پرش به محتوا

سوره فجر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۴۵۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۱۹
جز
حذف مطالب غیر ضروری
جز (افزایش مطلب)
جز (حذف مطالب غیر ضروری)
خط ۱۹: خط ۱۹:


===سوره امام حسین(ع)===
===سوره امام حسین(ع)===
سوره فجر به سوره [[امام حسین علیه السلام|امام حسین(ع)]] مشهور شده است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۱.</ref> در [[حدیث|روایتی]] از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] آمده است سوره فجر، سوره امام حسین(ع) است و هر کس آن را قرائت کند، در [[قیامت]]، در [[بهشت]] با او در یک رتبه است.{{یادداشت|«روى داود بن فرقد عن أبي عبد الله (ع) قال اقرأوا سورة الفجر في فرائضكم و نوافلكم فإنها سورة الحسين بن علي (ع) من قرأها كان مع الحسين بن علي (ع) يوم القيامة في درجته من الجنة» (طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۳۰).}} درباره دلیل این نامگذاری از آن حضرت پرسیدند که امام صادق(ع) فرمود: مراد از «نفس مطمئنه» [در آیه ۲۷] امام حسین(ع) است.{{یادداشت|«وَ رَوَى الْحَسَنُ بْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ صَنْدَلٍ عَنِ ابْنِ فَرْقَدٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اقْرَءُوا سُورَةَ الْفَجْرِ فِي فَرَائِضِكُمْ وَ نَوَافِلِكُمْ فَإِنَّهَا سُورَةُ الْحُسَيْنِ وَ ارْغَبُوا فِيهَا رَحِمَكُمُ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو أُسَامَةَ وَ كَانَ حَاضِرَ الْمَجْلِسِ كَيْفَ صَارَتْ هَذِهِ السُّورَةُ لِلْحُسَيْنِ ع خَاصَّةً فَقَالَ أَ لَا تَسْمَعُ إِلَى قَوْلِهِ تَعَالَى يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلى‏ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً فَادْخُلِي فِي عِبادِي وَ ادْخُلِي جَنَّتِي إِنَّمَا يَعْنِي الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمَا فَهُوَ ذُو النَّفْسِ الْمُطْمَئِنَّةِ الرَّاضِيَةِ الْمَرْضِيَّةِ وَ أَصْحَابُهُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ الرضوان [هُمُ الرَّاضُونَ‏] عَنِ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ هُوَ رَاضٍ عَنْهُمْ وَ هَذِهِ السُّورَةُ فِي الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ع وَ شِيعَتِهِ وَ شِيعةِ آلِ مُحَمَّدٍ خَاصَّةً فَمَنْ أَدْمَنَ قِرَاءَةَ الْفَجْرِ كَانَ مَعَ الْحُسَيْنِ ع فِي دَرَجَتِهِ فِي الْجَنَّةِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» <small>(مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۴، ص۹۳).</small>}}
سوره فجر به سوره [[امام حسین علیه السلام|امام حسین(ع)]] مشهور شده است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۱.</ref> در [[حدیث|روایتی]] از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] آمده است سوره فجر، سوره امام حسین(ع) است چرا که منظور از  «نفس مطمئنه» [در آیه ۲۷] او است<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۴، ص۹۳.</ref> و نیز فرمود هر کس آن را قرائت کند، در [[قیامت]]، در [[بهشت]] با امام حسین در یک رتبه است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۳۰).</ref>  


در [[تفسیر نمونه]] نیز آمده است: یکی از تفسیرهای «لیال عشر» (شب‌های دهگانه) ده شب آغازین [[محرم الحرام|محرم]] است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۶، ص۴۳۹.</ref> سوره فجر از جمله سوره‌هایی است که بر روی [[ضریح امام حسین (ع)|ضریح امام حسین(ع)]] (نصب‌شده در سال ۱۳۹۱ش) حک شده است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/93205 همه چیز درباره ضریح  جدید امام حسین(ع).]</ref>
در [[تفسیر نمونه]] نیز آمده است: یکی از تفسیرهای «لیال عشر» (شب‌های دهگانه) ده شب آغازین [[محرم الحرام|محرم]] است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۶، ص۴۳۹.</ref> سوره فجر از جمله سوره‌هایی است که بر روی [[ضریح امام حسین (ع)|ضریح امام حسین(ع)]] (نصب‌شده در سال ۱۳۹۱ش) حک شده است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/93205 همه چیز درباره ضریح  جدید امام حسین(ع).]</ref>
خط ۳۸: خط ۳۸:
ترجمه: اى نفس مطمئنّه، خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد.
ترجمه: اى نفس مطمئنّه، خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد.


این دو آیه و آیات ۲۹ و ۳۰ که آیات پایانی سوره فجرند، از آیات مشهوری هستند که بنابر برخی تفاسیر، به [[امام حسین (ع)]] اشاره دارند. در روایات آمده است مراد از نَفْس مطمئنه، امام حسین(ع) است و به همین دلیل سوره فجر، سوره امام حسین(ع) نام گرفته است.{{یادداشت|مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۴، ص۹۳. متن روایت در یادداشت بخش «سوره امام حسین(ع)» آمد. همچنین در روایات آمده است نفس مطمئنه نفسی است که به پیامبر(ص) و اهل بیتش ایمان دارد یا گفته شده این سوره درباره امیرالمؤمنین است و مراد از نفس مطمئنه نفسی است که به ولایت آن حضرت اطمینان دارد.(بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۶۵۷ـ۶۵۸).}}  آیات پایانی سوره فجر معمولاً در آغاز اطلاعیه‌های درگذشت علمای شیعه می‌آید.<ref>برای مثال: [http://www.fardanews.com/fa/news/239626  اطلاعیه فوت آیت‌الله طاهری اصفهانی].</ref> همچنین از قرائت‌های مشهور این آیات، قرائت قاری مصری عبدالباسط است که در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ در مراسم ختم در ایران بسیار شنیده می‌شد.{{مدرک}} گفتنی است این آیه مورد توجه [[عرفان|عُرفا]] قرار گرفته و با استناد به آن، یکی از مرتبه‌های نَفس را «نفس مطمئنه» دانسته‌اند.<ref>ر.ک: ملاصدرا، ۱۳۶۰ش، اسرار الآیات، ص۹۳؛ انصاریان، عرفان اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۱۹ـ۱۲۴.</ref>
این دو آیه و آیات ۲۹ و ۳۰ که آیات پایانی سوره فجرند، از آیات مشهوری هستند که بنابر برخی تفاسیر، به [[امام حسین (ع)]] اشاره دارند. در روایات آمده است مراد از نَفْس مطمئنه، امام حسین(ع) است و به همین دلیل سوره فجر، سوره امام حسین(ع) نام گرفته است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۴، ص۹۳.</ref> همچنین در روایات آمده است نفس مطمئنه نفسی است که به پیامبر(ص) و اهل بیتش ایمان دارد یا گفته شده این سوره درباره امیرالمؤمنین است و مراد از نفس مطمئنه نفسی است که به ولایت آن حضرت اطمینان دارد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۶۵۷ـ۶۵۸.</ref> آیات پایانی سوره فجر معمولاً در آغاز اطلاعیه‌های درگذشت علمای شیعه می‌آید.<ref>برای مثال: [http://www.fardanews.com/fa/news/239626  اطلاعیه فوت آیت‌الله طاهری اصفهانی].</ref> همچنین از قرائت‌های مشهور این آیات، قرائت قاری مصری عبدالباسط است که در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ در مراسم ختم در ایران بسیار شنیده می‌شد.{{مدرک}} گفتنی است این آیه مورد توجه [[عرفان|عُرفا]] قرار گرفته و با استناد به آن، یکی از مرتبه‌های نَفس را «نفس مطمئنه» دانسته‌اند.<ref>ر.ک: ملاصدرا، ۱۳۶۰ش، اسرار الآیات، ص۹۳؛ انصاریان، عرفان اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۱۹ـ۱۲۴.</ref>
== نکات تفسیری==
== نکات تفسیری==
وَلَيَالٍ عَشْرٍ، آیه دوم سوره فجر است که در آن خداوند به شب‌های ده‌گانه سوگند یاد می‌کند، درباره تفسیر شب‌های ده‌گانه چندین احتمال مطرح است. مشهور مفسران منظور از آن را ده شب اول ذی‌الحجه دانسته‌اند. همچنین ده شب پایانی ماه رمضان و ده شب آغازین ماه محرم از دیگر احتمالات در تفسیر لیال عشر است.{{مدرک}}
وَلَيَالٍ عَشْرٍ، آیه دوم سوره فجر است که در آن خداوند به شب‌های ده‌گانه سوگند یاد می‌کند، درباره تفسیر شب‌های ده‌گانه چندین احتمال مطرح است. مشهور مفسران منظور از آن را ده شب اول ذی‌الحجه دانسته‌اند. همچنین ده شب پایانی ماه رمضان و ده شب آغازین ماه محرم از دیگر احتمالات در تفسیر لیال عشر است.{{مدرک}}
خط ۵۷: خط ۵۷:


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس۲}}


==منابع==
==منابع==