عاصم بن ابی النجود کوفی

عاصم بن بهدله ابی النجود اسدی کوفی (؟-۱۲۷ق) از تابعین و یکی از قاریان سبعه است. وی قرائتش را از ابو عبدالرحمن سلمی آموخته که سلمی نیز از امام علی (ع) فراگرفته است؛ همچنین عاصم قرائت خود را به زر بن حبیش که قرائت را از عبدالله بن مسعود آموخته بود عرضه می‌کرد. بنابراین عاصم با یک واسطه راوی قرائت حضرت علی (ع) است؛ به همین جهت گفته‌اند فصیح‌ترین قرائات قرائت عاصم می‌باشد، زیرا وی قرائت اصیل را آورده‌است. عاصم پس از وفات استادش، ابی عبدالرحمن سلمی، ریاست قراء و تعلیم قرآن را در کوفه به دست گرفت. ابوبکر بن عیاش و حفص بن سلیمان قرائت را از وی نقل کردند. حفص قرائت عاصم را دقیق‌تر و مضبوط‌تر می‌دانست و قرائت عاصم به وسیله او منتشر شده و تا امروز در اکثر کشورهای اسلامی قرائت حفص از عاصم رایج و متداول است. عاصم به اذعان قریب به اتفاق سیره نویسان و صاحبنظران، شیعه بوده است.

زندگی‌نامه

بنابر گفته برخی نام پدر عاصم، بهدله بوده است. برخى نیز نام پدر وی را عبید و نام مادر وى را بهدله دانسته‌‏اند. وى در دوران امارت معاویه بن ابی سفیان به دنيا آمد. بنابراین تولد وی بین سال‌های ۴۱-۶۰ قمری رخ داده است. عاصم در سال ۱۲۷ یا ۱۲۸ قمری در شهر کوفه از دنیا رفت.

شخصيت علمى و دينى

عاصم از ديدگاه دانشمندان شيعه و نيز علماء اهل سنت، شخصيتى بارز و با تقوى و مورد اعتماد در قرائت بوده است. آنان وى را جامع فصاحت و قرائت صحيح و تجوید معرفى كرده و صاحب صوت خوش و دلنواز دانسته‌‏اند. قاضی نورالله شوشتری و نيز سید حسن صدر، به تشيّع عاصم تصريح دارند، به همين جهت قاطبه دانشمندان شيعه، قرائت عاصم را فصيح‌‏ترين قراءات دانسته‏‌اند. چنانكه ابن جزرى نيز در رده‏‌بندى قراءات قرّاء سبعه، قرائت عاصم را افصح القراءات ناميده است.

منابع

• ابن خیاط، خلیفة، تاریخ خلیفة بن خیاط، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق.
• جرزى، محمد بن محمد، تحبیر التیسیر فی قرائات العشر، عمان، دارالفرقان.
• خویى، سيد ابوالقاسم، البيان فى تفسير القرآن، بیروت، ۱۳۸۵ق.
• ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، بیروت، موسسة الرسالة، ۱۴۱۴ق.
• زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۹۲م.
• شوشتری، قاضی نورالله، مجالس المومنین، تهران، اسلامیه، ۱۳۷۷ش.