پرش به محتوا

خطبه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۱۹
جز
ویرایش شکلی
جز (ویرایش شکلی)
خط ۳: خط ۳:
[[پرونده:منطقه غدیر خم.png|بندانگشتی|alt=حسن رضایی|مسیر احتمالی حرکت پیامبر از [[مدینه]] به [[مکه]] و [[غدیر خم]]]]
[[پرونده:منطقه غدیر خم.png|بندانگشتی|alt=حسن رضایی|مسیر احتمالی حرکت پیامبر از [[مدینه]] به [[مکه]] و [[غدیر خم]]]]
{{شیعه}}
{{شیعه}}
'''خطبه غدیر'''؛ [[خطبه|خِطابه]]‌ای از [[پیامبر اسلام(ص)]] که [[امیرالمومنین]] را مولای [[مسلمان|مسلمانان]] معرفی می‌کند. پیامبر(ص) این [[خطبه]] را در [[۱۸ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۰ قمری]]، هنگام بازگشت از [[حجة الوداع]] در منطقه‌ای به نام [[غدیر خم]]، بعد از نزول [[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]] بیان کرد. بسیاری از عالمان [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] این خطبه را نقل کرده‌اند.
'''خطبه غدیر'''؛ [[خطبه|خِطابه]]‌ای از [[پیامبر اسلام(ص)]] است که [[امام علی علیه السلام|علی(ع)]] را مولای [[مسلمان|مسلمانان]] معرفی می‌کند. پیامبر(ص) این [[خطبه]] را در [[۱۸ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۰ قمری]]، هنگام بازگشت از [[حجة الوداع]] در منطقه‌ای به نام [[غدیر خم]]، بعد از نزول [[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]] بیان کرد. بسیاری از عالمان [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] این خطبه را نقل کرده‌اند.


'''حدیث غدیر''' بخشی از این خطبه است که در آن، پیامبر فرموده است: '''«هر کس من مولای (سرپرست) اویم، علی (ع) مولای (سرپرست) اوست».''' این بخش از خطبه را بیش از ۱۱۰ نفر از [[صحابه]] و ۸۴ نفر از [[تابعین]] به صورت [[حدیث متواتر|متواتر]] نقل کرده‌اند، با این شرایط نه تنها تواتر '''حدیث غدیر''' مسلم است ،بلكه مى توان گفت به مراتب، فوق حدّ تواتر است.  
'''حدیث غدیر''' بخشی از این خطبه است که در آن، پیامبر فرموده است: '''«هر کس من مولای (سرپرست) اویم، علی (ع) مولای (سرپرست) اوست».''' این بخش از خطبه را بیش از ۱۱۰ نفر از [[صحابه]] و ۸۴ نفر از [[تابعین]] به صورت [[حدیث متواتر|متواتر]] نقل کرده‌اند، با این شرایط نه تنها تواتر '''حدیث غدیر''' مسلم است ،بلكه مى توان گفت به مراتب، فوق حدّ تواتر است.  
خط ۱۶: خط ۱۶:
در [[سال ۱۰ هجری قمری|سال دهم قمری]]، [[پیامبر(ص)]] عازم [[حج]] شد. این حج که در آخرین سال عمر ایشان انجام شد، بعدها [[حجة الوداع]] نام گرفت.<ref> بخاری، ''تاریخ الکبیر''، ج۴، ص۱۵۹۹؛ طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج۳، ص۱۵۲؛ حلبی، ''السیره الحلبیه''، ج۳، ص۳۶۰.</ref> به [[اسلام|مسلمانان]] اطلاع دادند پیامبر(ص) چنین تصمیمی دارد<ref> طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج۳، ص۱۴۹.</ref> تا برای حج آن سال آماده شوند.<ref>ابن هشام، ''السیره النبویه''، ج۲، ص۶۰۱.</ref> مسلمانان زیادی برای همراهی با پیامبر(ص)، در [[مدینه]] جمع شدند.<ref>واقدی، ''المغازی''، ج۳ ص۱۰۸۹؛ ابن کثیر، ''البدایة و النهایة''، ج۵ ص۱۱۰.</ref> ایشان در [[۲۵ ذی‌القعده]] از مدینه خارج و راهی [[مکه]] شد.<ref> طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج۳، ص۱۴۹.</ref> امام علی (ع) نیز که از [[ماه رمضان|رمضان]] همان سال به جنگ با [[کفر|کفار]] منطقه [[مذحج]] در [[یمن]] رهسپار شده بود،<ref> طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج‌۳، ص۱۳۲؛ یعقوبی، ''تاریخ الیعقوبی''، ج۲ ص؛ حلبی، ''السیره الحلبیه''، ج۳، ص۲۸۹.</ref> پس از پیروزی و گردآوری [[غنیمت|غنائم]]، به دستور پیامبر(ص) برای انجام اعمال حج به مکه آمد.<ref> واقدی، ''المغازی''، ج۳، ص۱۰۷۹۱۰۸۰؛ حلبی، ''السیره الحلبیه''، ج۳، ص۲۸۹.</ref>
در [[سال ۱۰ هجری قمری|سال دهم قمری]]، [[پیامبر(ص)]] عازم [[حج]] شد. این حج که در آخرین سال عمر ایشان انجام شد، بعدها [[حجة الوداع]] نام گرفت.<ref> بخاری، ''تاریخ الکبیر''، ج۴، ص۱۵۹۹؛ طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج۳، ص۱۵۲؛ حلبی، ''السیره الحلبیه''، ج۳، ص۳۶۰.</ref> به [[اسلام|مسلمانان]] اطلاع دادند پیامبر(ص) چنین تصمیمی دارد<ref> طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج۳، ص۱۴۹.</ref> تا برای حج آن سال آماده شوند.<ref>ابن هشام، ''السیره النبویه''، ج۲، ص۶۰۱.</ref> مسلمانان زیادی برای همراهی با پیامبر(ص)، در [[مدینه]] جمع شدند.<ref>واقدی، ''المغازی''، ج۳ ص۱۰۸۹؛ ابن کثیر، ''البدایة و النهایة''، ج۵ ص۱۱۰.</ref> ایشان در [[۲۵ ذی‌القعده]] از مدینه خارج و راهی [[مکه]] شد.<ref> طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج۳، ص۱۴۹.</ref> امام علی (ع) نیز که از [[ماه رمضان|رمضان]] همان سال به جنگ با [[کفر|کفار]] منطقه [[مذحج]] در [[یمن]] رهسپار شده بود،<ref> طبری، ''تاریخ الامم و الملوک''، ج‌۳، ص۱۳۲؛ یعقوبی، ''تاریخ الیعقوبی''، ج۲ ص؛ حلبی، ''السیره الحلبیه''، ج۳، ص۲۸۹.</ref> پس از پیروزی و گردآوری [[غنیمت|غنائم]]، به دستور پیامبر(ص) برای انجام اعمال حج به مکه آمد.<ref> واقدی، ''المغازی''، ج۳، ص۱۰۷۹۱۰۸۰؛ حلبی، ''السیره الحلبیه''، ج۳، ص۲۸۹.</ref>


پس از اتمام حج، مسلمانان از مکه خارج شدند و در [[۱۸ ذی‌الحجه]] به منطقه [[غدیر خم|خمّ]] رسیدند.<ref> یعقوبی، ''تاریخ الیعقوبی''، ج۲، ص۱۱۸.</ref> غدیر خم مکانی میان مکه و مدینه و در فاصله دو میلی (۵ کیلومتر) [[جحفه|جُحفه]] بود و راه‌هایی از آن جدا می‌شد.<ref> یاقوت، ''معجم البلدان''، ج۲، ص۱۰۳.</ref> زمانی که کاروان حج پیامبر(ص) به این منطقه رسید، [[جبرئیل]] [[فرشته]] [[وحی]]، [[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]]:{{یادداشت|«یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یعْصِمُک مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لایهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرینَ:‌ای پیامبر، آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده، ابلاغ کن و اگر نکنی پیامش را نرسانده‌ای. و خدا تو را از [گزندِ] مردم نگاه می‌دارد. آری، خدا گروه کافران را هدایت نمی‌کند».}} و آیۀ ۳ همین سوره:{{یادداشت|«الْیوْمَ یئِسَ الَّذینَ کفَرُوا مِنْ دینِکمْ فَلاتَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکمُ الْإِسْلامَ دیناً: امروز کسانی که کافر شده‌‌اند، از [کارشکنی در] دین شما نومید گردیده‌اند. پس، از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم، و اسلام را برای شما [به عنوان‌] آیینی برگزیدم».}} را بر حضرت نازل و ایشان را مأمور کرد [[ولایت]] [[امام علی(ع)|حضرت علی]](ع) را به همگان اعلام کند.<ref>مفید، ''تفسیر القرآن''، ج۱، ص۱۸۴؛ عیاشی، ''تفسیر عیاشی''، ج۱، ص۳۳۲.</ref> کاروانیان به دستور حضرت توقف کردند. دیگران نیز به آنان پیوستند. پس از [[نماز ظهر]]، منبری آماده کردند و حضرت [[خطبه|خطبه‌ای]] خواند و در آن به مردم گفت که خیلی زود از میان آنان خواهد رفت. ایشان همچنین درباره دو چیز گرانبهایی که در میان آنان به امانت نهاده است ([[ثقلین]])و نیز درباره ولایت و اولویت خویش بر مؤمنان سخن گفت.<ref>یعقوبی، ''تاریخ الیعقوبی''، ج‌۲، ص۱ب۱۲.</ref> آنگاه دست [[علی(ع)]] را بالا برد و فرمود: '''«هر کس من مولای (سرپرست) اویم، علی (ع) مولای (سرپرست) اوست».'''.'''<ref>ابن اثیر، ''أُسدالغابة''،ج‌۵، ص۲۵۳؛ کلینی، ''الکافی''، ج۲، ص۲۷.</ref> سپس در حق دوستان علی(ع) [[دعا]] و در حق دشمنانش نفرین کرد.<ref> بلاذری،''انساب الاشراف''، ج۲، ص۱۱۱؛ ابن کثیر، ''البدایة و النهایة''، ج۷، ص۳۴۹؛ نسائی، ج۵، ص۴۵.</ref> در این هنگام، [[حسان بن ثابت]] از حضرت اجازه گرفت و شعری در وصف این واقعه سرود<ref>صدوق، ''الامالی''، ص۵۷۵؛ مفید، ''اقسام المولی''، ص۳۵؛ طوسی، ''الاقتصاد''، ص۳۵۱؛ طوسی، ''الرسائل''، ص۱۳۸.</ref> و بعد از آن [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] این مسئله را به امام علی(ع) [[حدیث تهنیت|تبریک]] گفت.<ref>ابن کثیر، ''البدایة و النهایة''، ج۷، ص۳۴۹.</ref>
پس از اتمام حج، مسلمانان از مکه خارج شدند و در [[۱۸ ذی‌الحجه]] به منطقه [[غدیر خم|خمّ]] رسیدند.<ref> یعقوبی، ''تاریخ الیعقوبی''، ج۲، ص۱۱۸.</ref> غدیر خم مکانی میان مکه و مدینه و در فاصله دو میلی (۵ کیلومتر) [[جحفه|جُحفه]] بود و راه‌هایی از آن جدا می‌شد.<ref> یاقوت، ''معجم البلدان''، ج۲، ص۱۰۳.</ref> زمانی که کاروان حج پیامبر(ص) به این منطقه رسید، [[جبرئیل]] [[فرشته]] [[وحی]]، [[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]]:{{یادداشت|«یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یعْصِمُک مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لایهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرینَ:‌ای پیامبر، آنچه از جانب پروردگارت به سوی تو نازل شده، ابلاغ کن و اگر نکنی پیامش را نرسانده‌ای. و خدا تو را از [گزندِ] مردم نگاه می‌دارد. آری، خدا گروه کافران را هدایت نمی‌کند».}} و آیۀ ۳ همین سوره:{{یادداشت|«الْیوْمَ یئِسَ الَّذینَ کفَرُوا مِنْ دینِکمْ فَلاتَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکمُ الْإِسْلامَ دیناً: امروز کسانی که کافر شده‌‌اند، از [کارشکنی در] دین شما نومید گردیده‌اند. پس، از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم، و اسلام را برای شما [به عنوان‌] آیینی برگزیدم».}} را بر حضرت نازل و ایشان را مأمور به ابلاغ [[ولایت]] علی بن ابی طالب(ع) کرد.<ref>مفید، ''تفسیر القرآن''، ج۱، ص۱۸۴؛ عیاشی، ''تفسیر عیاشی''، ج۱، ص۳۳۲.</ref> کاروانیان به دستور حضرت توقف کردند. دیگران نیز به آنان پیوستند. پس از [[نماز ظهر]]، منبری آماده کردند و حضرت [[خطبه|خطبه‌ای]] خواند و در آن به مردم گفت که خیلی زود از میان آنان خواهد رفت. ایشان همچنین درباره دو چیز گرانبهایی که در میان آنان به امانت نهاده است ([[ثقلین]]) و نیز درباره ولایت و اولویت خویش بر مؤمنان سخن گفت.<ref>یعقوبی، ''تاریخ الیعقوبی''، ج‌۲، ص۱ب۱۲.</ref> آنگاه دست [[علی(ع)]] را بالا برد و فرمود: '''«هر کس من مولای (سرپرست) اویم، علی (ع) مولای (سرپرست) اوست».'''.'''<ref>ابن اثیر، ''أُسدالغابة''،ج‌۵، ص۲۵۳؛ کلینی، ''الکافی''، ج۲، ص۲۷.</ref> سپس در حق دوستان علی(ع) [[دعا]] و در حق دشمنانش نفرین کرد.<ref> بلاذری،''انساب الاشراف''، ج۲، ص۱۱۱؛ ابن کثیر، ''البدایة و النهایة''، ج۷، ص۳۴۹؛ نسائی، ج۵، ص۴۵.</ref> در این هنگام، [[حسان بن ثابت]] از حضرت اجازه گرفت و شعری در وصف این واقعه سرود<ref>صدوق، ''الامالی''، ص۵۷۵؛ مفید، ''اقسام المولی''، ص۳۵؛ طوسی، ''الاقتصاد''، ص۳۵۱؛ طوسی، ''الرسائل''، ص۱۳۸.</ref> و بعد از آن [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] این مسئله را به امام علی(ع) تبریک گفت.<ref>ابن کثیر، ''البدایة و النهایة''، ج۷، ص۳۴۹.</ref>'''


==گزارشی از متن خطبه==
==گزارشی از متن خطبه==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۰۸

ویرایش