ۱۳۵۵ش مطهری را (به بهانه درگیری با یک استاد کمونیست دانشکده الهیات) از دانشکده الهیات بازنشسته کرد.<ref>رجوع کنید به: سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۱-۹۴.</ref> وی در همین سال با همکاری چند تن از روحانیان تهران، [[جامعه روحانیت مبارز تهران]] را بنیانگذاری کرد. همچنین با سفر به [[نجف]] اشرف، با [[امام خمینی]] دیدار کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳-۱۱۲.</ref> او همچنین برخی از دروس حوزه‌های علمیه مانند شرح منظومه، شرح مطالع الانوار فی المنطق، شرح تجرید در کلام و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه الاصول]] را تدریس کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۴۵.</ref>[http://www.aviny.com/occasion/enghelab_jang/motahari/88/zendeginameh.aspx «نگاهی به زندگی استاد شهید آیت الله مطهری»]
رژیم شاه در سال ۱۳۵۵ش مطهری را (به بهانه درگیری با یک استاد کمونیست دانشکده الهیات) از دانشکده الهیات بازنشسته کرد.<ref>رجوع کنید به: سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۱-۹۴.</ref> وی در همین سال با همکاری چند تن از روحانیان تهران، [[جامعه روحانیت مبارز|جامعه روحانیت مبارز تهران]] را بنیانگذاری کرد. همچنین با سفر به [[نجف]] اشرف، با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] دیدار کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳-۱۱۲.</ref> او همچنین برخی از دروس حوزه‌های علمیه مانند شرح منظومه، شرح مطالع الانوار فی المنطق، شرح تجرید در کلام و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه الاصول]] را تدریس کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۴۵.</ref>[http://www.aviny.com/occasion/enghelab_jang/motahari/88/zendeginameh.aspx «نگاهی به زندگی استاد شهید آیت الله مطهری»]


===نقش‌آفرینی در انقلاب اسلامی===
===نقش‌آفرینی در انقلاب اسلامی===
مطهری در [[سال ۱۳۵۶ هجری شمسی|سال ۱۳۵۶ش]] در برگزاری چهلم [[شهادت]] [[مصطفی خمینی]] در مسجد ارک تهران نقش اصلی را داشت و امام خمینی در نامه‌ای از او خواست که از کسانی که در مسجد ارک حضور داشتند، تشکر نماید.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳.</ref>
مطهری در [[سال ۱۳۵۶ هجری شمسی|سال ۱۳۵۶ش]] در برگزاری چهلم [[شهادت]] [[سید مصطفی خمینی|مصطفی خمینی]] در مسجد ارک تهران نقش اصلی را داشت و امام خمینی در نامه‌ای از او خواست که از کسانی که در مسجد ارک حضور داشتند، تشکر نماید.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳.</ref>


بعد از اوج‌گیری مبارزات مردم ایران علیه نظام پادشاهی پهلوی در سال [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] و استقرار [[امام خمینی]] در پاریس به آنجا رفت و مسئولیت تشکیل شورای انقلاب اسلامی را از طرف [[امام خمینی]] به عهده گرفت. وی هم‌چنین هنگام بازگشت امام خمینی از تبعید به ایران، عهده‌دار مسوولیت کمیته استقبال از ایشان بود و در روز ورود امام به ایران قبل از سخنرانی ایشان در [[بهشت زهرا]] سخنرانی کوتاهی ایراد کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۰-۱۲۴.</ref>
بعد از اوج‌گیری مبارزات مردم ایران علیه نظام پادشاهی پهلوی در سال [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] و استقرار امام خمینی در پاریس به آنجا رفت و مسئولیت تشکیل شورای انقلاب اسلامی را از طرف امام خمینی به عهده گرفت. وی هم‌چنین هنگام بازگشت امام خمینی از تبعید به ایران، عهده‌دار مسوولیت کمیته استقبال از ایشان بود و در روز ورود امام به ایران قبل از سخنرانی ایشان در [[بهشت زهرا]] سخنرانی کوتاهی ایراد کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۰-۱۲۴.</ref>


==شهادت==
==شهادت==
مرتضی مطهری شامگاه [[۱۱ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]، زمانی که از شرکت در جلسه‌ای در منزل [[یدالله سحابی]] بازمی‌گشت، به دست محمدعلی بصیری، از اعضای [[گروه فرقان]] [[ترور]] شده و به [[شهادت]] رسید.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۳.</ref>
مرتضی مطهری شامگاه [[۱۱ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]، زمانی که از شرکت در جلسه‌ای در منزل [[یدالله سحابی]] بازمی‌گشت، به دست محمدعلی بصیری، از اعضای [[گروه فرقان]] [[ترور]] شده و به [[شهادت]] رسید.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۳.</ref>
پیکر مطهری در صبح [[پنج‌شنبه]] [[۱۳ اردیبهشت]] و پس از [[تشییع]] در [[تهران]] به [[قم]] منتقل شده و[[آیت الله گلپایگانی]] برجناره وی نماز خواند{{مدرک}} و در مسجد بالا سر [[حرم حضرت معصومه]] نزدیک مرقد آیات عظام حائری، صدر، خوانساری، [[دفن]] شد.<ref>شفیعی دارابی، یادواره شهید مطهری، ۱۳۶۰ش٬ ص۹۷.</ref>
پیکر مطهری در صبح [[پنج‌شنبه]] [[۱۳ اردیبهشت]] و پس از تشییع در [[تهران]] به [[قم]] منتقل شده و [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله گلپایگانی]] برجناره وی [[نماز میت|نماز]] خواند{{مدرک}} و در مسجد بالا سر [[حرم حضرت معصومه(س)|حرم حضرت معصومه]] نزدیک مرقد آیات عظام حائری، صدر، خوانساری، [[دفن]] شد.<ref>شفیعی دارابی، یادواره شهید مطهری، ۱۳۶۰ش٬ ص۹۷.</ref> [[امام خمینی]] به مناسبت شهادت ایشان پیامی صادر کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۸.</ref>
[[امام خمینی]] به مناسبت شهادت ایشان پیامی صادر کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۶۸.</ref>


== دیدگاه‌ها==
== دیدگاه‌ها==
confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۲۴

ویرایش