محسن بن علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

'''محسن بن علی(ع)''' فرزند [[حضرت علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه(س)]] که هنگام [[هجوم به خانه امام علی(ع)|هجوم]] طرفداران [[خلافت]] [[ابوبکر]] به خانه حضرت علی(ع) برای [[بیعت]] گرفتن از او، [[سقط جنین|سقط]] شد. تاریخ دقیق [[شهادت]] وی مشخص نیست. محمدهادی یوسفی غروی با ارائه شواهدی هجوم به خانه فاطمه و سقط محسن را به فاصله چهل روز یا بیشتر بعد از رحلت [[پیامبر(ص)]] دانسته است.

در منابع مختلف شیعه<ref> برای نمونه نگاه کنید به یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۱۳؛ قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۸۸؛ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۴-۳۵۵؛ عمری، المجدی، ص۱۲؛ ابن‌شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۱۳۳.</ref> و اهل‌سنت<ref> ابن‌حنبل، مسند، ج۱، ص۹۸؛ بخاری، الادب المفرد، ص۱۷۷؛ ابن‌قتیبة، المعارف، ص۲۱۱؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۴۱۱، ج۳، ص۳۶۱؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۱۱۸؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۶۵ و ۱۶۸؛ ابن‌حزم اندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۶؛ بیهقی، السنن الکبری، ج۶، ص۱۶۶، ج۷، ص۶۳؛ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۴۴۸؛ شهرستانی، الملل والنحل، ج۱، ص۷۷؛ ابن‌عساکر، مدینة دمشق، ص۲۸، ۲۹؛ ابن‌اثیر, اسد الغابة، ج۴، ص۳۰۸؛ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ص۵۷؛ ابوالفداء، المختصر فی اخبار البشر، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۵۲؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۳، ص۴۲۵؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۶۷؛ زرندی، نظم درر السمطین، ص۳۷؛ هیثمی، مجمع الزوائد، ج۸، ص۵۲؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۱۹۱؛ ابن‌دمشقی، جواهر المطالب، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۲۱؛ شامی، سبل الهدی و الرشاد، ج۶، ص۳۵۸، ج۱۱، ص۵۰، ۵۵؛ قندوزی، ینابیع المودة، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۶۷، ۱۴۲.</ref> جزو فرزندان حضرت فاطمه شمرده شده است. البته منابع درباره چگونگی درگذشت وی اختلاف‌نظر دارند. منابع شیعه، علت شهادت محسن را [[سقط جنین|سقط]] شدن او دانسته‌اند. منابع اهل‌سنت غالبا خبر درگذشت او را با عبارت «مات صغیرا»، «مات و هو صغیر» و یا چیزی شیبه این آورده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به ابن‌حزم الاندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ج۱۶، ص۳۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۴۴؛ ابوالفداء، المختصر فی اخبار البشر، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۵۲؛ قندوزی، ینابیع المودة، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۶۷؛ ابن‌دمشقی، جواهر المطالب، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۲۱؛ ابن‌کثیر، البدایة والنهایة، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۶۷؛ طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۴، ص۱۱۸؛ ابن‌اثیر، اسد الغابة، ج۳، ص۳۹۷؛ ابن‌قتیبه، المعارف، ص۲۱۱؛ بلاذری، انساب الاشرف، ج۲، ص۴۱۱؛ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ص۵۷.</ref> که دلالت بر زنده به دنیا آمدن او دارد. ابن‌حزم عبارت «مات صغیرا جدا إثر ولادته؛ بسیار کوچک و بلافاصله پس از ولادت از دنیا رفت» را آورده است.<ref> ابن‌حزم اندلسی، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۶.</ref>

زمان دقیق شهادت محسن بن علی مشخص نیست. [[محمدهادی یوسفی غروی]] پژوهشگر تاریخ اسلام بر اساس شواهدی معتقد است زمان [[هجوم به خانه فاطمه(س)]] بلافاصله پس از [[واقعه سقیفه]] و [[بیعت]] با [[ابوبکر]] نبوده، بلکه حدود پنجاه روز یا بیشتر پس از [[رحلت پیامبر(ص)]] رخ داده است.<ref>یوسفی غروی، «تاریخ هجوم به خانه حضرت زهرا»، ص۹-۱۴.</ref> با این حال برخی اوایل [[ربیع الاول]] را به [[ایام محسنیه]] نامگذاری کرده و به عزاداری می‌پردازند.

==عذاب قاتل وی==

[[ابن‌قولویه]] در [[کامل الزیارات]] حدیثی نقل می‌کند که طبق آن، اولین شخص از فرزندان پیامبر(ص) که در [[قیامت]] به پرونده‌اش رسیدگی می‌شود محسن است، سپس قاتل او مواخذه می‌شود. پس از آن نوبت به [[قنفذ]] می‌رسد.<ref> ابن‌قولویه، کامل الزیارات، النص، ص۳۳۴.</ref>