پرش به محتوا

وضو: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۴۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ اکتبر ۲۰۱۷
جز
تقویت منابع
جز (افزایش مطلب و منبع)
جز (تقویت منابع)
خط ۱۶: خط ۱۶:
شیوه انجام وضو و همچنین اهمیت آن در [[قرآن]] و [[احادیث]] ذکر شده است.<ref>سبحانی، «وضو در کتاب و سنت»، ص۴.</ref> حکم وضو در آیه ششم [[سوره مائده]] آمده و از همین رو، [[آیه وضو]] خوانده می‌شود:<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ص۴۰۷-۴۰۸.</ref> «یا أَیُّها الَّذینَ آمَنوا إِذا قُمتُم إِلَی الصَّلاةِ فَاغسِلوا وُجوهَكُم وَ أَیدیَكُم إِلَی الْمَرافِقِ وَ امسَحوا بِرُءُوسِكُم وَ أَرجُلَكُم إِلَی الكَعبَینِ»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>؛ ‌اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون به نماز برخاستيد، صورت و دستهايتان را با آرنج بشوييد و سر و پاهايتان را تا قوزک مسح كنيد.<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>
شیوه انجام وضو و همچنین اهمیت آن در [[قرآن]] و [[احادیث]] ذکر شده است.<ref>سبحانی، «وضو در کتاب و سنت»، ص۴.</ref> حکم وضو در آیه ششم [[سوره مائده]] آمده و از همین رو، [[آیه وضو]] خوانده می‌شود:<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ص۴۰۷-۴۰۸.</ref> «یا أَیُّها الَّذینَ آمَنوا إِذا قُمتُم إِلَی الصَّلاةِ فَاغسِلوا وُجوهَكُم وَ أَیدیَكُم إِلَی الْمَرافِقِ وَ امسَحوا بِرُءُوسِكُم وَ أَرجُلَكُم إِلَی الكَعبَینِ»<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>؛ ‌اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، چون به نماز برخاستيد، صورت و دستهايتان را با آرنج بشوييد و سر و پاهايتان را تا قوزک مسح كنيد.<ref>سوره مائده، آیه ۶.</ref>


وضو گرفتن به خودی خود [[مستحب]] است<ref>شیخ انصاری، کتاب الطهاره، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۸۲.</ref> و برای خواندن [[نماز]] (جز [[نماز میت]])، انجام [[طواف]]، لمس خط [[قرآن]]، و لمس نام [[خدا]] [[واجب]] می‌شود.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.</ref> بنابر [[احتیاط واجب]]، دست زدن به نام [[پیامبر]]، [[ائمه]] و [[حضرت زهرا (س)]] هم باید با وضو باشد.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref> وضو گرفتن در مواردی [[مستحب]] است؛ از جمله رفتن به [[مسجد]] و [[حرم|حرم امامان]]، خواندن و همراه داشتن [[قرآن]]، رساندن جایی از بدن به جلد یا حاشیه [[قرآن]] و همچنین [[زیارت]] اهل قبور.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref>
وضو گرفتن به خودی خود [[مستحب]] است<ref>شیخ انصاری، کتاب الطهاره، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۸۲.</ref> و برای خواندن [[نماز]] (جز [[نماز میت]])، انجام [[طواف]]، لمس خط [[قرآن]]، و لمس نام [[خدا]] [[واجب]] می‌شود.<ref>فیض کاشانی، معتصم الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref> بنابر [[احتیاط واجب]]، دست زدن به نام [[پیامبر]]، [[ائمه]] و [[حضرت زهرا (س)]] هم باید با وضو باشد.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref> وضو گرفتن در مواردی [[مستحب]] است؛ از جمله رفتن به [[مسجد]] و [[حرم|حرم امامان]]، خواندن و همراه داشتن [[قرآن]]، رساندن جایی از بدن به جلد یا حاشیه [[قرآن]] و همچنین [[زیارت]] اهل قبور.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۰.</ref>
 
===وضوی ترتیبی، ارتماسی، جبیره‌ای===
===وضوی ترتیبی، ارتماسی، جبیره‌ای===
وضو را می‌توان به شیوه ترتیبی یا ارتماسی انجام داد<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و در شرایط خاصی لازم است به شکل جبیره‌ای انجام شود.<ref> ر. ک. یزدی، العروة‌ الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۴۳۶.</ref>
وضو را می‌توان به شیوه ترتیبی یا ارتماسی انجام داد<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۴۷.</ref> و در شرایط خاصی لازم است به شکل جبیره‌ای انجام شود.<ref> ر. ک. یزدی، العروة‌ الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۴۳۶.</ref>
خط ۳۰: خط ۲۹:
در وضوی [[جبیره|جبیره‌ای]]، نقاطی از اعضای وضو که می‌توان شست، باید به طور معمول شسته شود و با دست خیس، روی پارچه جبیره (که روی زخم قرار دارد) کشیده شود. وضوی جبیره‌ای تنها در صورتی جایز است که باز کردن جبیره دشوار باشد یا ضرر داشته باشد یا نتوان مستقیما روی زخم یا شکستگی آب ریخت.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۷-۴۸.</ref>
در وضوی [[جبیره|جبیره‌ای]]، نقاطی از اعضای وضو که می‌توان شست، باید به طور معمول شسته شود و با دست خیس، روی پارچه جبیره (که روی زخم قرار دارد) کشیده شود. وضوی جبیره‌ای تنها در صورتی جایز است که باز کردن جبیره دشوار باشد یا ضرر داشته باشد یا نتوان مستقیما روی زخم یا شکستگی آب ریخت.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۷-۴۸.</ref>


در برخی موارد، [[تیمم]] به جای وضو واجب می‌شود؛ از جمله در صورتی که وقت نماز به قدری تنگ باشد که وضو گرفتن باعث شود تمام یا بخشی از نماز، بعد از وقت خوانده شود.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۶.</ref> همچنین در جایی که آب در دسترس نباشد و یا آب برای بدن ضرر داشته باشد، تیمم جایگزین وضو می‌گردد.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۴.</ref> کسی که [[غسل جنابت]] کرده، برای ادای نماز نباید وضو بگیرد و همان غسل جایگزین وضو هم خواهد بود.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۷.</ref>
در برخی موارد، [[تیمم]] به جای وضو واجب می‌شود؛ از جمله در صورتی که وقت نماز به قدری تنگ باشد که وضو گرفتن باعث شود تمام یا بخشی از نماز، بعد از وقت خوانده شود.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۴۶.</ref> همچنین در جایی که آب در دسترس نباشد و یا آب برای بدن ضرر داشته باشد، تیمم جایگزین وضو می‌گردد.<ref>ابن ادریس حلی، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۳۵.</ref> کسی که [[غسل جنابت]] کرده، برای ادای نماز نباید وضو بگیرد و همان غسل جایگزین وضو هم خواهد بود.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۷.</ref>


===وضو چگونه باطل می‌شود؟===
===وضو چگونه باطل می‌شود؟===
وضو در چند صورت باطل می‌شود، در منابع فقهی از مبطلات وضو (چیزهایی که وضو را باطل می‌کنند) به [[حدث اصغر]] یاد می‌شود<ref> فیض کاشانی، رسائل، ۱۴۲۹ق، ج۲، رساله۴، ص۲۲.</ref> برخی از آنها عبارتند از:
وضو در چند صورت باطل می‌شود، در منابع فقهی از مبطلات وضو (چیزهایی که وضو را باطل می‌کنند) به [[حدث اصغر]] یاد می‌شود<ref> فیض کاشانی، رسائل، ۱۴۲۹ق، ج۲، رساله۴، ص۲۲.</ref> برخی از آنها عبارتند از:
*خارج شدن ادرار، مدفوع یا باد از انسان.
*خارج شدن ادرار، مدفوع یا باد از انسان.
*خواب (به طوری که گوش نشنود و چشم نبیند)، دیوانگی، مستی و بیهوشی.<ref> یزدی، العروة‌ الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۳۰-۳۳۱.</ref>
*خواب (به طوری که گوش نشنود و چشم نبیند)، دیوانگی، مستی و بیهوشی.<ref> یزدی، العروة‌ الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۳۳۰-۳۳۱؛ فیض کاشانی، معتصم الشیعه، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۴۱.</ref>
*چیزهایی که سبب [[غسل]] می‌شوند؛ مانند [[جنابت]] و لمس کردن مُرده.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.</ref>
*چیزهایی که سبب [[غسل]] می‌شوند؛ مانند [[جنابت]] و لمس کردن مُرده.<ref>فلاح‌زاده، احکام دین، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.</ref>


خط ۸۸: خط ۸۷:
{{منابع}}
{{منابع}}
*آمدی، محمدحسن، المسح فی وضوء الرسول: دراسات مقارنة بین المذاهب الاسلامیة، [بیروت]، دار المصطفی لإحیاء التراث، ۱۴۲۰ق.
*آمدی، محمدحسن، المسح فی وضوء الرسول: دراسات مقارنة بین المذاهب الاسلامیة، [بیروت]، دار المصطفی لإحیاء التراث، ۱۴۲۰ق.
*ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۰ق.
* ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویه، تحقیق: مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شبلی، بیروت، دارالمعرفه، بی‌تا.
* ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویه، تحقیق: مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شبلی، بیروت، دارالمعرفه، بی‌تا.
*بهبهانی، عبدالکریم، مسح پاها در وضو، ترجمه گروه مترجمان، قم، مجمع جهانی اهل بیت، ۱۳۹۵ش.
*بهبهانی، عبدالکریم، مسح پاها در وضو، ترجمه گروه مترجمان، قم، مجمع جهانی اهل بیت، ۱۳۹۵ش.
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
*فلاح‌زاده، محمدحسین، احکام دین: مطابق با فتاوای مراجع بزرگ تقلید، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
*فلاح‌زاده، محمدحسین، احکام دین: مطابق با فتاوای مراجع بزرگ تقلید، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
* فیض کاشانی، محمدمحسن، رسائل فیض کاشانی، تحقیق: بهزاد جعفری، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری، ۱۴۲۹ق.
* فیض کاشانی، محمدمحسن، رسائل فیض کاشانی، تحقیق: بهزاد جعفری، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری، ۱۴۲۹ق.
*فیض کاشانی، محمدمحسن، معتصم الشیعه فی احکام الشریعه، تصحیح: مسیح توحیدی، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری، ۱۴۲۹ق.
*قمی، علی، «چگونگی انجام وضو نزد فریقین (۱)»، در مجله میقات حج، ش۸۷و۸۸، بهار و تابستان ۱۳۹۳ش.
*قمی، علی، «چگونگی انجام وضو نزد فریقین (۱)»، در مجله میقات حج، ش۸۷و۸۸، بهار و تابستان ۱۳۹۳ش.
*کشی، محمد بن عمر، رجال کشی، مشهد، موسسه نشر دانشگاه مشهد، ۱۴۰۹ق.
*کشی، محمد بن عمر، رجال کشی، مشهد، موسسه نشر دانشگاه مشهد، ۱۴۰۹ق.