پرش به محتوا

باب حطه: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ اوت ۲۰۱۹
جز
تمیزکاری
جز (←‏باب حطه و اهل‌بیت: تغییر تیتر)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''باب حطه''' نام دری است که [[بنی‌اسرائیل]] پس از ماجرای سرگردانی در سرزمین تیه باید از آن عبور می‌کردند. آنان هنگام ورود به [[ارض موعود|سرزمین مقدس]] به امر خداوند برای آمرزش [[گناهان]] خود با گفتن کلمه «حطه» باید از این در می‌گذشتند. در روایات [[شیعه]] و سنی [[امام علی(ع)]] و [[اهل بیت(ع)]] به این درب تشبیه شده‌اند.
'''باب حطه''' نام دری است که [[بنی‌اسرائیل]] پس از ماجرای سرگردانی در سرزمین تیه باید از آن عبور می‌کردند. آنان هنگام ورود به [[ارض موعود|سرزمین مقدس]] به امر خدا برای آمرزش [[گناهان]] خود با گفتن کلمه «حطه» باید از این در می‌گذشتند. در روایات [[شیعه]] و سنی [[امام علی(ع)]] و [[اهل بیت(ع)]] به این درب تشبیه شده‌اند.


== دستور به بنی‌اسرائیل==
== دستور به بنی‌اسرائیل==
براساس آیات [[قرآن]] هنگامی که بنی‌اسرائیل قصد ورود به یکی از شهرهای [[ارض موعود|سرزمین مقدس]] را داشتند به امر خدا باید از دروازه‌ای مشخص وارد می‌شدند و کلمه «حطه» را بر زبان جاری می‌کردند.<ref> سوره بقره، آیه ۵۸ .</ref> در روایات نام این دروازه «باب حطه» خوانده شده است.<ref> نگاه کنید به: صدوق، الامالی، ۱۳۷۶، ص۷۴، ح۶.</ref> بیشتر مفسّران <ref>برای نمونه نگاه کنید به: طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج‌۱، ص۴۲۶؛طَبرِِسی، مجمع‌البیان، ۱۳۸۳، ج‌۱، ص‌۲۴۷؛ ابن عادل، اللباب فی علوم الکتاب، ۱۴۱۹ق، ج‌۲، ص‌۹۵.</ref> حتى مفسرانى كه قریه را شهر «أریحا» گفته‌اند <ref> طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج‌۱، ص‌۴۲۶؛ ابن عادل، اللباب فی علوم الکتاب، ۱۴۱۹ق، ج‌۲، ص‌۹۳.</ref> «الباب» را اشاره به یكى از درهاى [[بیت المقدس]] مى‌دانند.<ref> طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج‌۱، ص‌۴۲۷؛ ابن عادل، اللباب فی علوم الکتاب، ۱۴۱۹ق، ج‌۲، ص‌۹۵.</ref>
براساس آیات [[قرآن]] هنگامی که بنی‌اسرائیل قصد ورود به یکی از شهرهای [[ارض موعود|سرزمین مقدس]] را داشتند به امر خدا باید از دروازه‌ای مشخص وارد می‌شدند و کلمه «حطه» را بر زبان جاری می‌کردند.<ref> سوره بقره، آیه ۵۸.</ref> در روایات نام این دروازه «باب حطه» خوانده شده است.<ref> نگاه کنید به: صدوق، الامالی، ۱۳۷۶، ص۷۴، ح۶.</ref> بیشتر مفسّران <ref>برای نمونه نگاه کنید به: طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج‌۱، ص۴۲۶؛طَبرِِسی، مجمع‌البیان، ۱۳۸۳، ج‌۱، ص‌۲۴۷؛ ابن عادل، اللباب فی علوم الکتاب، ۱۴۱۹ق، ج‌۲، ص‌۹۵.</ref> حتى مفسرانى كه قریه را شهر «أریحا» گفته‌اند <ref> طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج‌۱، ص‌۴۲۶؛ ابن عادل، اللباب فی علوم الکتاب، ۱۴۱۹ق، ج‌۲، ص‌۹۳.</ref> «الباب» را اشاره به یكى از درهاى [[بیت المقدس]] مى‌دانند.<ref> طبری، جامع‌البیان، دار المعرفة، ج‌۱، ص‌۴۲۷؛ ابن عادل، اللباب فی علوم الکتاب، ۱۴۱۹ق، ج‌۲، ص‌۹۵.</ref>


کلمه حطه به معنای تنزل مقام، برداشتن بار و سنگینى [[تکلیف|تكلیف]] یا [[گناه]] از دوش انسان است.<ref>فیروزآبادی، القاموس المحیط، دارالکتب العلمیه، ج‌۲، ص۸۹۴و ۸۹۵، ذیل «حط»؛ زب‍ی‍دی‌، تاج‌العروس، ج‌۱۰، ص‌۲۱۶و۲۱۷، ذیل «حطط».</ref>
کلمه حطه به معنای تنزل مقام، برداشتن بار و سنگینى [[تکلیف|تكلیف]] یا [[گناه]] از دوش انسان است.<ref>فیروزآبادی، القاموس المحیط، دارالکتب العلمیه، ج‌۲، ص۸۹۴-۸۹۵، ذیل «حط»؛ زب‍ی‍دی‌، تاج‌العروس، ج‌۱۰، ص‌۲۱۶-۲۱۷، ذیل «حطط».</ref>
==تشبیه اهل‌بیت به باب حطه==
==تشبیه اهل‌بیت به باب حطه==
در منابع [[شیعی]] [[اهل بیت (ع)]] به باب حطه تشبیه شده‌اند. از جمله در روایتی از [[پیامبر(ص)]] آمده است:  
در منابع [[شیعی]] [[اهل بیت (ع)]] به باب حطه تشبیه شده‌اند. از جمله در روایتی از [[پیامبر(ص)]] آمده است:  
خط ۱۰: خط ۱۰:


در منابع اهل سنت نیز روایتی از پیامبر  به نقل [[ابوسعید خدری]] آمده است:  
در منابع اهل سنت نیز روایتی از پیامبر  به نقل [[ابوسعید خدری]] آمده است:  
:::مَثَل اهل بیت من در بین شما همچون مَثَل باب حطه در بنی اسراییل است هر کس از آن داخل شود بخشیده می‌شود.<ref>هیثمی، الصواعق المحرقة، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص ۱۷۹؛ السیوطی -المناوی، جامع الأحادیث، ۱۴۱۴، ۱۰ق، ج۸، ح ۸۹۵۶؛ الهیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۱۴، ج۹، ص۱۶۸؛ الطبرانی، المعجم الصغیر، ۱۴۰۵، ج۲، ص۸۲.</ref>
:::مَثَل اهل بیت من در بین شما همچون مَثَل باب حطه در بنی‌اسراییل است هر کس از آن داخل شود بخشیده می‌شود.<ref>هیثمی، الصواعق المحرقة، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص ۱۷۹؛ سیوطی و مناوی، جامع الأحادیث، ۱۴۱۴ق، ۱۰ق، ج۸، ح ۸۹۵۶؛ هیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۱۶۸؛ طبرانی، المعجم الصغیر، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۲.</ref>


دلیل این شباهت از نگاه بعضی این است که همان‌گونه که باب حطه برای بنی‌اسرائیل به عنوان میزان سنجش اعتقاد و ایمان بوده است امیرالمومنین(ع) و اهل بیت(ع) نیز میزان سنجش ایمان امت پیامبر هستند. <ref> حسینی میلانی، جواهر الکلام فی معرفة الإمامة والإمام، ۱۳۹۲، ج۲، ص۱۶۷.</ref> از نظر وجه تشبیه در این است که اهل بیت(ع) به منزله آن درگاهند که هر که از بنی‌اسرائیل، به آن پناه آورد، گناهان او آمرزیده شد و هر کس به اهل بیت پیامبر(ع) پناه آورد، نجات خواهد یافت.<ref>آقا جمال خوانساری، شرح بر غرر الحکم و درر الکلم، ۱۳۶۶ش، ج۶، ص ۱۸۶.</ref>
درباره این این تشبیه گفته‌اند: همان‌گونه که باب حطه برای بنی‌اسرائیل به عنوان میزان سنجش اعتقاد و ایمان بوده است [[حضرت علی(ع)]] و اهل بیت(ع) نیز میزان سنجش ایمان امت پیامبر هستند. <ref> حسینی میلانی، جواهر الکلام فی معرفة الإمامة والإمام، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۱۶۷.</ref> چرا که اهل بیت(ع) به منزله آن درگاهند که هر کس از بنی‌اسرائیل، به آن پناه آورد، گناهان او آمرزیده شد و هر کس به اهل بیت پیامبر(ع) پناه آورد، نجات خواهد یافت.<ref>آقا جمال خوانساری، شرح بر غرر الحکم و درر الکلم، ۱۳۶۶ش، ج۶، ص ۱۸۶.</ref>


== جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته==
خط ۳۱: خط ۳۱:
* آم‍دی‌، ع‍ب‍دال‍واح‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د، ش‍رح‌ م‍ح‍ق‍ق‌ ب‍ارع‌ ج‍م‍ال‌ال‍دی‍ن م‍ح‍م‍د خ‍وان‍س‍اری‌ ب‍ر غ‍رر‌ال‍ح‍ک‍م‌ و دررال‍ک‍ل‍م‌، به تعلیقه میرجلال الدین حسینی ارموی«محدث»، تهران، دانشگاه تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۶ش.
* آم‍دی‌، ع‍ب‍دال‍واح‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د، ش‍رح‌ م‍ح‍ق‍ق‌ ب‍ارع‌ ج‍م‍ال‌ال‍دی‍ن م‍ح‍م‍د خ‍وان‍س‍اری‌ ب‍ر غ‍رر‌ال‍ح‍ک‍م‌ و دررال‍ک‍ل‍م‌، به تعلیقه میرجلال الدین حسینی ارموی«محدث»، تهران، دانشگاه تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۶ش.
* ابن حجر هیثمی، احمد، الصواعق المحرقة، به تحقیق عبد الرحمن بن عبد الله التركی و كامل محمد الخراط، لبنان، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
* ابن حجر هیثمی، احمد، الصواعق المحرقة، به تحقیق عبد الرحمن بن عبد الله التركی و كامل محمد الخراط، لبنان، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
* سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر و عبد الرؤرف بن محمد المناوی، جامع الأحادیث، ۱۴۱۴ق.
* سیوطی و مناوی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر و عبد الرؤرف بن محمد، جامع الأحادیث، ۱۴۱۴ق.
* هیثمی، علی بن ابوبکر، مجمع الزوائد،  تحقیق حسین سلیم أسد الدّارانی، دمشق، دَارُ المَأْمُون لِلتُّرَاثِ، ۱۴۱۴ق.
* هیثمی، علی بن ابوبکر، مجمع الزوائد،  تحقیق حسین سلیم أسد الدّارانی، دمشق، دَارُ المَأْمُون لِلتُّرَاثِ، ۱۴۱۴ق.
* طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الصغیر، تحقیق محمد شكور محمود الحاج أمریر، بیروت-عمان، دار عمار، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.
* طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الصغیر، تحقیق محمد شكور محمود الحاج أمریر، بیروت-عمان، دار عمار، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.