پرش به محتوا

استمناء: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ مهٔ ۲۰۱۸
منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع
جز (تمیزکاری)
imported>M.r.seifi
(منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۱: خط ۱:
{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}}
{{احکام}}
{{احکام}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
خط ۵: خط ۴:


== مفهوم ==
== مفهوم ==
استمناء به معنی خارج کردن [[منی]] همراه با قصد آن است و به هرگونه خارج شدن منی استمناء گفته نمی‌شود. مفهوم امناء خارج کردن منی با قصد انزال یا بدون آن است؛ اما بیشتر به معنای خارج کردن [[منی]] بدون قصد آن به کار رفته است.<ref> جواهر الکلام، ج۹، ص۲۴۶،۲۵۱</ref> از این موضوع در باب‌های [[صوم]]، [[اعتکاف]]، [[حج]] و [[حد|حدود]] سخن گفته شده است.<ref> ابن حمزه، الوسیله، ص۱۵۸؛ القمنعه، ص۷۹۱؛ جواهرالکلام، ج۱۰، ص۷۹</ref>
استمناء به معنی خارج کردن [[منی]] همراه با قصد آن است و به هرگونه خارج شدن منی استمناء گفته نمی‌شود. مفهوم امناء خارج کردن منی با قصد انزال یا بدون آن است؛ اما بیشتر به معنای خارج کردن [[منی]] بدون قصد آن به کار رفته است.<ref> جواهر الکلام، ج۹، ص۲۴۶،۲۵۱</ref> از این موضوع در باب‌های [[صوم]]، [[اعتکاف]]، [[حج]] و [[حد|حدود]] سخن گفته شده است.<ref>ابن حمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ص۷۹۱؛ جواهرالکلام، ج۱۰، ص۷۹</ref>


== در قرآن و احادیث ==
== در قرآن و احادیث ==
فقیهان [[شیعه]] برای بررسی حکم استمناء، به جز دلیل [[اجماع]] به آیه ۶ [[سوره مؤمنون]] استناد کرده‌اند، که بر اساس آن هر گونه لذت جنسی به جز طریق همسر و کنیز  ممنوع شده است.<ref> مبسوط، ج۴، ص۲۴۲؛ فقه القرآن، ج۲، ص۱۴۴؛ إِلَّا عَلَی أَزْوَاجِهِمْ أوْ مَا مَلَکتْ أَیمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیرُ مَلُومِینَ(مومنون-۶) ؛ ملعون سبعة و فیهم الناکح کفّه</ref>
فقیهان [[شیعه]] برای بررسی حکم استمناء، به جز دلیل [[اجماع]] به آیه ۶ [[سوره مؤمنون]] استناد کرده‌اند، که بر اساس آن هر گونه لذت جنسی به جز طریق همسر و کنیز  ممنوع شده است.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۸ق، ج۴، ص۲۴۲؛ فقه القرآن، ج۲، ص۱۴۴.</ref>


در احادیث چندی از استمناء نهی شده است، ابن احادیث در [[وسائل الشیعه]] ذیل باب تحریم استمناء آمده‌اند.<ref> وسائل الشیعه، ج۲۰، ص۳۵۲-۳۵۵؛ مستدرک، ۱۴، ص۳۵۶</ref> همچنین بنابر روایتی کسی که استمناء کند خدا به او نظر نمی‌کند.<ref> وسائل الشیعه، ج۲۰، ص۳۵۴-۳۵۵؛ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِاللَّهِ(ع) یقُولُ ثَلَاثَةٌ لَا یکلِّمُهُمُ اللَّهُ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لَا ینْظُرُ إِلَیهِمْ وَ لَایزَکیهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ النَّاتِفُ شَیبَهُ وَ النَّاکحُ نَفْسَهُ وَ الْمَنْکوحُ فِی دُبُرِهِ</ref>
در احادیث چندی از استمناء نهی شده است، ابن احادیث در [[وسائل الشیعه]] ذیل باب تحریم استمناء آمده‌اند.<ref> وسائل الشیعه، ج۲۰، ص۳۵۲-۳۵۵؛ مستدرک، ۱۴، ص۳۵۶</ref> همچنین بنابر روایتی کسی که استمناء کند خدا به او نظر نمی‌کند.<ref> وسائل الشیعه، ج۲۰، ص۳۵۴-۳۵۵؛ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِاللَّهِ(ع) یقُولُ ثَلَاثَةٌ لَا یکلِّمُهُمُ اللَّهُ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لَا ینْظُرُ إِلَیهِمْ وَ لَایزَکیهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ النَّاتِفُ شَیبَهُ وَ النَّاکحُ نَفْسَهُ وَ الْمَنْکوحُ فِی دُبُرِهِ</ref>
خط ۱۹: خط ۱۸:
*بطلان [[روزه]]: استمناء حتّی به نحو حلال، موجب بطلان روزه است و بر بطلان عمدی روزه ماه رمضان، قضا و کفّاره مترتّب می‌شود.<ref> جواهر الکلام، ج۱۰، ص۷۹؛ سید مرتضی، انتصار، ص۱۷۸؛ شرایع الاسلام، ج۱، ص۱۷۲</ref>
*بطلان [[روزه]]: استمناء حتّی به نحو حلال، موجب بطلان روزه است و بر بطلان عمدی روزه ماه رمضان، قضا و کفّاره مترتّب می‌شود.<ref> جواهر الکلام، ج۱۰، ص۷۹؛ سید مرتضی، انتصار، ص۱۷۸؛ شرایع الاسلام، ج۱، ص۱۷۲</ref>
*بطلان [[اعتکاف]]: استمناء اعتکاف را در صورتی که در روز رخ دهد، باطل می‌کند.<ref> تذکرة الفقهاء، ج۶، ص۲۵۷</ref>
*بطلان [[اعتکاف]]: استمناء اعتکاف را در صورتی که در روز رخ دهد، باطل می‌کند.<ref> تذکرة الفقهاء، ج۶، ص۲۵۷</ref>
*استمناء بر [[احرام|مُحرِم]] حرام و موجب [[کفاره|کفّاره]] است<ref>ابن حمزه، وسیله، ص۱۵۸؛ تذکرة الفقها، ج۷، ص۳۸۱</ref> و کفّاره آن یک شتر است<ref>ایضاح الترددات الشریع، ج۱، ص۲۳۱</ref>، اما در بطلان حج به معنای اتمام حج فعلی و اعاده آن در سال آینده، در صورتی که عمل یاد شده پیش از وقوف در [[مشعر الحرام|مشعرالحرام]] رخ دهد، اختلاف است.<ref> ابن حمزه: استمنا در عمره مفرده موجب بطلان، قضا و کفاره است، ابن حمزه، الوسیله، ص۱۵۹؛ العروة الوثقی،ج۱، ص۶۴۲، ج۲۰، ص۳۶۷۳۶۹</ref> برخی در مسئله توقّف کرده‌اند.<ref> ذخیرة المعاد، ص۶۱۹</ref>
*استمناء بر [[احرام|مُحرِم]] حرام و موجب [[کفاره|کفّاره]] است<ref>ابن حمزه، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ تذکرة الفقها، ج۷، ص۳۸۱</ref> و کفّاره آن یک شتر است<ref>ایضاح الترددات الشریع، ج۱، ص۲۳۱</ref>، اما در بطلان حج به معنای اتمام حج فعلی و اعاده آن در سال آینده، در صورتی که عمل یاد شده پیش از وقوف در [[مشعر الحرام|مشعرالحرام]] رخ دهد، اختلاف است.<ref> ابن حمزه: استمنا در عمره مفرده موجب بطلان، قضا و کفاره است. ابن حمزه، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۹؛ العروة الوثقی،ج۱، ص۶۴۲، ج۲۰، ص۳۶۷۳۶۹</ref> برخی در مسئله توقّف کرده‌اند.<ref> ذخیرة المعاد، ص۶۱۹</ref>


==راه اثبات و کیفر ==
==راه اثبات و کیفر ==
استمناء در دادگاه از دو طریق ثابت می‌شود؛ نخست با [[شهادت (در دادگاه)|گواهی]] دو مرد [[عادل]]<ref> القمنعه، ص۷۹۱؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۴۹</ref> دیگر با دو بار اقرار استمناءکننده. البته برخی از فقها یک بار اقرار را نیز کافی می‌دانند.<ref> جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۴۹</ref> برخی قدما یک بار اقرار را موجب ثبوت آن ندانسته‌اند.<ref> کتاب السرائر، ج۳، ص۴۷۱</ref>
استمناء در دادگاه از دو طریق ثابت می‌شود؛ نخست با [[شهادت (در دادگاه)|گواهی]] دو مرد [[عادل]]<ref> القمنعه، ص۷۹۱؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۴۹</ref> دیگر با دو بار اقرار استمناءکننده. البته برخی از فقها یک بار اقرار را نیز کافی می‌دانند.<ref> جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۴۹</ref> برخی قدما یک بار اقرار را موجب ثبوت آن ندانسته‌اند.<ref> کتاب السرائر، ج۳، ص۴۷۱</ref>


کیفر استمناء، [[تعزیر]] است که مقدار و چگونگی آن توسط [[حاکم شرع]] تعیین می‌شود.<ref> کافی فی الفقه، ص ۲۶۳؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۴۷۶۴۹؛ المقنعه، ص۷۹۱؛ ابن براج، المهذب، ج۲، ص۲۳۴؛ ابن ادریس، السرائر، ج۳، ص۵۳۶</ref> در صورت تکرار این عمل، مجازات شدیدتری برای آن در نظر گرفته شده است.<ref> ر. ک: ابن حمزه طوسی، الوسیله، ص۴۱۵</ref><ref>[http://nooretrah.noorsoft.org/do.asp?a=vsi%5C001%5Cvsi00228.htm الوسیله]</ref>
کیفر استمناء، [[تعزیر]] است که مقدار و چگونگی آن توسط [[حاکم شرع]] تعیین می‌شود.<ref> کافی فی الفقه، ص ۲۶۳؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۴۷،۶۴۹؛ شیخ مفید، المقنعه، ۱۴۱۰ق، ص۷۹۱؛ ابن براج، المهذب، ج۲، ص۲۳۴؛ ابن ادریس، السرائر، ج۳، ص۵۳۶</ref> در صورت تکرار این عمل، مجازات شدیدتری برای آن در نظر گرفته شده است.<ref>رجوع کنید به: ابن حمزه طوسی، الوسیله، ۱۴۰۸ق، ص۴۱۵.</ref>


== عوارض و درمان ==
== عوارض و درمان ==
خط ۴۸: خط ۴۷:
* قرآن کریم.
* قرآن کریم.
* ابن ادریس حلی، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی‌، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، ۱۴۱۰ق‌.
* ابن ادریس حلی، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی‌، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، ۱۴۱۰ق‌.
* ابن حمزه طوسی، الوسیلة، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی، قم، ۱۴۰۸ق.
* ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیلة، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۰۸ق.
* سید مرتضی، الانتصار فی انفرادات الإمامیة‌، مصحح: گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۱۵ق‌.
* سید مرتضی، الانتصار فی انفرادات الإمامیة‌، مصحح: گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامی، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۱۵ق‌.
* شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعة، قم، جماعة المدرسین، ۱۴۱۰ق.
* شیخ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، تحقیق محمد باقر بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویة، چاپ سوم، ۱۳۸۸ق.
* شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، مؤسسه آل البیت علیهمالسلام، قم، ۱۴۰۹ق.
* شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، مؤسسه آل البیت علیهمالسلام، قم، ۱۴۰۹ق.
* علامه حلی، تذکرة الفقهاء(تک جلدی)، مؤسسه آل البیت علیهم السلام‌، قم، ۱۳۸۸ق‌.
* علامه حلی، تذکرة الفقهاء(تک جلدی)، مؤسسه آل البیت علیهم السلام‌، قم، ۱۳۸۸ق‌.
کاربر ناشناس