حدیث طیر مشوی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حدیث طَیر مَشوِی'''(حدیث مرغ بریان)، روایتی در [[فضیلت حضرت علی(ع)]] است که بنا بر محتوای آن، پیامبر(ص) قصد تناول گوشت پرنده‌ای بریان را داشت و از خدا خواست با بهترینِ خلق هم‌غذا شود، طولی نکشید که علی(ع) آمد و با او هم‌غذا شد. این روایت در منابع شیعه و [[اهل سنت]] آمده است. گفته شده ۹۰ تن از راویان این حدیث را از طریق [[انس بن مالک]] روایت کرده‌اند.

حدیث طیر مشوی از [[فضایل امام علی(ع)]] شمرده شده است.{{مدرک}} بر اساس این حدیث امام علی(ع) پس از پیامبر بهترین خلق خدا نزد او بوده است.{{مدرک}} در برخی از روایت‌های حدیث آمده است که پس از دعای پیامبر هریک از [[عایشه]] و [[حفصه]] دعا کردند که پدر خودشان با پیامبر هم‌غذا شود همچنین بر پایه روایتی انس بن مالک گفته است من دوست داشتم این فرد [[سعد بن عباده]] از قبیله خودم باشد از این رو وقتی که حضرت علی(ع) به در خانه پیامبر آمد، او را رد کردم اما طولی نکشید علی دوباره آمد و با پیامبر هم‌غذا شد.{{مدرک}}

حدیث طیر از سوی چند نفر از صحابه و با مضامین نزدیک به هم نقل شده است؛ [[سفینه خادم حضرت محمد(ص)]]،<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۸۲، ح۶۴۳۷.</ref> سدی کبیر به نقل از انس بن مالک،<ref>تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۱۰۵؛ نسائی، خصائص امیرالمؤمنین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۲۹، ح۱۰.</ref> یحیی بن کثیر از انس بن مالک،<ref>طبرانی، المعجم الأوسط، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۲۰۷.</ref> عثمان بن طویل از انس بن مالک،<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، دار الفکر، ج۶، ص۲۵۸.</ref> عبدالله بن انس بن مالک از پدرش،<ref>ابن كثير، البدایة والنهایة، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۵۱؛ ابن حجر عسقلانی، المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۱۰۸.</ref> و [[علی بن عبدالله بن عباس]] از پدرش<ref>ذهبی، میزان الإعتدال، ۱۹۹۵م، ج۳، ص۲۳۲.</ref> این حدیث را نقل کرده‌اند.

برخی عالمان شیعه و سنی، کتاب‌هایی در شرح الفاظ و اسناد حدیث طیر تألیف کرده‌اند؛ برخی از این عالمان عبارتند از: ابوجعفر جریر طبری، مورخ و محدث مشهور،<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار، ج۴، ص۲۱۸.</ref> حافظ ابوالعباس عقده کوفی،<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار، ج۴، ص۲۱۸.</ref> [[حاکم نیشابوری]] شافعی، مفسر، محدث و مورخ،<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۰.</ref> حافظ ابوطاهر حمدان از شاگردان حاکم نیشابوری،<ref>الحسنی المغربی، فتح الملک العلی، ۱۴۰۳ق، ص۲۰.</ref> ابوبکر مردویه اصفهانی، محدث، مفسر و مورخ،<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار، ج۴، ص۵.</ref> [[ابونعیم اصفهانی]] جدّ علامه مجلسی،<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار، ج۴، ص۵.</ref> و [[میرحامد حسین|میرحامد حسین لکهنویی]] کنتوری نیشابوری که اختصاصاً درباره این حدیث کتابی تألیف کرده و اسناد صحت و تواتر آن را از طرق اهل‌سنت با ذکر نام روات و نقد هر حدیث به تفصیل ذکر کرده است.{{مدرک}}

برخی از شعرا از جمله [[سید حمیری]] این حدیث را به نظم در آورده‌اند.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۱۱۶.</ref>

متکلمان شیعه از جمله شیخ مفید،<ref>مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳.</ref> سید مرتضی<ref>سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.</ref> و علامه مجلسی،<ref> مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۸، ص۳۵۹.</ref> از این حدیث برای اثبات اولویت حضرت علی (ع) استفاده کرده‌اند. برخی از این موارد عبارتند از:

*  [[شیخ مفید]] با اتکا به دلالت روایت طیر بر محبوب‌ترین مخلوق بودن امام علی (ع) در نزد خداوند، لازمه آن را برترین بودن امام علی می‌داند؛ چراکه به باور او، سرچشمه محبت خداوند در حق است، نه از روی هوای نفس و خواهش طبع و از همین رو وقتی علی(ع) محبوب‌ترین و در نتیجه برترین مخلوق خداوند باشد، ثابت می‌شود که او امام است؛ چراکه [[تقدیم مفضول بر فاضل]] در [[نبوت]] و [[خلافت عامه]] از سوی خداوند جایز نیست.<ref> مفید، الإفصاح، ۱۴۱۲ق، ص۳۳.</ref>

*[[سید مرتضی]] در [[الفصول المختاره]] سخن شیخ مفید را تقریر کرده و تاکید کرده که محبوب‌ترین مخلوق نزد خداوند، ثوابی بیشتر از همه دارد و چنین کسی بدون شک از همه مخلوقات عمل بیشتر و برتر و عبادت فراوان‌تری دارد. به باور سید مرتضی، همین دلیلی است بر فضیلت امام علی (ع) نسبت به تمام مردم به جز پیامبر اکرم (ص).<ref>سید مرتضی، الفصول المختارة، ۱۴۱۴ق، ص۹۶.</ref>