هارون عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها

پدرش در زمان تولد هارون، امیر منطقه [[ری]] و [[خراسان]] بود. کنیۀ هارون ابوجعفر است.<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ج۲،ص۲۸.</ref> هارون در سال ۱۷۰ هجری با مرگ برادرش [[هادی عباسی|هادی]] به خلافت رسید و تا سال ۱۹۳ هجری حکومت کرد.<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۰.</ref>

بنا بر نقل منابع تاریخی، دولت عباسی در زمان هارون و [[مأمون]] به اوج عظمت خود رسید.<ref>زیدان، جواهر کلام، ۱۳۷۲ش، ص۷۱.</ref> هارون را از مشهورترین خلفای عباسی دانستند. عصر هارون به جهت درآمد زیاد، رونق تجارت، پیشرفت علم، [[فلسفه]] و موفقیت‌ در فتوحات، عصر طلایی دوران [[حکومت عباسی]] نامیده می‌شود.<ref>طقوش، دولت عباسیان، ۱۳۸۳ش، ص۸۹.</ref>

نواحی غربی [[بغداد]]، از شهر الانبار تا [[مصر]] و آفریقا، قسمت شرقی از شیروان تا [[ترکیه]] و منطقه [[خراسان بزرگ|خراسان]] تحت سلطه هارون بود.<ref>زیدان، جواهر کلام، ۱۳۷۲ش، ص۱۱۳.</ref>

در دوران خلافت هارون الرشید جنگ‌های خارجی متعددی درگرفت از جمله آنها جنگ با رومیان بود. از جمله ابن جنگ‌ها، سال ۱۸۱ق بود که هارون با سپاهی بزرگ تا [[آسیای صغیر]] و [[قسطنطنیه]] پیش رفت و ملکه روم که قدرت مقابله با سپاه هارون را نداشت، به او پیشنهاد صلح و غرامت سالانه را داد.<ref>خضری، تاریخ خلافت عباسی، ۱۳۷۹ش، ص۴۹.</ref>

اما چند سال بعد یکی از امپراطورهای [[روم]] با قرار داد صلح و غرامت مخالفت کرد و تصمیم گرفت، تمام غرامت‌های پرداخت شده را برگرداند. این تصمیم با برخود تند و تحقیرآمیز هارون مواجه شد و به سرانجام نرسید.<ref>طبری، تاریخ، دارالکتب العلمیه، ج۴، ص۶۶۹.</ref>

برخی کتاب‌های تاریخی برخورد هارون با شیعیان را شدید دانسته‌اند.<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۱.</ref> از [[ابوالفرج اصفهانی]] و [[طبری]] نقل کرده‌اند، هارون در دوران خلافت خود، درگیری‌های مختلفی با [[علویان]] داشته و به کشتار آنان اقدام کرده است.{{مدرک}}

هارون هم‌عصر با [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم]] بود و دستور به قتل ایشان نیز داد.<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۲۴۸.</ref> همچنین قیام‌های شیعی و غیرشیعی علیه هارون شکل گرفت و حکومت به پیشرفت‌های اقتصادی و علمی دست یافت.

درباره زندانی شدن امام به دست هارون آورده‌اند، هارون برای حفظ حکومت از طرفی و سخنانی که امام در مخالفت با او می‌زد، موسی بن جعفر را زندانی کرد.<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۴-۳۹۷.</ref> نقل می‌کنند، هارون دو مرتبه امام را زندانی کرد که مرتبه اول بعد از مدتی آزاد شد و مرتبه دوم آن از سال ۱۷۹ تا ۱۸۳؛ به مدت چهار سال به طول انجامید.<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۳.</ref> در نهایت [[امام موسی کاظم علیه السلام|امام کاظم]] به دستور هارون به شهادت رسید.<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۲۴۸.</ref>

بنا بر برخی منابع تاریخی، در پی آشوب‌های [[خراسان]] به وسیله رافع بن لیث و آرام نشدن منطقه به وسیله نماینده هارون، خود خلیفه در سال ۱۹۲ق راهی خراسان شد تا منطقه را آرام کند؛ ولی در [[طوس]]<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۴۶۲.</ref> در روستایی به نام [[سناباد]] به علت بیماری در جمادی الاولی سال ۱۹۳ق در چهل و شش سالگی درگذشت و پسرش صالح، [[نماز میت]] را بر او خواند. بعدها محل دفن هارون به [[بقعه هارونیه]] معروف شد.<ref>جعفریان، حیات فکری وسیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۹۳.</ref> شب مرگ هارون در طوس، مردم با پسر او امین در بغداد بیعت کردند.<ref>ابن اثیر، الکامل، دارصادر، ج۶، ص۲۸۷.</ref>در سال ۲۰۳ به خواست مأمون، [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در این مکان در کنار هارون دفن شد.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ ق، ص۴۶۴.</ref>