Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
اقامۀ [[نماز جمعه]] در [[کاشان]] و [[اصفهان]] از فعالیتهای سیاسی اجتماعی او بوده است. | اقامۀ [[نماز جمعه]] در [[کاشان]] و [[اصفهان]] از فعالیتهای سیاسی اجتماعی او بوده است. | ||
== | == زندگینامه == | ||
خاندان فیض از خانوادههای علمی و مشهور [[شیعه]] بوده است.<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۹؛ فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مولف، ص۱۷.</ref> | فیض در [[۱۴ صفر]] سال ۱۰۰۷ق (مصادف با ۹۷۷ش) در [[کاشان]] زاده شد.<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۹؛ فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مولف، ص۱۷</ref> | ||
پدرش [[رضی الدین شاه مرتضی]] (۹۵۰-۱۰۰۹ ق)<ref> خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۷۹.</ref> و مادرش زهرا خاتون (درگذشته ۱۰۷۱ق)، دختر ضیاء العرفا رازی بود.<ref> فیض کاشانی، دیوان، ج۱، مقدمه مصحح، ص۶</ref> جدّ فیض، تاج الدین شاه محمود فرزند [[ملا علی کاشانی]]، در [[کاشان]] مدفون است. | خاندان فیض از خانوادههای علمی و مشهور [[شیعه]] بوده است.<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۹؛ فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مولف، ص۱۷.</ref> پدرش [[رضی الدین شاه مرتضی]] (۹۵۰-۱۰۰۹ ق)<ref> خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۷۹.</ref> و مادرش زهرا خاتون (درگذشته ۱۰۷۱ق)، دختر ضیاء العرفا رازی بود.<ref> فیض کاشانی، دیوان، ج۱، مقدمه مصحح، ص۶</ref> جدّ فیض، تاج الدین شاه محمود فرزند [[ملا علی کاشانی]]، در [[کاشان]] مدفون است. | ||
===لقب=== | |||
نام فیض، محمد بود.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۵، ص۷۹؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۹؛ فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مؤلف، ص۱۷، مقدمه مصنف، ص۴.</ref> اما به محسن یا محمدمحسن شهرت داشت.<ref>فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مولف، ص۱۷، مقدمه مصنف، ص۴.</ref> او داماد [[ملاصدرا]] بود و پدرزنش او را فیض، و داماد دیگرش [[عبدالرزاق لاهیجی|لاهیجی]] را فیاض لقب داد.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۴،۱۰۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱</ref> | نام فیض، محمد بود.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۵، ص۷۹؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۹؛ فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مؤلف، ص۱۷، مقدمه مصنف، ص۴.</ref> اما به محسن یا محمدمحسن شهرت داشت.<ref>فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مولف، ص۱۷، مقدمه مصنف، ص۴.</ref> او داماد [[ملاصدرا]] بود و پدرزنش او را فیض، و داماد دیگرش [[عبدالرزاق لاهیجی|لاهیجی]] را فیاض لقب داد.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۴،۱۰۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱</ref> | ||
=== همسر و فرزندان === | |||
== همسر و فرزندان == | |||
حاصل [[ازدواج]] محمدمحسن با دختر [[ملاصدرا]]<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۴،۱۰۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱</ref> پنج فرزند به نامهای زیر بود: | حاصل [[ازدواج]] محمدمحسن با دختر [[ملاصدرا]]<ref>خوانساری، روضات الجنات، ۱۳۹۰ق، ج۶، ص۹۴،۱۰۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱</ref> پنج فرزند به نامهای زیر بود: | ||
* محمد علم الهدی، نویسنده [[معادن الحکمة]] | * محمد علم الهدی، نویسنده [[معادن الحکمة]] | ||
خط ۵۷: | خط ۴۷: | ||
* سکینه کنیهاش ام البر | * سکینه کنیهاش ام البر | ||
* سکینه کنیهاش ام سلمه<ref> فیض، الوافی، مقدمه مصحح، ج۱، ص۱۸-۳۰</ref> | * سکینه کنیهاش ام سلمه<ref> فیض، الوافی، مقدمه مصحح، ج۱، ص۱۸-۳۰</ref> | ||
===درگذشت=== | |||
[[پرونده:قبر فیض کاشانی.jpg|بندانگشتی|200px|نمای قبر فیض کاشانی در کاشان]] | |||
فیض در [[۲۲ ربیعالثانی]] در ۱۰۹۱ق (مصادف با ۱۰۵۸ش) در همانجا درگذشت و در قبرستانی که در زمان حیاتش، زمین آن را [[وقف]] نموده بود، به خاک سپرده شد.<ref> نک:افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۲؛ الکنی و الالقاب، ج۳، ص۴۰</ref> در آبان ۱۳۸۷ش کنگرهای در بزرگداشت او برگزار گردید.<ref> [http://www.motahari.ac.ir/web/guest/261 کنگره بین المللی ملا محسن فیض کاشانی]</ref><ref>[http://www.ensani.ir/fa/content/214642/default.aspx گزارشی از همایش بزرگداشت فیض]</ref> | |||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
خط ۶۲: | خط ۵۵: | ||
اندیشمندان بسیاری همچون [[افندی اصفهانی|افندی]]، [[حر عاملی]]، [[محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون فیلسوف، حکیم، متلکم، محدث، [[فقیه]]، شاعر، ادیب، عالم، فاضل ستودهاند.<ref> حر عاملی، ج۲، ص۳۰۵؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰</ref><ref> نک: فیض، المحجة البیضاء، ج۱، مقدمه، ص۲۲-۲۴</ref> | اندیشمندان بسیاری همچون [[افندی اصفهانی|افندی]]، [[حر عاملی]]، [[محدث نوری]]، [[شیخ عباس قمی]]، [[علامه امینی]] و... او را با کلماتی همچون فیلسوف، حکیم، متلکم، محدث، [[فقیه]]، شاعر، ادیب، عالم، فاضل ستودهاند.<ref> حر عاملی، ج۲، ص۳۰۵؛ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰</ref><ref> نک: فیض، المحجة البیضاء، ج۱، مقدمه، ص۲۲-۲۴</ref> | ||
=== استادان === | |||
== | |||
== | |||
از اساتید وی میتوان به افراد زیر اشاره کرد: | از اساتید وی میتوان به افراد زیر اشاره کرد: | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
خط ۷۸: | خط ۶۷: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
در برخی منابع از [[ملا خلیل قزوینی]]، [[محمدطاهر قمی]]، [[ملا محمدصالح مازندرانی]] و پدرش نیز به عنوان استادان وی نام برده شده است.<ref> فیض، الوافی، ج۱، مقدمه، ص۳۲</ref> | در برخی منابع از [[ملا خلیل قزوینی]]، [[محمدطاهر قمی]]، [[ملا محمدصالح مازندرانی]] و پدرش نیز به عنوان استادان وی نام برده شده است.<ref> فیض، الوافی، ج۱، مقدمه، ص۳۲</ref> | ||
=== شاگردان === | |||
== شاگردان == | |||
برخی شاگردان وی عبارتند از: | برخی شاگردان وی عبارتند از: | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
خط ۹۴: | خط ۸۲: | ||
* [[محمدمحسن عرفان شیرازی]] و...<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱؛ فیض، الوافی، مقدمه مصحح، ص۳۳</ref> | * [[محمدمحسن عرفان شیرازی]] و...<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۴۱؛ فیض، الوافی، مقدمه مصحح، ص۳۳</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== دعوت شاهان صفوی == | |||
فیض در کاشان و قمصر، [[نماز جمعه]] اقامه میکرد.<ref> فیض، رسالۀ شرح صدر، ص۶۱،۶۲؛ گلشن ابرار، ج۱، ص۲۲۶</ref> او دعوت [[شاه صفی]] را برای اقامت در اصفهان نپذیرفت، اما به دعوت [[شاه عباس دوم]] برای اقامه [[نماز جمعه]] در [[مسجد جامع اصفهان|مسجد جامع عتیق]] به اصفهان رفت.<ref> فیض، مفاتیح الشرایع، ج۱، مقدمه، ص۱۸؛ فیض کاشانی، شرح صدر، در مجموعه رسایل فیض کاشانی، صص ۳۶-۴۴؛ فیض کاشانی، الاعتذار، ص۲۸۱.</ref> | |||
==آثار== | ==آثار== |