پرش به محتوا

بهائیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۵۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۷ اکتبر ۲۰۲۱
جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۳۳: خط ۳۳:
| اجتماعی          =
| اجتماعی          =
| سیاسی            =}}
| سیاسی            =}}
'''بهائیت''' فرقه‌ای مذهبی منشعب از [[بابیه|آیین بابیه]] است که در [[قرن سیزدهم قمری]] توسط [[میرزا حسینعلی نوری]] معروف به بهاءالله پدید آمد. میرزا حسینعلی از پیروان [[علی‌محمد شیرازی|علی‌محمد باب]] بود که پس از درگذشت باب، با ادعای جانشینی او، فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد. پس از بهاءالله،‌ عباس افندی معروف به عبدالبهاء و سپس شوقی افندی، نوه دختری عبدالبهاء رهبریِ بهائیت را به عهده گرفتند. پس از شوقی، در جانشینی او اختلاف شد و بهائیان به گروه‌های مختلفی همچون بهائیان بیت‌العدلی و بهائیان ارتدوکسی‌ تقسیم شدند. امروزه رهبری بهائیان در دست بیت‌العدل اعظم است.
'''بهائیت''' فرقه‌ای مذهبی منشعب از [[بابیه|آیین بابیه]] است که در [[قرن سیزدهم قمری]] توسط [[میرزا حسینعلی نوری]] معروف به بهاءالله پدید آمد. میرزا حسینعلی از پیروان [[علی‌محمد شیرازی|علی‌محمد باب]] بود که پس از درگذشت باب فرقه بهائیت را پایه‌گذاری کرد. پس از بهاءالله،‌ عباس افندی معروف به عبدالبهاء و سپس شوقی افندی، نوه دختری عبدالبهاء رهبریِ بهائیت را به عهده گرفتند. پس از شوقی، در جانشینی او اختلاف شد و بهائیان به گروه‌های مختلفی همچون بهائیان بیت‌العدلی و بهائیان ارتدوکسی‌ تقسیم شدند. امروزه رهبری بهائیان در دست بیت‌العدل اعظم است.


بهائیان، بهاءالله را [[پیامبر]] و بهائیت را دین جدیدی می‌دانند که [[دین اسلام]] را [[نسخ]] کرده است. بهاءالله [[قیامت]] را به قیام باب و خود تأویل کرده است. او بر این باور است که قیامت مسلمانان با آمدن باب برپا و با مرگ او پایان یافت. همچنین قیامت بابیان با ظهور بهاءالله برپا و با مرگش به پایان می‌رسیده است. بهائیان مناسکی مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[حدود]] را با کیفیتی متفاوت از مسلمانان به‌جا می‌آورند. احکام آنان در کتاب اقدس آمده است.
بهائیان، بهاءالله را [[پیامبر]] و بهائیت را دین جدیدی می‌دانند که [[دین اسلام]] را [[نسخ]] کرده است. بهاءالله [[قیامت]] را به قیام باب و خود تأویل کرده است. او بر این باور است که قیامت مسلمانان با آمدن باب برپا و با مرگ او پایان یافت. همچنین قیامت بابیان با ظهور بهاءالله برپا و با مرگش به پایان می‌رسیده است. بهائیان مناسکی مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[حج]] و [[حدود]] را با کیفیتی متفاوت از مسلمانان به‌جا می‌آورند. احکام آنان در کتاب اقدس آمده است.
خط ۷۴: خط ۷۴:
===عبدالبهاء===
===عبدالبهاء===
[[پرونده:عبدالبهاء.jpg|بندانگشتی|عبدالبهاء، فرزند ارشد بهاءالله و جانشین وی.]]
[[پرونده:عبدالبهاء.jpg|بندانگشتی|عبدالبهاء، فرزند ارشد بهاءالله و جانشین وی.]]
پس از میرزا حسینعلی بهاء، رهبری بهائیت به فرزند ارشد وی، میرزاعباس نوری مشهور به عباس افندی و عبدالبهاء (۱۲۶۰-۱۳۴۰ق) رسید. بهاءالله، در  «کتابُ عَهْدی» (وصیت‌نامه بهاء)، او را جانشین خود قرار داده و او را «غصن اعظم» نامیده بود.<ref>نوری، کتاب عهدی، مصر، ص۳۹۹.</ref> بهائیان به او «مرکز میثاق» می‌گویند؛‌ ولی او خودش را عبدالبهاء نامید.<ref>عبدالبهاء، مکاتیب، ۱۹۲۱م، ج۱، ص۲۶۴.</ref>  
میرزاعباس نوری مشهور به عباس افندی و عبدالبهاء (۱۲۶۰-۱۳۴۰ق) فرزند بزرگ میرزا حسینعلی بهاء بود که پس از وی رهبری بهائیت به او رسید. بهاءالله، در  «کتابُ عَهْدی» (وصیت‌نامه بهاء)، او را جانشین خود قرار داده و او را «غصن اعظم» نامیده بود.<ref>نوری، کتاب عهدی، مصر، ص۳۹۹.</ref> بهائیان به او «مرکز میثاق» می‌گویند؛‌ ولی او خودش را عبدالبهاء نامید.<ref>عبدالبهاء، مکاتیب، ۱۹۲۱م، ج۱، ص۲۶۴.</ref>  


عبدالبهاء در سال ۱۳۲۸ق به دعوت بهائیان اروپا و آمریکا از [[فلسطین]] به [[مصر]] و از آنجا به اروپا و آمریکا رفت. عبدالبهاء در این سفر که سه سال طول کشید، تعالیمی را که امروزه به «تعالیم دوازده‌گانه» شناخته می‌شود، مطرح کرد.<ref> مواژن مؤمن، جامعه بهائی عشق‌آباد، ص۱۵۸.</ref> عبدالبهاء به جهت فراهم کردن آذوقه انگلیسی‌ها در جنگ جهانی اول،<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت، ۱۳۸۹ش، ص۸۵.</ref> در [[۲۷ آوریل]] ۱۹۲۰م(۱۲۹۹ش) از سوی دولت [[انگلستان]] نشان «نایت هود» (شوالیه‌گری=Knighthood) و لقب سِر (Sir) دریافت کرد.<ref>عبدالبهاء، مکاتیب، ۱۹۲۱م، ج۱،‌ ص۲۹۹؛ اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۷۷.</ref>
عبدالبهاء در سال ۱۳۲۸ق به دعوت بهائیان اروپا و آمریکا از [[فلسطین]] به [[مصر]] و از آنجا به اروپا و آمریکا رفت. عبدالبهاء در این سفر که سه سال طول کشید، تعالیمی را که امروزه به «تعالیم دوازده‌گانه» شناخته می‌شود، مطرح کرد.<ref> مواژن مؤمن، جامعه بهائی عشق‌آباد، ص۱۵۸.</ref> عبدالبهاء به جهت فراهم کردن آذوقه انگلیسی‌ها در جنگ جهانی اول،<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت، ۱۳۸۹ش، ص۸۵.</ref> در [[۲۷ آوریل]] ۱۹۲۰م(۱۲۹۹ش) از سوی دولت [[انگلستان]] نشان «نایت هود» (شوالیه‌گری=Knighthood) و لقب سِر (Sir) دریافت کرد.<ref>عبدالبهاء، مکاتیب، ۱۹۲۱م، ج۱،‌ ص۲۹۹؛ اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۷۷.</ref>
خط ۸۱: خط ۸۱:
===شوقی افندی===
===شوقی افندی===
[[پرونده:شوقی افندی.jpg|بندانگشتی|شوقی افندی، جانشین عبدالبهاء و رهبر سوم بهائیان.]]
[[پرونده:شوقی افندی.jpg|بندانگشتی|شوقی افندی، جانشین عبدالبهاء و رهبر سوم بهائیان.]]
از آنجا که عباس افندی، فرزند ذکور نداشت، در کتاب الواح وصایا، نوه دختری‌اش، شوقی افندی را به جانشینی خود و رهبری بهائیان برگزید. او فرزند میرزا هادی افنان و ضیائیه دختر عبدالبهاء بود که در [[۱۱ اسفند|یازدهم اسفند]] ۱۲۷۶ش در عکّا به دنیا آمد و تا یازده سالگی در آنجا به سر برد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۸۸.</ref> با سقوط دولت عثمانی در سال ۱۹۰۸م،‌ شوقی به همراه خانواده به شهر حیفا سفر کرد و تحصیلات خود را در دانشگاه بیروت و سپس دانشگاه آکسفورد انگلستان پی گرفت؛ اما گفته شده موفق به دریافت مدرک از آن دانشگاه نشد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۸۸.</ref>
نوه دختری عباس افندی است که پس از وی رهبر بهائیان شد. او فرزند میرزا هادی افنان و ضیائیه دختر عبدالبهاء بود که در [[۱۱ اسفند|یازدهم اسفند]] ۱۲۷۶ش در عکّا به دنیا آمد و تا یازده سالگی در آنجا به سر برد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۸۸.</ref> با سقوط دولت عثمانی در سال ۱۹۰۸م،‌ شوقی به همراه خانواده به شهر حیفا سفر کرد و در دانشگاه بیروت و سپس دانشگاه آکسفورد انگلستان تحصیل کرد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۸۸.</ref> اجرای طرح مهاجرت بهائیان به مناطق مختلف جهان، گسترش تشکیلات اداری و سازمانی دینی بهائیت<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۹۰.</ref> و تأسیس هیأت بین‌المللی بهائی یا «جنین بیت‌العدل»<ref>نیازی، گذرگاه تاریکی، ۱۳۹۳ش، ص۲۷۳.</ref> از اقدامات او بود. در دوره او [[عبدالحسین آیتی بافقی یزدی|عبدالحسین تفتی]] (آیتی) و میرزا صالح اقتصاد مراغه‌ای به [[اسلام]] از مبلغان بهائیت به اسلام بازگشتند.<ref> روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۹۰ و۹۱.</ref>  


از رویدادهای مهم دوران شوقی افندی، تشکیل دولت [[فلسطین اشغالی|اسرائیل]] بود که شوقی در دیدار رئیس جمهور آن، ابراز محبت کرد و تبریک گفت. جدایی برخی از مبلغان برجسته بهایی از تشکیلات شوقی و بازگشت برخی از آنان همچون [[عبدالحسین آیتی بافقی یزدی|عبدالحسین تفتی]] (آیتی) و میرزا صالح اقتصاد مراغه‌ای به [[اسلام]] از دیگر رویدادهای مهم این دوران است.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۹۰ و۹۱.</ref>
وی در [[۱۳ آبان|سیزده آبان]] ۱۳۳۶ش (۱۹۵۷م) در لندن از دنیا رفت و همانجا دفن شد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۹۱.</ref>
اجرای طرح مهاجرت بهائیان به جاهای مختلف جهان و گسترش تشکیلات اداری و سازمانی دینی بهائیت، از جمله اقدامات شوقی است.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۹۰.</ref> او شش سال قبل از مرگش، هیأت بین المللی بهائی یا «جنین بیت العدل» را تشکیل داد و میسن ریمی را به ریاست آن منصوب کرد.<ref>نیازی، گذرگاه تاریکی، ۱۳۹۳ش، ص۲۷۳.</ref>
وی در [[۱۳ آبان|سیزده آبان]] ۱۳۳۶ش (۱۹۵۷م)، شش سال پیش از تشکیل‌ «بیت العدل» به طور مشکوک در لندن از دنیا رفت و همانجا دفن شد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهائیت،‌۱۳۸۹ش، ص۹۱.</ref>
===رهبری بهائیت پس از شوقی افندی===
===رهبری بهائیت پس از شوقی افندی===
بنا به تصریح عبدالبهاء در الواح و وصایا، پس از وی ۲۴ تن از فرزندان ذکورش، نسل به نسل، با لقب ولی امرالله باید رهبری بهائیان را به عهده می‌گرفتند؛ اما با توجه به عقیم بودن شوقی افندی، پس از درگذشت وی، در میان بهائیان اختلاف و انشعاب به وجود آمد. روحیّه ماکْسوِل، همسر شوقی افندی، و تعدادی از گروه منتخب شوقی افندی ملقب به «ایادیان امرالله»، اکثریت بهائیان را به خود جلب کرده و بیت العدل اعظم را تأسیس کردند و رهبری بهائیت را برعهده گرفتند. این گروه که به «بهائیان بیت العدلی» مشهورند، مقام ولی امری را برای همیشه کنار گذاشتند.<ref> [https://rasekhoon.net/article/show/713732 فلاحتی و فاطمی‌نیا،‌ «انشعابات و اختلافات در بابیت و بهائیت»، وبگاه راسخون.]</ref> در مقابل، چارْلز میسُن ریمی ادعای جانشینی شوقی و ولی امرالله بودن کرد و گروهی با نام «بهائیان ارتدکس» یا «ریمی‌ها» را پدید آورد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/713732 فلاحتی و فاطمی‌نیا،‌ «انشعابات و اختلافات در بابیت و بهائیت»، وبگاه راسخون.]</ref> پیروان ریمی معتقدند بنا به سفارش عبدالبهاء و شوقی افندی، هر تشکیلاتی اعم از ایادیان امرالله یا سازمان بیت العدل باید تحت نظارت ولایت امر بهائیان باشد و بدون آن مشروعیت ندارد. ازاین‌رو، تشکیلات ایادیان امرالله و بیت العدل را مشروع نمی‌دانند.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/713732 فلاحتی و فاطمی‌نیا،‌ «انشعابات و اختلافات در بابیت و بهائیت»، وبگاه راسخون.]</ref> میسن ریمی، جوئل برای مارانجلا (Joel Bray Marangella) را به عنوان ولی امر سوم بهائیان و جانشین خود انتخاب کرد و مارانجلا نیز در سال ۲۰۰۶م، نصرت الله بهره‌مند را به عنوان ولی امر چهارم بهائیان تعیین کرد.<ref>[https://bahairesearch.org/article/%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3 «ولی امر جدید بهائیان ارتدکس»، وبگاه بهائی پژوهی.]</ref>
بنا به تصریح عبدالبهاء در الواح و وصایا، پس از وی ۲۴ تن از فرزندان ذکورش، نسل به نسل، با لقب ولی امرالله باید رهبری بهائیان را به عهده می‌گرفتند؛ اما با توجه به عقیم بودن شوقی افندی، پس از درگذشت وی، در میان بهائیان اختلاف و انشعاب به وجود آمد. روحیّه ماکْسوِل، همسر شوقی افندی، و تعدادی از گروه منتخب شوقی افندی ملقب به «ایادیان امرالله»، اکثریت بهائیان را به خود جلب کرده و بیت العدل اعظم را تأسیس کردند و رهبری بهائیت را برعهده گرفتند. این گروه که به «بهائیان بیت العدلی» مشهورند، مقام ولی امری را برای همیشه کنار گذاشتند.<ref> [https://rasekhoon.net/article/show/713732 فلاحتی و فاطمی‌نیا،‌ «انشعابات و اختلافات در بابیت و بهائیت»، وبگاه راسخون.]</ref> در مقابل، چارْلز میسُن ریمی ادعای جانشینی شوقی و ولی امرالله بودن کرد و گروهی با نام «بهائیان ارتدکس» یا «ریمی‌ها» را پدید آورد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/713732 فلاحتی و فاطمی‌نیا،‌ «انشعابات و اختلافات در بابیت و بهائیت»، وبگاه راسخون.]</ref> پیروان ریمی معتقدند بنا به سفارش عبدالبهاء و شوقی افندی، هر تشکیلاتی اعم از ایادیان امرالله یا سازمان بیت العدل باید تحت نظارت ولایت امر بهائیان باشد و بدون آن مشروعیت ندارد. ازاین‌رو، تشکیلات ایادیان امرالله و بیت العدل را مشروع نمی‌دانند.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/713732 فلاحتی و فاطمی‌نیا،‌ «انشعابات و اختلافات در بابیت و بهائیت»، وبگاه راسخون.]</ref> میسن ریمی، جوئل برای مارانجلا (Joel Bray Marangella) را به عنوان ولی امر سوم بهائیان و جانشین خود انتخاب کرد و مارانجلا نیز در سال ۲۰۰۶م، نصرت الله بهره‌مند را به عنوان ولی امر چهارم بهائیان تعیین کرد.<ref>[https://bahairesearch.org/article/%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AF%DA%A9%D8%B3 «ولی امر جدید بهائیان ارتدکس»، وبگاه بهائی پژوهی.]</ref>