۱۷٬۱۳۹
ویرایش
آیه محارم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش جزیی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش جزیی) |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
| واقع در سوره =[[سوره نساء|نساء]] | | واقع در سوره =[[سوره نساء|نساء]] | ||
| شماره آیه =۲۳ | | شماره آیه =۲۳ | ||
| جزء = | | جزء =چهارم | ||
| شأن نزول = | | شأن نزول =ازدواج [[پیامبر(ص)]] با [[زینب بنت حجش]] | ||
| مکان نزول =مدینه | | مکان نزول =مدینه | ||
| موضوع = فقهی | | موضوع = فقهی | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
*خاله و خاله‌های پدر و مادر.<ref>امام خمینی، تحریر‌الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۲۸۳.</ref> | *خاله و خاله‌های پدر و مادر.<ref>امام خمینی، تحریر‌الوسیله، ۱۴۳۴ق، ج۲، ص۲۸۳.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
*'''رضاع:''' مَحرَمیت رِضاعی، خویشاوندی که بر اثر شیرخوردن کودک از زنی غیر از مادرش ایجاد می‌شود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۲۶۴.</ref> در این آیه فقط به حرمت ازدواج با مادر و خواهران رضاعی اشاره شده است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، منشورات المكتبة المرتضویة، ج۲، ص۱۸۲.</ref> فقها با استناد به روایتی از [[پیامبر (ص)]] «هر آنچه به‌واسطه نسب حرام است، به‌واسطه رضاع نیز حرام است»،<ref>مغربی، دعائم‌الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۲۴۰.</ref> همه زنانی که | *'''رضاع:''' مَحرَمیت رِضاعی، خویشاوندی که بر اثر شیرخوردن کودک از زنی غیر از مادرش ایجاد می‌شود.<ref>نجفی، جواهرالکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲۹، ص۲۶۴.</ref> در این آیه فقط به حرمت ازدواج با مادر و خواهران رضاعی اشاره شده است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، منشورات المكتبة المرتضویة، ج۲، ص۱۸۲.</ref> فقها با استناد به روایتی از [[پیامبر (ص)]] «هر آنچه به‌واسطه نسب حرام است، به‌واسطه رضاع نیز حرام است»،<ref>مغربی، دعائم‌الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۲۴۰.</ref> همه زنانی که به‌واسطه نسب، ازدواج با آنها حرام است، ازدواج با آنها به واسطه [[رضاع]] را نیز حرام دانسته‌اند.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، منشورات المكتبة، ج۲، ص۱۸۲؛ مقدس اردبیلی، زبدة‌البیان، المكتبة المرتضوية، ص۵۲۴.</ref> | ||
*'''سبب:''' با خواندن [[صیغه عقد]]، علاوه بر زن و شوهر، برخی از خویشاوندان مرد و زن بر یکدیگر محرم می‌شوند که به آنها محارم سبَبَی می‌گویند.<ref> شهید ثانی، مسالک‌الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۲۸۱.</ref> آیه محارم به چهار مورد از این زنان، اشاره کرده که عبارتند از: مادرِ زن، دخترِ زنی که پس از عقد با او [[آمیزش]] کرده است، زن پسر (عروس) و ازدواج با دو خواهر در زمان واحد.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، منشورات المكتبة المرتضویة، ج۲، ص۱۸۴.</ref> | *'''سبب:''' با خواندن [[صیغه عقد]]، علاوه بر زن و شوهر، برخی از خویشاوندان مرد و زن بر یکدیگر محرم می‌شوند که به آنها محارم سبَبَی می‌گویند.<ref> شهید ثانی، مسالک‌الافهام، ۱۴۱۳ق، ج۷، ص۲۸۱.</ref> آیه محارم به چهار مورد از این زنان، اشاره کرده که عبارتند از: مادرِ زن، دخترِ زنی که پس از عقد با او [[آمیزش]] کرده است، زن پسر (عروس) و ازدواج با دو خواهر در زمان واحد.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان، منشورات المكتبة المرتضویة، ج۲، ص۱۸۴.</ref> | ||
==نکته تفسیری== | ==نکته تفسیری== | ||
بنا به نظر برخی [[مفسران]]، | بنا به نظر برخی [[مفسران]]، عبارت «وَأَن تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ؛ [حرام است] جمع بین دو خواهر، مگر آنچه در گذشته رخ داده است...» به این نکته اشاره دارد که ازدواج با دو خواهر در یک زمان، در [[عصر جاهلیت]] مرسوم بوده است. با نازل شدن این آیه، کسانی که در گذشته چنین ازدواج‌هایی کرده‌اند مجازاتی ندارند اما باید یکی از دو خواهر را انتخاب کرده و دیگری را رها کنند.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ج۱۰، ص۳۲؛ طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۴۲۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۳، ص۴۱۷.</ref> | ||
[[سید محمدحسین طباطبایی]] | [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|المیزان]] وجه دیگری برای استثناء «إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ» ذکر کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۴۲۳.</ref> بنا به نظر او ممکن است استثناء را نه تنها به جمع بین دو خواهر در گذشته؛ بلکه به تمام فقرات مذکور در آیه ارجاع شود. چرا که در گذشته در میان غیراعراب امت‌هایی بوده‌اند که با برخی از زنان مذکور در آیه (محارم) ازدواج می‌کرده‌اند، اسلام با این استثناء، آن ازدواج‌های را معتبر شمرده و به [[حلال‌زادگی]] فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها حکم کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۴۲۳.</ref> | ||
== آیه مرتبط == | == آیه مرتبط == | ||