Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۱۷
ویرایش
جز (تمیز کاری) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پس از = [[غازانخان]] | | پس از = [[غازانخان]] | ||
}} | }} | ||
'''غیاث الدین محمد خدابنده''' | '''غیاث الدین محمد خدابنده''' مشهور به '''اولْجایتو''' یا '''اُلجایتو''' ([[سال ۶۸۰ هجری قمری|۶۸۰ق]] - [[سال ۷۱۶ هجری قمری|۷۱۶ق]])، از فرمانروایان سلسله [[ایلخانان]] [[ایران]] که در طول زندگی چند بار [[مذهب]] خود را تغییر داد و نخستین کسی بود که در دوران حکومتش به مذهب [[شیعه]] در [[ایران]] رسمیت داد و به نام [[امامان شیعه]] سکه زده و [[خطبه]] خواند. | ||
==زندگی== | ==زندگی== | ||
اولجایتو، ابتدا اولجایبوقا، سپس ماتمودار و سرانجام خربنده نامیده شده است.<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۱۷-۱۸.</ref> خربنده، پس از آنکه بر تخت نشست، اولجایتو (مرکب از دو جزء مغولی «اولجای» یعنی نیکبختی و «تو» که نشانه مالکیت و نسبت، یعنی دارای نیکبختی) و سپس سلطان محمد خدابنده خوانده شده است.<ref>حافظ ابرو، ذیل جامع التواریخ، ۱۳۵۰ش، ص۶۶.</ref> | اولجایتو، ابتدا اولجایبوقا، سپس ماتمودار و سرانجام خربنده نامیده شده است.<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۱۷-۱۸.</ref> خربنده، پس از آنکه بر تخت نشست، اولجایتو (مرکب از دو جزء مغولی «اولجای» یعنی نیکبختی و «تو» که نشانه مالکیت و نسبت، یعنی دارای نیکبختی) و سپس سلطان محمد خدابنده خوانده شده است.<ref>حافظ ابرو، ذیل جامع التواریخ، ۱۳۵۰ش، ص۶۶.</ref> | ||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
او دومین یا سومین پسر ارغون خان و اروک خاتون دانسته شده و در جایی میان [[مرو]] و [[سرخس]] زاده شده است.<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۷و۱۶؛ رشیدالدین فضل الله، جامع التواریخ، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۱۱۵۳؛ حمدالله مستوفی، تاریخ گزیده، ۱۳۷۳ش، ص۶۰۶.</ref> | او دومین یا سومین پسر ارغون خان و اروک خاتون دانسته شده و در جایی میان [[مرو]] و [[سرخس]] زاده شده است.<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۷و۱۶؛ رشیدالدین فضل الله، جامع التواریخ، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۱۱۵۳؛ حمدالله مستوفی، تاریخ گزیده، ۱۳۷۳ش، ص۶۰۶.</ref> | ||
اولجایتو در زمان فرمانروایی [[غازان خان|غازان]] (۶۹۴ -۷۰۲ق) | اولجایتو در زمان فرمانروایی [[غازان خان|غازان]] (۶۹۴ -۷۰۲ق) بنابر سنت ایلخانان، در مقام ولایتعهدی، به امارت خراسان منصوب شد<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۱۰؛ حافظ ابرو، ذیل جامع التواریخ، ۱۳۵۰ش، ص۶۳.</ref> و در سرکوب امرای شورشی ترک و شاهزادگان مغولی رقیب، کفایت نشان داد.<ref>بناکتی، تاریخ، ۱۳۴۸ش، ص۱۸.</ref> | ||
بعد از درگذشت غازان در شوال ۷۰۳ق (می ۱۳۰۴)، اولجایتو پیش از آنکه خبر مرگ ایلخان را آشکار کند، دو تن از مدعیان و مخالفان احتمالی خود را از میان برداشت. اولجایتو در [[۱۵ ذیالحجه]] همان سال بر تخت نشست. سپس سعدالدین و رشیدالدین فضل الله را در وزارت ابقا کرد و قتلغ شاه را به مقام امیرالامرایی گمارد.<ref>حافظ ابرو، ذیل جامع التواریخ، ۱۳۵۰ش، ص۶۳-۶۶؛ کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۲۸-۲۹؛ وصاف، تاریخ، ۱۲۶۹ق، ص۴۷۱-۴۷۲.</ref> | بعد از درگذشت غازان در شوال ۷۰۳ق (می ۱۳۰۴)، اولجایتو پیش از آنکه خبر مرگ ایلخان را آشکار کند، دو تن از مدعیان و مخالفان احتمالی خود را از میان برداشت. اولجایتو در [[۱۵ ذیالحجه]] همان سال بر تخت نشست. سپس سعدالدین و رشیدالدین فضل الله را در وزارت ابقا کرد و قتلغ شاه را به مقام امیرالامرایی گمارد.<ref>حافظ ابرو، ذیل جامع التواریخ، ۱۳۵۰ش، ص۶۳-۶۶؛ کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۲۸-۲۹؛ وصاف، تاریخ، ۱۲۶۹ق، ص۴۷۱-۴۷۲.</ref> |